Egzema - Choroba Skóry, Jej Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Czy egzema jest zaraźliwa?
Egzema, jako stan kliniczny, nie jest zaraźliwą przypadłością. Nie wynika bowiem z przyczyn infekcyjnych. Poprzez kontakt ze zmianami skórnymi pacjenta nie można zarazić się tym schorzeniem. Nie można zarazić się również w sposób pośredni, czyli na przykład poprzez używanie tych samych przedmiotów. Egzema w większości przypadków ma bowiem podłoże alergiczno-zapalne.
Skłonność do niektórych schorzeń objawiających się zmianami wypryskowymi może mieć podłoże genetyczne, choć nie znamy jednego konkretnego genu, którego mutacja odpowiadałaby za pojawienie się objawów chorobowych. Skłonność do reagowania układu immunologicznego na niektóre alergeny może mieć tło genetyczne, jednak nadal nie znamy dokładnej etiopatogenezy schorzeń wypryskowych.
Objawy egzemy - co świadczy o zapaleniu skóry?
Objawy egzemy mogą przybierać bardzo różne formy, w zależności od wywołujących ją czynników. Zwykle zaczyna się od obrzęku skóry, zaczerwieniania. Potem mogą pojawić się zmiany w formie grudek lub pęcherzyków, z których po pęknięciu może sączyć się płyn. Charakterystyczne dla egzemy są również rumieniowe plamy z tendencją do złuszczania, liszajowacenia. Zmiany skórne mogą być rozległe, bolesne i wywołujące u chorego ogromny dyskomfort (także ze względu na wygląd zmian). Objawy towarzyszące egzemie (zapaleniu skóry - przyp. redakcja) to świąd i wtórne infekcje skóry. Wynika to z faktu, że skóra z egzemą jest sucha, swędząca. To sprawia, że chory zaczyna się drapać i w ten sposób powstają uszkodzenia (tzw. przeczosy) i może dojść do zakażenia bakteryjnego.
Charakterystyczne dla egzemy zmiany skórne (grudki, rumień, pęcherzyki) mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele, choć najczęściej widać je na policzkach, czole, skórze twarzy, a u nastolatków i dorosłych w okolicach łokci i kolan, na karku, szyi, stopach i dłoniach. Zmiany te mogą się zlewać ze sobą, ale zawsze są odgraniczone od obszarów niezmienionych zapalnie.
Ważne Jeśli zaobserwujesz u siebie lub u dziecka zmiany na skórze, które mogą sugerować egzemę, koniecznie skonsultuj się z lekarzem dermatologiem lub alergologiem. Samodzielne próby łagodzenia zmian, tzw. domowymi sposobami, mogą pogłębić dolegliwości i nasilić zmiany zapalne skóry.
Jakie są sposoby leczenia?
Podstawową metodą leczenia jest doustne stosowanie sulfonów (dapson), które szybko usuwają objawy skórne oraz uczucie świądu. Ponadto bardzo ważne jest stosowanie diety bezglutenowej, co powoduje cofanie się zmian jelitowych. Jej wpływ na zmiany skórne widoczny jest dopiero po 7-8 miesiącach stosowania, co pozwala na obniżenie dawek sulfonów, a nawet ich odstawienie. Stopień nietolerancji glutenu jest bardzo zróżnicowany - u niektórych konieczne jest całkowite wykluczenie glutenu, a u innych wystarczy nieznacznie obniżyć jego spożycie.
Podczas leczenia dapsonem należy pamiętać o możliwości wystąpienia działań niepożądanych: niedokrwistości, methemoglobinemii, żółtaczce, polineuropatii. Aby zapobiec methemogobinemii należy podczas leczenia stosować witaminę E oraz badać poziom methemoglobiny we krwi.
Jeśli występuje nietolerancja dapsonu, można zastosować sulfapirydynę lub sulfasalazynę.
Jak często występuje zapalenie opryszczkowate skóry?
