U nas zapłacisz kartą
Najbardziej Porażający Wariant Nowotworu - Wyłaniający Się Złowrogi Potencjał
Najlepiej i najgorzej rokujące nowotwory. Który rak jest najgroźniejszy?
Internauci często wpisują w wyszukiwarce zapytanie, ''które nowotwory są najlepsze, a które najgorsze''? Chociaż nowotworów nie dzieli się na lepsze i gorsze, to dzieli się je według rokowań. W przypadku jednych nowotworów szanse na wyleczenie i dłuższe życie są wyższe, niż w przypadku innych.
Rak jest główną przyczyną zgonów na całym świecie. Według danych WHO choroba ta odpowiadała za prawie 10 milionów zgonów w samym 2020 roku.
Najczęściej w 2020 roku rozpoznawano raka: piersi (2,26 mln przypadków), płuca (2,21 mln przypadków), okrężnicy i odbytnicy (1,93 mln przypadków), prostaty (1,41 mln przypadków), skóry — nie czerniaka (1,20 mln przypadków), oraz żołądka (1,09 mln przypadków).
Jednak częstotliwość występowania tych nowotworów wcale nie idzie w parze z ich zjadliwością. Niektóre nowotwory rokują lepiej, inne gorzej. Co to oznacza?
Rokowania mówią o tym, jakie są szanse na wyleczenie i przeżycie (jak długie) w przypadku różnych nowotworów.
Jak funkcjonuje klasyfikacja TNM
Klasyfikacja TNM opiera się na ocenie trzech najistotniejszych cech w rozwoju choroby nowotworowej:
T - wielkości guza pierwotnego,
N - obecności (lub braku) przerzutów w węzłach chłonnych,
M - obecności (lub braku) przerzutów odległych.
Cecha T określa wielkość guza pierwotnego (ang. tumor). Skala od 0 do 4 określa stopień rozrostu guza pierwotnego i jego stosunek do otaczających tkanek. Im wyższy stopień T, tym nowotwór jest bardziej zaawansowany. Właściwości T1 do T4 dla różnych typów nowotworu określane są osobno, z uwzględnieniem specyfiki danego nowotworu – patrz sekcja „klasyfikacja TNM” w artykułach dotyczących poszczególnych nowotworów w naszym serwisie. Na przykład w raku piersi T1 oznacza wielkość guza do 2 cm, ale dla bardziej szczegółowego opisu podzielono tę cechę na: T1a (guz do 0,5 cm), T1b (guz 0,5 – 1,0 cm) i T1c (guz 1,0 – 2,0 cm). Natomiast w przypadku nowotworów takich narządów, jak rak żołądka, rak jelita grubego cecha T określa nie wielkość guza, ale głębokość naciekania przez nowotwór poszczególnych warstw ściany narządu. W przypadku czerniaka cecha T określa nie tylko grubość nacieku przez nowotwór, ale uwzględnia także obecność owrzodzenia w guzie.
Cecha M opisuje brak lub obecność przerzutów odległych (ang. metastases). Skala od 0 do 1. M0 oznacza brak przerzutów odległych, M1 oznacza obecność przerzutów odległych. Przerzuty odległe to guzy wtórne nowotworu złośliwego powstałe, gdy w wyniku wzrostu guza pierwotnego dochodzi do uszkodzenia ścian sąsiednich naczyń krwionośnych, a komórki nowotworu dostają się do krwi i przemieszczają się wraz z nią do innych części ciała. W przypadku obecności przerzutów odległych (M1) określenie ich obecności jest opisywane za pomocą cechy M1 w różny sposób. W czerniaku istnieją aż 4 stopnie opisujące przerzuty odległe, osobno dla przerzutów do powłok, płuc, mózgu i innych narządów, podczas gdy np. w mięsakach określa się tylko brak przerzutów odległych (M0) lub obecność przerzutów odległych (M1).
Inne czynniki oceny
Dla oceny rzeczywistego stopnia zaawansowania nowotworu należy brać pod uwagę także inne czynniki, które wpływają na podjęcie decyzji o sposobie leczenia. Należą do nich takie czynniki jak stopień złośliwości histopatologicznej (G), naciekanie naczyń krwionośnych i limfatycznych, naciekanie nerwów, obecność komórek zapalnych w guzie nowotworowym i jego otoczeniu oraz wiele innych.
W przypadku raka piersi o sposobie leczenia decyduje nie tylko stopień zaawansowania według TNM, ale także obecność lub jej brak receptorów hormonalnych (estrogenowych i progesteronowych) oraz receptorów HER2. Ocena ich obecności warunkuje przypisanie nowotworu do jednej z grup określających rodzaj molekularny raka piersi.
Obecnie coraz częściej w decyzji o sposobie leczenia wykorzystuje się badania mutacji genetycznej nowotworu. W przypadku występowania specyficznej mutacji, na przykład: czerniak (mutacja BRAF), rak jelita grubego (mutacja KRAS) czy guzy podścieliska GIST (mutacja w genie c-kit), stosuje się odpowiednie leczenie.
Klasyfikacja TNM stopnia zaawansowania nowotworów zmienia się w czasie, w następstwie rozwoju metod diagnostyki i leczenia. Co kilka lat American Joint Committee on Cancer (AJCC) oraz Union for International Cancer Control (UICC) opracowują i publikują nowe edycje klasyfikacji nowotworów. Najnowsza edycja jest ósmą z kolei.
Opracowanie: Onkonet.pl