U nas zapłacisz kartą
Czy Czekolada Powoduje Powstawanie Pryszczy? Mit czy Fakty?
Czynniki ryzyka
Wciąż nie jest jasne, dlaczego jedne osoby mają więcej pryszczy, a niektóre prawie wcale. Oczywiście sporą rolę odgrywają hormony oraz czynniki genetyczne. Są jednak i inne czynniki.
Dobre i złe bakterie
Delikatne mycie skóry może pomóc w zapobieganiu infekcji, ale z kolei nadmierne szorowanie może pogorszyć stan zainfekowanej skóry. Podobnie, jak w jelitach, tak i na skórze mamy "dobre" bakterie, które nas chronią przed chorobami, oraz te "złe", które mogą wywołać choroby i różne dolegliwości.
Naukowcy z Washington University School of Medicine zidentyfikowali dwa unikalne szczepy bakterii P. acnes w skórze u 20% osób zmagających się z pryszczami. Osoby ze zdrową skórą nie miały tych szczepów. Inny szczep z kolei występował u osób ze zdrową skórą, a brakowało go osobom z pryszczami. Może to wskazywać, że poszczególne rodzaje bakterii determinują nasilenie i częstotliwość wyprysków. Naukowcy sugerują, że bakterie te mogą również oddziaływać z różnymi innymi czynnikami, takimi jak poziom hormonów i sebum. Kwestie te jednak wymagają szerszych badań.
Zakażenia drożdżakowe
Wypryski mogą być także powiązane z infekcjami drożdżakowymi Pityrosporum (inaczej malassezia lub folliculutis). Gdy dostaną się one do mieszków włosowych i zaczną rozmnażać, wówczas mogą się pojawić drobne, ale za to dość swędzące małe, okrągłe krostki. Najczęściej występują one w górnej części klatki piersiowej, ramionach, górnej części pleców, czasami także na twarzy.
Większość ludzi posiada te drożdże na swojej skórze i nic się nie dzieje. Krostki powstają, kiedy drożdży robi się za dużo. Może to się zdarzyć zarówno kobietom, jak i mężczyznom, w różnym wieku. Stan skóry pogarsza noszenie przepoconych ubrań z włókien syntetycznych.
Co ważne, wypryski spowodowane drożdżakami są podobne do trądziku, a leczenie ich tymi samymi metodami co trądzik, m.in. antybiotykiem, może pogorszyć stan skóry. Antybiotyk będzie zwalczać bakterie, które mogłyby kontrolować drożdże i ich rozmnażanie. W przypadku malassezia konieczne jest leczenie przeciwgrzybiczne.
Czym są pryszcze?
Potocznie nazywane pryszcze to niedoskonałości skórne, które towarzyszą znacznej części osób w okresie dojrzewania, a także w wieku dorosłym. To główny objaw trądziku pospolitego (młodzieńczego), który jest przewlekłą i zapalną chorobą skóry. Ze względu na to, że są łatwe do zauważenia (mają formę czerwonych grudek lub krost wypełnionych treścią ropną), ich obecność na twarzy w znaczący sposób wpływa na samopoczucie osoby, która zmaga się z tym problemem. Pryszcze mogą być przyczyną problemów z samoakceptacją, a także negatywnie wpływać na naszą psychikę oraz kontakty z innymi ludźmi. Stąd tak duża liczba osób decyduje się na ich wyciskanie.
Przyczyny powstawania pryszczy na twarzy są bardzo zróżnicowane. Okazuje się bowiem, że wpływ na ich powstawanie mogą mieć różne czynniki. Zaliczamy do nich między innymi:
- uwarunkowania genetyczne – jeśli jedno lub oboje rodziców w młodości zmagało się z trądzikiem, jest bardzo prawdopodobne, że choroba ta wystąpi również u dziecka,
- przerost gruczołów łojowych, co bezpośrednio przekłada się na nadmierne wytwarzanie łoju (sebum),
- zaburzenia hormonalne – stąd wypryski są tak powszechne wśród nastolatków, jednak zaburzenia hormonalne, które mogą warunkować powstawanie trądziku hormonalnego , występują także u dorosłych,
- zaburzenia w procesie rogowacenia ujść mieszków włosowych,
- stres,
- różnego rodzaju zanieczyszczenia,
- promieniowanie uv,
- infekcje skórne,
- niewłaściwa dieta – przede wszystkim spożywanie w nadmiernych ilościach produktów przetworzonych, zawierających duże ilości cukrów prostych, tłuszczów trans i soli,
- nieodpowiednia pielęgnacja – korzystanie z produktów, które nadmiernie wysuszają skórę, przez co jej gruczoły zaczynają produkować jeszcze więcej sebum,
- niektóre składniki zawarte w kosmetykach do pielęgnacji i makijażu, które posiadają właściwości komedogenne
Pryszcze na plecach – kto jest najbardziej narażony?
Opisywane zmiany dotykają najczęściej młodzież. Zdecydowana większość nastolatków zmaga się z problemem zmian skórnych w mniejszym lub większym stopniu. Zmiany dotyczą nie tylko pleców – mogą być zlokalizowane w wielu miejscach ciała (głównie na twarzy i klatce piersiowej). Zwykle pojawiają się tam, gdzie najwięcej jest gruczołów łojowych. Nieco rzadziej mamy do czynienia z występowaniem zmian skórnych w innym wieku. W grupie osób od 35. do 44. roku życia mówimy tutaj o 8% populacji, natomiast w przypadku noworodków zmiany mogą dotykać co piąte urodzone dziecko [1, 2].
By zmniejszyć ryzyko powstawania wykwitów, należy skupić się na higienie. Dokładne i częste mycie stref dotkniętych zmianami jest konieczne, by stale zwalczać drobnoustroje gromadzące się w tych miejscach. Odpowiednia higiena jest szczególnie istotna w okresie letnim, gdy skóra wystawiona jest na działanie wysokich temperatur, co sprzyja intensywnemu poceniu się. Dodatkowo należy zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę. Pomocne będą także preparaty dostępne w aptece, takie jak witaminy z grupy B o działaniu przeciwłojotokowym. Warto także zadbać o prawidłowy poziom witamin C, A, E. Pomocny może okazać się także cynk, który pomaga utrzymać prawidłową kondycję skóry. Alternatywnie można zaopatrzyć się w preparaty złożone zawierające najczęściej witaminy oraz wyciągi roślinne o działaniu antyseptycznym, antyoksydacyjnym i oczyszczającym. W aptece znajdziemy również szeroki wybór kosmetyków przeciwtrądzikowych. Działają one nawilżająco, łagodząco i przeciwbakteryjnie, a jednocześnie regulują wydzielanie sebum. Warto rozważyć także kąpiele ziołowe, do których można użyć np.:
- fiołka trójbarwnego,
- lipy,
- rumianku,
- szałwii [2].