U nas zapłacisz kartą
Skąd biorą się pryszcze? Jakie jedzenie może być ich przyczyną?
Tak powstaje pryszcz
Bakterie uwalniają enzymy (lipazy) rozkładające obojętne tłuszcze łoju na mniejsze cząstki (wolne kwasy tłuszczowe). Właśnie te kwasy tłuszczowe powodują powstawanie stanów zapalnych. Wzrasta liczba zakażonych komórek i wydzieliny wypełnającej woreczek. Jest tam coraz mniej miejsca, przez co nasila się nacisk na ścianki mieszka włosowego zablokowanego czopem rogowym. W pewnym momencie ścianki nie wytrzymują nacisku, pękają, a zawartość rozlewa się na otaczającą tkankę. Powstaje ostry stan zapalny, tworzą się krosty.
Trądzik pospolity może mieć różne etapy. Pierwsza odmiana trądziku charakteryzuje się zaskórnikami utrzymującymi się przez miesiące, a nawet lata, w okresie dojrzewania. Rozróżnia się zaskórniki otwarte i zamknięte. W zaskórnikach zamkniętych ujście mieszka jest zatkane, spod skóry prześwituje biaława grudka, czop łojowo-rogowy. Często dochodzi do zakażeń i nagromadzenia się ropy, ponieważ zawartość mieszka nie może się wydostać na zewnątrz. W zaskórnikach otwartych ujście się nie domyka, widoczny jest czarny punkt. Nie ma on nic wspólnego z brudem, jak się powszechnie uważa. Czarny kolor spowodowany jest utlenianiem się czopu rogowo-tłuszczowego. Kolejnym etapem trądziku jest jest acne papulopustolosa. W zaskórniku powstały już zmiany zapalne, grudki i krosty. Ten etap może ciągnąć się latami. Prawie każda krosta pozostawia wklęsłą (rzadziej także wypukłą) bliznę. Jeśli trądzik się pogarsza, rozwija się raczej rzaska forma acne conglobata. W wyniku stanu zapalnego wokół mieszka tworzą się guzkowate nacieki i ropne, a po ich ustąpieniu pozostają blizny wklęsłe i wypukłe.
Pryszcze – Krosty
Jak wyglądają krosty?
Jeśli można mówić o istnieniu typowego pryszcza, to takim typowym pryszczem jest krostka. Moi znajomi często mówili o tym „zjawisku” – dioda. Też czasem je tak nazywam. Krosty są dość mocno zaczerwienione a w ich punkcie centralnym tkwi biały łepek, pod którym, blisko pod powierzchnią czai się ropa.
Wygląda to tak, że aż trudno powstrzymać się przed wyciśnięciem, ale … mimo wszystko radzę się powstrzymać, bo nigdy nie wiadomo, jakie paskudztwa przy wyciskaniu krosty dostaną się do środka i jakiego bałaganu mogą narobić.
Jak powstają krosty?
To również efekt nagromadzenia się pod skórą zanieczyszczeń (z łojem i różnymi innymi organicznymi śmieciami) oraz działalności bakterii. Tyle tylko, że krostka tworzy się już wtedy, gdy do boju przystąpią białe krwinki. W efekcie ich działalności (i wcześniejszej działalności bakterii) tworzy się ropa, która zbiera się w skórze, jest wypychana ku górze i widać ją tuż pod powierzchnią często bardzo cieniutkiego w tym miejscu, obumarłego naskórka.
Jak postępować z krostami?
Gdy widzę krostę muszę wykazać się ogromną siłą woli, by jej nie wycisnąć. Większość osób tak ma.A wyciskanie naprawdę nie jest wskazane, bo może uszkadzać skórę, mogą po tym pozostać nieładne blizny i przebarwienia (dorobiłam się takich, a jakże), a poza tym otwiera ono drogę bakteriom, które mogą powodować poważniejsze problemy niż zwykłe pryszcze.
Krosty najlepiej traktować płynami przeciwbakteryjnymi, kremami o takim działaniu lub wspomnianym już wyżej olejkiem herbacianym – on też je ładnie wysusza.
Przy dużej ilości krost wskazane jest typowe trądzikowe leczenie, czyli … warto odwiedzić dermatologa.
Pryszczyca u ludzi – objawy, przyczyny i sposoby leczenia
Pryszczyca jest wybitnie zakaźną chorobą wśród zwierząt. Wywoływana jest przez wirusa z rodziny Picornawirusów. Niektóre źródła podają, że zachorowalność (liczba nowych przypadków choroby w określonym przedziale czasu w danej populacji) wśród zwierząt wynosi nawet 100%! Jest to jedna z zoonoz, czyli chorób, które mogą zostać przeniesione na człowieka. Choć przebieg wśród ludzi jest dość łagodny, zawsze należy pamiętać o potencjalnym ryzyku zakażenia się.
