U nas zapłacisz kartą
Przedłużanie Rzęs - Sztuka i Biznes
Przedawnienie roszczeń
Przedawnienie jest instytucją, która ogranicza w czasie możliwość dochodzenia roszczenia. Jego skutkiem jest to, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciw komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia chyba, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Przedawnienie zostało uregulowane w przepisach art. 117- 125 k.c. Przedmiotem przedawnienia roszczeń są tylko i wyłącznie majątkowe roszczenia cywilnoprawne.
Od powyższej zasady istnieją jednak wyjątki. Nie przedawniają się majątkowe roszczenia cywilnoprawne o wydanie rzeczy tzw. roszczenie windykacyjne oraz roszczenia negatoryjne, ale tylko te odnoszące się do nieruchomości (art. 222 k.c. oraz 223 k.c.) czy też roszczenia o zniesienie współwłasności (art. 220 k.c.).
Nie przedawniają się również roszczenia niemajątkowe, czyli takie, które służą zaspokojeniu interesów o charakterze osobistym np. o naruszenie dóbr osobistych (art. 24 k.c.).
Przepisy kodeksu cywilnego regulujące instytucję przedawnienia mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że strony stosunku zobowiązaniowego nie mogą wyłączyć ich zastosowania na mocy zawartej między sobą umowy.
Składki ZUS dla emerytów prowadzących działalność gospodarczą
Osoby prowadzące działalność gospodarczą po osiągnięciu wieku emerytalnego mają pewne obowiązki finansowe w zakresie składek ZUS. Jednak w porównaniu do tradycyjnych przedsiębiorców, sytuacja jest nieco uproszczona. Główną różnicą jest to, że emeryt prowadzący działalność gospodarczą podlega tylko składce zdrowotnej, a pozostałe składki, takie jak emerytalna i rentowa, mogą być opłacane dobrowolnie.
Składka zdrowotna jest obowiązkowa i wynosi 9% od podstawy wymiaru składki. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach podatku według skali (PIT-5) i podatku liniowego (PIT-5L), minimalna wysokość składki zdrowotnej wynosi 9% wynagrodzenia minimalnego. Dla podatku zryczałtowanego, podstawa wymiaru składki zdrowotnej określana jest jako przychód.
Przerwanie biegu przedawnienia
Pamiętaj, że istnieje możliwość niedopuszczenia do przedawnienia roszczenia. W tym celu, zanim upłynie termin przedawnienia, należy doprowadzić do przerwania jego biegu (art. 123 k.c.). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.
Bieg przedawnienia przerywa się przez:
- każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,
- uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,
- wszczęcie mediacji
Czynnościami przerywającymi przedawnienie są w szczególności:
- złożenie pozwu w sądzie powszechnym np. o zapłatę,
- złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności,
- złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji,
- zawarcie ugody z dłużnikiem,
- uznanie długu przez dłużnika.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Dobrowolne opłacanie składek emerytalnych i rentowych
Emeryt prowadzący działalność gospodarczą ma możliwość dobrowolnego opłacania składek emerytalnych i rentowych. Decyzja o takim opłacaniu składek może być korzystna, ponieważ pozwala na kontynuację budowy świadczeń emerytalnych i rentowych, co wpływa na zabezpieczenie finansowe na przyszłość. W przypadku dobrowolnego opłacania składek emerytalnych i rentowych, emeryt musi również pamiętać o ubezpieczeniu wypadkowym, które wtedy staje się obowiązkowe.
Dochód z działalności gospodarczej emeryta nie ma wpływu na wysokość świadczenia emerytalnego dla osób, które przeszły na emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Oznacza to, że ZUS nie zawiesza wypłaty emerytury ani nie obniża jej kwoty, niezależnie od wysokości osiąganego przychodu lub ponoszonej straty z działalności gospodarczej. Jest to ważne dla emerytów, którzy chcą kontynuować prowadzenie firmy i nie martwić się o utratę świadczenia emerytalnego.
Jednak istnieje pewien wyjątek od tej reguły. Jeśli emeryt nie osiągnął powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), dochód z działalności może mieć wpływ na wysokość emerytury. W przypadku gdy dodatkowe zarobki nie przekraczają określonej kwoty, świadczenie emerytalne nie jest obniżane. Jednak jeśli zarobki przekraczają wyznaczony próg, ZUS może zawiesić wypłatę świadczenia.
Co o szczegółach mówi na przykład orzecznictwo sądów?
Dokładniejsza analiza tematu, jakim jest przedawnienie roszczeń pieniężnych związanych z działalnością gospodarczą potwierdza, że pewne na pozór oczywiste kwestie musiały być analizowane przez sądy i teoretyków prawa. Jedną z takich kwestii jest odpowiedź na pytanie, czy kwalifikacja roszczenia jako związanego z działalnością gospodarczą wymaga, aby zarówno wierzyciel, jak i dłużnik prowadził firmę. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2008 r. (sygnatura akt: III CSK 302/07) wskazuje, że do zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia związanego z działalnością gospodarczą wystarcza prowadzenie firmy przez stronę dochodzącą spłaty długu (wierzyciela). To z pewnością ważna informacja dla wszystkich dłużników, którzy zalegają jakieś pieniądze przedsiębiorcy.
Zdaniem Sądu Najwyższego można przyjąć domniemanie, że wszystkie roszczenia będące następstwem czynności podejmowanych przez przedsiębiorców są związane z prowadzeniem przez nich działalności gospodarczej (zobacz: P. Zakrzewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna (art. 1-125), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018, art. 118). Najczęściej roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przysługują przedsiębiorcy w potocznym rozumieniu tego słowa, ale nie jest to bezwzględna reguła. Przedsiębiorcą w kontekście terminów przedawnienia może być na przykład spółdzielnia mieszkaniowa. Warto tutaj wymienić Uchwałę Sądu Najwyższego (7 sędziów) z dnia 9 marca 2017 r. (sygn. akt: III CZP 69/16). Mówi ona, że roszczenie spółdzielni mieszkaniowej o uzupełnienie przez jej członka wkładu budowlanego jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, powinno przedawniać się z upływem trzech lat.
Doktryna prawna wskazuje również, że przedawnienie roszczeń pieniężnych po trzech latach może nastąpić jako związane z działalnością gospodarczą wtedy, gdy ta działalność nie została ujawniona we właściwej ewidencji (zobacz: N. Rycko [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 2 (art. 56–125), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 118). Przedawnienie roszczeń pieniężnych na zasadach przewidzianych dla działalności gospodarczej powinno dotyczyć również tak zwanej działalności nieewidencjonowanej, którą reguluje artykuł 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Jeżeli natomiast chodzi o przedawnienie roszczeń banków związanych z kredytami, to trzeba pamiętać, że roszczenia o zapłatę poszczególnych rat przedawniają się oddzielnie – stosownie do wymagalności rat (zobacz: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2021 r. – sygn. akt: III CZP 17/21).
