Uczulenie na detergenty na dłoniach - przyczyny, objawy i sposoby leczenia
Czym jest chlor w wodzie?
Chlor jest pierwiastkiem chemicznym, który wykazuje silne działanie bakteriobójcze, dlatego od wielu lat jest najczęściej używanym środkiem do dezynfekcji i uzdatniania wody. Wbrew panującej powszechnie opinii uczulenie na chlor nie istnieje, gdyż pierwiastek ten nie stanowi alergenu. Mimo to, ze względu na jego silnie drażniące działanie, wywoływane przez niego objawy nazywane są alergią, a nie nadwrażliwością.
Chlor wnika do organizmu człowieka głównie przez skórę, drogi oddechowe i oczy. Na jego szkodliwe działanie w największym stopniu narażone są osoby korzystające z basenów, ponieważ pierwiastek występuje tam w dużym stężeniu. Znacznie mniej nasilone objawy mogą się rozwinąć podczas kąpieli w domu.
Zobacz film: Alergia - choroba cywilizacyjna. Źródło: DeFacto
Sprawdź, na co masz alergię: zrób test
Spróbuj zaobserwować, jak twoja skóra reaguje na kontakt z różnymi substancjami. Jeżeli zmiany pojawiły się na twarzy i po odstawieniu nowego kremu znikną, pewnie jesteś uczulona na jeden ze składników kosmetyku. Jeśli swędzące krostki tworzą się na stopach, odkąd nosisz wełniane skarpetki, prawdopodobnie sprawcą uczulenia jest wełna. Jeżeli będziesz unikać kontaktu z alergenem, w ciągu kilku dni wypryski zagoją się i znikną bez śladu. Ale wytropienie sprawcy nie zawsze jest proste, bo wypryski kontaktowe często pojawiają się z opóźnieniem. Gdy wystąpi swędząca wysypka, trudno ją powiązać np. z używanym od pewnego czasu płynem do kąpieli albo spinką do włosów. Jest to tym bardziej skomplikowane, że uczulić mogą nas też np. papier, czarna bluzka, buty, zabawka, a nawet powietrze. Jeśli wypryski nie chcą się goić, nawracają albo podejrzewamy uczulenie na jakąś substancję, trzeba zgłosić się do dermatologa. Doświadczony specjalista postawi diagnozę na podstawie wywiadu i oględzin. Może też zalecić tzw. testy płatkowe. Należy wykonać je w okresie remisji choroby – uzyskiwane w czasie zaostrzenia dolegliwości dają wynik fałszywie dodatni, związany z nadwrażliwością skóry na bodźce drażniące, a nie z alergią. Badanie polega na umieszczeniu na skórze (zwykle na plecach) pod specjalnym opatrunkiem podejrzanych substancji. Po 72 godzinach sprawdza się, czy pojawiła się reakcja zapalna. Standardowy test zawiera 20 alergenów: niektóre metale, składniki gumy, żywice, leki do stosowania zewnętrznego, konserwanty, substancje zapachowe. Ale można je modyfikować. Są nawet testy dla poszczególnych grup zawodowych, np. drukarzy.
Najlepszym lekiem jest unikanie substancji uczulającej lub drażniącej. Im dłużej skóra ma kontakt z alergenem, tym trudniej wyleczyć chorobę. Miejscowo stosuje się preparaty steroidowe (z przepisu lekarza). Postać leku zależy od rodzaju i lokalizacji wyprysku. Na sączące się rany wskazane są środki w aerozolu, mleczka i kremy. W przypadku rogowacenia i łuszczenia się skóry najlepsze są maści. Jeśli zmiany występują na głowie, lekarz wybiera preparaty płynne. Jeżeli dołączyło się zakażenie bakteryjne, potrzebne są też leki odkażające, a nawet antybiotyki. Często terapię wspomaga się doustnymi lekami antyalergicznymi (Allertec, Alerzina, Lirra Gem, Zyrtec, Claritine) oraz preparatami działającymi miejscowo (Soventol, Flexiderm). Warto też stosować środki pielęgnacyjne do skóry wrażliwej (Linoderm Omega, Unibasis, Der-Med).
