Jak skutecznie leczyć łysienie androgenowe?

Łysienie androgenowe - czy przeszczep włosów jest skuteczny?

Łysienie androgenowe to najczęstsza przyczyna utraty włosów u osób dorosłych, dotyczy zarówno mężczyzn jak i kobiet. Zmiany nasilone są szczególnie w okolicy czołowo-skroniowej i ciemieniowej czyli w obszarach największej koncentracji receptorów androgenowych.

Łysienie androgenowe jest to przewlekła choroba dermatologiczna, która polega na stopniowej utracie włosów na głowie bez pozostawiania blizn .

Łysienie spowodowane jest nadmierną aktywacją receptorów androgenowych u osób do tego predysponowanych. Skutkuje to postępującą miniaturyzacją mieszka i ostatecznie utratą zdolności produkcji włosa. Choroba może objawiać się nagłym wypadnięciem dużej ilości włosów, długoletnim wypadaniem niewiele większej (100-300 sztuk) od standardowej ilości (50 sztuk) włosów lub przebiegać z okresami zaostrzeń i remisji.

Łysienie androgenowe jest najczęstszą przyczyną utraty włosów u osób dorosłych, zarówno mężczyzn, jak i kobiet - dotyczy do 80% męskiej populacji i do 50% damskiej. Pierwsze początki choroby mogą być zauważalne już w wieku dojrzewania (około 13 roku życia), jednak choroba najczęściej rozpoczyna się w 3 dekadzie życia lub w okresie andro- i menopauzy. Prawdopodobieństwo zachorowania wzrasta wraz z wiekiem , bardziej narażone są osoby należące do rasy kaukaskiej.

Leczenie łysienia androgenowego należy rozpocząć na wczesnym etapie choroby, gdyż proces degradacji mieszka ma charakter nieodwracalny . Rolą terapii jest zahamowanie patologicznego procesu, w tym celu stosuje się leki działające protekcyjnie na mieszki włosowe lub hamujące produkcję szkodliwego do włosów dihydrotestosteronu. Jeśli choroba jest już zaawansowana, dobrym kosmetycznym efektem cieszy się autoprzeszczep włosów.

Co powoduje łysienie androgenowe u kobiet?

Łysienie androgenowe typu żeńskiego jest to choroba dziedziczna . Częściej występuje po okresie menopauzy, ale pierwsze objawy mogą również wystąpić w okresie menopauzalnym i w ciąży. Badania dowodzą, że główną przyczyną łysienia androgenowego u kobiet są zaburzenia hormonalne . Obserwuje się wówczas we krwi podwyższony poziom androgenów, mający najczęściej podłoże genetyczne, a przede wszystkim podwyższony poziom testosteronu, który pod wpływem enzymu 5-alfa reduktazy przekształca się w dihydrotestosteron. Jego nadmiar w surowicy skutkuje niszczeniem mieszków włosowych, a konsekwencją tego procesu jest wypadanie włosów oraz zahamowanie cyklu wzrostu nowych włosów.

W niektórych przypadkach objawy wskazujące na łysienie androgenowe mogą być wynikiem jednego z objawów innych chorób współistniejących lub złych nawyków, takich jak:

  • choroby tarczycy,
  • nowotwory nadnerczy,
  • nowotwory jajników,
  • zespół Cushinga,
  • zespół policystycznych jajników,
  • zaburzenia hormonalne w okresie menopauzy,
  • palenie papierosów,
  • nieodpowiednia dieta,
  • nadmierne odchudzanie powodujące utratę witamin i minerałów wzmacniających włosy.

Niektóre leki antykoncepcyjne zawierające składniki wykazujące aktywność androgenową mogą również podnosić stężenie tych hormonów we krwi, co może mieć znaczenie przy rozwoju tej choroby.

Przyczyny rozwoju łysienia androgenowego

Jak sama nazwa wskazuje łysienie androgenowe spowodowane jest negatywnym wpływem hormonów androgenowych (męskich hormonów) - przede wszystkim dihydrotestosteronu , najsilniejszego metabolitu testosteronu, na mieszek włosowy. Jednak każdy z nas produkuje ten hormon, dlaczego więc wszyscy nie jesteśmy łysi?

Łysienie androgenowe to choroba wieloczynnikowa, a predyspozycja do niej zapisana jest w naszych genach . Jeśli bliski członek rodziny borykał się z problemem samoistnego wypadania włosów, istnieje szansa, że nas też to dotknie. Do tej pory udowodniono, że za zwiększone ryzyko rozwoju łysienia androgenowego odpowiedzialny jest chromosom Y czyli de facto płeć męska oraz polimorfizmy (charakterystyczne formy) genów receptorów androgenowych, estrogenowych, enzymu 5?-reduktazy (enzymu, który przekształca testosteron w dihydrotestosteron) i czynników wzrostu.

Rozwój i nasilenie łysienia androgenowego zależy także od indywidualnych cech naszego organizmu. Ilość i wrażliwość receptorów androgenowych mieszków włosowych, a także siła, z jaką działa enzym 5?-reduktaza są różne u każdego z nas. U kobiet łysienie związane jest prawdopodobnie także ze stężeniem estrogenów w organizmie.


Do łysienia androgenowego predysponuje również przewlekłe zapalenie okołomieszkowe . Wśród czynników środowiskowych, które są w stanie doprowadzić do rozwoju stanu zapalnego wyróżniamy m.in. dym tytoniowy, promieniowanie UV, chemiczne środki drażniące, zanieczyszczenia środowiska, zaburzenia składu flory fizjologicznej skóry.

Łysienie androgenowe u mężczyzn

Pierwsze objawy łysienia androgenowego pojawiają się u mężczyzn zwykle po okresie dojrzewania i prowadzą do utraty włosów o charakterystycznym obrazie. W obrazie histopatologicznym dochodzi do zmian w cyklu włosowym a także miniaturyzacji mieszka włosowego. Zaczyna się produkcja włosów delikatniejszych oraz krótszych. Na poziomie komórkowym miniaturyzacja mieszka włosowego postępuje w skutek redukcji objętości brodawki włosa w wyniku czego zmniejsza się liczba jej komórek.

Ryzyko wystąpienie tego typu łysienia u mężczyzny zwiększa się przy pozytywnym wywiadzie rodzinnym konkretnie kiedy stwierdzono podobne objawy u ojca lub u dziadka ze strony matki.

Do dokumentowania łysienia typu męskiego służy skala Norwood

Na postawie objawów zgłaszanych przez pacjentkę oraz własnych obserwacji podejmuje decyzję o włączeniu leczenia, a niekiedy jednocześnie decyduje się pogłębić diagnostykę może wykonać posiew, który pozwala na identyfikację konkretnego gatunku grzyba odpowiedzialnego za zakażenie.

Czytaj dalej...

Czasami wymaga się jedynie diagnostyki różnicowej ze względu na podobieństwo do niesztowicy, choć zmiany skórne spowodowane przez tę chorobę występują przede wszystkim na kończynach dolnych i pośladkach.

Czytaj dalej...

ciąża i laktacja, bielactwo, niewyrównana cukrzyca, poważne przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego w tym rozrusznik serca , choroby autoimmunologiczne, padaczka, tendencja do powstawania bliznowców.

Czytaj dalej...

Nie można zapominać, że na skórze objawiają się też czasem alergie wziewne na przykład na pyłki roślin czy roztocza kurzu domowego oraz pokarmowe na białka określonych produktów spożywczych, takich jak truskawki, mleko, orzechy , kakao, jaja, zboża zawierające gluten.

Czytaj dalej...