U nas zapłacisz kartą
Jak skutecznie ukryć blizny na rękach - 7 sprawdzonych metod
Etapy gojenia blizny. Jak powstaje blizna?
Tworzenie blizny jest naturalnym procesem gojenia się ciała. Uszkodzoną skórę zastępuje tkanka łączna. Gojenie się rany przebiega w 4 fazach.
- Faza zapalna rozpoczyna się już w chwili zranienia. W ciągu 24–48 godzin dochodzi do przekrwienia tkanki i zwiększenia przepuszczalności naczyń włosowatych. Rana wypełnia się skrzepem krwi, który jest biologicznym opatrunkiem – chroni ranę przed odwodnieniem i drobnoustrojami chorobotwórczymi. Na brzegach rany gromadzi się włóknik, który jest rusztowaniem dla powstającego na ranie strupa.
- Ograniczona faza zapalna to etap, w którym rana się oczyszcza. Napływają do niej komórki żerne (makrofagi), które usuwają te obumarłe. Do rany wnikają naczynia krwionośne, na co organizm potrzebuje ok. 7 dni.
- Faza gojenia to czas, w którym fibroblasty, czyli komórki tkanki łącznej, intensywnie wytwarzają kolagen podtrzymujący powstającą bliznę. Komórki tkanki łącznej mnożą się, a nad nimi powstaje nabłonek. Dochodzi do równowagi między ilością kolagenu produkowanego przez organizm a tego, który jest rozkładany i usuwany. Warto wiedzieć, że na prawidłowy proces gojenia wpływa prawidłowe oczyszczenie i dezynfekcja rany. A prawidłowy proces gojenia ogranicza ryzyko widocznej blizny.
- Faza przebudowy blizny zazwyczaj trwa od kilku miesięcy do nawet ponad roku.
Co decyduje o tym, jak wygląda blizna?
Na to, jak wygląda blizna, wpływ ma wiele czynników.
- Ważne są: rodzaj urazu (zranienie, oparzenie, cięcie chirurgiczne), miejsce na ciele, gdzie skóra została uszkodzona, i indywidualne cechy organizmu, czyli skłonności do tzw. bliznowacenia.
- Każda blizna jest na początku mniej lub bardziej różowa, z czasem blednie, by ostatecznie przybrać perłową barwę. Nigdy jednak nie uzyskuje naturalnego koloru skóry. Dzieje się tak, ponieważ w tkankach blizny nie ma pigmentu nadającego jej właściwy dla danej osoby koloryt.
- Blizny skórne są pozbawione tzw. przydatków skóry, czyli gruczołów łojowych i mieszków włosowych.
- Najmniej widoczne są zazwyczaj blizny po operacjach, czyli po przecięciu skóry skalpelem, wzdłuż prostych linii, często zgodnych z naturalnymi bruzdami lub fałdami skóry.
- Blizny rozległe zwane płaszczyznowymi są bardziej widoczne. Ich powierzchnia jest zwykle nierówna, skóra często przyjmuje różowy, czerwony, a nawet sinawy odcień. To zwykle blizny po zmiażdżeniach lub oparzeniach. Im wcześniej zaczniemy prawidłowo dbać o bliznę, tym mniej będzie ona widoczna.
Blizny - najczęściej zadawane pytania
Poniżej przedstawiamy najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi, jakich udzieliła dermatolog lek. Barbara Dziewulska w Grupie LUX MED.
Jak długo blizna jest czerwona? Kiedy blizna blednie?
Blizna powstaje w miejscu ubytku skóry sięgającym poniżej warstwy rozrodczej naskórka, stąd wypełnienie ubytku następuje przez tkankę łączną komórki oraz włókna. Gdy w pobliżu jest nerw, może występować bolesność blizny. Początkowo blizna może być intensywnie czerwona, a następnie przechodzi przez różne etapy gojenia, co zazwyczaj trwa kilka miesięcy. Czas, jaki potrzebny jest do zmiany koloru blizny na jasny, zależy od wielu czynników, takich jak:
- rodzaj blizny,
- genetyka danej osoby,
- skuteczność procesu gojenia.
Ostateczny wygląd blizny może się stabilizować po około roku.
Dlaczego blizny swędzą?
Swędzenie blizn jest zazwyczaj związane z procesem gojenia i odbudowy kolagenu. To naturalna reakcja organizmu na uszkodzenie skóry. W przypadku intensywnego swędzenia lub trwającego długo warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ może to wskazywać na reakcję alergiczną, infekcję lub inne problemy z procesem gojenia.
Czy można zrobić tatuaż na bliźnie?
Wykonywanie tatuażu na bliźnie jest możliwe, jednak zaleca się poczekanie, aż blizna całkowicie się zagoi. Przed decyzją o tatuażu warto skonsultować się zarówno z dermatologiem, który oceni stan skóry, jak i z tatuażystą, który może doradzić, czy skóra jest odpowiednio zagojona i gotowa na tatuaż. W niektórych przypadkach konieczne może być odczekanie kilku miesięcy lub nawet roku.
Czy blizny można opalać?
Opalanie blizn może prowadzić do trudniejszego procesu gojenia, a także zwiększyć ryzyko przebarwień skóry. Zaleca się ostrożność, szczególnie na początkowym etapie, gdy blizna jest jeszcze czerwona. Stosowanie wysokich filtrów przeciwsłonecznych na obszarze blizny pomoże zminimalizować ryzyko niepożądanych efektów.
Jak powstają blizny przerostowe?
Najczęściej powstają blizny przerostowe po trądziku, cesarskim cięciu, operacji tarczycy i innych zabiegach chirurgicznych, a także po oparzeniu. Stanowi to efekt zaburzeń rozkładu i syntezy kolagenu - białka będącego głównym składnikiem tkanki łącznej oraz najważniejszym budulcem wykorzystywanym w procesie gojenia rany.
W rezultacie nadprodukcji, ilość kolagenu w bliźnie przerostowej jest kilkukrotnie większa, niż w zdrowej skórze. Patomechanizm ten nie został do końca wyjaśniony, naukowcy wyodrębnili jednak wiele czynników, które hipotetycznie mogą prowadzić do tworzenia się nieprawidłowych rozrostów.
Wymienia się w tym kontekście między innymi uwarunkowania genetyczne i indywidualne predyspozycje, czy napięcie skóry wokół rany, związane z charakterem urazu i umiejscowieniem. Zauważa się też, że blizny przerostowe częściej powstają u osób w wieku nastoletnim i młodych dorosłych, gdy organizm wykazuje największą zdolność do wytwarzania kolagenu (z biegiem lat funkcja ta stopniowo zanika).