Jest to najczęstsza choroba pęcherzowa u dzieci. Występuje z częstością około 10/100 000 w Skandynawii i USA. Jest mniej powszechna w Europie Środkowej i bardzo rzadka wśród rasy czarnej. Początek choroby występuje w wieku młodzieńczym lub w młodym wieku dorosłym. Postać dziecięca występuje częściej na Węgrzech i we Włoszech. Stosunek mężczyzn do kobiet wynosi 3:2.
Objawy skórne to wielopostaciowe wykwity: grudki, rumienie, wykwity pokrzywkowate i drobne pęcherzyki układające sie festonowato i opryszczkowato. Zmiany układają się symetrycznie. Najczęstsza lokalizacja to: łokcie i kolana, okolica krzyżowa i pośladki, łopatki, owłosiona skóra głowy i twarz. Występuje także odmiana Cottiniego - ograniczona do kolan i łokci.
Bardzo charakterystyczny jest świąd i pieczenie, a nawet ból niewspółmiernie nasilone w stosunku do zmian skórnych. Z tego powodu wykwity są rozdrapywane i niekiedy trudno jest zaobserwować pęcherzyki, za to występują przeczosy.
Zwykle u dzieci występują objawy złego wchłaniania, natomiast u dorosłych w 90% przypadków zmiany jelitowe nie ujawniają się klinicznie. Czasem mogą rozwinąć się niedobory kaloryczne, witaminowe i mineralne.
Opryszczkowate zapalenie skóry i choroba trzewna mogą być związane z innymi chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak: cukrzyca typu 1, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, toczeń rumieniowaty, zespół Sjögrena i bielactwo.
Dodatkowo, w przypadku nieleczonej choroby Duhringa, wzrasta ryzyko rozwoju jelitowego chłoniaka-B-komórkowego.
Objawy egzemy. Czy egzema swędzi?
Jak wygląda egzema? Pod tym pojęciem rozumiemy pojawienie się na skórze zmian wypryskowych, czyli zmian rumieniowo-złuszczających. W wyprysku mamy do czynienia potocznie mówiąc z czerwonymi plamami, okresowo mogą pojawić się na skórze także czerwonawe, zlewające się ze sobą grudki oraz złuszczanie skóry.
Zmiany są typowo swędzące, czasami piekące. W obrębie skóry podeszew i dłoni mogą pojawić się także bolesne pęknięcia. W niektórych przypadkach objawy o charakterze łuskostrupów mogą pojawić się także na owłosionej skórze głowy (egzema skóry głowy).
Egzema na dłoniach
Jest to jedna z najczęstszych lokalizacji zmian wypryskowych, przede wszystkim w przebiegu kontaktowego zapalenia skóry i zapalenia skóry związanego z podrażnieniami. Dłonie mają bowiem kontakt z wieloma alergenami – na przykład w czasie pracy wiele osób ma kontakt z metalami, cementem czy innymi substancjami mogącymi powodować alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Dłonie to też ta część ciała, która najczęściej ma kontakt z detergentami, środkami czyszczącymi oraz produktami stosowanymi do dezynfekcji, a to z kolei może prowadzić do zapalenia skóry z podrażnienia. W czasie zimy dłonie są też narażone na zmieniające się warunki środowiska, a więc na przykład mróz i wiatr, co sprzyja pojawianiu się objawów egzemy dłoni.
Egzema na twarzy
Zmiany wypryskowe często pojawiają się także na skórze twarzy. Mogę je wywołać na przykład alergeny zawarte w kosmetykach, ale i narażenie na zimno czy wysuszenie skóry. Objawy wyprysku na twarzy mogą być też elementem klinicznym atopowego zapalenia skóry (AZS). Warto zaznaczyć, że objawy egzemy na twarzy mogą być wywołane nie tylko przez alergeny kontaktowe, ale także przez alergeny wziewne (pyłki roślin, sierść zwierząt, czy roztocza kurzu domowego). W tej sytuacji może być konieczna konsultacja alergologiczna.