Pryszczyca jest chorobą wirusową dotykającą domowe i dzikie zwierzęta parzystokopytne – przede wszystkim – bydło, owce, kozy, świnie, dziki, zebu, jaki, jelenie, antylopy i wielbłądy. Patogen może zostać przeniesiony na człowieka – jednak zdarza się to niezwykle rzadko. Nie odnotowano jednak przypadku transmisji wirusa między ludźmi. Najbardziej narażone na zachorowanie są osoby stykające się na co dzień ze zwierzętami lub materiałem odzwierzęcym: weterynarze, rolnicy, pracownicy ubojni oraz laboranci. Najbardziej zagrożone są dzieci.
Pryszcze na plecach – przyczyny
Pod wpływem narastającej ilości sebum produkowanego przez gruczoły łojowe zatykają się pory, co prowadzi do powstania trądziku. Ten problem dotyczy około 25% osób dorosłych i 33% nastolatków. Pryszcze na plecach u mężczyzn pojawiają się częściej niż u kobiet – jest to tzw. trądzik skupiony.
U nastolatków powstawaniu pryszczy na plecach towarzyszy tzw. burza hormonów. Ten termin opisuje gwałtowny wzrost wydzielania hormonów, które zaburzają w ten sposób inne mechanizmy. Szalejące hormony są przyczyną intensywnej pracy gruczołów łojowych, a w konsekwencji – zatykania porów. Często są to nie tylko zaskórniki, ale także bolesne grudki przypominające cysty. Zmiany na ogół ustępują po zakończeniu okresu nastoletniego.
U dorosłych powstawanie pryszczy na plecach może mieć wiele innych przyczyn niż zaburzenia hormonalne. Trądzik na plecach oraz w innych partiach ciała może być spowodowany nadpotliwością i niewystarczającą dbałością o higienę. Brak higieny doprowadza do złuszczania się martwego naskórka, mieszania się cząstek naskórka z kurzem i pyłami z otoczenia, natomiast pot sprzyja rozkładowi bakterii. Zatykają się połączone z mieszkami włosowymi ujścia gruczołów łojowych. Sprzyja to powstawaniu zaskórników i jest pożywką dla bakterii. Powstawanie zaskórników może mieć także podłoże dziedziczne. U mężczyzn pryszcze na plecach może powodować też nadmiar androgenów.
Zobacz film: Trądzik to problem nie tylko nastolatków. Źródło: Dzień Dobry TVN
Pojawianie się pryszczy na plecach, podobnie jak na twarzy, bywa także efektem stresu. Skóra bardzo silnie reaguje na czynnik stresowy, który powoduje nasilenie pracy gruczołów łojowych i zwiększenie wydzielania sebum zatykającego pory.
Pryszcze na plecach u kobiet mogą powstawać pod wpływem cyklu miesiączkowego. W jego drugiej połowie obniża się poziom estrogenów, natomiast w 23 i 24 dniu następuje gwałtowny wzrost ich aktywności – zwłaszcza progesteronu, który powoduje zwiększoną produkcję łoju. Ujścia gruczołów łojowych zwężają się i przez to utrudniają uwolnienie na powierzchnię skóry zalegającego tłuszczu. To z kolei powoduje powstawanie pryszczy i zaskórników, także na plecach.
Pryszcze – Guzki i guzy
Jak wyglądają guzy?
Są podobne do grudek, ale o ile grudki są umiejscowione dość płytko, to guzy rozwijają się w głębszych warstwach skóry. Po naciśnięciu takiego guza (jest na wierzchu czerwony) czuć wyraźnie ból i twardość umiejscowioną dość głęboko.
Jak powstają guzy?
Guzy powstają w sposób podobny do grudek tzn. najpierw dochodzi do powstania luki w ścianie pora skóry, a następnie luka ta wypełnia się zanieczyszczeniami, dołączają się bakterie i rodzi się problem.
Problem jest tym większy, że głęboko w skórze może dojść do kolejnych pęknięć i tworzenia się kolejnych luk i w ten sposób guz rośnie i wypełnia głęboko położone warstwy skóry.
Jak postępować z guzami?
Nawet jeśli mocno się postarasz, to guza i tak nie wyciśniesz. Jest to oczywiście niewskazane, a powiedziałabym wręcz, że absolutnie zabronione. Próbując wycisnąć guza możesz jedynie doprowadzić do rozlania się jego zawartości wewnątrz skóry i rozprzestrzenić problem na większe powierzchnie.
Pojedyncze guzki mogą (i powinny) zanikać tak, jak grudki. Możesz je smarować po wierzchu środkami przeciwbakteryjnymi i też powinny zadziałać, choć nie tak dobrze, jak przy grudkach (muszą głębiej penetrować skórę).
Jeśli masz skłonności do tworzenia się guzów i masz ich sporo na ciele – konieczne będzie leczenie dermatologiczne, prawdopodobnie ogólnoustrojowe (tabletki). Samodzielnie niewiele zdziałasz.
