U nas zapłacisz kartą
Czy rak złośliwy jest uleczalny? Nowe spojrzenie na walkę z chorobą
Rak prostaty - przerzuty
Gruczolakorak stercza, jak każdy nowotwór złośliwy, może tworzyć przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych (najczęściej zajmuje charakterystyczne grupy węzłów chłonnych w miednicy) oraz do odległych narządów (cechą charakterystyczną tego nowotworu jest tworzenie przerzutów do kości, rzadziej przerzuty do płuc, mózgu i wątroby).
Na rozpoznanie raka gruczołu krokowego wskazują wymienione powyżej objawy. Bardzo użytecznym badaniem jest lekarska ocena gruczołu krokowego palcem przez ścianę odbytnicy (zob. ryc. 2.). Lekarz może wówczas wyczuć i ocenić gruczoł – jego nierówna, guzkowa powierzchnia przemawia za rozpoznaniem raka.
Ryc. 2. Badanie gruczołu krokowego przez odbytnicę
Do podstawowych badań stosowanych w diagnostyce raka gruczołu krokowego należy ocena stężenia swoistego antygenu sterczowego (PSA) – u większości chorych stężenie tej substancji jest zwiększone. Trzeba jednak podkreślić, że stężenie PSA zwiększa się także w przebiegu wielu innych chorób gruczołu krokowego (np. w łagodnym przeroście gruczołu krokowego), a ponadto odnotowuje się przypadki raka stercza, w których stężenie tego markera nie jest zwiększone.
W diagnostyce stosuje się ultrasonografię przezodbytniczą (TRUS) – za pomocą tej metody można zobrazować wewnętrzną budowę gruczołu i uwidocznić ewentualne guzy w poszczególnych częściach gruczołu (rak typowo umiejscowiony jest w tzw. strefie obwodowej gruczołu).
Posługując się ultrasonografią przezodbytniczą, można precyzyjnie wybrać miejsce, z którego należy pobrać wycinek za pomocą biopsji przezodbytniczej. W ten sposób uzyskuje się fragment tkanki guza, który zostaje skierowany do oceny mikroskopowej – na tej podstawie ustala się ostateczne rozpoznanie raka gruczołu krokowego. Aby precyzyjnie ustalić charakter danego raka, lekarze posługują się skalą oceny złośliwości histologicznej – tzw. skalą Gleasona. Wynik w tej skali u danego chorego jest jednym z najważniejszych czynników pomagających lekarzom dobrać najlepszą terapię.
Nowotwór złośliwy – czym jest, jak go rozpoznać i czy można go wyleczyć?
Nowotwór złośliwy, nazywany także potocznie rakiem, jest chorobą, w której komórki organizmu rozwijają się w sposób niekontrolowany i tworzą zmiany nowotworowe, najczęściej w postaci guzów. Te zmiany nowotworowe mogą niszczyć sąsiednie tkanki i narządy oraz przenosić się na inne części ciała za pośrednictwem krwi lub układu chłonnego. Nowotwór złośliwy może występować w różnych częściach ciała i w różnych formach, charakteryzuje się nieregularnym wzrostem komórek, który pozostaje poza kontrolą organizmu.
Spis treści:
- Jak dochodzi do powstania nowotworu?
- Jaki jest podział nowotworów?
- Jakie są objawy nowotworu złośliwego?
- Epidemiologia nowotworów w Polsce.
- Jak rozpoznaje się nowotwór złośliwy?
- Czy można zagłodzić nowotwór?
- Leczenie i rokowanie w nowotworze złośliwym
Nowotwór złośliwy – objawy. Jak rozpoznać raka?
