U nas zapłacisz kartą
"Zdjęcia Rak Powieki - Wartość Wczesnego Wykrywania"
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Pojawienie się jakichkolwiek guzów na powiekach powinno skłonić do wizyty u specjalisty. Szczególny niepokój powinny budzić zmiany, którym towarzyszy: owrzodzenie, krwawienie, powstawanie krost, wydobywanie się wydzieliny z guza, uniesienie brzegów przypominających wyglądem masę perłową, obecność drobnych naczyń w obrębie guza, uszkodzenie brzegu powieki czy utrata rzęs. Nie wolno także lekceważyć zmian nawracających w tym samym miejscu po przeprowadzonym leczeniu. W takich wypadkach należy udać się do gabinetu okulistycznego lub dermatologicznego, aby specjalista ustalił diagnozę i podjął odpowiednie leczenie. Guzy o charakterze przedrakowym i nowotwory złośliwe mogą zagrażać nawet życiu chorego, dlatego ich leczenie jest bezwzględnie konieczne.
W ustaleniu rozpoznania pomocne jest badanie w biomikroskopie okulistycznym (lampie szczelinowej, zob. Badanie w lampie szczelinowej [biomikroskopia]). Niejednokrotnie badanie kliniczne nie wystarcza do postawienia ostatecznej diagnozy, często bowiem zmiany skórne mają podobny wygląd makroskopowy mimo różnej budowy histopatologicznej. Z tego względu wykonuje się biopsję zmiany.
Biopsja diagnostyczna polega na pobraniu jedynie fragmentu guza z reprezentatywnego obszaru nowotworu. Musi ona zawierać zdrowe brzegi, być wystarczająco duża, aby w ogóle możliwe było badanie histopatologiczne, i nie może prowadzić do zmiażdżenia lub innego uszkodzenia pobieranych tkanek. Biopsja diagnostyczna pozwala rozstrzygnąć, czy zmiana ma charakter złośliwy. Miejsce pobrania materiału biopsyjnego należy dobrze i precyzyjnie oznaczyć, umożliwi to ostateczne usunięcie nowotworu.
Biopsja z całkowitym wycięciem zmiany daje odpowiedź na pytanie o charakter guza i jednocześnie zapewnia usunięcie komórek nowotworowych. Typowo kwalifikują się do niej małe guzy umiejscowione daleko od punktu łzowego, guzy kąta zewnętrznego, guzy nieobejmujące brzegu powiek lub położone w ich centrum. Niejednokrotnie chirurdzy, chcąc oszczędzić pacjentowi dodatkowego zabiegu, związanych z nim stresów i niedogodności, podejmują się wycięcia od razu w całości także bardziej skomplikowanych guzów.
Nowotwory złośliwe oka - jak rozpoznać ich objawy?
Nowotwory złośliwe oka są rzadko diagnozowanymi typami nowotworów. Jeśli już jednak dojdzie do ich rozpoznania, nie tylko niosą za sobą ryzyko utraty wzroku czy gałki ocznej, lecz także życia, tym bardziej, że mogą dawać przerzuty do innych narządów, np. mózgu. Sprawdź, jak rozpoznać objawy złośliwych guzów oka.
Nowotwory złośliwe oka są diagnozowane bardzo rzadko. Jeśli już jednak się pojawiają, swoim zasięgiem mogą objąć każdą część oka: nerw wzrokowy, siatkówkę, tęczówkę, gruczoł łzowy, powiekę i skórę wokół oczu, często bezpośrednio zagrażając życiu chorego.
Jakie są sposoby leczenia?
W każdym przypadku raka podstawnokomórkowego leczeniem z wyboru jest wycięcie chirurgiczne. Daje ono największą szansę pełnego wyleczenia i braku nawrotów. Pozwala na uzyskanie lepszych efektów kosmetycznych i zapewnia szybszą rekonwalescencję chorego. Są dwa sposoby przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego. Pierwszy polega na usunięciu guza oraz wycinaniu pasków o grubości 1–2 mm z pobliskich tkanek. Paski te sprawdza się aż do uzyskania czystych marginesów operacyjnych, czyli pozbawionych komórek nowotworowych (metoda mikrograficzna Mohsa). W drugiej metodzie wycina się guza z szerokimi marginesami okolicznych tkanek.
