U nas zapłacisz kartą
Nabłoniak na twarzy - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Zapobieganie występowaniu raka podstawnokomórkowego
Profilaktyka związana z niwelowaniem ryzyka pojawienia się raka podstawnokomórkowego opiera się na:
- Ocenie u każdego pacjenta cech ryzyka oraz dostosowaniu postępowania profilaktycznego.
- Szczegółowej opiece wobec osób z grup ryzyka.
- Unikaniu nadmiernej ekspozycji na słońce, a przede wszystkim na korzystaniu z krótkich epizodów intensywnego nasłoneczniania powodujących oparzenia skóry.
- Troszczeniu się o odpowiednią ochronę przed słońcem i stosowaniu kremów z filtrem UV.
Przekonanie, że rak podstawnokomórkowy pojawia się głównie wśród osób starszych jest myśleniem błędnym. Owszem, w wieku starszym pojawia się większe ryzyko zachorowania, natomiast należy zdawać sobie sprawę z tego, że choroba może rozwinąć się w każdym wieku. W związku z tym, istotne jest zapobieganie występowaniu nabłoniaka.
Zwłaszcza że ta odmiana raka występuje aż 10 razy częściej niż pozostałe podtypy raka skóry. Aktualnie, szacuje się, że nawet 50 proc. osób starszych zachoruje na nabłoniaka, co wynika z fotostarzenia się skóry. Dlatego tak istotne jest rozważne korzystanie z kąpieli słonecznych już w młodym wieku. Szkodliwe działanie słońca kumuluje się na przestrzeni życia. Dlatego tak ważna jest odpowiednia ochrona przed promieniowaniem słonecznym.
Czy opalanie w solarium zwiększa ryzyko zachorowania na raka skóry?
Chłoniak skóry typu T (ziarniniak grzybiasty, Mycosis fungoides)
To rzadki nowotwór skóry. występuje u osób między 40. a 60. rokiem życia, częściej u mężczyzn. Jest spowodowany niekontrolowanym rozrostem komórek T w skórze. Najczęstsze typy/rodzaje chłoniaka skórnego T-komórkowego to ziarniniak grzybiasty oraz Zespół Sezary'ego.
Choroba Pageta - we wczesnym etapie choroby na skórze pojawiają się plamy rumieniowe, które wywołują świąd i uczucie pieczenia. Może z nich sączyć się wydzielina. Następnie mogą się pojawić nadżerki (często krwawiące).Zmiany występują zwykle w okolicy zewnętrznych narządów płciowych: srom, odbyt, prącie i worek mosznowy - są to okolice bogate w gruczoły apokrynowe i ekrynowe. Rzadziej nowotwór obejmuje górną część ud, pośladki, pachy i okolicę pępka. Znane są pojedyncze przypadki lokalizacji zmian nowotworowych w obszarach skóry pozbawionych gruczołów apokrynowych np.: w przewodach słuchowych zewnętrznych, na powiekach, w przełyku, w cewce moczowej.
Rak podstawnokomórkowy – objawy
Nabłoniak może przybrać postać niedużego guzka, otoczonego wałowatym brzegiem. Należy być ostrożnym, jeśli pojawi się na ciele niegojąca ranka, pokryta strupem, a strup ten cyklicznie odpada i odsłania niewielkie owrzodzenie. Wygląd nabłoniaka jest charakterystyczny.
Rak podstawnokomórkowy może występować jako jedna z pięciu postaci:
- Guzkowo-wrzodziejąca.
- Barwnikowa.
- Twardzinopodobna.
- Powierzchniowa.
- Włóknisto – nabłonkowa.
Najbardziej agresywną postacią raka podstawnokomórkowego jest postać twardzinopodobna, rosnąc naciekająco w płaszczyźnie pionowej oraz poziomej. Zmiany nowotworowe mogą być zlokalizowane w miejscach najbardziej eksponowanych na słońce, w tym zwłaszcza na czole, na wargach, na nosie, na policzkach, na szyi, na udach, na ramionach i w okolicach krocza.
Rak podstawnokomórkowy może też pojawić się na podłożu uszkodzonej skóry: w obrębie blizny poszczepiennej, blizn pourazowych bądź pod protezami. Do objawów podmiotowych zalicza się:
Ból.
