U nas zapłacisz kartą
Jak wygląda egzema - Objawy, Przebieg i Metody Leczenia
Egzema – co to za choroba?
Egzema (łac. eczema), określana również jako wyprysk atopowy, stanowi ogólne określenie różnych typów zmian skórnych o charakterze zapalnym. Choroba ta może mieć podłoże alergiczne lub niealergiczne, jednak warto zaznaczyć, że nie jest ona wywoływana przez infekcję. Co więcej, egzema nie jest chorobą zakaźną, w związku z czym nie jesteśmy w stanie się nią zarazić od chorego. Egzema jest schorzeniem przewlekłym, co oznacza, że zmiany na skórze mogą się nasilać w różnych okresach życia pacjenta, a następnie wyciszać.
Wyróżnia się dwie grupy egzemy:
- egzema egzogenna (wyprysk kontaktowy) – stan zapalny na skórze jest wynikiem kontaktu z drażniącymi substancjami alergizującymi, np. kosmetykami lub czynnikami naturalnymi, np. zimnym i suchym powietrzem,
- egzema endogenna – ma związek z upośledzeniem funkcjonowania układu odpornościowego i jest uwarunkowana genetycznie.
Egzema przyczyny
Jakie mogą być przyczyny pojawienia się na skórze zmian o charakterze egzemy? Stan zapalny w powierzchownych warstwach skóry może być elementem takich przypadłości dermatologicznych jak:
● alergiczne kontaktowe zapalenie skóry – w tym przypadku egzema wynika z kontaktowej alergii wywołanej przez alergeny, na przykład metale tj. nikiel, chrom, kobalt, ale także niektóre składniki kosmetyków (konserwanty, substancje zapachowe, lanolina) i wiele innych związków chemicznych,
● kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia – w tym przypadku stan zapalny skóry (egzema) wynika z ciągłego, przewlekłego narażenia skóry na substancje drażniące takie jak mydła, detergenty, farby, tusze, cement czy rozpuszczalniki organiczne,
● wyprysk pieniążkowaty – cechuje się pojawieniem się na skórze wykwitów o kształcie owalnym, ten rodzaj wyprysku może być związany z nadmierną suchością, nadciśnienie żylnym (często pojawia się na podudziach), ale również z czynnikami alergicznymi,
● wyprysk z braku natłuszczania – w tej sytuacji zmiany wypryskowe pojawiają się w odpowiedzi na zmniejszoną produkcję łoju przez gruczoły łojowe i niedostateczne natłuszczanie skóry. Zmiany te często dotyczą osób w starszym wieku, ale także pacjentów z obrzękami, na przykład w przebiegu niewydolności serca.
Objawy egzemy. Czy egzema swędzi?
Jak wygląda egzema? Pod tym pojęciem rozumiemy pojawienie się na skórze zmian wypryskowych, czyli zmian rumieniowo-złuszczających. W wyprysku mamy do czynienia potocznie mówiąc z czerwonymi plamami, okresowo mogą pojawić się na skórze także czerwonawe, zlewające się ze sobą grudki oraz złuszczanie skóry.
Zmiany są typowo swędzące, czasami piekące. W obrębie skóry podeszew i dłoni mogą pojawić się także bolesne pęknięcia. W niektórych przypadkach objawy o charakterze łuskostrupów mogą pojawić się także na owłosionej skórze głowy (egzema skóry głowy).
Egzema na dłoniach
Jest to jedna z najczęstszych lokalizacji zmian wypryskowych, przede wszystkim w przebiegu kontaktowego zapalenia skóry i zapalenia skóry związanego z podrażnieniami. Dłonie mają bowiem kontakt z wieloma alergenami – na przykład w czasie pracy wiele osób ma kontakt z metalami, cementem czy innymi substancjami mogącymi powodować alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Dłonie to też ta część ciała, która najczęściej ma kontakt z detergentami, środkami czyszczącymi oraz produktami stosowanymi do dezynfekcji, a to z kolei może prowadzić do zapalenia skóry z podrażnienia. W czasie zimy dłonie są też narażone na zmieniające się warunki środowiska, a więc na przykład mróz i wiatr, co sprzyja pojawianiu się objawów egzemy dłoni.
Egzema na twarzy
Zmiany wypryskowe często pojawiają się także na skórze twarzy. Mogę je wywołać na przykład alergeny zawarte w kosmetykach, ale i narażenie na zimno czy wysuszenie skóry. Objawy wyprysku na twarzy mogą być też elementem klinicznym atopowego zapalenia skóry (AZS). Warto zaznaczyć, że objawy egzemy na twarzy mogą być wywołane nie tylko przez alergeny kontaktowe, ale także przez alergeny wziewne (pyłki roślin, sierść zwierząt, czy roztocza kurzu domowego). W tej sytuacji może być konieczna konsultacja alergologiczna.
Czy egzema jest zaraźliwa?
Egzema, jako stan kliniczny, nie jest zaraźliwą przypadłością. Nie wynika bowiem z przyczyn infekcyjnych. Poprzez kontakt ze zmianami skórnymi pacjenta nie można zarazić się tym schorzeniem. Nie można zarazić się również w sposób pośredni, czyli na przykład poprzez używanie tych samych przedmiotów. Egzema w większości przypadków ma bowiem podłoże alergiczno-zapalne.
Skłonność do niektórych schorzeń objawiających się zmianami wypryskowymi może mieć podłoże genetyczne, choć nie znamy jednego konkretnego genu, którego mutacja odpowiadałaby za pojawienie się objawów chorobowych. Skłonność do reagowania układu immunologicznego na niektóre alergeny może mieć tło genetyczne, jednak nadal nie znamy dokładnej etiopatogenezy schorzeń wypryskowych.
Egzema- Objawy
Zarówno przebieg i jak również objawy mogą być różne dla każdego chorego. W większości przypadków pierwsze objawy to zaczerwienienie, świąd i obrzęk skóry, które w kolejnej fazie przekształcają się w czerwone plamy. Dodatkowo na skórze mogą pojawić się pęcherzyki oraz grudki. Skóra staje się sucha, wrażliwa, tkliwa i bardziej podatna na uszkodzenia, głównie na rozdrapywania spowodowane swędzeniem skóry.
W rozwoju egzemy można wyróżnić również jej poszczególne fazy, w zależności od tego, jakie nasilenie przybierają objawy chorobowe. Wyróżnia się:
- fazę ostrą – cechą charakterystyczną tej fazy jest silny rumień pojawiający się po kilku godzinach po kontakcie z potencjalnym alergenem, oraz ropiejące, drobne pęcherzyki, które świadczą o wysiękowym ognisku,
- fazę podostrą (pośrednia) – pojawia się lekkie złuszczenie zmian skórnych oraz strupki na rumieniu,
- fazę przewlekłą – dochodzi w wyniku długo utrzymującego się stanu zapalnego, który doprowadza do przerostu naskórka oraz bardzo silnego złuszczania. Pojawia się uciążliwy świąd, który powoduje rozdrapanie ognisk zapalnych i powstania wykwitów wtórnych.
