Skąd bierze się łuszczyca - Tajemnice etiologii tej choroby skóry
Twoja prywatność jest dla nas ważna
Nasz serwis wykorzystuje mechanizmy między innymi takie jak cookies (ciasteczka), Web Storage i inne, które służą m.in. do zapewnienia optymalnej obsługi podczas wizyty w naszym serwisie. Powyższe mechanizmy mogą być wykorzystywane przez nas jak i przez naszych partnerów. Część z nich jest niezbędna do prawidłowego działania serwisu, w tym zapewnienia niezbędnego poziomu bezpieczeństwa, pozostałe (które możesz kontrolować) są wykorzystywane do:
- obsługi dodatkowych funkcjonalności usprawniających działanie naszego serwisu,
- analizy tego, w jaki sposób korzystasz z naszej strony,
- marketingu bezpośredniego i wyświetlania reklam, w tym reklam spersonalizowanych,
- udostępniania funkcji mediów społecznościowych.
Kliknij „Akceptuję i przechodzę do serwisu”, aby wyrazić zgodę na przetwarzanie przez nas i naszych partnerów Twoich danych w powyższych celach.
Pamiętaj, że wyrażenie zgody jest dobrowolne, a wyrażoną zgodę możesz w każdej chwili cofnąć, możesz też wycofać zgodę na przetwarzanie Twoich danych tylko w niektórych celach. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej lub chcesz przeprowadzić konfigurację szczegółową, to możesz tego dokonać za pomocą „Ustawień zaawansowanych”.
Więcej informacji na temat wykorzystywania narzędzi zewnętrznych w naszym serwisie znajdziesz w Regulaminie Serwisu.
Przebieg łuszczycy
Łuszczycę rozpoznaje się na podstawie obecności charakterystycznych zmian skórnych w typowych lokalizacjach (kolana, łokcie, owłosiona skóra głowy). W sytuacjach wątpliwych lekarz może zalecić wykonanie biopsji i ocenę histopatologiczną wycinka.
Ta choroba skóry przebiega z okresami zaostrzeń objawów i remisji, czyli ustępowania symptomów. Niekiedy okres bez objawów choroby może trwać nawet kilka lat. Odpowiednia pielęgnacja skóry osoby chorej na łuszczycę jest podstawą leczenia choroby i zapobiega powstawaniu nowych wykwitów skórnych. Należy pamiętać także, aby unikać silnego stresu, urazów, infekcji czy rozwoju procesów zapalnych np. próchnicy, gdyż są to czynniki wyzwalające zmiany.
Łuszczyca w ciąży
Przebieg łuszczycy u kobiet w ciąży może być mocno zróżnicowany. Według dostępnych danych w literaturze medycznej szacuje się, że u około 30–40% kobiet będących w ciąży dochodzi do złagodzenia objawów choroby, a u około 20% ciężarnych obserwuje się nasilenie objawów. U pozostałych 40–50% kobiet w ciąży zmiany przebiegają bez zmian ich charakteru i nasilenia. Za czynniki sprzyjające łagodzeniu objawów łuszczycy u kobiet w ciąży uznaje się wzrost stężenia estrogenu i progesteronu oraz zmniejszenie odpowiedzi odpornościowej organizmu.
Należy też pamiętać, że ciąża jest przeciwwskazaniem do niektórych leków standardowo stosowanych w leczeniu łuszczycy (m.in. przeciwwskazane są retinoidy, metotreksat oraz tazaroten). Pozostałe leki (cygnolina, dziegcie, kortykosteroidy, takrolimus, pimekrolimus i cyklosporyna) powinny być stosowane pod ścisłym nadzorem lekarza.
Łuszczyca a inne choroby
Obecny w organizmie stan zapalny, który towarzyszy łuszczycy, może prowadzić do zmian w układzie sercowo-naczyniowym, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń metabolicznych, niealkoholowego stłuszczenia wątroby i wielu innych chorób współistniejących. Osoby z łuszczycą często cierpią też na depresję, która nasilana jest brakiem akceptacji objawów choroby.
