U nas zapłacisz kartą
Nabłoniak na twarzy - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Jak leczy się raka płaskonabłonkowego skóry?
Leczenie większości chorych na raka płaskonabłonkowego skóry polega na prostym chirurgicznym wycięciu zmiany z marginesem (najlepiej około 1 cm, ale w wielu miejscach ciała uzyskanie takiego marginesu bocznego nie jest możliwe, wówczas za wystarczający trzeba uznać margines możliwy do uzyskania). Jeśli po wycięciu zmiany ubytek skóry jest zbyt duży, aby ranę można było zszyć, lekarz operujący wykonuje tak zwaną plastykę – np. przesuwa fragment skóry z sąsiedztwa lub przeszczepia kawałek własnej skóry chorego pobranej z innej okolicy ciała. Takie operacje czasem wymagają znieczulenia ogólnego, ale u znacznej części chorych można je wykonać w znieczuleniu miejscowym.
Jeśli na podstawie wykonanej biopsji cienkoigłowej stwierdza się obecność przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych, konieczne jest chirurgiczne wycięcie odpowiedniej grupy węzłów (np. w pachwinie lub pod pachą albo na szyi).
Uzupełniającą radioterapię stosuje się czasem u chorych, u których operacja nie była doszczętna i nie da się poszerzyć jej zakresu, a także jako uzupełnienie operacji przeprowadzonej z powodu nawrotu choroby lub zajęcia przez nowotwór węzłów chłonnych.
W przypadku obecności przerzutów odległych w innych narządach stosuje się leczenie systemowe (chemioterapię).
Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka płaskonabłonkowego skóry?
Do najważniejszych czynników sprzyjających zachorowaniu na raka płaskonabłonkowego skóry należą: uwarunkowania genetyczne (mutacje niektórych genów oraz związane z nimi zespoły przebiegające ze zwiększoną skłonnością do występowania różnych nowotworów złośliwych), promieniowanie ultrafioletowe (głównie UVB), ekspozycja na promieniowanie słoneczne (zwłaszcza w dzieciństwie), podeszły wiek (ponieważ uszkadzające działania wielu czynników kumuluje się przez wiele lat życia), płeć męska, jasna karnacja skóry (tzw. fototyp I i II skóry wg WHO), przewlekłe leczenie zmniejszające odporność (stosowane np. u osób, którym przeszczepiono narządy) lub choroby przebiegające z upośledzeniem odporności (np. zakażenie HIV), obecność przez wiele lat rozległych blizn (zwłaszcza po oparzeniach) lub niegojących się ran (np. w przebiegu zespołu pozakrzepowego w nogach).
Rak płaskonabłonkowy skóry występuje najczęściej na odsłoniętych okolicach ciała: na twarzy, plecach, ramionach lub górnej wardze. Nowotwór ten może przypominać rogowaciejącą, łuszczącą się zmianę, często owrzodzoną i pokrytą strupem, może też przybierać postać guzka, owrzodzenia, grudki, płaskiego lub wyniosłego nacieku itp. Czasem może być źródłem mniej lub bardziej intensywnego krwawienia albo w jego obrębie może sączyć się płyn (jasny, klarowny lub mętny).
W przypadku podejrzenia raka płaskonabłonkowego skóry należy całą zmianę wyciąć chirurgicznie i zbadać pod mikroskopem (jeśli jej wielkość na to pozwala). Jeśli podejrzana zmiana jest duża, lekarz zazwyczaj pobiera wycinek (tj. wycina w znieczuleniu miejscowym fragment z pogranicza nowotworu i zdrowej skóry).
Jeśli istnieje podejrzenie zajęcia regionalnych węzłów chłonnych, należy wykonać USG tej grupy węzłów i ewentualnie biopsję cienkoigłową największych węzłów, aby w ten sposób potwierdzić zaawansowanie choroby.
Ponadto, tak jak w przypadku innych nowotworów złośliwych, w razie potwierdzenia rozpoznania raka należy przeprowadzić odpowiednią diagnostykę obrazową w poszukiwaniu przerzutów odległych.
