U nas zapłacisz kartą
Androgenowa łysina po angielsku - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Łysienie androgenowe – jak je zdiagnozować?
Przed przystąpieniem do leczenia konieczna jest dokładna diagnoza, aby poznać przyczynę tego procesu. Pozwoli to uniknąć błędów w doborze odpowiedniego leku, a także zwiększy efektywność leczenia.
Zarówno u mężczyzn, jak i kobiet lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad w celu dokładnego rozpoznania specyfiki i przyczyn łysienia . Wykonane badanie przedmiotowe obejmuje ocenę lokalizacji i wzoru łysienia.
Badania laboratoryjne są wykonywane w celu diagnostyki różnicowej i są szczególnie istotne w przypadku kobiet, gdyż obraz kliniczny nie jest tak charakterystyczny, jak u mężczyzn. Diagnostyka obejmuje następujące badania:
- morfologia z rozmazem,
- poziom ferrytyny i żelaza,
- OB, CRP, białko całkowite,
- glukoza na czczo,
- TSH, FT4, przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej i tyreoglobulinie,
- progesteron, prolaktyna, estradiol, testosteron.
Badaniem diagnostycznym, które zaleca się wszystkim chorym, jest trichoskopia . Zostają nią objęte trzy okolice – czołowo-ciemieniowa, skroniowa i potyliczna. Specjalista ocenia:
- grubość włosów (znaczenie ma mniejsza grubość w okolicy czołowej w porównaniu z potyliczną i powyżej 10% cienkich włosów w okolicy czołowej),
- odsetek włosów meszkowych,
- przebarwienia okołomieszkowe,
- liczba jednostek włosa z pojedynczą łodygą,
- liczba żółtych kropek będących pustymi ujściami mieszków włosowych [2,3].
Przyczyny łysienia androgenowego
Badania wykazują że głównym czynnikiem powodującym łysienie androgenowe jest testosteron a jeszcze bardziej pochodna testosteronu – dihydrotestosteron (DHT). Są to męskie hormony – androgeny, które występują u mężczyzn ale również u kobiet.
Androgeny odgrywają ważną rolę w rozwoju seksualnym mężczyzn od urodzenia do dojrzewania. Regulują pracę gruczołów łojowych, wzrost apokrynowych włosów oraz libido. Wraz z wiekiem, androgeny stymulują wzrost włosów na twarzy, ale powstrzymują na skroniach i wierzchołku głowy, stan ten został nazwany „paradoksem androgennym”.
Hormony te w organizmie kontrolują one głównie funkcje układu rozrodczego zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Podstawowym hormonem z grupy androgenów jest testosteron. Produkowany on jest przez komórki Laydiga, ale może on pochodzić także z nadnerczy, chociaż w mniejszej ilości. Testosteron rozkładany jest przez enzym 5αreduktazę do 5α-dihydrotestosteronu (DHT). Ta forma hormonu wykazuje silniejsze działanie androgenne. Istnieją dwa różne typu enzymy 5αreduktazy jednak w mieszkach włosowych testosteron mediowany głównie przez typ II 5αreduktazy. Chociaż to nie skóra jest głównym źródłem syntezy androgenów, krążące w niej prohormony także wykazują zdolności androgenne. Mowa o DHEA i androstendionie, które w gruczołach potowych i brodawkach włosów mogą być transformowane do DHT i testosteronu. Mężczyźni z łysieniem androgenowym zazwyczaj mają wyższe stężenie 5α reduktazy. Najwyższe stężenie 5α reduktazy występuje na skórze głowy. Wspomniane hormony, jako androgeny o silnym działaniu, regulują procesy fizjologiczne, prawidłowo stymulują produkcję włosów terminalnych w różnych okolicach ciała ( okolice pachwin, broda), wywierają odmienny efekt na wzrost włosów w genetycznie predysponowanych miejscach takich jak okolice czoła i szczytu owłosionej skóry głowy. W okolicach łysiejących zwiększone jest stężenie DHT dlatego też hormon ten jest najbardziej istotnym androgenem w patogenezie AGA. Potwierdzają to badania na mężczyznach z wrodzonym niedoborem 5αreduktazy u których nie dochodzi do łysienia.
Przyjęto, że głównym miejscem działania androgenów w mieszku jest brodawka włosa. Komórki te mają małą ilość receptorów AR o wysokim powinowactwie. Receptory te odpowiedzialne są za wrażliwość komórek na androgeny. Na owłosionej skórze głowy wrażliwość na androgeny i i rozmieszczenie AR są ograniczone do konkretnych regionów. Na tej podstawie tłumaczy się zazwyczaj słaby efekt androgenny w okolicy potylicznej.
Łysienie androgenowe – leczenie
Leki doustne
Łysienie androgenowe można leczyć farmakologicznie poprzez stosowanie leków o działaniu ogólnoustrojowym. O wyborze odpowiedniego leku zawsze powinien decydować lekarz, który dobierze odpowiednią substancję i określi sposób dawkowania.
Obecnie w leczeniu łysienia androgenowego najczęściej stosuje się finasteryd. Substancja ta hamuje powstawanie pochodnej testosteronu – DHT. Ma to miejsce dzięki blokowaniu enzymu 5-α-reduktazy, który powoduje przemianę testosteronu w dihydrotestosteron. Należy pamiętać, że lek ten działa, gdy jest przyjmowany regularnie, a pierwsze zauważalne efekty obserwowane są po około 6 miesiącach leczenia. Niestety wykazuje on wiele działań niepożądanych. Finasteryd nie posiada rejestracji w stosowaniu u kobiet, ponieważ wykazuje działanie teratogenne.
Innym lekiem zmniejszającym stężenie DHT w surowicy jest dutasteryd . Badania wskazują, że substancja ta działa silniej od finasterydu, dlatego niektórzy lekarze rekomendują dutasteryd jako lek pierwszego rzutu w leczeniu łysienia androgenowego. Powoduje on wiele skutków ubocznych, dlatego jego stosowanie należy skonsultować z lekarzem. Ponadto silnie uszkadza płód, dlatego jest całkowicie przeciwwskazany dla kobiet w ciąży i planujących dziecko.
Niektórzy lekarze zalecają kobietom stosowanie spironolaktonu . Badania dowodzą, że wykazuje on również silne powinowactwo do receptorów androgenowych, zmniejszając wytwarzanie testosteronu. Efektem tego procesu jest zahamowanie wypadania włosów, lecz substancja ta nie wykazuje żadnego wpływu na wzrost włosów.
Doustne środki antykoncepcyjne stosowane u kobiet zawierające w swoim składzie pochodne progesteronu i estrogeny zmniejszają produkcje androgenów, regulując ich poziom w surowicy krwi.
Leki o działaniu miejscowym
W leczeniu miejscowym najczęściej stosowane są preparaty zawierające w swoim składzie minoksidyl . Związek ten występuje w licznych lekach w stężeniu 2% i 5%. Stosowany jest w postaci wcierek i szamponów pobudzających wzrost włosów poprzez zwiększenie przepływu krwi przez łożysko naczyniowe skóry. Pierwsze rezultaty leczenia pod warunkiem systematycznej aplikacji można zaobserwować po około 2 miesiącach od rozpoczęcia leczenia. Podobne właściwości wykazuje aminexil , który jest obecny w licznych wcierkach, szamponach i odżywkach. Dodatkowo wzmacnia i uelastycznia włosy.