Choroby alergiczne skóry - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Jak wygląda uczulenie na skórze? Na co zwrócić uwagę?
Zmiany pojawiające się na skórze mogą przybrać różną postać i lokalizację. Aby ustalić, czy są spowodowane reakcją alergiczną, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów:
- Świąd – silny świąd jest objawem charakterystycznym dla reakcji alergicznych.
- Wygląd wysypki – najczęściej obserwowana pokrzywka alergiczna daje zmiany skórne w postaci bezbolesnych bąbli, które mogą przybrać kolor od czerwonego aż po białawy. Bąble mogą mieć różne rozmiary i kształty. Aby potwierdzić alergiczny charakter dolegliwości, można delikatnie ucisnąć palcem zmieniony chorobowo obszar – podczas ucisku bąble bledną.
- Lokalizacja zmian – kontaktowy wyprysk alergiczny ogranicza się zwykle do miejsc, w których doszło do kontaktu potencjalnego alergenu ze skórą. Niekiedy obejmuje także okolice węzłów chłonnych. Atopowe zapalenie skóry charakteryzuje się typową lokalizacją zmian chorobowych, które u starszych dzieci i dorosłych występują w zgięciach łokciowych i kolanowych, na powierzchni dłoni, na nadgarstkach i karku. U niemowląt pierwsze objawy AZS można zauważyć głównie na twarzy, szyi i owłosionej skórze głowy. Pokrzywka alergiczna może występować praktycznie na całym ciele.
- Czas pojawienia się zmian – pokrzywka alergiczna pojawia się nagle i zwykle równie szybko ustępuje. Kontaktowe zapalenie skóry rozwija się dopiero po 24-72 godzinach od zetknięcia z czynnikiem uczulającym.
Alergia skórna: jakie są jej przyczyny i jak ją leczyć?
Alergia skórna objawia się nieestetycznymi wykwitami i uporczywym świądem. Dolegliwości te najczęściej wiążą się z tzw. wypryskiem kontaktowym lub atopowym zapaleniem skóry, ale mogą też stanowić efekt nieprawidłowych reakcji na składniki pokarmu, pyłki roślin czy roztocza kurzu. Jak leczyć tego typu schorzenia?
- Alergia skórna to różnego rodzaju schorzenia objawiające się w postaci wyprysków skórnych i świądu, takie jak wyprysk kontaktowy czy AZS.
- Odczyny alergiczne na skórze mogą też wywoływać składniki diety, a także pyłki roślin, roztocza kurzu, sierść zwierząt, grzyby i pleśnie.
- W leczeniu alergii skórnych zaleca się eliminację czynników uczulających oraz stosowanie leków przeciwhistaminowych i glikokortykosteroidów.
- Co to jest alergia skórna?
- Przyczyny alergii skórnej
- Alergia skórna a tarczyca
- Alergia skórna na twarzy. Gdzie jeszcze może się pojawić?
- Objawy alergii skórnej u dzieci
- Leki na alergię skórną u dzieci
- Maść na alergię skórną
Objawy alergii: wysypka alergiczna, katar sienny i inne
W zasadzie wszystkie czynniki środowiskowe mogą uczulać, czyli powodować występowanie alergii, a objawy alergii mogą dotyczyć wielu układów i narządów. Mogą to być: łzawienie i świąd oczu, katar, wysypka (np. swędząca pokrzywka przypominająca bąble po poparzeniu pokrzywą), duszność, chrypka, biegunka. Ciężka, potencjalnie zagrażająca życiu, uogólniona lub ogólnoustrojowa reakcja nadwrażliwości to anafilaksja.
Typowe objawy alergii to m.in.: katar, łzawienie oczu, wysypka, duszność i biegunka.
- katar
- łzawienie oczu
- wysypkę
- duszność
- inne objawy po kontakcie np. z alergenami pyłków roślin, kurzu domowego, sierścią zwierząt
- biegunkę lub ból brzucha po zjedzeniu jakiegoś pokarmu (zobacz: Alergeny wziewne).
Typowe objawy występujące w najczęstszych chorobach alergicznych przedstawiono w tabeli poniżej.
- katar
- spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
- zatkanie nosa
- kichanie
- świąd nosa
- świąd
- zaczerwienienie
- łzawienie oczu
- obrzęk powiek
- kaszel
- duszność
- świszczący oddech
- silny świąd skóry
- suchość skóry
- wyprysk (lokalizacja zależna od wieku)
- swędzące bąble otoczone rąbkiem zaczerwienionej skóry
- nudności
- wymioty
- ból brzucha
- biegunka
- spadek ciśnienia tętniczego
- utrata przytomności
- swędzące bąble
- obrzęk tkanki podskórnej
- kaszel
- duszność
- świszczący oddech
- nudności
- wymioty
- ból brzucha
- biegunka
W wielu przypadkach podejrzenie alergii nasuwa świąd – oczu, nosa czy skóry. Świąd jest jednym z kluczowych objawów alergii. W chorobach alergicznych główną przyczyną świądu jest jedna z najważniejszych substancji wydzielanych przez komórki zapalne, histamina. Również inne objawy alergii, np. katar, są konsekwencją nadmiernego wydzielania substancji zapalnych przez komórki układu odpornościowego (zobacz: Co to jest alergia? Jak Twój organizm reaguje na alergeny?).
