U nas zapłacisz kartą
Wszystko, co musisz wiedzieć o atopowym zapaleniu skóry
Co robić, aby uniknąć zachorowania dziecka na AZS?
W przypadku dzieci, u których nie obserwuje się jeszcze objawów chorobowych, a w rodzinach występują choroby alergiczne, zaleca się karmienie naturalne noworodków i niemowląt, odpowiednią dietę matek karmiących, opóźnienie i stopniowe rozszerzanie diety dziecka w zakresie pokarmów stałych oraz ograniczenie kontaktu dziecka z alergenami środowiskowymi.
Jeżeli wystąpią wczesne objawy chorobowe, należy zmniejszyć kontakt organizmu pacjenta ze szkodliwymi czynnikami środowiskowymi, odpowiednio pielęgnować skórę dziecka oraz zapobiegać infekcjom. Ogniska zapalne (np. w jamie ustnej w postaci próchniczych, niedoleczonych zębów czy obecność ropnych migdałków) mogą być przyczyną nasilenia zmian skórnych, zatem istotne jest ich jak najwcześniejsze wyleczenie.
Atopowe zapalenie skóry — kto najczęściej choruje?
W większości przypadków pierwsze objawy AZS pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie. Na wyprysk atopowy cierpi 10-20% dzieci. U 40-80% z nich symptomy ustąpią przed 5. r.ż., a w pozostałych 60-90% przed 15 r.ż. Natomiast w przypadku osób dorosłych choroba dotyczy “tylko” 2-5% społeczeństwa.
Wśród objawów dominuje suchość skóry i świąd, który bywa bardzo dokuczliwy, znacznie obniża jakość życia, niekiedy uniemożliwiając normalne funkcjonowanie. W niektórych przypadkach zmiany skórne występują w widocznych miejscach (na dłoniach, twarzy) lub są bardzo rozległe. Z tego względu chorzy mają niższą samoocenę i gorsze samopoczucie. U niektórych z nich dochodzi nawet do rozwoju depresji.
Dlaczego tak dużo dzieci cierpi na AZS?
Skóra małego dziecka jest cienka, gładka i bardzo delikatna. Nie ma jeszcze w pełni wykształconej bariery wodno-lipidowej, dlatego jest podatna na utratę wody i negatywny wpływ czynników zewnętrznych. Zanieczyszczenie środowiska, alergeny, a także czynniki genetyczne i immunologiczne sprzyjają rozwojowi choroby.
Co robić w razie wystąpienia objawów atopowego zapalenia skóry u dzieci i niemowląt?
W przypadku wystąpienia na skórze dziecka zmian skórnych przebiegających z intensywnym świądem wskazana jest wizyta u lekarza dermatologa w celu postawienia diagnozy, przeprowadzenia diagnostyki i leczenia zmian Wiele zapalnych chorób skórnych może mieć podobny obraz kliniczny i należy je wykluczyć.
- świąd skóry
- charakterystyczne zmiany skórne i ich umiejscowienie w obrębie powierzchni zgięciowych kończyn
- przewlekły i nawrotowy przebieg zapalenia skóry
- osobniczy lub rodzinny wywiad w kierunku atopii
- suchość skóry
- rogowacenie mieszkowe
- dodatnie wyniki skórnych testów punktowych
- wczesne pojawienie się pierwszych objawów chorobowych
- zwiększone stężenie IgE w surowicy krwi
- skłonność do wyprysku rąk i stóp
- wyprysk sutków
- zapalenie czerwieni wargowej
- nawracające zapalenie spojówek
- zaciemnienie okolic oczodołów
- rumień/zblednięcie twarzy
- świąd skóry po spożyciu niektórych pokarmów
- złe znoszenie wełny
- nietolerancja niektórych pokarmów
- biały dermografizm, czyli paradoksalna reakcja skóry, która u chorych na atopowe zapalenie skóry przejawia się tym, że po zadrapaniu skóra reaguje zblednięciem, a nie zaczerwieniem – co jest o wiele częstsze
- „polakierowane paznokcie”, objaw często widywany w przebiegu AZS, wiąże się z intensywnym świądem, częstym pocieraniem i drapaniem, co doprowadza do powstania jakby polakierowanych paznokci.
W celu potwierdzenia tła alergicznego choroby u dzieci powyżej 4. roku życia przeprowadza się tzw. skórne testy punktowe. Testy te wykonuje się na skórze przedramienia z podejrzanymi alergenami pokarmowymi, pyłkami i roztoczami kurzu domowego, pleśniami, sierścią zwierząt.
W przypadku braku możliwości wykonania testów (niedostateczny wiek pacjenta, konieczność stałego pobierania leków przeciwalergicznych) można wykonać badanie z krwi pacjenta i oznaczyć miano przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnym alergenom lub zmierzyć ich całkowitą pulę.
Jak pielęgnować skórę dziecka z AZS
Podstawowym celem terapii miejscowej AZS jest prawidłowa pielęgnacja skóry, odbudowa bariery naskórkowej oraz leczenie pojawiających się stanów zapalnych na skórze. Skórę należy nawilżać i natłuszczać specjalnymi preparatami tak zwanymi emolientami. Emolienty to specjalistyczne dermokosmetyki, wykorzystujące w swoim składzie substancje, które pomagają utrzymać odpowiednie nawilżenie skóry, natłuszczają ją, niwelują podrażnienia i odbudowują płaszcz hydrolipidowy naskórka. Pomagają również chronić skórę przed możliwym negatywnym wpływem czynników środowiskowych, w tym również alergenów. Emolienty zmniejszają uczucie świądu oraz działają przeciwzapalnie. Skóra chorego dziecka powinna być smarowana emolientami (kremy, lotiony, emulsje do kąpieli) kilka razy dziennie (3-5 razy dziennie). Emolienty dla dzieci z AZS nie powinny zawierać żadnych barwników oraz komponenty zapachowej, pożądany jest w składzie humektant, który wiąże i zatrzymuje wodę w skórze (glicerol, sorbitol, mocznik, substancje okluzyjne). Kąpiele dziecka powinny być krótkie, a woda nie powinna być zbyt gorąca. Należy stosować tylko preparaty dermatologiczne hipoalergiczne najwyższej jakości. Po kąpieli skórę dziecka należy delikatnie osuszyć, nie pocierając naskórka. Po osuszeniu należy od razu nałożyć w sposób bardzo delikatny (unikamy pocierania) emolient. Ręcznik, ubranka, czy pościel powinny mieć naturalny skład i powinny być wykonane z delikatnej tkaniny. Należy wyeliminować wszystkie drażniące detergenty i wprowadzić ich naturalne zamienniki, również do prania ubranek dziecka czy pościeli. Należy dbać o odpowiednią temperaturę i wilgotność w pokoju dziecka.
