U nas zapłacisz kartą
Nabłoniak na twarzy - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Czy rak podstawnokomórkowy występuje często?
Rak podstawnokomórkowy jest najczęstszym nowotworem skóry. Każdego roku zapada na niego 100–800 osób w przeliczeniu na grupę 100 000 osób rasy białej. Zachorowalność jest największa w Australii, bowiem jednym z głównych czynników ryzyka zachorowania jest promieniowanie słoneczne (szczególnie ultrafioletowe), zwłaszcza jeśli narażenie na działanie słońca było intensywne już od dzieciństwa.
Rak podstawnokomórkowy występuje przede wszystkim u osób starszych (bo szkodliwe działanie słońca kumuluje się na przestrzeni całego życia), częściej u mężczyzn o jasnej karnacji skóry. Podobnie jak w przypadku wielu innych nowotworów, jednym z istotnych czynników ryzyka jest przewlekłe osłabienie odporności (dlatego wiele nowotworów skóry częściej występuje u osób po przeszczepieniach narządów – osoby te zazwyczaj przewlekle zażywają leki upośledzające sprawne działanie układu odpornościowego).
Jak leczy się raka płaskonabłonkowego skóry?
Leczenie większości chorych na raka płaskonabłonkowego skóry polega na prostym chirurgicznym wycięciu zmiany z marginesem (najlepiej około 1 cm, ale w wielu miejscach ciała uzyskanie takiego marginesu bocznego nie jest możliwe, wówczas za wystarczający trzeba uznać margines możliwy do uzyskania). Jeśli po wycięciu zmiany ubytek skóry jest zbyt duży, aby ranę można było zszyć, lekarz operujący wykonuje tak zwaną plastykę – np. przesuwa fragment skóry z sąsiedztwa lub przeszczepia kawałek własnej skóry chorego pobranej z innej okolicy ciała. Takie operacje czasem wymagają znieczulenia ogólnego, ale u znacznej części chorych można je wykonać w znieczuleniu miejscowym.
Jeśli na podstawie wykonanej biopsji cienkoigłowej stwierdza się obecność przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych, konieczne jest chirurgiczne wycięcie odpowiedniej grupy węzłów (np. w pachwinie lub pod pachą albo na szyi).
Uzupełniającą radioterapię stosuje się czasem u chorych, u których operacja nie była doszczętna i nie da się poszerzyć jej zakresu, a także jako uzupełnienie operacji przeprowadzonej z powodu nawrotu choroby lub zajęcia przez nowotwór węzłów chłonnych.
W przypadku obecności przerzutów odległych w innych narządach stosuje się leczenie systemowe (chemioterapię).
Rodzaje raka podstawnokomórkowego
Rak podstawnokomórkowy we wczesnym etapie choroby wygląda jak drobna grudka, z licznymi małymi naczynkami. W trakcie rozwoju nabłoniak może przybierać kilka postaci, co pozwala wyróżnić kilka jego podtypów morfologicznych:
Rak podstawnokomórkowy pojawia się zwykle u osób starszych, ze względu na to, że negatywne działanie promieni słonecznych kumuluje się przez całe życie. Jednym z czynników ryzyka jest osłabienie odporności. Wobec tego nowotwory skóry pojawiają się u osób po przeszczepieniach narządów, ponieważ przyjmowane przewlekle leki upośledzają sprawne działanie układu odpornościowego.
Za główną przyczynę raka skóry uznaje się nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV. Dlatego rak skóry często pojawia się u osób wykonujących prace na otwartej przestrzeni: rolników i rybaków. Inne przyczyny powstawania raka podstawnokomórkowego to:
- Kontakt z czynnikami chemicznymi: środkami ochrony roślin, pochodnymi ropy naftowej, środkami grzybobójczymi, węglowodorami aromatycznymi, związkami arsenu.
- Narażenie na przewlekłe drażnienie chemiczne, termiczne lub mechaniczne wśród osób palących papierosy, mających przewlekłe przetoki, bądź narażonych na infekcje wirusem brodawczaka.