Uczulenie na dłoniach u dziecka
Uczulenie na dłoniach u dzieci jest powszechne i na swój sposób naturalne. Poznając świat maluchy dotykają każdej rzeczy, która pojawi się na ich drodze. Siłą rzeczy część z nich może wywołać podrażnienie, zwłaszcza że skóra dziecka jest bardzo cienka, a jego układ odpornościowy – niedojrzały.
Alergia na dłoniach u dziecka często jest związana z kosmetykami, niekoniecznie tymi, które są używane do pielęgnacji jego samego. Czasem wystarczy dotknięcie skóry któregoś z rodziców, uprzednio spryskanej perfumami, czy posmarowanej kremem dla dorosłych. Podobnie jest z proszkami do prania oraz detergentami służącymi do mycia naczyń, podłóg, mebli. Efektem jest wystąpienie takich objawów, jak:
- pokrzywka, pęcherzyki, grudki,
- zaczerwienienie, świąd.
Należy pamiętać, że oprócz reakcji uczuleniowych, istnieją też inne przyczyny zmian skórnych, zwłaszcza infekcyjne, dlatego każdorazowo obserwując tego typu objawy należy się skontaktować z lekarzem. Przykładowo, wysypka na wewnętrznej stronie dłoni u dziecka może być symptomem tak zwanej choroby bostońskiej, czyli infekcji wywoływanej przez wirusy. W przypadku schorzeń takich jak ospa wietrzna, różyczka, odra czy grypa trzydniowa, różne wykwity także mogą się pojawić na dłoniach, aczkolwiek nie są to jedyne i najbardziej charakterystyczne miejsca ich występowania.
Uczulenie na rękach – objawy
Bez względu na czynnik sprawczy alergia na dłoniach ma zawsze podobny przebieg. Uczulenie na rękach ma przeważnie postać drobnych, czerwonych wyprysków, które zlewają się w większe plamy. Niekiedy mogą się pojawić pęcherze wykazujące tendencję do sączenia. Zmianom skórnym towarzyszy zazwyczaj silne swędzenie, pieczenie dłoni i ból. Skóra na rękach staje się wysuszona i pomarszczona. Uczuleniu nierzadko towarzyszy obrzęk. Swędząca wysypka wyzwala u chorych konieczność drapania, które nie łagodzi świądu. Zdarza się, że dodatkowo podrażnia skórę, prowadząc do powstania otarć, uszkodzeń lub piekących owrzodzeń. Stanowią one wrota wnikania do organizmu szkodliwych czynników chorobotwórczych, które zaostrzają stan zapalny. W późniejszym czasie skóra na dłoniach staje się grubsza, zmienia się jej koloryt – jest ciemniejsza, z możliwymi bliznami, wyraźnie zaznaczają się jej naturalne bruzdy. Dla niektórych chorych objawy te stanowią przyczynę dużego dyskomfortu psychicznego.
Przy ustalaniu sposobu terapii konieczne jest przeprowadzenie testów skórnych, które określą, jaki czynnik odpowiada za reakcję alergiczną. Standardowy test zawiera 20 alergenów: niektóre metale, składniki gumy, żywice, leki do stosowania zewnętrznego, konserwanty i substancje zapachowe. Dopiero dokładna identyfikacja alergenu stanowi podstawę do opracowania leczenia. Osoby z alergią na rękach powinny stosować leki antyhistaminowe (cetyryzyna, hydroksyzyna, feksofenadyna, loratadyna). W niektórych przypadkach niezbędne jest podanie leków immunosupresyjnych, które obniżają aktywność układu odpornościowego, a w ostateczności glikokortykosteroidów. Przy zakażeniach wtórnych konieczna jest antybiotykoterapia. Należy ograniczyć ekspozycję na czynnik wyzwalający uczulenie. Warto chronić zmiany skórne specjalistyczną odzieżą. Zastosowanie ma tutaj dermasilk, czyli bielizna i odzież lecznicza z modyfikowanej przędzy jedwabnej.