Co stosować na alergię skórną?
Jeśli borykamy się z problemem alergii skórnej, leczenie objawowe doskonale uzupełnią:
- emolienty – działają silnie nawilżająco poprzez zatrzymywanie wody w naskórku. Ponadto odbudowują barierę naskórkową, redukują świąd, działają regenerująco i przeciwzapalnie. Dzięki swoim właściwościom łagodzą przebieg alergii skórnych, a niekiedy nawet pomagają zapobiegać wystąpieniu zaostrzeń. Warto sprawdzać skład konkretnych preparatów, ponieważ niektóre mogą zawierać substancje potencjalnie alergizujące, zwłaszcza konserwanty (np. parabeny) i substancje zapachowe (np. limonen). W niskich dawkach nie są one szkodliwe dla zdrowych osób, ale w przypadku schorzeń skórnych przebiegających ze stanem zapalnym mogą okazać się problematyczne. Emolienty występują w postaci płynów i żeli do mycia, kremów, oliwek i szamponów.
- środki antyseptyczne – ze względu na ryzyko nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych w czasie zaostrzenia objawów skórnych można stosować delikatne środki odkażające, np. na bazie nanosrebra lub chlorowodorku oktenidyny.
- okłady z chłodnej wody lub soli fizjologicznej – bywają pomocne w pierwszej, ostrej fazie wyprysku. Ulgę przyniesie przykładanie kompresów kilka razy dziennie na czas około 30 minut.
- maść dziegciowa – dziegieć sosnowy wykazuje działanie przeciwświądowe, przeciwzapalne i odkażające, dzięki czemu dobrze sprawdza się w pielęgnacji skóry objętej procesem zapalnym.
- maść rumiankowa – ma działanie przeciwzapalne i może być stosowana pomocniczo w łagodzeniu stanu zapalnego skóry. Istnieje jednak ryzyko wystąpienia alergii kontaktowej na składnik czynny maści. Nie zaleca się stosowania jej u niemowląt i najmłodszych dzieci.
Wapno od dawna było stosowane pomocniczo w stanach alergicznych. Ostatnie badania naukowe poddają w wątpliwość skuteczność takiego leczenia, porównując jego efekty do działania placebo. Preparaty z wapniem nie są szkodliwe pod warunkiem, że od ich zastosowania do przyjęcia właściwego leku przeciwalergicznego zachowamy odpowiedni odstęp czasu. W przeciwnym wypadku może zaburzać wchłanianie substancji leczniczej.
Alergia skórna – leki
Gdy po kontakcie z alergenem pojawi się uczulenie na twarzy czy na innej partii ciała, można pomóc sobie, stosując tabletki oraz maści. Leki antyhistaminowe bez recepty – na przykład Allertec, Claritine czy Allegrę. Złagodzić świąd i obrzęk, smarując wyprysk alergiczny kremem Maxicortan czy żelem Fenistil. Należy pamiętać jednak, że alergia to choroba wymagająca konsultacji ze specjalistą. Niezależnie czy jest to alergia skórna na twarzy czy różnego rodzaju reakcje alergiczne powodujące swędzenie skóry czy świąd. Jest to ważne, ponieważ nieleczona może dać poważne skutki zdrowotne.
Alergia skórna – jaki lekarz?
W przypadku podejrzenia alergii skórnej chory powinien udać się do lekarza rodzinnego. Ten z kolei skierować pacjenta do specjalisty alergologa, który na podstawie przeprowadzonych badań wdroży odpowiednie leczenie.
Alergia skórna – leczenie domowe
Plan terapii ustalony na wizycie lekarskiej warto wesprzeć leczeniem domowym alergii skórnej. I pomimo stosowania różnych medykamentów jak np. leki przeciwhistaminowe osoba uczulona powinna wdrożyć kilka zmian. Mogą one przynieść ulgę w codziennym życiu. Alergik powinien między innymi zadbać o unikanie czynnika powodującego uczulenie. Stosować kosmetyki stworzone z myślą o alergikach, które nawilżają, redukują stan zapalny oraz tworzą barierę ochronną. Ulgę uczulonemu przynieść może także noszenie ubrań z naturalnych, przewiewnych włókien oraz pranie ich w hipoalergicznych płynach i proszkach.