Przyczyny powstawania raka podstawnokomórkowego skóry
Rak podstawnokomórkowy skóry występuje bardzo często. Najczęściej u osób starszych, szczególnie mężczyzn. Podobnie jak powszechnie znany czerniak, rak podstawnokomórkowy również powstaje przede wszystkim w wyniku długoletniej, intensywnej ekspozycji skóry na słońce. Największa zapadalność jest oczywiście w krajach o wysokim nasłonecznieniu. Drugim istotnym czynnikiem rozwoju tego nowotworu jest znaczne osłabienie odporności. Zobacz też: Jak objawia się rak kości? Diagnoza i rokowanie nowotworu
- zmiana płaska lub lekko wyniosła,
- zmiana łuszcząca się, stale zaczerwieniona,
- zmiana o typie małej ranki pokrywającej się strupkiem, który odpada i odsłania rankę, ponownie pokrywającą się strupkiem.
Jakie jest rokowanie w raku płaskonabłonkowym skóry?
Rak płaskonabłonkowy skóry cechuje się ogólnie dobrym rokowaniem. Szacuje się, że 5 lat od rozpoznania choroby przeżywa >90% chorych. Przerzuty odległe pojawiają się tylko u 3–5% chorych, ale ich wystąpienie bardzo znacznie pogarsza szanse na wyleczenie.
W trakcie badań kontrolnych zaleca się ocenę miejsca wycięcia zmiany pierwotnej oraz wszystkich innych zmian na całej skórze. Należy również dokładnie ocenić stan okolicznych węzłów chłonnych (można rozważyć okresowe badanie USG tych okolic).
Wizyty kontrolne należy powtarzać co 1–3 miesiące przez 2 lata po leczeniu, co 3–12 miesięcy przez kolejne 3 lata, a następnie corocznie (częstość wizyt uzależnia się od zaawansowania i zróżnicowania nowotworu).
Wybrane treści dla Ciebie
Rak płaskonabłonkowy spojówki Rak płaskonabłonkowy spojówki to nowotwór złośliwy wywodzący się z nabłonka spojówki. Wyróżnia się dwie postacie raka: przedinwazyjną oraz inwazyjną. Rak płaskonabłonkowy może naciekać sąsiednie struktury oka oraz dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych i przerzuty odległe. Przyczyny rozwoju raka płaskonabłonkowego nie są do końca poznane, jednak wyniki badań wskazują na dużą rolę promieniowania ultrafioletowego (UVA, UVB) oraz zakażeń podtypem 16 lub 18 wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
Rak podstawnokomórkowy – objawy
Nabłoniak może przybrać postać niedużego guzka, otoczonego wałowatym brzegiem. Należy być ostrożnym, jeśli pojawi się na ciele niegojąca ranka, pokryta strupem, a strup ten cyklicznie odpada i odsłania niewielkie owrzodzenie. Wygląd nabłoniaka jest charakterystyczny.
Rak podstawnokomórkowy może występować jako jedna z pięciu postaci:
- Guzkowo-wrzodziejąca.
- Barwnikowa.
- Twardzinopodobna.
- Powierzchniowa.
- Włóknisto – nabłonkowa.
Najbardziej agresywną postacią raka podstawnokomórkowego jest postać twardzinopodobna, rosnąc naciekająco w płaszczyźnie pionowej oraz poziomej. Zmiany nowotworowe mogą być zlokalizowane w miejscach najbardziej eksponowanych na słońce, w tym zwłaszcza na czole, na wargach, na nosie, na policzkach, na szyi, na udach, na ramionach i w okolicach krocza.
Rak podstawnokomórkowy może też pojawić się na podłożu uszkodzonej skóry: w obrębie blizny poszczepiennej, blizn pourazowych bądź pod protezami. Do objawów podmiotowych zalicza się:
Ból.
Pieczenie.
Obrzęk.
Zaburzenia mowy i połykania.
Powiększenie węzłów chłonnych.
