U nas zapłacisz kartą
Kremy do twarzy podczas chemioterapii - Wsparcie dla Skóry w Trudnych Chwilach
Pielęgnacja skóry w trakcie i po zakończeniu chemioterapii
Szeroko pojęta pomoc w zakresie opieki kosmetologicznej nad osobami znajdującymi się na różnych etapach choroby nowotworowej określana jest jako kosmetologia onkologiczna. To trudna i wymagająca subdyscyplina kosmetologii, obejmująca zabiegi pielęgnacyjne i upiększające, wymagająca dużej wiedzy, ciągłego dokształcania, ścisłej współpracy z lekarzami i ogromnego zaangażowania.
Istnieje wiele gabinetów, które świadczą usługi specjalistycznej opieki kosmetologicznej nad osobami cierpiącymi na choroby nowotworowe, a na rynku dostępne są całe linie kosmetyków profesjonalnych dedykowanych pielęgnacji pacjentów w trakcie i po przebytym leczeniu onkologicznym.
Salony, które dotychczas nie posiadały w ofercie tego typu usług, powinny rozważyć, jak zaspokoić potrzeby osób — szczególnie kobiet — walczących z rakiem?
CHEMIOTERAPIA W LECZENIU NOWOTWORÓW
Chemioterapia jest głównym sposobem leczenia chorób nowotworowych za pomocą leków, które nazywane są cytostatykami lub potocznie przez chorych — chemią. Niestety leki używane w trakcie chemioterapii nie są selektywne i niszczą również zdrowe komórki, szczególnie te, które równie szybko się dzielą — m.in. komórki macierzy włosów czy paznokci.
Skutki uboczne chemioterapii mogą być różne w zależności od rodzaju przyjmowanych lekarstw oraz od indywidualnej odpowiedzi organizmu chorego.
OPIEKA KOSMETOLOGICZNA W TRAKCIE I PO CHEMIOTERAPII
1. SKÓRA
Leczenie chemioterapią źle znosi skóra na całym ciele, ponieważ cytostatyki przede wszystkim silnie ją wysuszają. Staje się ona przez to zaczerwieniona i łuszcząca, co bardzo często powoduje świąd, a niekiedy prowadzi nawet do powstania bolesnych obrzęków i nadżerek. Częściej pojawiają się na niej także zmiany zapalne, ponieważ jest bardziej podatna na zakażenia wirusowe, bakteryjne i grzybicze.
Suchość skóry i jej konsekwencje szczególnie dotyczą partii ciała, które intensywnie się pocą, oraz tych, jak dłonie i stopy, które nie są objęte ochronną produkcją łoju. Za pośrednictwem gruczołów potowych, chemioterapeutyki przedostają się bowiem na jej powierzchnię. U osób leczonych chemioterapią, na powierzchni dłoni i stóp może dojść do takiego przesuszenia, że skóra zaczyna się boleśnie łuszczyć.
Pielęgnacja skóry w trakcie leczenia onkologicznego
Częstość oraz ciężkość tych zmian są zależne od wybranej substancji cytostatycznej, względnie ich połączenia (polichemioterapia jest z reguły bardziej toksyczna niż monochemioterapia jednym lekiem), dawki, drogi podawania, łączenia z innymi zabiegami przeciwnowotworowymi oraz samego pacjenta. Kluczową rolę odgrywa odpowiednia pielęgnacja skóry podczas leczenia onkologicznego.
Radioterapia powodować może popromienne zapalenie skóry, które jest przyczyną podrażnienia, wysuszenia, złuszczania naskórka, obrzęków czy bólu. Mimo postępu w leczeniu nowotworów za pomocą naświetlań, trudno jest uniknąć popromiennego zapalenia skóry. Jego stadium zależy głównie od miejsca napromieniania, a także dawek promieniowania jonizującego.
Aby zmniejszyć suchość skóry, podrażnienia, złuszczanie czy ból, w trakcie i po radioterapii, warto stosować krem zawierający olej lniany i alantoinę.
Zapalenie błony śluzowej po radioterapii
Zapalenie błony śluzowej w wyniku leczenia onkologicznego powstaje pod wpływem radioterapii i chemioterapii. Typowym objawem jest występowanie pieczenia w ustach około 3-10 dni po podaniu cytostatyków. W tym czasie nie są jeszcze widoczne obiektywne objawy takie jak zaczerwienienie i owrzodzenie. Występują one 3-5 dni po pojawieniu się pierwszych dolegliwości bólowych.
