Co to jest atopowe zapalenie skóry (egzema)?
Jak objawia się egzema?
Wyprysk atopowy wywołuje dolegliwości skórne w postaci suchej, łuszczącej się skóry, która swędzi, a niekiedy również piecze. Zaobserwować na niej można charakterystyczne grudki i pęcherzyki wypełnione płynem. Chorobie mogą towarzyszyć wysięki, w miejscu których po zagojeniu pozostają strupki.
Możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje egzemy, którymi są:
- egzema egzogenna – powstała na skutek bezpośredniego kontaktu skóry z alergenem, na przykład składnikiem pożywienia (np. alergia na gluten), kosmetyku, biżuterii (np. alergia na nikiel) lub powietrza. Alergeny te, kontaktując się z komórkami obronnymi skóry, doprowadzają do rozwoju uczulenia przez pobudzenie komórek zwanych limfocytami. Egzema tego typu najczęściej pojawia się na dłoniach i przedramionach.
- egzema endogenna – powstała na skutek skłonności organizmu do jej wystąpienia. Specjaliści wskazują, że za jej rozwojem stoją skłonności genetyczne i zaburzenia układu odpornościowego.
Zdarza się też, że wystąpienia lub nasilenia zmian skórnych przyczynia się silny stres lub napięcie nerwowe. Niekiedy u chorych z egzemą diagnozuje się jednocześnie depresję.
Diagnostyka egzemy
Zmiany wypryskowe w przebiegu egzemy w wielu przypadkach są diagnozowane tylko na podstawie obrazu klinicznego. Jednak jeżeli chcemy spróbować poznać przyczynę zmian o typie egzemy – może być konieczne wykonanie odpowiednich badań i testów.
W niektórych przypadkach wyprysk może wymagać różnicowania z innymi schorzeniami skóry, w tym na przykład z łuszczycą pospolitą. Szczególnie początki egzemy bywają trudne do rozpoznania, ponieważ objawy na skórze mogą być niespecyficzne. W tej sytuacji konieczne może być pobranie wycinka skóry i skierowanie go na badanie histopatologiczne. W wyniku uzyskujemy od lekarza patologa odpowiedź, jakiej chorobie odpowiadają zmiany w badanym wycinku skóry.Jeżeli podejrzewane jest kontaktowe, alergiczne zapalenie skóry, to przydatne jest wykonanie testów płatkowych, które typowo naklejane są na skórę pleców. Takie testy mają formę trzech plastrów, każdy z nich zawiera po 12 alergenów, które najczęściej uczulają pacjentów z tą dolegliwością (między innymi nikiel, kobalt, czy składniki kosmetyków).
Egzema co to jest?
Zgodnie z nomenklaturą dermatologiczną, egzemą nazywamy stan zapalny, który obejmuje powierzchowne jej warstwy, a więc naskórek i pierwszą warstwę skóry właściwej, czyli warstwę brodawkowatą.
EKTOPIN to prebiotyczny emolient plus z ektoiną do stosowania w codziennej pielęgnacji skóry wrażliwej, suchej i atopowej dla dorosłych oraz dzieci już od 1. dnia życia
Należy jednak podkreślić, że stan zapalny w egzemie nie jest spowodowany przez infekcje skóry (bakteryjne, wirusowe, czy grzybicze) – inaczej mówiąc, ma etiologię nieinfekcyjną. Nie jest to jednak odrębna jednostka chorobowa, ale raczej składowa innych schorzeń dermatologicznych.
W wielu schorzeniach skóry możemy mieć do czynienia ze stanem zapalnym jej powierzchownych warstw. Egzema u dzieci, jak i u osób dorosłych wymaga specjalistycznej opieki dermatologicznej.
Atopowe zapalenie skóry a egzema
Egzema jest szerszym pojęciem niż atopowe zapalenie skóry, choć w wielu artykułach dostępnych w sieci, możemy przeczytać, że są to tożsame zjawiska. Jak już wspomniano, egzema to stan zapalny skóry, który może mieć różne przyczyny (ale nie są one związane z czynnikami infekcyjnymi).
Atopowe zapalenie skóry (AZS) wynika przede wszystkim z zaburzenia budowy bariery naskórkowej (jest ona niczym dziurawy mur), co jest konsekwencją pewnych czynników genetycznych. Atopowe zapalenie skóry to również choroba o podłożu alergicznym (w wielu przypadkach narażenie na alergeny wpływa na pogorszenie się stanu skóry), ale jest to także choroba zapalna, która objawia się zmianami wypryskowymi i świądem. Można więc powiedzieć, że AZS w swoim obrazie klinicznym ma cechy egzemy (wyprysku), jednak egzema jest pojęciem szerszym, a nie konkretną jednostką chorobową. Objawy wypryskowe obserwujemy także w innych przypadłościach.
Egzema u dzieci
Egzema u dzieci może być spowodowana kontaktem z substancjami uczulającymi. Należą do nich barwniki, konserwanty oraz metale – między innymi nikiel, będący częstym materiałem zapięć w dziecięcych ubrankach. Do konserwantów, które mogą zwiększać ryzyko powstania egzemy u dzieci zalicza się np. formaldehyd. Uczulające działanie wykazuje również lanolina zawarta w kosmetykach. Jest to wosk, w skład którego wchodzą estry kwasów tłuszczowych oraz sterole (np. cholesterol). Lanolina znalazła szerokie zastosowanie w kosmetyce – bardzo dobrze się wchłania, a także wykazuje właściwości nawilżające i wspomaga naturalną barierę ochronną naskórka, jednak pomimo tego niejednokrotnie doprowadza do powstania egzemy na delikatnej skórze dziecka. Wyprysk u dzieci lokalizuje się najczęściej na plecach lub ramionach. Tam, gdzie znajdują się metalowe guziki od ubranek. Początkowo skóra jest zaczerwieniona, pokryta małymi grudkami, które po czasie przekształcają się w pęcherzyki – wypryski na skórze są wypełnione płynem.
Wśród rodzajów egzemy, która może dotknąć dzieci częstą dolegliwością jest wyprysk łojotokowy. Zmiany w tej postaci przybierają postać tłustych, szaro żółtych łusek i strupów. Widoczne jest wyraźne ścieńczenie skóry. Towarzyszy temu rumień i wysięk. Wykwity pojawiają się na owłosionej skórze głowy (ciemieniucha), mogą się stopniowo rozszerzać, zajmując czoło, okolicę małżowin usznych, policzki, szyję. Wraz z pojawieniem się pierwszych zmian u dziecka wskazane jest delikatne wyczesywanie łuski przy użyciu szczotek z miękkim włosiem. Rekomendowane jest również w tym przypadku stosowanie preparatów zmiękczających skórę. W przypadku rozwoju większego stanu zapalnego z wykwitami sączącymi lub w łojotokowym zapaleniu skóry zajmującym rozległe powierzchnie, w tym okolicę pieluszkową, wskazana jest konsultacja dermatologiczna.
U nas zapłacisz kartą