W co możemy być uczuleni?

Pocałunki

Niektóre buziaki mogą być naprawdę zabójcze. Kiedy mamy zagrażającą życiu alergię pokarmową, przekonajmy partnera, żeby unikał jedzenia uczulających nas pokarmów. I to raczej na stałe, bo – jak twierdzą naukowcy z American College of Allergy, Asthma and Immunology z Phoenix – nawet po wielu godzinach, po dokładnym umyciu zębów i wypłukaniu jamy ustnej można przenieść alergen.

W literaturze medycznej opisano nawet przypadek kobiety uczulonej na arachidy, której nieświadomy partner jadł orzeszki arachidowe przed pocałunkiem. Kobieta miała silną reakcję alergiczną – wstrząs anafilaktyczny, który niestety skończył się dla niej tragicznie. I choć tak dramatyczne historie to rzadkość, dobrze pamiętać, że uczulenie może wywołać nawet niewielki kontakt z alergenem.

Odczulanie

U wybranych chorych stosuje się również odczulanie (swoistą immunoterapię alergenową). Ta metoda leczenia polega na podawaniu w kontrolowany sposób bardzo małych i bardzo powoli zwiększanych dawek alergenu, co sprawia, że układ immunologiczny „uczy się” go tolerować. U chorych na astmę, ze względu na dostępność i skuteczność farmakologicznych metod leczenia oraz ryzyko związane z odczulaniem, metodę tę stosuje się u nielicznych pacjentów. Odczulanie jest częściej stosowane w innych postaciach alergii, np. uczuleniu na jad owadów. Warunkiem stosowania odczulania jest uczulenie na pojedyncze alergeny.

Zobacz także

Immunoterapia alergenowa (odczulanie) Na czym polega kwalifikacja do immunoterapii? Czy immunoterapię można stosować w każdym wieku? Jak postępować w trakcie immunoterapii? U których chorych immunoterapia jest przeciwwskazana?

Alergia Istotą alergii jest nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego organizmu na występujące w środowisku substancje zwane alergenami, które u osób zdrowych nie wywołują żadnych oznak uczulenia.

Kalendarz pylenia U około 50% chorych astma ma tło alergiczne. Wielu z tych chorych jest uczulonych na pospolite alergeny wziewne. Do najczęstszych alergenów uczulających drogą wziewną należą pyłki roślin.

Najpopularniejsze alergeny Alergenem może być każda substancja lub związek, który dostaje się do organizmu poprzez drogi oddechowe, przez przewód pokarmowy, jest wchłaniany przez skórę lub błonę śluzową albo dostaje się do organizmu poprzez wstrzyknięcie (podskórne, domięśniowe lub dożylne).

Uczulenie? Alergia? Co to znaczy?

Z codziennego doświadczenia wiemy, że osoba uczulona reaguje w sposób patologiczny na substancje, które nie są szkodliwe i nie powodują żadnych objawów u osób nieuczulonych. Często są to składniki pokarmów (np. orzeszki ziemne lub owoce morza) lub substancje znajdujące się w powietrzu (pyłki roślin, składniki kurzu). Alergię powodują też substancje stykające się ze skórą (np. składniki kosmetyków lub metale zawarte w biżuterii).

Reakcja alergiczna może mieć różną postać, w zależności od tego, którego narządu dotyczy i jaką drogą alergen dostaje się do organizmu. Alergeny znajdujące się w powietrzu (wziewne) powodują najczęściej objawy ze strony dróg oddechowych - nosa i oskrzeli. Alergeny zawarte w pokarmie (pokarmowe) mogą wywoływać objawy nie tylko ze strony przewodu pokarmowego, ale również skóry i rzadziej oskrzeli. Alergeny działajace bezpośrednio po kontakcie ze skórą (kontaktowe) powodują najczęściej wysypkę, zwykle o charakterze czerwonych plam lub bąbli (tzw. pokrzywka). Do często spotykanych alergenów zalicza się także niektóre leki (alergeny lekowe) i jady owadów.

Dla chorych na astmę największe znaczenie mają reakcje alergiczne dotyczace dróg oddechowych, szczególnie oskrzeli. Alergeny wziewne, które dostaną się do oskrzeli, powodują skurcz mięśni gładkich w ścianie oskrzela, obrzęk błony śluzowej i zwiększenie produkcji wydzieliny. Prowadzi to do zwężenia światła oskrzeli, które wskutek tego stawiają większy opór dla przepływającego powietrza. W celu zachowania wystarczającej wentylacji płuc konieczny jest zwiększony wysiłek oddechowy. Jest on jedną z przyczyn uczucia duszności, pojawiającego się podczas napadu astmy. Objawy napadu astmy spowodowanego kontaktem z alergenem są takie same, jak w przypadku napadu astmy wywołanego innymi czynnikami, i obejmują kaszel, duszność, świszczący oddech i uczucie ściskania w klatce piersiowej.

Alergeny obecne w powietrzu powodują często również objawy ze strony nosa. Nos ogrzewa i wstępnie oczyszcza powietrze docierające do płuc. Alergen (np. pyłki traw, czy drzew) stykający się z błoną śluzową wyścielającą nos powoduje jej obrzęk i nasilone wydzielanie śluzu. Wówczas pojawia się uczucie zatkania nosa i wyciekanie z niego wodnistej wydzieliny, któremu może towarzyszyć uczucie swędzenia i kichanie. Opisane objawy charakteryzują alergiczny nieżyt nosa, potocznie nazywany katarem siennym.

Nasienie

Oprócz alergii na lateks używany w prezerwatywach (wtedy warto zastąpić je poliuretanowymi lub zdecydować się na inną formę antykoncepcji) można mieć uczulenie na… nasienie partnera. Według danych naukowców z Uniwersytetu z Cincinnati alergia ta dotyka przede wszystkim młodych kobiet (20-, 30-latek), a z tego ponad 40 proc. doświadcza objawów (to m.in. swędzenie, pieczenie i obrzęk narządów płciowych) niebawem po rozpoczęciu życia seksualnego.

Większość kobiet uczulonych na nasienie ma też inne alergie. Co zrobić? Można czekać, aż minie, stosować (nielateksowe) prezerwatywy albo próbować leczenia. Istnieją terapie odczulające, które polegają na podawaniu rozcieńczonego nasienia dopochwowo lub niewielkich jego ilości w zastrzykach.

9 sposobów na zwalczenie alergii. Zobacz, jak przechytrzyć uczulenie