Pieczenie.
Obrzęk.
Zaburzenia mowy i połykania.
Powiększenie węzłów chłonnych.
Jakie jest rokowanie?
Rokowanie w przypadku rozpoznania raka podstawnokomórkowego jest wyśmienite, o ile podejmie się właściwe i umiejętnie przeprowadzone leczenie. Trzeba jednak pamiętać, że rak tego typu ma skłonność do odrastania (inaczej mówiąc nawrotu albo wznowy) w miejscu, gdzie znajdował się pierwotnie. Dlatego ważne jest skrupulatne oglądanie blizny i jej okolicy co kilka miesięcy. U osoby, u której rak podstawnokomórkowy już wystąpił, ryzyko pojawienia się takiego nowotworu w innej okolicy ciała jest zwiększone, dlatego należy starannie oglądać całą skórę. Ponadto opisano mnogie, wieloogniskowe występowanie raka podstawnokomórkowego w ramach rodzinnego zespołu znamion nabłonkowych (zespół Gorlina i Goltza).
Zobacz także
Badanie dermatoskopowe Niewątpliwie największą rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów skóry odgrywa dermoskopia (dermatoskopia).
Objawy chorób skóry (wykwity skórne) Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Wybrane treści dla Ciebie
Badanie dermatoskopowe Niewątpliwie największą rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów skóry odgrywa dermoskopia (dermatoskopia).
Rak podstawnokomórkowy – leczenie i powikłania
Leczenie raka podstawnokomórkowego głównie opiera się na wycięciu ogniska choroby z niewielkim, około 2 milimetrowym marginesem zdrowej skóry. Terapia dobierana jest pod kątem zaawansowania choroby. W niektórych przypadkach można zastosować radioterapię. O ile pojawia się niewielkie ryzyko wznowy to warto zastosować metody alternatywne: kriochirurgię, metody farmakologiczne lub metodę fotodynamiczną. Bardzo zaawansowany nowotwór domaga się zastosowania terapii celowanej, przy wykorzystaniu nowoczesnych leków hamujących.
Najważniejszym celem leczenia raka podstawnokomórkowego jest usunięcie tkanki nowotworowej. Nawet bowiem pozostawiony najmniejszy element może doprowadzić do dalszego rozwijania się nowotworu w tkankach leżących poniżej lub wokół.
Metody chirurgiczne dają największą pewność, że rak został usunięty w całości. Przed każdym zabiegiem pacjent powinien być zaznajomiony z rozpoznaniem, rodzajem i zakresem leczenia, rokowaniami oraz wsparciem, z jakiego może skorzystać po przeprowadzonym zabiegu. W przypadku pacjentów znajdujących się w grupie wysokiego ryzyka zespół specjalistów powinien składać się z: onkologa, patologa, chirurga plastyka oraz onkologa klinicznego. Wśród takich pacjentów stosuje się chirurgię mikrograficzną Mohsa, a więc wycięcie chirurgiczne monitorowane histologicznie. Małe ogniska leczone są poprzez łyżeczkowanie, elektrokoagulację podłoża lub kriochirurgię. Poszczególne zabiegi wykonywane są w znieczuleniu ogólnym.
Radioterapia jest proponowana po przeprowadzeniu wstępnej kwalifikacji. Można ją zastosować w wielu miejscach ciała. Nie należy jej stosować w przypadku rozległych raków podstawnokomórkowych, gdyż wykazują one odporność na tę metodę leczenia. Nie można natomiast dopuścić do spalenia zdrowych tkanek skóry. Radioterapii nie stosuje się także wobec młodych osób, ponieważ może ona u nich doprowadzić do rozwoju innych chorób skóry w przyszłości. Radioterapia musi być stosowana z dużą rozwagą.
Rokowanie w przypadku raka podstawnokomórkowego jest pomyślne, jeśli podjęte jest właściwe i umiejętnie przeprowadzone leczenie. Należy jednak mieć świadomość, że ten typ raka skóry wykazuje skłonność do odrastania w miejscu, w jakim pojawił się pierwotnie. W związku z tym, co kilka miesięcy należy dokładnie przyglądać się bliźnie i jej okolicom.