W ciężkich przypadkach mogą występować krwawienia z błon śluzowych (krwotoczne zapalenie błon śluzowych). Następstwem są bóle, spadek wydzielania gruczołów ślinowych, zaburzenia smaku, utrata apetytu i kacheksja czyli wyniszczenie.
Występujące w jamie ustnej zmiany na błonie śluzowej policzków, warg, dnie jamy ustnej i podniebieniu znajdują się również w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego. Uszkodzenia te są zwykle odwracalne i goją się 1-2 tygodni po zakończeniu leczenia.
Zapalenie błon śluzowych obserwuje się często podczas stosowania metotreksatu, antracyklin, 5-fluorouracylu i etopozydu. Inne cytostatyki wywołujące często zapalenie błon śluzowych to amsakryna, bleomycyna, kapecytabina, cytarabina, cyklofosfamid, docetaksel, epirubicyna, lomustyna, paklitaksel, winblastyna i windezyna.
W celu zapobiegania zapaleniu błon jamy ustnej wskazane jest utrzymywanie prawidłowej higieny jamy ustnej. U chorych poddanych napromienianiu głowy i szyi zaleca się stosowanie miejscowe benzydaminy – leku przeciwzapalnego i przeciwbólowego. W zapobieganiu tym schorzeniem zastosowanie znajduje również miejscowa krioterapia oraz terapia laserowa.
Częstość ciężkich zapaleń błon jamy ustnej zmniejsza profilaktyczne zastosowanie sukralfatu. W zwalczaniu bólu stosuje się leki przeciwbólowe według ogólnie przyjętych zasad. Podczas kuracji cytostatykami takimi jak cytarabina, metotreksat i oksazafosforyna często obserwowane jest zapalenie spojówek. Przy wysokodawkowej cytarabinie obligatoryjnie podaje się krople oczne chroniące błoną śluzową (deksametazon).
Kremy po radioterapii i chemioterapii
Pomocne w pielęgnacji skóry oraz ograniczaniu przykrych skutków ubocznych leczenia mogą być specjalne kosmetyki dla pacjentów onkologicznych np. kremy po radioterapii.
W Polsce dostępny jest od wielu lat krem Aquastop Radioterapia, który składa się z bogatego w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (w tym omega-3 i -6) oleju lnianego, a także z alantoiny. Nie zawiera wody, kompozycji zapachowych, ani barwników. Krem przeznaczony jest do ochrony skóry w trakcie trwania radioterapii i po jej zakończeniu.
Kosmetyki dla pacjentów onkologicznych
Do najbardziej popularnych kosmetyków dedykowanych pacjentom onkologicznym zaliczamy kremy, balsamy i preparaty kilku marek:
- Radiocalm – specjalistyczna emulsja do pielęgnacji skóry w trakcie terapii onkologicznej. Postępowanie terapeutyczne w odczynach popromiennych I i II stopnia, cena rynkowa około 31 zł.
- Bioderma Cicabio Restor, krem ochronno-regeneracyjny, cena rynkowa około 70 zł.
- Krem Aquastop Radioterapia, preparat łagodzący firmy Ziołolek, cena rynkowa około 13 zł.
- Pharmaceris X-Rays Liposubtilium, łagodząco-regenerujący krem do twarzy i ciała, cena rynkowa około 30 zł.
- Radioprotect, specjalistyczny krem kojąco-łagodzący firmy Aurea Pharma, cena rynkowa około 37 zł.
- ONCOYA – balsam do ust, w terapii onkologicznej, cena rynkowo około 22 zł.
- Oncoderma – po chemioterapii, żel do mycia ciała i włosów, cena rynkowa około 23 zł.
- Sutrisept hydrożel – postępowanie terapeutyczne w odczynach popromiennych III i IV stopnia, cena rynkowa około 45 zł.
W kontekście zaleceń dotyczących pielęgnacji skóry w trakcie leczenia onkologicznego czy kosmetyków dla pacjentów warto zasięgnąć porady lekarza prowadzącego leczenie lub pielęgniarki na oddziale onkologicznym.
