U nas zapłacisz kartą
Zrozumienie i Zarządzanie Egzemą na Skórze - Praktyczne Porady i Rozwiązania
Egzema – fazy przebiegu
Egzema przebiega w czterech następujących po sobie etapach – początkowo zmiany chorobowe mają postać rumienia, następnie pojawiają się grudki, które w szybkim czasie przekształcają się w pęcherzyki. W ostatniej fazie powstają strupy. Zmianą chorobowym bardzo często towarzyszy obrzęk skóry oraz świąd o różnym nasileniu.
Fazy egzemy można również podzielić ze względu na nasilenie objawów chorobowych:
- faza ostra – po kilku godzinach od kontaktu z potencjalnym alergenem pojawia się silny rumień oraz towarzyszące mu pęcherzyki i wysięk,
- faza podostra – wówczas w miejscu chorobowo zmienionym jest zauważalne niewielkie złuszczenie oraz strupki,
- faza przewlekła – dochodzi do niej w wyniku długo utrzymującego się stanu zapalnego. Charakteryzuje się przerostem naskórka oraz silnym jego złuszczaniem. Intensywny świąd powoduje rozdrapywanie zmian skórnych. W wyniku czego powstają przeczosy – linijne ubytki naskórka tworzące się na skutek drapania oraz pęknięcia.
Objawy egzemy
W początkowym etapie choroby pojawia się zmiany na skórze w postaci:
- zaczerwienienia,
- grudek,
- pęcherzyków,
- niekiedy sączących się ranek.
Wraz z przebiegiem schorzenia skóra staje się sucha i pogrubiała. Egzema na dłoniach powoduje widoczne zaznaczenie bruzd. Z kolei egzema na powiekach może pogorszyć widzenie z powodu zmian zapalnych powiek i struktur budujących gałkę oczną. Obraz atopowego zapalenia skóry zmienia się w zależności od wieku. Wyprysk atopowy u dzieci do 2 roku życia przybiera formę pęcherzyków, grudek lub strupów z sączącą się wydzieliną. Zmiany pojawiają się najczęściej na policzkach, czole i głowie, a także plecach i ramionach. Starsze dzieci (pomiędzy 2. a 12. rokiem życia) mają suche, łuszczące się grudki czy „blaszki” na wewnętrznych częściach nadgarstków, łokci i kolan. Egzema u dorosłych pojawia się zazwyczaj na twarzy, karku, dłoniach i stopach.
Pielęgnacja skóry przy egzemie
Farmakologiczne leczenie egzemy to tylko początek. Aby mogło przynieść oczekiwane rezultaty, konieczne są zmiany w pielęgnacji skóry, a także znacznie większa ostrożność przy codziennych czynnościach. O czym trzeba pamiętać?
- Do pielęgnacji skóry używajmy kosmetyków, które pomogą zatrzymać wilgoć w naskórku. Najlepiej sięgnąć po emolienty w formie emulsji do kąpieli i balsamów pielęgnacyjnych.
- Unikajmy długich kąpieli w gorącej wodzie, które mogą wysuszać skórę. Ciało delikatnie osuszajmy ręcznikiem, bez agresywnego pocierania.
- Starajmy się ostrożnie korzystać ze słońca, pamiętajmy o kosmetykach ochronnych z wysokim filtrem UV.
- Wybierajmy przewiewne ubrania z delikatnej bawełny. Syntetyczne tkaniny lub wełna mogą alergizować.
Egzema a atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy) to jedna z najczęściej spotykanych przyczyn pojawiania się egzemy. Zdarza się, że określeń tych używa się zamiennie. AZS to jednak coś więcej niż egzema, czyli stan zapalny skóry. Schorzenie to należy do tzw. chorób atopowych, czyli takich, które są efektem uwarunkowanej genetycznie skłonności do alergii. Uważa się, że choroba ta jest efektem współistnienia czynników genetycznych, immunologicznych i środowiskowych, którym towarzyszy defekt w budowie naskórka.
W praktyce oznacza to, że w przypadku AZS ustalenie przyczyn pojawiania się egzemy może być dosyć trudne. Czynniki, które mogą ją uaktywniać lub zaostrzać przebieg są bowiem mocno różnicowane. Dla przykładu, wśród nich są zarówno alergeny (i to nie tylko kontaktowe, ale także wziewne i pokarmowe), jak i zakażenia bakteryjne organizmu (i związana z nim osłabiona odporność), a także stres.
Leczenie egzemy
Jak już wspomnieliśmy, kluczowe znaczenie dla leczenia egzemy ma ustalenie przyczyn jej występowania. Dzięki temu można wykonać pierwszy krok w terapii. Jest nim wyeliminowane kontaktu z czynnikiem drażniącym skórę lub z alergenem. Niezwykle ważnym punktem (zwłaszcza kiedy mamy do czynienia z początkami egzemy oraz przy lekkich jej postaciach) jest podniesienie poziomu nawilżenia skóry. Ta zasada dotyczy zwłaszcza tzw. skóry atopowej towarzyszącej występowaniu AZS.
W tym przypadku stosuje się preparaty emolientowe (np. kremy czy balsamy), które w składzie mają substancje nawilżające oraz natłuszczające skórę. Tworzą na niej warstwę okluzyjną, która zapobiega utracie wilgoci. Dobrej jakości preparaty emolientowe dla skóry suchej i atopowej zawierają też substancje uszczelniające barierę ochronną naskórka. Kolejnym elementem, na jaki należy zwrócić uwagę przy wyborze, jest możliwie niska zawartość takich dodatków jak konserwanty czy substancje zapachowe. Substancje te same w sobie mają bowiem duży potencjał drażniący i mogą spowodować wypryski.
W leczeniu bardziej zaawansowanych egzem wykorzystuje się preparaty zawierające glikokortykosteroidy (nazywane potocznie sterydami). Stosuje się je miejscowo przez kilka, kilkanaście dni. Najczęściej mają formę kremu lub maści. Zdarza się jednak, że miejscowe leki na egzemę nie wystarczają. Jeśli stan zapalny ma ostry przebieg lub zajął dużą powierzchnię skóry, lekarz może przepisać leki przyjmowane doustnie. Bardzo często są to również glikokortykosteroidy.
Kolejną grupą leków stosowanych przy egzemie są doustne leki przeciwhistaminowe. Wykorzystuje się je w przypadku egzem spowodowanych przez alergeny. Łagodzą one uczucie świądu oraz hamują reakcję alergiczną organizmu. Działanie przeciwświądowe mają też niesterydowe żele, kremy i maści przeznaczone do skóry suchej, atopowej itp. W przeciwieństwie do preparatów zawierających glikokortykosteroidy, można je stosować przez dłuższy czas.
