U nas zapłacisz kartą
Jak objawia się łuszczyca u dziecka - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Przyczyny łuszczycy
Łuszczyca spowodowana jest czynnikami genetycznymi (związek z niektórymi antygenami zgodności tkankowej: HLA Cw6 i DR7), immunologicznymi (w powstawaniu łuszczycy istotną rolę odgrywają limfocyty T) oraz środowiskowymi . Choroba powstaje w wyniku nieprawidłowych procesów zachodzących w komórkach naskórka, tj. nadmiernej proliferacji keranocytów, ich nieprawidłowym różnicowaniu oraz powstawaniu stanu zapalnego.
U osób z łuszczycą dochodzi do ośmiokrotnego skrócenia cyklu komórkowego, co prowadzi do powstawania charakterystycznych “łusek” . Prawidłowy cykl wędrówki komórek z najgłębszej warstwy podstawnej do najbardziej powierzchownej – rogowej trwa 28 dni. W łuszczycy proces ten jest znacząco przyspieszony – trwa 3-4 dni. W efekcie skóra ma większą objętość, jest gruba i zdeformowana. Do przyczyn wyzwalania i zaostrzania objawów łuszczycy zalicza się:
- infekcje bakteryjne (zwłaszcza wywołane paciorkowcami i gronkowcami), zakażenia wirusowe i grzybicze
- narażenie na stres,
- urazy mechaniczne i psychiczne,
- przewlekłe stany zapalne w organizmie m.in. stany zapalne zatok, zębów i przyzębia,
- leki , w tym: beta-blokery, amiodaron, progesteron, inhibitory acetylocholinesterazy, niesteroidowe leki przeciwzapalne i cymetydynę,
- ciążę i poród,
- używki: papierosy i alkohol,
- otyłość,
- menopauzę.
Osoby z łuszczycą mają wyższe ryzyko zachorowania na cukrzycę oraz choroby serca : nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca, zawał serca, wrzodziejące zapalenie jelita grubego . Występowanie chorób serca u osób z łuszczycą są związane ze wspólną patogenezą łuszczycy i miażdżycy .
Czym się zajmuje dermatolog? Sprawdź, kiedy potrzebna jest konsultacja tego specjalisty
Łuszczyca u dzieci – objawy i rodzaje
Jedna trzecia chorych zapada na łuszczycę przed 20. rokiem życia. Jak wygląda łuszczyca u dzieci? W większości przypadków występuje łuszczyca zwyczajna. Ma ona postać brunatnych bądź różowych grudek pokrytych srebrzystymi lub srebrzystoszarymi łuskami, które mogą z czasem zlewać się w czerwone, plackowate zmiany. Objawy łuszczycy u dzieci występują najczęściej na głowie, łokciach, kolanach, tułowiu i pośladkach, mogą pojawić się także na paznokciach. Łuszczyca głowy u dzieci przeważnie na początku pojawia się na owłosionej skórze, a następnie przechodzi na czoło, kark oraz okolicę za uszami. Niekiedy objawy są uogólnione (erytrodermia łuszczycowa), co oznacza, że zmiany chorobowe występują na ponad 90 procent powierzchni skóry. Łuszczyca u dzieci objawy może dawać także w postaci łuszczycowego zapalenia stawów. Tzw. postać stawowa łuszczycy dotyczy od około 5 do 20 procent chorych.
- łuszczyca kropelkowata – zmiany skórne mają postać maleńkich grudek o średnicy nie większej niż 1 centymetr, które są pokryte łuską, często równolegle występują infekcje paciorkowcem gardła oraz okolic odbytu,
- łuszczyca odwrócona – inaczej niż w postaci zwyczajnej zmiany pojawiają się w fałdach skóry i zgięciach, m.in. w pachwinach,
- łuszczyca anogenitalna – zmiany występują w okolicach odbytu i genitaliów, przypominają rumień i zwykle są gładkie lub łuszczą się w niewielkim stopniu, to odmiana, na którą chorują dzieci do 24. miesiąca życia,
- łuszczyca paznokci – u dzieci powoduje zżółknięcie i pogrubienie płytki paznokciowej, zwiększa jej łamliwość i podatność na rozdwajanie się, zmiany wyglądają jak niewielkie, rozsiane po płytce paznokcia wgłębienia.
Objawy występujące niezależnie od rodzaju choroby to gorączka, spowodowane nią odwodnienie i dreszcze oraz osłabienie. Ogólny stan chorych jest zły. Niektórych zmiany skórne swędzą, co skłania ich do drapania – w ten sposób mogą przyczyniać się do nasilenia objawów.
Przyczyny łuszczycy u dzieci – genetyka i czynniki wywołujące
Nie wiadomo, jakie są przyczyny łuszczycy, ale podejrzewa się, że ma ona podłoże genetyczne i może być dziedziczna. Wiadomo na pewno, że nie jest zaraźliwa. Łączy się ją z nieprawidłowym działaniem układu odpornościowego, który zaburza fizjologiczne procesy obumierania i regeneracji naskórka oraz powoduje miejscowe stany zapalne skóry.
