U nas zapłacisz kartą
Nadwrażliwość skóry na plecach - Przyczyny, objawy i sposoby leczenia
Nadwrażliwość dotykowa - przyczyny, objawy, leczenie
Nadwrażliwość dotykowa to problem, którego objawem jest odczuwanie dyskomfortu wtedy, gdy drażni je jakaś przyczepiona do ubrania metka lub gdy zostaną one… przez kogoś po prostu dotknięte. Dzieci z nadwrażliwością dotykową mogą unikać przytulania, zabaw, w trakcie których mogą pobrudzić sobie ręce, jak i wielu różnych pokarmów. Jakie są przyczyny nadwrażliwości dotykowej oraz jak ją leczyć?
Spis treści
Nadwrażliwość dotykowa (ang. tactile defensiveness) może być jednym z przejawów zaburzeń integracji sensorycznej. W ostatnich latach coraz większa uwaga – i to zarówno lekarzy, jak i pedagogów oraz rodziców – kierowana jest ku zaburzeniom integracji sensorycznej.
Mianem tym określa się różnorodne zaburzenia, które wynikają z nieprawidłowej integracji w układzie nerwowym różnorakich, docierających do człowieka z otoczenia, bodźców, takich jak doznania dotykowe, wzrokowe, słuchowe czy odbiór położenia różnych części ciała w przestrzeni.
Alergia skórna – co to jest?
Alergia skórna stanowi zespół charakterystycznych objawów pojawiających się na skórze w następstwie kontaktu z alergenem. Za mechanizm ten odpowiada nadwrażliwość układu immunologicznego, który wykazuje tendencję do nadreaktywnej odpowiedzi na określone bodźce zewnętrzne – w normalnych warunkach niepowodujące reakcji alergicznych u zdrowych ludzi. Schorzenia rozwijające się na tle alergicznym można podzielić na kilka grup.
Atopowe zapalenie skóry (AZS)
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to jedna z najczęstszych chorób alergicznych skóry. Jest to przewlekła dolegliwość dermatologiczna o charakterze zapalnym, która charakteryzuje się przebiegiem cyklicznym – okresy ustępowania objawów przeplatają się z fazami zaostrzeń. Podstawowe znaczenie w przypadku atopowego zapalenia skóry mają czynniki genetyczne, które odgrywają kluczową rolę. Zazwyczaj pierwsze symptomy atopowego zapalenia skóry ujawniają się w ciągu pierwszego roku życia dziecka, choć nie jest wykluczone ich pojawienie się również w późniejszym okresie.
Skóra pacjentów zmagających się z AZS wykazuje osłabienie naturalnych funkcji ochronnych i skłonność do nadmiernego wysychania. W konsekwencji nawet niewielkie oddziaływanie alergenów czy innych substancji drażniących może prowokować reakcje alergiczne. Co istotne, nawet w okresach, gdy nie obserwuje się zewnętrznych symptomów choroby, w głębszych warstwach skóry może trwać proces zapalny, który zwiększa ryzyko nagłego wystąpienia reakcji alergicznych.
Warto podkreślić, że atopowe zapalenie skóry jest schorzeniem dotykającym osoby z predyspozycjami do atopii, co oznacza, że często współwystępuje z innymi alergicznymi stanami, takimi jak alergie pokarmowe, wziewne, alergiczny nieżyt nosa czy astma.
Alergiczny wyprysk kontaktowy (ACD)
Alergiczny wyprysk kontaktowy, inaczej określany jako alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, to schorzenie, które dotyka osoby wrażliwe na określone alergeny. Do objawów dochodzi, gdy skóra tych osób nawiązuje kontakt z substancjami zwanymi haptenami. Są to małe cząsteczki, które mogą przenikać przez skórę, a następnie łączą się z białkami w organizmie, tworząc kompleksy immunologiczne. Właśnie te kompleksy są przyczyną reakcji alergicznej, ponieważ system odpornościowy osoby uczulonej traktuje je jako zagrożenie, co prowadzi do zapalnej odpowiedzi organizmu i pojawienia się zmian skórnych.
Co na uczulenie skórne? Leczenie alergii skórnej
Leczenie alergii skórnej przeprowadzane jest przez dermatologa i opiera się przede wszystkim na skutecznym rozpoznaniu przyczyn dolegliwości. W procesie diagnozowania alergii skórnej wykorzystuje się różnorodne metody, w tym testy skórne punktowe, testy płatkowe oraz ocenę poziomu immunoglobulin E (IgE). Testy płatkowe są niezwykle pomocne, szczególnie w rozpoznawaniu kontaktowego zapalenia skóry.
W terapii alergii stosuje się leki przeciwhistaminowe, które dzielą się na dwie główne kategorie: leki przeciwhistaminowe I i II generacji. Leki pierwszej generacji, takie jak klemastyna czy hydroksyzyna, choć skuteczne w blokowaniu receptorów H1 histaminy, wykazują działanie nieselektywne, oddziałując również na inne receptory. Może to prowadzić do niepożądanych efektów ubocznych, w tym senności czy suchości w ustach. Z tego powodu, zaleca się obecnie stosowanie nowszych preparatów jak leki przeciwhistaminowe II generacji, które koncentrują się na blokowaniu receptorów H1, minimalizując przy tym ryzyko działań niepożądanych. Do tej grupy należą między innymi cetyryzyna, loratydyna czy feksofenadyna. Wybierając lek antyhistaminowy, należy uwzględnić indywidualne cechy pacjenta oraz potencjalne różnice w przenikaniu substancji czynnych do ośrodkowego układu nerwowego.
W objawowym leczeniu alergii skórnej często stosuje się preparaty miejscowe w formie maści lub żeli, które mogą zawierać składniki łagodzące świąd. W sytuacjach, gdy leczenie objawowe nie przynosi ulgi, dermatolog może zalecić krótkotrwałe stosowanie maści z glikokortykosteroidami. Nowoczesną alternatywą dla miejscowych glikokortykosteroidów są inhibitory kalcyneuryny, takie jak pimekrolimus czy takrolimus, które nie uszkadzają bariery naskórkowej i mogą być stosowane na delikatne partie skóry, na przykład na twarz czy dłonie. Są one obecnie często wybierane w leczeniu atopowego zapalenia skóry.
Przeczulica (hiperestezja): przyczyny
Nadwrażliwość na bodźce, związana z przeczulicą, pojawiać się może zarówno okresowo, jak i stale. Hiperestezja występować może szczególnie w przebiegu:
- infekcji (zwłaszcza w przypadku wirusowego półpaśca, w którym przeczulica może poprzedzać pojawienie się zmian skórnych związanych z tą chorobą)
- autyzmu
- neuropatii obwodowej
- schorzeń z grupy radikulopatii
- zespołu łamliwego chromosomu X
- uszkodzeń tkanek ośrodkowego układu nerwowego (szczególnie w sytuacji, gdy dojdzie do uszkodzenia wzgórza, do którego doprowadzić może np. udar mózgu)
- cukrzycy
- stwardnienia rozsianego
- wścieklizny
- migren
- porażenia nerwu twarzowego
- nadużywania alkoholu
- niedoboru witaminy B12
- ADHD
Co ciekawe, przeczulicę wywołać może również. nadmierne spożycie kawy. W takiej sytuacji jest ona jednak stanem przejściowym, trwającym kilka godzin, a wynika ona z nadmiernego pobudzenia przez kofeinę struktur rdzenia kręgowego i kory mózgu.
