Co to jest atopowe zapalenie skóry (egzema)?
Dieta i domowe sposoby w walce z egzemą
Odpowiednia dieta w walce z egzemą jest kluczowa w łagodzeniu dolegliwości i zapobieganiu nawrotom. Jej podstawa powinna opierać się na wyeliminowaniu składników, których działanie predysponuje do alergii lub nadwrażliwości. Bardzo często za powstanie zmian odpowiada mleko krowie, jajka czy tłuszcze zwierzęce. Warto również ograniczyć spożycie kofeiny, herbaty oraz alkoholu, gdyż zaostrzają objawy egzemy. W ciągu dnia poleca się picie naparów z pokrzywy oraz korzenia łopianu. Należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Domowe sposoby w leczeniu egzemy polegają na kąpielach i stosowaniu okładów. W przypadku egzemy pojawiającej się między innymi na dłoniach bardzo dobrze sprawdzi się smarowanie zmian maścią nagietkową i żywokostową. Składniki w nich zawarte przyspieszają gojenie podrażnionych miejsc. Można również zastosować okłady z aloesu – skutecznie łagodzą zmiany zapalne. Jeśli egzema dotknęła całe ciało, szczególnie pomocne jest stosowanie ciepłych kąpieli z dodatkiem nadmanganianu potasu lub z dwiema łyżeczkami sody oczyszczonej.
Odpowiednia pielęgnacja skóry jest podstawą w leczeniu atopowego zapalenia skóry – musi być stosowana zarówno w trakcie zaostrzenia objawów, jak i remisji. Osoby cierpiące na AZS powinny sięgać po preparaty przeznaczone dla skóry atopowej. Zawarte w nich składniki łagodzą stan zapalny i wspomagają odbudowę naturalnej bariery hydrolipidowej skóry. Skóra atopowa jest wymagająca i w wielu przypadkach reaguje podrażnieniem, swędzeniem oraz zaostrzeniem przebiegu. Ważne jest, aby wychodząc na zewnątrz stosować filtry ochronne o wysokim SPF i zakrywać możliwie duże powierzchnie ciała najlepiej jasnymi, przewiewnymi tkaninami. Nadmierna potliwość powoduje szybsze przesuszanie skóry, stąd konieczne jest odpowiednie dbanie o higienę.
Diagnostyka egzemy
Zmiany wypryskowe w przebiegu egzemy w wielu przypadkach są diagnozowane tylko na podstawie obrazu klinicznego. Jednak jeżeli chcemy spróbować poznać przyczynę zmian o typie egzemy – może być konieczne wykonanie odpowiednich badań i testów.
W niektórych przypadkach wyprysk może wymagać różnicowania z innymi schorzeniami skóry, w tym na przykład z łuszczycą pospolitą. Szczególnie początki egzemy bywają trudne do rozpoznania, ponieważ objawy na skórze mogą być niespecyficzne. W tej sytuacji konieczne może być pobranie wycinka skóry i skierowanie go na badanie histopatologiczne. W wyniku uzyskujemy od lekarza patologa odpowiedź, jakiej chorobie odpowiadają zmiany w badanym wycinku skóry.Jeżeli podejrzewane jest kontaktowe, alergiczne zapalenie skóry, to przydatne jest wykonanie testów płatkowych, które typowo naklejane są na skórę pleców. Takie testy mają formę trzech plastrów, każdy z nich zawiera po 12 alergenów, które najczęściej uczulają pacjentów z tą dolegliwością (między innymi nikiel, kobalt, czy składniki kosmetyków).
Egzema a atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy) to jedna z najczęściej spotykanych przyczyn pojawiania się egzemy. Zdarza się, że określeń tych używa się zamiennie. AZS to jednak coś więcej niż egzema, czyli stan zapalny skóry. Schorzenie to należy do tzw. chorób atopowych, czyli takich, które są efektem uwarunkowanej genetycznie skłonności do alergii. Uważa się, że choroba ta jest efektem współistnienia czynników genetycznych, immunologicznych i środowiskowych, którym towarzyszy defekt w budowie naskórka.
W praktyce oznacza to, że w przypadku AZS ustalenie przyczyn pojawiania się egzemy może być dosyć trudne. Czynniki, które mogą ją uaktywniać lub zaostrzać przebieg są bowiem mocno różnicowane. Dla przykładu, wśród nich są zarówno alergeny (i to nie tylko kontaktowe, ale także wziewne i pokarmowe), jak i zakażenia bakteryjne organizmu (i związana z nim osłabiona odporność), a także stres.
Co to jest egzema i jakie są jej przyczyny?
Egzema nazywana również wypryskiem to jedna z najczęściej występujących chorób alergicznych o nieinfekcyjnym podłożu zapalnym, co oznacza, że nie jest zaraźliwa. Pod jej nazwą kryją się różne typy zmian skórnych, których wspólnym objawem jest wspomniany wcześniej stan zapalny skóry (naskórka oraz warstwy brodawkowatej skóry właściwej), a także towarzyszący temu wyprysk. Egzema bardzo często występuje u małych dzieci – cierpi na nią około 5-20% dzieci i 1-2 % dorosłych. Obecnie uważa się, że za powstanie choroby odpowiada wrodzone uszkodzenie skóry polegające na zaburzeniu działania filagryny – białka odpowiadającego za prawidłowe ukształtowanie komórek budulcowych skóry. W wyniku nieodpowiedniego nawodnienia oraz rozluźnienia jej połączeń skóra nie stanowi tak dobrej bariery dla wszelkich drobnoustrojów i alergenów. Za inne przyczyny choroby uznawane są także:
- obniżenie odporności,
- skłonności alergiczne,
- niewłaściwa dieta,
- przewlekły stres.

Egzema przyczyny
Jakie mogą być przyczyny pojawienia się na skórze zmian o charakterze egzemy? Stan zapalny w powierzchownych warstwach skóry może być elementem takich przypadłości dermatologicznych jak:
● alergiczne kontaktowe zapalenie skóry – w tym przypadku egzema wynika z kontaktowej alergii wywołanej przez alergeny, na przykład metale tj. nikiel, chrom, kobalt, ale także niektóre składniki kosmetyków (konserwanty, substancje zapachowe, lanolina) i wiele innych związków chemicznych,
● kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia – w tym przypadku stan zapalny skóry (egzema) wynika z ciągłego, przewlekłego narażenia skóry na substancje drażniące takie jak mydła, detergenty, farby, tusze, cement czy rozpuszczalniki organiczne,
● wyprysk pieniążkowaty – cechuje się pojawieniem się na skórze wykwitów o kształcie owalnym, ten rodzaj wyprysku może być związany z nadmierną suchością, nadciśnienie żylnym (często pojawia się na podudziach), ale również z czynnikami alergicznymi,
● wyprysk z braku natłuszczania – w tej sytuacji zmiany wypryskowe pojawiają się w odpowiedzi na zmniejszoną produkcję łoju przez gruczoły łojowe i niedostateczne natłuszczanie skóry. Zmiany te często dotyczą osób w starszym wieku, ale także pacjentów z obrzękami, na przykład w przebiegu niewydolności serca.
