U nas zapłacisz kartą
Przedłużanie Rzęs - Sztuka i Biznes
Co o szczegółach mówi na przykład orzecznictwo sądów?
Dokładniejsza analiza tematu, jakim jest przedawnienie roszczeń pieniężnych związanych z działalnością gospodarczą potwierdza, że pewne na pozór oczywiste kwestie musiały być analizowane przez sądy i teoretyków prawa. Jedną z takich kwestii jest odpowiedź na pytanie, czy kwalifikacja roszczenia jako związanego z działalnością gospodarczą wymaga, aby zarówno wierzyciel, jak i dłużnik prowadził firmę. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2008 r. (sygnatura akt: III CSK 302/07) wskazuje, że do zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia związanego z działalnością gospodarczą wystarcza prowadzenie firmy przez stronę dochodzącą spłaty długu (wierzyciela). To z pewnością ważna informacja dla wszystkich dłużników, którzy zalegają jakieś pieniądze przedsiębiorcy.
Zdaniem Sądu Najwyższego można przyjąć domniemanie, że wszystkie roszczenia będące następstwem czynności podejmowanych przez przedsiębiorców są związane z prowadzeniem przez nich działalności gospodarczej (zobacz: P. Zakrzewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna (art. 1-125), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018, art. 118). Najczęściej roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przysługują przedsiębiorcy w potocznym rozumieniu tego słowa, ale nie jest to bezwzględna reguła. Przedsiębiorcą w kontekście terminów przedawnienia może być na przykład spółdzielnia mieszkaniowa. Warto tutaj wymienić Uchwałę Sądu Najwyższego (7 sędziów) z dnia 9 marca 2017 r. (sygn. akt: III CZP 69/16). Mówi ona, że roszczenie spółdzielni mieszkaniowej o uzupełnienie przez jej członka wkładu budowlanego jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, powinno przedawniać się z upływem trzech lat.
Doktryna prawna wskazuje również, że przedawnienie roszczeń pieniężnych po trzech latach może nastąpić jako związane z działalnością gospodarczą wtedy, gdy ta działalność nie została ujawniona we właściwej ewidencji (zobacz: N. Rycko [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 2 (art. 56–125), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 118). Przedawnienie roszczeń pieniężnych na zasadach przewidzianych dla działalności gospodarczej powinno dotyczyć również tak zwanej działalności nieewidencjonowanej, którą reguluje artykuł 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Jeżeli natomiast chodzi o przedawnienie roszczeń banków związanych z kredytami, to trzeba pamiętać, że roszczenia o zapłatę poszczególnych rat przedawniają się oddzielnie – stosownie do wymagalności rat (zobacz: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2021 r. – sygn. akt: III CZP 17/21).
Składki ZUS dla emerytów prowadzących działalność gospodarczą
Osoby prowadzące działalność gospodarczą po osiągnięciu wieku emerytalnego mają pewne obowiązki finansowe w zakresie składek ZUS. Jednak w porównaniu do tradycyjnych przedsiębiorców, sytuacja jest nieco uproszczona. Główną różnicą jest to, że emeryt prowadzący działalność gospodarczą podlega tylko składce zdrowotnej, a pozostałe składki, takie jak emerytalna i rentowa, mogą być opłacane dobrowolnie.
Składka zdrowotna jest obowiązkowa i wynosi 9% od podstawy wymiaru składki. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach podatku według skali (PIT-5) i podatku liniowego (PIT-5L), minimalna wysokość składki zdrowotnej wynosi 9% wynagrodzenia minimalnego. Dla podatku zryczałtowanego, podstawa wymiaru składki zdrowotnej określana jest jako przychód.
Od kiedy biegnie termin przedawnienia?
Termin przedawnienia liczy się od dnia, w którym roszczenie stało się lub mogło stać się wymagalne, czyli od chwili, w którym wierzyciel miał prawną możliwość domagania się spłaty długu.
Strony postanowiły w umowie, że dłużnik winien zwrócić zaciągniętą pożyczkę w terminie miesiąca od dnia, w którym wierzyciel pożyczył mu pieniądze. Termin przedawnienia biegnie od dnia następującego po dniu, w którym dłużnik winien oddać wierzycielowi zaciągniętą pożyczkę.
Zasada ta jest jednak modyfikowana przez ustawodawcę w dwojaki sposób. Po pierwsze, jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez wierzyciela, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby wierzyciel podjął czynności w najwcześniejszym możliwym terminie (art. 120 § 1 zd. 2 k.c.). Taka regulacja wychodzi naprzeciw interesom dłużnika, gdyż zapobiega możliwości dowolnego przedłużania przez wierzyciela terminu spełnienia świadczenia poprzez zwlekanie z dokonaniem przez wierzyciela odpowiedniej czynności. Po drugie, w przypadku roszczeń o zaniechanie, bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, nie zastosował się do treści roszczenia (art. 120 § 2 k.c.).
Terminy przedawnienia roszczeń
Przepis art. 118 Kodeksu cywilnego stanowi, że roszczenia przysługujące osobom prowadzącym działalność gospodarczą i mające związek z prowadzoną przez uprawnionego działalnością gospodarczą podlegają trzyletniemu terminowi przedawnienia. Terminy wskazane w art. 118 k.c. nie mogą być skracane, ani przedłużane przez czynność prawną. (art. 118 i 119 k.c.). Oznacza to, że strony nie mogą ustalić w umowie, że ich wzajemne roszczenia ulegną przedawnieniu w terminie dłuższym lub krótszym od tego, który został przewidziany w kodeksie cywilnym.
Roszczeniami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są te, które służą osobie fizycznej lub prawnej profesjonalnie i zarobkowo trudniącej się działalnością gospodarczą, a której roszczenie związane jest właśnie z tym jej zakresem aktywności.
