Rak płaskonabłonkowy skóry - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Rak płaskonabłonkowy szyjki macicy
Rak płaskonabłonkowy szyjki macicy to nowotwór złośliwy rozwijający się w błonie śluzowej. Co roku na ten typ nowotworu choruje nawet 500 000 kobiet, przy czym u wielu z nich choroba wykrywana jest w ostatnim stadium. Wcześnie wykryty rak płaskonabłonkowy szyjki macicy jest w pełni uleczalny, dlatego tak ważna jest profilaktyczna cytologia. W trakcie badania lekarz pobiera próbkę nabłonka, który analizowany jest pod kątem obecności komórek nowotworowych.
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia raka płaskonabłonkowego szyjki macicy to:
- zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, opryszczką, chlamydiami, kiłą, rzeżączką, HIV,
- palenie papierosów,
- wczesne rozpoczęcie współżycia seksualnego,
- współżycie z wieloma partnerami
- osłabiony układ odpornościowy.
Leczenie obejmuje chirurgiczne usunięcie zmian, radioterapię i chemioterapię.
Jak dochodzi do przerzutów?
Mechanizm tworzenia przerzutów związany jest z systematycznym zwiększaniem liczby komórek oraz wytwarzaniem przez nie substancji niszczących otaczające tkanki. Nowotwór nacieka sąsiadujące z nim struktury, w tym naczynia krwionośne i limfatyczne. Jego komórki stopniowo przenikają do układu krążenia stąd przerzuty w płucach, mózgu, kościach a także dostają się drogą naczyń chłonnych (przerzuty w okolicznych węzłach chłonnych).
W momencie wystąpienia przerzutów mogą pojawić się objawy ze strony zajętych narządów.
- powiększenie,
- bolesność przy dotyku,
- unieruchomienie względem podłoża lub pokrywającej skóry,
- połączenie kilku węzłów w tzw. pakiety,
Płuca:
Kości miednicy, żebra, kręgosłup, kości udowe:
Mózg:
- bóle głowy,
- nudności,
- wymioty,
- halucynacje,
- zaburzenia świadomości,
- napady padaczkowe

Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka płaskonabłonkowego skóry?
Do najważniejszych czynników sprzyjających zachorowaniu na raka płaskonabłonkowego skóry należą: uwarunkowania genetyczne (mutacje niektórych genów oraz związane z nimi zespoły przebiegające ze zwiększoną skłonnością do występowania różnych nowotworów złośliwych), promieniowanie ultrafioletowe (głównie UVB), ekspozycja na promieniowanie słoneczne (zwłaszcza w dzieciństwie), podeszły wiek (ponieważ uszkadzające działania wielu czynników kumuluje się przez wiele lat życia), płeć męska, jasna karnacja skóry (tzw. fototyp I i II skóry wg WHO), przewlekłe leczenie zmniejszające odporność (stosowane np. u osób, którym przeszczepiono narządy) lub choroby przebiegające z upośledzeniem odporności (np. zakażenie HIV), obecność przez wiele lat rozległych blizn (zwłaszcza po oparzeniach) lub niegojących się ran (np. w przebiegu zespołu pozakrzepowego w nogach).
Rak płaskonabłonkowy skóry występuje najczęściej na odsłoniętych okolicach ciała: na twarzy, plecach, ramionach lub górnej wardze. Nowotwór ten może przypominać rogowaciejącą, łuszczącą się zmianę, często owrzodzoną i pokrytą strupem, może też przybierać postać guzka, owrzodzenia, grudki, płaskiego lub wyniosłego nacieku itp. Czasem może być źródłem mniej lub bardziej intensywnego krwawienia albo w jego obrębie może sączyć się płyn (jasny, klarowny lub mętny).
W przypadku podejrzenia raka płaskonabłonkowego skóry należy całą zmianę wyciąć chirurgicznie i zbadać pod mikroskopem (jeśli jej wielkość na to pozwala). Jeśli podejrzana zmiana jest duża, lekarz zazwyczaj pobiera wycinek (tj. wycina w znieczuleniu miejscowym fragment z pogranicza nowotworu i zdrowej skóry).
Jeśli istnieje podejrzenie zajęcia regionalnych węzłów chłonnych, należy wykonać USG tej grupy węzłów i ewentualnie biopsję cienkoigłową największych węzłów, aby w ten sposób potwierdzić zaawansowanie choroby.
Ponadto, tak jak w przypadku innych nowotworów złośliwych, w razie potwierdzenia rozpoznania raka należy przeprowadzić odpowiednią diagnostykę obrazową w poszukiwaniu przerzutów odległych.
Rak skóry - rak kolczystokomórkowy
Rak kolczystokomórkowy (ang. Squamous Cell Carcinoma – SCC) jest drugim najczęściej występującym nowotworem skóry. Ponad 80 proc. przypadków SCC dotyczy części ciała eksponowanych na światło słoneczne, najczęściej jest to głowa (okolica oczodołów, nosowo-wargowa, wargi, nos, policzki, uszy), szyja, grzbiety rąk. Wyróżnia się postać przedinwazyjną i inwazyjną raka kolczystokomórkowego. Postać przedinwazyjna (z której może się rozwinąć rak skóry) - choroba Bowena - to rumieniowe tarczki o ostro zaznaczonych granicach, o aksamitnej lub złuszczającej się powierzchni - erytroplazja Queyrata - widoczna jest jako czerwona gładka plama na żołędzi prącia u nieobrzezanych mężczyzn - erytroplakia - to wszelkiego rodzaju czerwone zmiany zlokalizowane na błonach śluzowych Postać inwazyjna (rak skóry) ma charakter brodawkujący lub wrzodziejący. Skóra wokół jest nacieczona, stwardniała, często obecne są wałowato wywinięte brzegi.
Rak brodawkujący - jest to nowotwór występujący na narządach płciowych, w jamie ustnej i w obrębie stóp. Wzrost raka brodawkującego jest bardzo powolny, jego powierzchnia jest pokryta masami rogowymi. Jego przyczyną może być m.in. wirusy brodawczaka ludzkiego HPV 6 i HPV 11.
