Kategorie

Objawy czerniaka skóry - Jak rozpoznać i zrozumieć pierwsze sygnały

Jakie są przyczyny czerniaka?

Przyczyny rozwoju czerniaka nadal pozostają niewyjaśnione. Znaczenie mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Około 10% czerniaków występuje rodzinnie. Z tego powodu członkowie rodziny I stopnia pacjentów z czerniakiem powinni być pod stałą kontrolą dermatoskopową.

  1. obciążenie rodzinne – zwiększenie ryzyka od 3 razy (1 chory krewny 1. stopnia) do 70 razy (≥3 krewnych)
  2. zachorowanie w przeszłości
    • na czerniaka (8-krotne zwiększenie ryzyka)
    • inny nowotwór złośliwy skóry (3-krotne zwiększenie ryzyka)
  3. znamiona barwnikowe (tzw. pieprzyki: liczne (>50, przy >100 znamionach 11-krotne zwiększenie ryzyka), zmieniające wygląd, znamiona atypowe (11-krotne zwiększenie ryzyka)
  4. xeroderma pigmentosum
  5. jasna skóra, jasne lub rude włosy, niebieskie oczy, obecność piegów (2–3-krotne zwiększenie ryzyka)
  6. okresowe intensywne narażenie na promieniowanie UV (słońce, solaria)
  7. skłonność do oparzeń słonecznych
  8. ciężkie oparzenia słoneczne w dzieciństwie lub młodości (2–3-krotne zwiększenie ryzyka po ≥5 epizodach oparzeń)
  9. immunosupresja (np. u osób po przeszczepieniu narządu ryzyko zwiększone 3-krotnie).

Około 60% czerniaków rozwija się w skórze niezmienionej. Tylko mniej niż 40% rozwija się na podłożu wcześniej istniejącej zmiany, np. znamienia barwnikowego („pieprzyka”).

Rodzaje czerniaka skóry

Istnieje wiele rodzajów czerniaka skóry, które podzielić można ze względu na jego stadium zaawansowania oraz typ morfologiczny.

Biorąc pod uwagę stopień zaawansowania, możemy mówić o kilku rodzajach czerniaka, przy czym stopniem 0 określa się zmianę, która nie przekracza naskórka i nie ma postaci naciekającej. Stopień I to czerniak, który w formie owrzodzonej nie przekracza 1 mm grubości, natomiast w formie nieowrzodzonej – 2 mm. W stadium tym węzły chłonne nie są zaatakowane przez postępowanie nowotworu i nie obserwuje się przerzutów. Stopień II czerniaka skóry dzieli się na trzy podstopnie, w zależności od grubości pierwotnej zmiany. W stopniu III zaobserwować można przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych, mikroprzerzuty, a nawet zajęcie całych węzłów chłonnych. Stopień IV jest najcięższą formą czerniaka skóry, w której przerzuty występują także w odległych organach.

Jeśli chodzi o typy morfologiczne, wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje czerniaka. Mówimy tu o najczęściej występującym czerniaku szerzącym się powierzchownie, czerniaku powstającym w plamie soczewicowatej, inaczej czerniaku lentiginalnym, czerniaku guzkowym, oraz czerniaku dosiebnych części kończyn, inaczej podpaznokciowym. Oprócz tych typów badania mogą wykazać także wystąpienie innych, mniej popularnych typów, określanych ogólnie czerniakiem desmoplastycznym.

Czy czerniak może być jasny?

Tak, występuje też czerniak bezbarwnikowy (2%), czyli czerniak pozbawiony barwnika. Pierwszym objawem jest często niecharakterystyczna, powiększająca się, różowoczerwona grudka.

Czerniak gałki ocznej

Czerniak jest najczęstszym nowotworem złośliwym gałki ocznej u dorosłych, stanowiącym około 10% wszystkich przypadków czerniaka. Czerniak może występować w skórze powiek, spojówce oraz przedniej lub tylnej części błony naczyniowej oka. Rokowanie jest gorsze niż w przypadku czerniaka skóry.

Czerniak błon śluzowych

Czerniak błon śluzowych występuje najczęściej w obrębie jamy ustnej i górnych dróg oddechowych i przełyku (50%), sromu (20%) i okolicy narządów płciowych i odbytu (20%). Rokowanie jest złe. Leczenie polega na doszczętnym wycięciu, częściej niż w przypadku lokalizacji skórnej stosuje się uzupełniającą radioterapię, chemioterapię lub immunoterapię/leczenie ukierunkowane molekularnie.

Blizny, znamiona po oparzeniach i przewlekłe stany zapalne skóry potencjalnie nie są uważane za możliwą przyczynę wystąpienia nowotworu, niemniej zdarzają się przypadki wystąpienia choroby na takim podłożu, jeśli towarzyszy im przerost tkanek.

Czytaj dalej...

W praktyce jest na co uważać, ponieważ kosmetyki które są stosowane na co dzień w swoim składzie zawierają około 168 różnych składników, w tym takich, które mają działanie silnie alergenne albo też mogą wywoływać reakcje fotouczulające.

Czytaj dalej...

Za przykład może posłużyć nietolerancja cukru znajdującego się w mleku laktozy spowodowana niedoborem rozkładającej ją na dwie cząsteczki cukrów glukozy i galaktozy enzymu laktazy, umożliwiającej trawienie mleka.

Czytaj dalej...

Podejrzenie czerniaka skóry mogą nasuwać objawy związane ze zmianami skórnymi, które rozwinęły się nagle - de novo częściej lub zmiany, które zaszły na podłożu już istniejącego znamienia barwnikowego.

Czytaj dalej...