U nas zapłacisz kartą
Egzema wyprysk kontaktowy - Przyczyny, objawy i leczenie
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Natychmiast przerwij kontakt z substancją, którą podejrzewasz o wywołanie zmian – np. przemyj ręce po kontakcie z substancjami, które powodują objawy. W razie nasilonego świądu skóry możesz zażyć tabletkę leku przeciwhistaminowego (niektóre dostępne są bez recepty).
Wyprysk kontaktowy rozpoznaje się na podstawie charakterystycznego obrazu zmian skórnych oraz ustalenia związku pomiędzy ich pojawianiem się a np. pracą zawodową.
Wyprysk kontaktowy może przypominać wyprysk atopowy (atopowe zapalenie skóry) i inne mylone z nim choroby skóry. Najważniejszym badaniem w rozpoznaniu wyprysku kontaktowego są tzw. testy płatkowe. Polegają one na nałożeniu na skórę pleców małych krążków bibułek nasączonych różnymi substancjami wywołujących wyprysk kontaktowy (zawartymi w np. kosmetykach, gumie, metalach, lekach, tworzywach sztucznych). Pojawienie się pod ich wpływem zaczerwienienia, grudek czy pęcherzyków może oznaczać uczulenia na którą z tych substancji.
Egzema – objawy
Początki egzemy, niezależnie od jej pochodzenia, związane są często z suchą albo bardzo suchą skórą. Kolejnym objawem jest intensywny świąd, zaczerwienienie przechodzące w rumień oraz pieczenie. Pojawia się też wysypka. Na dalszym etapie rozwoju egzemy stan zapalny skóry może ulec zaostrzeniu. W miejscu wysypki tworzą się pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym oraz nadżerki. Niestety, jeśli w międzyczasie chory zacznie się np. drapać, może dojść do wtórnych zakażeń bakteryjnych.
Długo utrzymujący się, przewlekły stan zapalny skóry może też prowadzić do jej pogrubienia (lichenizacji). Staje się ona nie tylko grubsza, ale też wyjątkowo sucha.
Do listy objawów egzemy można też dodać tzw. przeczosy, czyli uszkodzenia naskórka (często układające się pionowo), które powstają wskutek drapania się oraz strupy pojawiające się w miejscu gojących się nadżerek. Jeśli w trakcie procesu zapalnego skóry doszło do nadkażenia bakteryjnego, strupy mogą mieć charakterystyczny, żółtawy kolor.
Kiedy na skórze może pojawić się egzema?
Pojawienie się egzemy na skórze związane jest z różnymi chorobami. Do jej skutecznego leczenia potrzebne więc jest rozpoznanie oraz ustalenie przyczyn danego schorzenia. Bez tego środki stosowane na egzemę mogą nie przynieść efektów. Ewentualnie – pomogą, ale tylko na chwilę. Wśród chorób, które wiążą się ze stanem zapalnym skóry przybierającym postać egzemy można wymienić m.in.
- atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy),
- kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy),
- pieluszkowe zapalenie skóry,
- zawodowe zapalenie skóry,
- fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry,
- fototoksyczne zapalenie skóry,
- wyprysk potnicowy (dyshidrotyczny),
- wyprysk pieniążkowaty,
- wyprysk podudzi,
- wyprysk łojotokowy.
Każda z tych chorób skóry bywa zamiennie nazywana egzemą.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) – przyczyny
- Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
- nikiel, np. biżuteria, wykończenia odzieży (zamki, guziki), okulary
- chrom (metale, cement, skóra garbowana)
- kobalt (metale, cement)
- formaldehyd (odzież, lakier do paznokci, tworzywa sztuczne)
- substancje zapachowe (perfumy, olejki eteryczne, kosmetyki)
- balsam peruwiański (perfumy)
- konserwanty (podłoże leków stosowanych miejscowo, kosmetyki)
- przyśpieszacze wulkanizacji i przeciwutleniacze gumy (rękawiczki lateksowe, bielizna, buty, lycra, oleje techniczne)
- leki (neomycyna, benzokaina)
- barwniki (farby do włosów i tkanin)
- kalafonia (kleje, papier, pokosty)
- lanolina (kremy)
- monomery akrylu (cement ortopedyczny).
Czynniki ryzyka rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenie skóry nie są znane, ale wydaje się, że duże znaczenie ma predyspozycja genetyczna.
- Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia
Powstaje w wyniku kontaktu skóry ze stężoną substancją drażniącą (np. silne kwasy albo zasady, wybielacze) albo w wyniku przewlekłego działania mniej stężonej substancji powodującej wysuszenie skóry i uszkodzenie naskórka.
Substancje drażniące:- mydła i detergenty
- alkohole i środki odkażające
- kwasy i ługi
- rozpuszczalniki organiczne, smary, oleje techniczne, benzyna, olej napędowy
- żywice i kleje
- farby, tusze i werniksy
- cement, beton, gips
- środki owadobójcze i grzybobójcze
- nawozy sztuczne
- włókna szklane.
- Fotoalergiczne lub fototoksyczne kontaktowe zapalenie skóry
Przyczyny fototoksycznego kontaktowego zapalenie skóry, to np. dziegieć, furokumaryny (np. psolareny stosowane leczniczo lub zawarte w owocach, zwłaszcza w limonkach i jarzynach), czerwień bengalska (stosowana w okulistyce), niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, pochodne kwasu propionowego (np. ibuprofen).
Przyczyny fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry, to np. kosmetyki z filtrem UV, substancje zapachowe, środki odkażające, leki przeciwgrzybicze.
