U nas zapłacisz kartą
Atopowe zapalenie skóry - Kody ICD, Objawy, Diagnoza i Leczenie
Atopowe zapalenie skóry – objawy
Pierwsze objawy atopowego zapalenia skóry zwykle pojawiają się już w dzieciństwie. W zależności od źródła uważa się, że tylko u 5-15 proc. pacjentów choroba rozpoczyna się po 5. roku życia.
Typowe objawy atopowego zapalenia skóry:
- zmiany skórne o typie rumieniowym, grudkowym, często także wysiękowym,
- skóra jest przesuszona, ma tendencję do pękania i przebarwień,
- uciążliwy świąd, który powoduje nieustanne drapanie (szczególnie w nocy, gdy pacjent nie jest w stanie się kontrolować),
- drapanie powoduje z kolei dalsze podrażnienia - w ten sposób powstaje błędne koło, powodujące stałe pogarszanie się stanu skóry,
- tzw. lichenifikacja skóry. Powierzchnia skóry wygląda wówczas tak, jakbyśmy oglądali ją w powiększeniu - wszelkie nierówności stają się widoczne gołym okiem,
- biały dermografizm, który polega na powstawaniu białych śladów na skórze pod wpływem jej zadrapania,
- pogrubienie skóry.
Atopowe zapalenie skóry głowy
Atopowe zapalenie skóry głowy jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, która występuje na skórze gładkiej oraz owłosionej. Jej pierwsze symptomy ujawniają się w dzieciństwie.
Do rozwoju atopowego zapalenia skóry głowy przyczyniają się czynniki genetyczne, immunologiczne i środowiskowe. Choroba objawia się najczęściej nasilonym świądem, zmianami wypryskowymi i lichenizacją (inaczej zapalnym zgrubieniem skóry). W ciężkich i nawracających przypadkach AZS zmiany mogą nawet obejmować całe cało, w tym owłosioną skórę głowy.
Atopowe zapalenie skóry twarzy
Osoby, które cierpią na atopowe zapalenie skóry twarzy, skarżą się na rumień w postaci czerwonych grudek, niewielkich ran lub bąbli. Zmiany te wyglądają nieestetycznie i sprawiają, że skóra twarzy jest bardziej podatna na zakażenia.
Atopowe zapalenie skóry dłoni
Atopowe zapalenie skóry ma tendencję do zajmowania tzw. powierzchni zgięciowych kończyn, to znaczy dołów łokciowych i podkolanowych. Inne charakterystyczne miejsca to tułów oraz dłonie. Te lokalizacje zmian skórnych są typowe dla dorosłych oraz starszych dzieci. U niemowląt pierwsze zmiany pojawiają się zwykle na twarzy.
Atopowe zapalenie skóry - czego unikać? Co zaostrza objawy AZS?
- zmiany temperatury otoczenia,
- niektóre rodzaje kosmetyków i materiałów (w szczególności wełna),
- alergeny wziewne i pokarmowe.
Przebieg atopowego zapalenia skóry zwykle obejmuje następujące po sobie okresy zaostrzeń i remisji (wygaszania). Choroba niesie ze sobą również ryzyko występowania powikłań, takich jak na przykład nadkażenia zmian skórnych przez czynniki infekcyjne. Dzieci, u których rozpoznano AZS, znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na inne schorzenia o podłożu alergicznym (np. astmę oskrzelową i alergiczny nieżyt nosa).
Warto również pamiętać, że atopowe zapalenie skóry istotnie wpływa na jakość życia pacjentów, szczególnie uciążliwym zjawiskiem jest nieustanny świąd skóry. Objaw ten bywa również przyczyną występowania zaburzeń snu.
Co robić w razie wystąpienia objawów atopowego zapalenia skóry u dzieci i niemowląt?
W przypadku wystąpienia na skórze dziecka zmian skórnych przebiegających z intensywnym świądem wskazana jest wizyta u lekarza dermatologa w celu postawienia diagnozy, przeprowadzenia diagnostyki i leczenia zmian Wiele zapalnych chorób skórnych może mieć podobny obraz kliniczny i należy je wykluczyć.
- świąd skóry
- charakterystyczne zmiany skórne i ich umiejscowienie w obrębie powierzchni zgięciowych kończyn
- przewlekły i nawrotowy przebieg zapalenia skóry
- osobniczy lub rodzinny wywiad w kierunku atopii
- suchość skóry
- rogowacenie mieszkowe
- dodatnie wyniki skórnych testów punktowych
- wczesne pojawienie się pierwszych objawów chorobowych
- zwiększone stężenie IgE w surowicy krwi
- skłonność do wyprysku rąk i stóp
- wyprysk sutków
- zapalenie czerwieni wargowej
- nawracające zapalenie spojówek
- zaciemnienie okolic oczodołów
- rumień/zblednięcie twarzy
- świąd skóry po spożyciu niektórych pokarmów
- złe znoszenie wełny
- nietolerancja niektórych pokarmów
- biały dermografizm, czyli paradoksalna reakcja skóry, która u chorych na atopowe zapalenie skóry przejawia się tym, że po zadrapaniu skóra reaguje zblednięciem, a nie zaczerwieniem – co jest o wiele częstsze
- „polakierowane paznokcie”, objaw często widywany w przebiegu AZS, wiąże się z intensywnym świądem, częstym pocieraniem i drapaniem, co doprowadza do powstania jakby polakierowanych paznokci.