Każdy nowotwór złośliwy może dawać inne objawy, choć istnieją pewne symptomy, które są obserwowane przy wielu rodzajach raka. Są to przede wszystkim:
- zmiany skórne, owrzodzenia, zmiana wyglądu znamion,
- powiększone węzły chłonne,
- zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego – trudności w połykaniu pokarmów, zaparcia, biegunki, krew w stolcu, uczucie pełności,
- niekontrolowana i nagła utrata wagi,
- ogólne osłabienie, zmęczenie, apatia, kłopoty ze snem,
- utrzymująca się chrypka, zmiana charakteru kaszlu, krwioplucie,
- krwawienie i nieprawidłowe wydzieliny z dróg rodnych,
- parcie na mocz, trudności w oddawaniu moczu, krwiomocz,
- ból, duszności, przewlekła gorączka,
- poranne wymioty, zaburzenia świadomości.
Należy jednak podkreślić, że nowotwory złośliwe w początkowej fazie rozwoju często są skąpoobjawowe, a niekiedy nie dają niemal żadnych symptomów. Pierwsze objawy raka bywają też niespecyficzne, co oznacza, że bardzo łatwo można je pomylić z innymi, niegroźnymi schorzeniami czy infekcjami. Właśnie z tych powodów tak trudne jest wykrycie nowotworu we wczesnym stadium, co z kolei jest niezbędne do szybkiego wdrożenia skutecznego leczenia, dającego szansę na powrót do zdrowia.
Jak wygląda rak kości na zdjęciu RTG?
Jedną ze skutecznych form diagnostyki raka kości jest badanie RTG. To technika obrazowania, wykorzystująca promieniowanie rentgenowskie, bardzo przydatna w diagnostyce układu kostnego. I ta metoda idealnie opiera się na zjawisku różnego pochłaniania promieniowania rentgenowskiego przez różne tkanki. Kości pochłaniają promieniowanie znacznie lepiej niż tkanki miękkie. Diagnostyka obrazowa, do której należą także zdjęcia RTG, jest bardzo pomocna w rozpoznawaniu przerzutów do kości. Podstawowym celem tego badania jest nie tylko potwierdzenie choroby, jaką jest rak kości, ale także ukierunkowanie dalszego leczenia.
Jaki obraz badania RTG potwierdza obecność raka kości? Oto najważniejsze cechy:
- widoczna destrukcja kości,
- ogniska lityczne kości,
- zniszczenie kory kości,
- widoczne zmiany w okostnej,
- odczyny okostnej z blaszkowatymi nawarstwieniami.
Zdjęcie RTG to bardzo ważny element w wykrywaniu raka kości. Ale należy pamiętać, iż ostateczna diagnoza jest zawsze postawiona na podstawie badań histopatologicznych, a badania obrazowe są ich uzupełnieniem.
Jak powstaje nowotwór złośliwy?
Charakterystyczny dla nowotworu złośliwego jest niekontrolowany wzrost komórek – o ile w normalnych warunkach powinny one rosnąć, dzielić się i umierać, w tym przypadku nie obumierają i dalej rosną, by z biegiem czasu przerodzić się w guz nowotworowy. Ponadto rak ma zdolność do ciągłego wzrostu i niepohamowanego rozprzestrzeniania się komórek nowotworowych. Oderwane od guza pierwotnego komórki przemieszczają się po organizmie wraz z krwią lub limfą, a po zagnieżdżeniu w nowym miejscu, dają początek kolejnym guzom. Taki proces nazywa się rozsianiem choroby, natomiast powstałe w jego efekcie guzy – przerzutami.
Możemy wyróżnić ponad 100 rodzajów choroby nowotworowej – dany przypadek określa się na podstawie rodzaju komórki, która została zaatakowana. Nowotwór złośliwy może rozwinąć się w każdej części ciała człowieka – diagnozowany jest nawet rak oka czy serca. Do najczęściej występujących nowotworów złośliwych zaliczają się jednak:
- rak piersi,
- rak gruczołu krokowego,
- rak płuc,
- rak okrężnicy,
- rak pęcherza moczowego,
- rak węzłów chłonnych,
- rak skóry,
- rak nerki,
- rak trzustki,
- rak jamy ustnej i krtani,
- rak jajnika.