Cukrzyca typu 1 a zalecenia dietetyczne
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną - organizm nie radzi sobie z metabolizowaniem cukrów. Dlatego tak ważne jest ścisłe przestrzeganie diety, aby utrzymać poziom glukozy w ryzach i wiedzieć, jakie dawki insuliny są potrzebne. Diabetycy powinni unikać żywności o wysokim indeksie glikemicznym (IG), ponieważ tego typu produkty przyczyniają się do gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi. Trzeba także zwrócić uwagę na to, jakie węglowodany obecne są w naszej diecie. Cukry proste, obecne w produktach, takich jak: miód, owoce, dosładzana żywność przetworzona gwałtownie podnoszą poziom cukru we krwi. Alternatywą dla nich są produkty bogate w węglowodany złożone, które ułatwiają zrównoważenie poziomu cukru po posiłku.
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, aby zapotrzebowanie na energię było pokrywane w 45% do 60% przez węglowodany (te o niskim IG i bogate w błonnik), 15% do 20% przez białko i 30% do 35% przez tłuszcze 1 . Trzeba więc dokładnie sprawdzać składy kupowanych przez nas produktów. W ten sposób unikniemy spożywania produktów wysokoprzetworzonych i przesłodzonych. Jeżeli mamy trudności z ułożeniem odpowiedniego jadłospisu, warto zwrócić się o pomoc do wykwalifikowanego dietetyka, który ułoży plan posiłków zgodnie z zaleceniami lekarskimi.
Oczywiście dieta to tylko część sukcesu, istotna jest również regularna aktywność fizyczna, która jest bardzo ważnym elementem terapii. Regularne treningi sprzyjają kontroli glikemii i ułatwiają utrzymanie prawidłowej masy ciała.
- Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, „Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017”, https://cukrzyca.info.pl/content/download/15879/241290/file/DK_Suplement%20A_2017_calosc_makieta_bff.pdf
Odmiany łuszczycy: zwyczajna, krostkowa, stawowa
Łuszczyca jest najczęściej rozpoznawaną chorobą dermatologiczną. Jej rodzaje różnią się wyglądem, lokalizacją, intensywnością zabarwienia wykwitów, charakterem łuski.
Łuszczyca zwyczajna (plackowata) występuje najczęściej (dotyczy nawet 90% chorych). Typowe dla niej zmiany są wypukłe, okrągłe lub owalne, pokryte łuską, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry, zlokalizowane na nogach, ramionach, kolanach i łokciach, plecach, głowie, rzadziej na twarzy, dłoniach, stopach, czy brzuchu.
Fot. 2. Łuszczyca skóry łokci
Łuszczyca krostkowa – zajęta zmianami skóra jest czerwona, opuchnięta i pokryta krostami z wydzieliną ropną. Ten rodzaj łuszczycy występuje w dwóch postaciach: uogólnionej (jest to jedna z najcięższych postaci łuszczycy) i miejscowej (na dłoniach i stopach).
Łuszczyca stawowa, czyli łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – manifestuje się przewlekłym zapaleniem stawów z łuszczycą lub bez łuszczycy skóry. Może występować tylko w jednej lokalizacji lub zajmować wiele stawów. Najbardziej powszechną postacią jest łuszczycowe zapalenie stawów obejmujące dystalne stawy międzypaliczkowe, często występują też zmiany łuszczycowe w obrębie paznokci. Choroba ma na ogół łagodny przebieg, w rzadkich przypadkach ciężkiej postaci może prowadzić do zniszczenia stawów i niesprawności.
Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami skórnymi lub stanowić jedyny objaw choroby. Jej objawem jest naparstkowanie – w płytce paznokciowej powstają punktowe wgłębienia ułożone liniowo lub przypadkowo. W wyniku zajęcia łożyska widoczne jest żółtawe przebarwienie wyglądające jak kropla oleju po płytką paznokcia. W zaawansowanych postaciach dochodzi do oddzielenia płytek paznokciowych (onycholizy), paznokcie są zgrubiałe, matowe, białawożółte, kruche i poprzecinane poprzecznymi bruzdami. W ciężkich postaciach płytki oddzielają się całkowicie.