U nas zapłacisz kartą
Odpowiedź na pytanie - Czy Amol na pewno ma czyraka?
Jak się objawia czyrak?
Czyrak zaczyna się jako zmiana rumieniowo-naciekowa w otoczeniu mieszka włosowego, z następowym powstaniem drobnego czerwono-fioletowego guzka. Guzek ten (średnio po około 4–6 dniach) przekształca się w krostę, która ulega martwicy i rozpadowi z wydzieleniem tzw. czopa martwiczego. Czyraki mają tendencję do samoczynnego opróżniania się z wytworzeniem kraterowatego ubytku skóry, po którego zagojeniu powstaje niewielka blizna. Może się zdarzyć, że nie dojdzie do pęknięcia czyraka i wytworzy się zagłębiona blizna. Obecność czyraków wiąże się z dużymi dolegliwościami bólowymi, które ustępują w momencie pęknięcia zmiany.
Czyraki mogą być zlokalizowane praktycznie wszędzie, gdzie występują mieszki włosowe. Najczęściej są to twarz, pacha, kark, pośladki oraz przedsionek nosa i przewód zewnętrzny ucha. Groźną lokalizacją dla czyraków, która może się wiązać z powikłaniami ze strony układu nerwowego, są czyraki w okolicy twarzy (wargi górnej, nosa czy oczodołu) – z uwagi na bezpośrednie połączenia z żyłami z rejonu mózgowia, może nastąpić przejście zakażenia na zatokę jamistą lub opony mózgu.
Mnogie, nawracające czyraki oraz czyraki gromadne mogą przebiegać z powiększeniem węzłów chłonnych czy gorączką.
Objawy czyraka
Typowy czyrak to bardzo bolesny wrzód o podstawie zapalnej, który powstaje najczęściej na twarzy, szyi, klatce piersiowej, pośladkach. Najpierw pojawia się czerwone, napięte stwardnienie, które przekształca się w krostę - na nacieczonej, czerwonej, obrzękłej podstawie wykształca się czop ropny (albo ropno-krwisty). Chory czuje się źle, ma podwyższoną temperaturę i bolesne, położone najbliżej zmiany węzły chłonne. W pewnym momencie zgorzel pęka i oczyszcza się, dzięki czemu chory czuje ulgę - rana goi się kilkanaście dni. Zdarza się, że po oczyszczeniu i w trakcie gojenia pozostałości po czyraku na ciele chorego pojawiają się następne krostki - choroba przybiera wtedy charakter przewlekły i może ciągnąć się nawet latami, co jak można się domyślić jest bardzo męczące i uciążliwe, a także krępujące, zwłaszcza jeśli mało estetyczne czyraki pojawiają się na twarzy. Czytaj: Który gronkowiec odpowiada za zmiany na skórze: gronkowiec skórny czy gronkowiec złocisty?
Gdzie i u kogo występuje oraz jak wygląda czyrak?
Czyrak to zmiana, która może wystąpić w miejscach, gdzie dochodzi do tarcia skóry i ubrania lub 2óch spoconych powierzchni skóry (np. pod pachą, na szyi czy zewnętrznych powierzchniach ud). Jak wygląda czyrak? Ropień przybiera formę rosnącego guza, który po kilku dniach wypełnia się martwiczą, zapalną i rozpadającą się tkanką. Na powierzchni czyraka widoczne jest ropne okienko. Z czasem zmiana ta pęka samodzielnie (“dojrzewa”) i wydzielina zapalna wypływa z czyraka. Mimo, że jest to zmiana, która w dużej części przypadków znika samoistnie nie należy jej lekceważyć. Leki na czyraki łagodzą dokuczliwe objawy jak ból i obrzęk oraz ułatwiają szybszy drenaż ropnych zmian czy ograniczają rozprzestrzenianie się gronkowca w wyniku działania antyseptycznego. Gdzie na ciele występują czyraki? Wyżej wspomniane zostały okolice pachy, szyi czy ud. Szczególne znaczenie ma czyrak na twarzy i w przedsionku nosa. Umiejscowienie może sprzyjać wędrówce lub przeniesieniu bakterii do innych struktur organizmu, co może być groźne w skutkach.
Podsumowując — gdzie może wystąpić czyrak? Np.:
- na pupie (np. czyrak występujący między pośladkami), nodze, udzie i plecach,
- w uchu,
- pachwinie i w miejscu intymnym, a w przypadku kobiet czyrak na wardze sromowej,
- pod pachą, na plecach, na nodze i udzie,
- w obrębie głowy (np. w górnej części ust).
Czyraki to zmiany często pojawiające się w okresie dojrzewania (u nastolatków) i w wieku młodzieńczym. Problem czyraków dotyczy również dorosłych, w tym osób cierpiących na cukrzycę (hiperglikemia zwiększa ryzyko zakażeń bakteryjnych nie tylko układu moczowego). Stany obniżonej odporności i/lub długotrwałe stosowanie sterydów może przyczynić się do większej wrażliwości na gronkowca złocistego. Oczywiście potencjalne przyczyny powstawania to również niewystarczająca dbałość w aspekcie higienicznym.
Tymianek - przyprawa
Istnieje ponad 100 odmian tymianku, jednak w kuchni zastosowanie znajduje głównie tymianek ogrodowy i cytrynowy. Odmiana ogrodowa charakteryzuje się ostrym, ciepłym, pikantnym aromatem. Jego smak jest ostry i odświeżający za sprawą lotnego olejku - tymolu. Tymianek cytrynowy charakteryzuje się mniej ostrym smakiem i delikatną nutką cytrynową.
Świeży tymianek najczęściej kupowany jest w pęczkach. Może być przechowywany w lodówce nawet przez tydzień bez obaw o utratę świeżości. Liście można obciąć i zamrozić z małą ilością wody w pojemnikach na kostki lodu. Można też zamrozić całe gałązki, owijając uprzednio folią. W ten sposób roślina przetrwa nawet do kilku miesięcy. Popularnością cieszy się też tymianek suszony.
W kuchni francuskiej tymianek uznawany jest za jedno z najznakomitszych ziół. Przyprawa doskonale komponuje się z cielęciną, jagnięciną, drobiem, wołowiną, rybami. Podkreśla smak sałatek, farszów, pasztetów, wędlin, gulaszów, zup i bulionów. Można go dodać również do chleba, masła ziołowego, majonezu ziołowego, aromatycznego octu, musztardy, zapiekanek. Przyprawiane są nim pomidory, cebula, ogórki, marchew, pory, pieczarki, szparagi, zielona fasola, brokuły, słodka papryka, ziemniaki, szpinak, kukurydza, ser, jajka i ryż. Smak tymianku świetnie współgra z cytryną, czosnkiem, bazylią.