W celu potwierdzenia tła alergicznego choroby u dzieci powyżej 4. roku życia przeprowadza się tzw. skórne testy punktowe. Testy te wykonuje się na skórze przedramienia z podejrzanymi alergenami pokarmowymi, pyłkami i roztoczami kurzu domowego, pleśniami, sierścią zwierząt.
W przypadku braku możliwości wykonania testów (niedostateczny wiek pacjenta, konieczność stałego pobierania leków przeciwalergicznych) można wykonać badanie z krwi pacjenta i oznaczyć miano przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnym alergenom lub zmierzyć ich całkowitą pulę.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci i niemowląt: przyczyny, objawy i leczenie
Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do zapalnych alergicznych chorób skóry i jest związane z uczuleniem na substancje znajdujące się w środowisku zewnętrznym, czyli na tzw. alergeny.
Rozpoczyna się zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie, charakteryzuje się długotrwałym przebiegiem i tendencją do nawrotów nawet po długim okresie bezobjawowym. Choroba ta niewątpliwie ma podłoże genetyczne, co jest związane zarówno z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego, jak i wadliwą budową naskórka.
U większości chorych na atopowe zapalenie skóry stwierdza się zwiększone stężenie immunoglobuliny E (przeciwciała klasy IgE), a więc białka zaangażowanego w procesy alergiczne. Przeciwciała te skierowane są przeciwko m.in. alergenom zawartym w pokarmach (np. białku mleka krowiego, białku jaja kurzego, mące), alergenom unoszącym się w powietrzu (np. pyłkom drzew, traw, chwastów oraz roztoczom kurzu domowego, sierści zwierząt, pleśniom). Ważną rolę w wywoływaniu zmian skórnych odgrywają również układy hormonalny i nerwowy, a istotne znaczenie ma też stres, który może powodować nawet zaostrzenie stanu klinicznego.
Przyczyny AZS
Za rozwój atopowego zapalenia skóry odpowiadają czynniki genetyczne, immunologiczne, mikrobiologiczne, środowiskowe oraz defekt bariery naskórkowej.
Ryzyko rozwoju AZS u dzieci rodziców obciążonych atopią, czyli tych, u których występują lub rozpoznawano AZS, astmę, alergiczny nieżyt nosa, alergię pokarmową, jest wyższe niż u osób zdrowych.
Podstawowe grupy genów, których zaburzenia odpowiadają za powstanie AZS, to geny kodujące białka budujące naskórek oraz geny kodujące białka biorące udział w reakcjach immunologicznych/odpornościowych/zapalnych.
Filagryna jest jednym z białek tzw. koperty rogowej naskórka. Z filagryny powstaje czynnik naturalnie nawilżający skórę, zatem zmniejszenie ilości filagryny powoduje niedobór naturalnego czynnika nawilżającego i tym samym sprawia, że skóra jest sucha. Z brakiem filagryny związany jest także niekorzystny wzrost pH skóry. Z kolei podwyższone pH skóry stwarza niesprzyjające warunki dla syntezy lipidów (tłuszczy) wypełniających przestrzenie międzykomórkowe w najbardziej zewnętrznej warstwie skóry, czyli w warstwie rogowej.
Wykazano silny związek między mutacjami w genie kodującym filagrynę (FLG) a predyspozycją do rozwoju atopowego zapalenia skóry. Posiadanie mutacji w genie kodującym filagrynę związane jest także z podwyższonym poziomem IgE w surowicy, ciężkim przebiegiem AZS oraz współwystępowaniem astmy. Szacuje się, że do 40% osób chorujących na AZS posiada mutacje w genie kodującym filagrynę, co oznacza że na AZS można zachorować nawet w przypadku braku takiej mutacji.
Atopowe zapalenie skóry jest silnie związane z nieprawidłową funkcją niektórych składowych układu odpornościowego (immunologicznego), takich jak limfocyty, mastocyty, komórki Langerhansa. Wiodącą rolę odgrywają tu limfocyty Th2 (tzw. pomocnicze), które wytwarzają nadmierne ilości cytokin-interleukin – białek odpowiedzialnych za wzniecanie reakcji zapalnej (np. IL-4, IL-13) czy powstawanie świądu (IL-31). Równolegle z nimi nadmierną aktywność mogą przejawiać limfocyty Th17, Th22 i Th1, które produkują szereg cytokin zaangażowanych w powstanie i podtrzymywanie stanu zapalnego w skórze.
