U nas zapłacisz kartą
"Rak skóry płaskonabłonkowy - Wyzwania i Nowe Odkrycia"
Rak skóry - rak kolczystokomórkowy
Rak kolczystokomórkowy (ang. Squamous Cell Carcinoma – SCC) jest drugim najczęściej występującym nowotworem skóry. Ponad 80 proc. przypadków SCC dotyczy części ciała eksponowanych na światło słoneczne, najczęściej jest to głowa (okolica oczodołów, nosowo-wargowa, wargi, nos, policzki, uszy), szyja, grzbiety rąk. Wyróżnia się postać przedinwazyjną i inwazyjną raka kolczystokomórkowego. Postać przedinwazyjna (z której może się rozwinąć rak skóry) - choroba Bowena - to rumieniowe tarczki o ostro zaznaczonych granicach, o aksamitnej lub złuszczającej się powierzchni - erytroplazja Queyrata - widoczna jest jako czerwona gładka plama na żołędzi prącia u nieobrzezanych mężczyzn - erytroplakia - to wszelkiego rodzaju czerwone zmiany zlokalizowane na błonach śluzowych Postać inwazyjna (rak skóry) ma charakter brodawkujący lub wrzodziejący. Skóra wokół jest nacieczona, stwardniała, często obecne są wałowato wywinięte brzegi.
Rak brodawkujący - jest to nowotwór występujący na narządach płciowych, w jamie ustnej i w obrębie stóp. Wzrost raka brodawkującego jest bardzo powolny, jego powierzchnia jest pokryta masami rogowymi. Jego przyczyną może być m.in. wirusy brodawczaka ludzkiego HPV 6 i HPV 11.
Rak in situ vs. komórki przedrakowe vs. dysplazja
Istnieje wiele terminów opisujących spektrum normalnych komórek i inwazyjnych komórek nowotworowych. Jednym z nich jest dysplazja. Dysplazja może obejmować spektrum od łagodnej dysplazji, w której komórki są ledwie nieprawidłowe, do raka in situ, który niektórzy patolodzy opisują jako ciężką dysplazję obejmującą pełną grubość nabłonka. Termin komórki przedrakowe może być również używany do opisania komórek na tym kontinuum między komórkami normalnymi i rakowymi. Kąt
Terminy te są również używane w różny sposób w zależności od analizowanej próbki. Na przykład komórki uwidocznione w wymazie cytologicznym mogą wykazywać dysplazję (mogą wydawać się nieprawidłowe), ale ponieważ komórki są „luźne”, nie można powiedzieć, czy rak in situ jest obecny, czy nie. W przypadku dysplazji szyjki macicy przed postawieniem diagnozy CIS wymagana jest biopsja. Próbka z biopsji zapewnia obraz komórek w miarę ich występowania w odniesieniu do błony podstawnej i innych komórek, i jest potrzebna do zrozumienia, czy nieprawidłowe komórki widoczne w rozmazie papki są niepokojące.
Jak leczyć raka płaskonabłonkowego skóry?
Na wybór metody leczenia raka płaskonabłonkowego skóry wpływa stopień zaawansowania choroby. W przypadku zmian, które zostaną wykryte we wczesnym stadium, wystarczające okazuje się chirurgiczne usunięcie zmiany z odpowiednim marginesem zdrowej tkanki. Dzięki zabiegowi, który wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, możliwe jest ograniczenie ryzyka związanego z powstawaniem przerzutów do węzłów chłonnych i ważnych organów wewnętrznych. Zabieg nie jest skomplikowany i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jeżeli zmiana była rozległa, to można wykonać zabieg pozwalający na przywrócenie skórze estetycznego wyglądu. Plastyka skóry stosowana jest przede wszystkim w przypadku zmian nowotworowych, które naciekają w głąb, bo po ich wycięciu widoczny jest duży ubytek tkanek. Leczenie raka płaskonabłonkowego, który dał przerzuty, uwzględnia zastosowanie radio lub chemioterapii, a także usunięcie zaatakowanych przez nowotwór węzłów chłonnych.
Zapobieganie nawrotom raka płaskonabłonkowego wiąże się z koniecznością redukcji negatywnego wpływu na skórę wszystkich czynników ryzyka. Oznacza to, że konieczne jest unikanie promieniowania UV oraz dbanie o prawidłową ochronę skóry przed jego działaniem. Należy pamiętać o konieczności rezygnacji z kąpieli słonecznych oraz długiego przebywania na słońcu w godzinach południowych i popołudniowych. Aby zapobiegać nawrotom raka płaskonabłonkowego, trzeba także chronić skórę przed częstymi urazami i kontaktem z chemikaliami. Zalecane są częste kontrole zdrowia węzłów chłonnych oraz poddawanie diagnostyce każdej zmiany, która pojawia się na skórze i może wskazywać na to, że nowotwór uległ wznowieniu.
Rak płaskonabłonkowy skóry - badania
Chory zgłaszając się do specjalisty powinien:
- dokładnie opisać swoje obecne dolegliwości, czy podobne zdarzały się już w przeszłości,
- wymienić choroby, na które aktualnie cierpi, włączając w to uwarunkowane genetycznie, czy schorzenie pojawiło się u któregoś z członków rodziny,
- wymienić wszystkie przyjmowane obecnie leki, zdiagnozowane alergie, jeśli tak, to na co.
Istotnym narzędziem diagnostycznym w przypadku wszystkich schorzeń skóry, nie tylko nowotworowych, jest badanie fizykalne. Konieczne jest, aby pacjent był gotów zaprezentować lekarzowi każdy fragment ciała, nie tylko miejsce występowania zmiany. W ten sposób przeprowadzane jest pełne, prawidłowe badanie dermatologiczne. Oglądaniem i dotykiem specjalista ocenia charakter zmian.
Szybką, nieinwazyjną oraz prostą metodą diagnostyczną jest dermoskopia. Dermatoskop jest podstawowym narzędziem każdego dermatologa. Na podstawie obrazu dermatoskopowego możliwe jest rozpoznawanie zarówno zmian łagodnych ale także złośliwych, (w tym raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego jak i czerniaka).
Decydującym elementem (tzw. złotym standardem) procesu diagnostycznego jest badanie histopatologiczne pobranego wycinka i wykazanie obecności komórek nowotworowych. Ważna jest też ocena stopnia naciekania, ponieważ wpływa to na wybór leczenia i rokowanie. Zabieg jest całkowicie bezbolesny, poprzedzony podaniem środka znieczulającego (np. lidokainy).