Ryc. 3. Strefa H
Największe ryzyko głębokiego naciekania tkanek przez raka podstawnokomórkowego związane jest z jego lokalizacją w okolicy kąta przyśrodkowego, jak również w pionowym pasie środkowej części twarzy (tzw. strefie H), ryc. 3. Jeśli nowotwór rośnie w tych okolicach, możliwe jest wyłącznie leczenie chirurgiczne.
Rekonstrukcji miejsca po usunięciu guza można się podjąć, mając pewność, że na brzegach operacyjnych nie ma komórek nowotworowych. Należy pamiętać, że zabieg rekonstrukcyjny dotyczy z reguły znacznie większego obszaru powiek niż widoczny guz, ponieważ wymaga przesuwania płatów tkanki czy przeprowadzania przeszczepów. Rekonstrukcja po wycięciu powinna być wykonana w miarę szybko, ale wcześniej należy przeprowadzić badania histopatologiczne, aby upewnić się, że nowotwór został wycięty w całości. Jeśli ubytki są małe i znajdują się w okolicy kąta przyśrodkowego, wówczas można nawet pozostawić tkanki do spontanicznego wygojenia (wyziarninowania), co także daje dobre efekty kosmetyczne, ale wymaga długich miesięcy gojenia. Do pełnego wyleczenia chorych z takimi guzami konieczne może być usunięcie całego systemu dróg łzowych. Należy pamiętać, że ich rekonstrukcja możliwa jest dopiero 5 lat po zabiegu chirurgicznym, kiedy wiadomo, że nie ma wznowy.
Zmiany grudkowe powiek - objawy
- owrzodzenie, któremu może towarzyszyć krwawienie, powstawanie krost, wydobywanie się wydzieliny ze zmiany,
- jej nieregularne zabarwienie,
- uniesienie jej brzegów przypominające wyglądem masę perłową,
- obecność drobnych naczyń w obrębie guza,
- uszkodzenie przez guz brzegu powieki,
- utrata rzęs w okolicy guza.
- stanowiących rozrost naskórka,
- wywodzących się z gruczołów tłuszczowych,
- pochodzących z gruczołów potowych (ekrynowych i apokrynowych),
- związanych z mieszkami włosowymi.
Ryc. 1. Skóra. 1 – ujście przewodu wyprowadzającego gruczołu potowego, 2 – przewód wyprowadzający gruczołu potowego, 3 – mieszek włosowy, 4 – gruczoły potowe (ekrynowe), 5 – głębokie sploty tętniczo-żylne, 6 – tkanka tłuszczowa, 7 – tkanka podskórna, 8 – skóra właściwa, 9 – ciało dotykowe, 10 – brodawki skórne, 11 – naskórek
Złośliwe nowotwory nerwu wzrokowego
W obrębie nerwu wzrokowego mogą rozwinąć się dwa rodzaje bardzo rzadko diagnozowanych guzów złośliwych: glejak i oponiak. Tego typu zmiany rosnące w obrębie oka mogą zaatakować nerw wzrokowy, a w konsekwencji zaburzyć ostrość widzenia i ruchomość oka. Oba nowotwory objawiają się stopniową utratą wzroku i zanikiem nerwu wzrokowego. W późniejszym okresie, gdy guz osiągnie większe rozmiary, pojawia się wytrzeszcz gałki ocznej. Warto wiedzieć, że glejak nerwu wzrokowego stanowi 20 proc. nowotworów oczodołu u dzieci. Z kolei na oponiaka osłonek nerwu wzrokowego najczęściej chorują kobiety w wieku średnim.
Najczęstszym nowotworem złośliwym skóry powiek jest rak, który występuje u osób starszych. W 93 proc. przypadków jest to niegroźna dla życia postać nowotworu - rak podstawnokomórkowy, nie dający w ogóle przerzutów. Jak rozpoznać raka powiek? W początkowym stadium rozwoju na skórze pojawia się płaski, niebolesny guzek, który nie różni się wyglądem od zdrowej skóry. Wraz z rozwojem choroby guz powiększa się, a w części środkowej tworzy się strupek, krwawiący przy próbie usunięcia.