Zwraca się uwagę na czynniki, które mogą spowodować wystąpienie objawów łuszczycy u dzieci, które mają predyspozycje do tej choroby. Są to m.in.:
- ostre i przewlekłe infekcje bakteryjne, wirusowe, próchnica, przerośnięte migdałki,
- silny stres lub wstrząs emocjonalny,
- uszkodzenia skóry – zwłaszcza mechaniczne, np. spowodowane drapaniem,
- niektóre antybiotyki, leki przeciwdepresyjne (sole litu), steroidy (leki przeciwzapalne).
Objawy łuszczycy u dziecka mogą pojawić się także po długim przebywaniu na słońcu, tym bardziej jeśli dojdzie do poparzeń słonecznych.
Leczenie łuszczycy: leki, fototerapia, pielęgnacja skóry i dieta
Leczenie łuszczycy u dzieci (i u dorosłych) opiera się na łagodzeniu objawów i poprawie komfortu życia chorych. Pierwszym i najczęściej stosowanym sposobem jest miejscowe stosowanie leków, których zadania to:
- usunięcie łusek – leczenie złuszczające przeprowadza się z użyciem maści salicylowej, mocznikowej, solankowej, salicylowo-siarkowej w różnych stężeniach, a także oliwy salicylowej,
- redukcja nadmiernego łuszczenia naskórka – stosuje się glikokortykosteroidy, które działają także przeciwzapalnie, pochodne witaminy D (przeważnie w leczeniu łącznie z glikokortykosteroidami),
- inhibitory kalcyneuryny (takrolimus i pimekrolimus) działające immunosupresyjnie – nie są zarejestrowane do leczenia łuszczycy, ale stosuje się je czasem na zmiany na twarzy oraz w fałdach skóry.
Rozpoznanie łuszczycy u dzieci
Rozpoznanie łuszczycy u dzieci stawia się na podstawie charakterystycznych zmian skórnych oraz dodatniego wywiadu rodzinnego w kierunku występowania tej choroby. Aby potwierdzić rozpoznanie, można pobrać wycinek skóry i wykonać badanie histopatologiczne, uzyskując obraz typowych zmian w naskórku. Zdarza się, że pierwsze objawy tej choroby mylone są z atopowym zapaleniem skóry (AZS) czy egzemą.
Same podtypy łuszczycy mogą różnić się nieco wyglądem objawów oraz miejscem ich występowania.
U dzieci najczęstszym typem łuszczycy jest łuszczyca plackowata. Często pierwszym miejscem pojawienia się zmian jest owłosiona skóra głowy. U niemowląt zmiany skórne w przebiegu łuszczycy typowo występują w okolicy pieluszkowej.
Z kolei często występującą odmianą łuszczycy u najmłodszych dzieci i niemowląt jest łuszczyca drobnogrudkowa, która bywa poprzedzona infekcją paciorkowcową górnych dróg oddechowych.
Rzadko występującymi u dzieci typami łuszczycy są: krostkowa (której towarzyszy gorączka, bóle stawów i osłabienie), łuszczyca krostkowa dłoni i stóp oraz erytrodemia łuszczycowa.
Przebieg łuszczycy
Łuszczycę rozpoznaje się na podstawie obecności charakterystycznych zmian skórnych w typowych lokalizacjach (kolana, łokcie, owłosiona skóra głowy). W sytuacjach wątpliwych lekarz może zalecić wykonanie biopsji i ocenę histopatologiczną wycinka.
Ta choroba skóry przebiega z okresami zaostrzeń objawów i remisji, czyli ustępowania symptomów. Niekiedy okres bez objawów choroby może trwać nawet kilka lat. Odpowiednia pielęgnacja skóry osoby chorej na łuszczycę jest podstawą leczenia choroby i zapobiega powstawaniu nowych wykwitów skórnych. Należy pamiętać także, aby unikać silnego stresu, urazów, infekcji czy rozwoju procesów zapalnych np. próchnicy, gdyż są to czynniki wyzwalające zmiany.
Łuszczyca w ciąży
Przebieg łuszczycy u kobiet w ciąży może być mocno zróżnicowany. Według dostępnych danych w literaturze medycznej szacuje się, że u około 30–40% kobiet będących w ciąży dochodzi do złagodzenia objawów choroby, a u około 20% ciężarnych obserwuje się nasilenie objawów. U pozostałych 40–50% kobiet w ciąży zmiany przebiegają bez zmian ich charakteru i nasilenia. Za czynniki sprzyjające łagodzeniu objawów łuszczycy u kobiet w ciąży uznaje się wzrost stężenia estrogenu i progesteronu oraz zmniejszenie odpowiedzi odpornościowej organizmu.
Należy też pamiętać, że ciąża jest przeciwwskazaniem do niektórych leków standardowo stosowanych w leczeniu łuszczycy (m.in. przeciwwskazane są retinoidy, metotreksat oraz tazaroten). Pozostałe leki (cygnolina, dziegcie, kortykosteroidy, takrolimus, pimekrolimus i cyklosporyna) powinny być stosowane pod ścisłym nadzorem lekarza.
Łuszczyca a inne choroby
Obecny w organizmie stan zapalny, który towarzyszy łuszczycy, może prowadzić do zmian w układzie sercowo-naczyniowym, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń metabolicznych, niealkoholowego stłuszczenia wątroby i wielu innych chorób współistniejących. Osoby z łuszczycą często cierpią też na depresję, która nasilana jest brakiem akceptacji objawów choroby.
