Przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, objawy i skuteczne metody leczenia
9 faktów o atopowym zapaleniu skóry
Na zapalenie skóry rąk częściej narażone są osoby z wybranych grup zawodowych. Według danych z różnych źródeł, najwyższą zachorowalność roczną obserwuje się wśród osób zajmujących się zawodowo sprzątaniem (ok. 21 proc.) oraz pracowników ochrony zdrowia (ok. 16 proc.).
- Widziałem chirurgów urazowych, którzy musieli odejść od stołu operacyjnego, bo zdiagnozowano u nich nadwrażliwość na nikiel, która powodowała przewlekły wyprysk rąk – opowiada dr Jacek Walczak, lekarz i prezes Instytutu Analitycznego Arcana. - Nie mogli pracować na bloku operacyjnym, gdzie 80 proc. narzędzi jest zrobionych z tego materiału.
Z raportu wynika, że nawet 70 proc. stomatologów miało wyprysk kontaktowy, ale nie w przewlekłej wersji. Do czynników ryzyka rozwoju zapalenia skóry rąk należy: używanie lateksowych rękawiczek, ekspozycja na czynniki chemiczne i częste mycie rąk.
Do grup zawodowych zagrożonych przewlekłym wypryskiem rąk zalicza się:
- Pielęgniarki
- Lekarzy
- Fryzjerów
- Piekarzy
- Pracowników gastronomi
- Budowlańców
- Mechaników samochodowych
- Osoby zawodowo zajmujące się sprzątaniem
Innymi czynnikami, zwiększającymi prawdopodobieństwo zapalenie skóry rąk, jest atopowe zapalenie skóry w dzieciństwie i płeć żeńska (częściej chorują kobiety).
Ustalono, że u 5-7 proc. chorych na zapaleniem skóry rąk objawy są przewlekłe lub ciężkie, a 2-4 proc. przypadków o ciężkim przebiegu jest opornych na tradycyjne leczenie miejscowe.
Jeśli objawy są ciężkie, u niektórych osób konieczna może być zmiana pracy, bo kontaktu z alergenami nie da się w niej uniknąć. Z raportu „Choroba jak na dłoni. Konsekwencje przewlekłego wyprysku rąk dla pacjenta, społeczeństwa i całego systemu zdrowia” przygotowanego przez Instytut Arcana na zlecenie GSK wynika, że co trzeci chory musiał zmienić zawód. Jak wynika z raportu u 59 proc. pacjentów wyprysk rąk był związany z wykonywaną pracą.
Trudna diagnoza i długie leczenie
Najważniejsze jest ustalenie czynników wywołujących chorobę. Dzięki temu można postawić rozpoznanie i wprowadzić prawidłowe leczenie. Diagnostyka opiera się na wywiadzie i badaniu chorego. Ważne dla lekarza jest to, jaki zawód wykonuje dana osoba, czy miała atopowe zapalenie skóry w przeszłości, jak często myje ręce i jest narażona na środki drażniące.
W niektórych przypadkach umiejscowienie zmian zapalnych może odpowiadać dokładnie miejscu ekspozycji na alergen lub substancję drażniącą. Aż 20-35 proc. wszystkich zapaleń skóry zlokalizowanych jest na rękach, często z towarzyszącymi zmianami na innych częściach ciała.
Zapalenie skóry rąk często ma charter przewlekły, a leczenie jest trudne. Często do ustalenia prawidłowego rozpoznania konieczne są testy płatkowe (te są skuteczne w wykrywaniu potencjalnych alergenów kontaktowych) oraz ocena zeskrobin naskórka pod kątem grzybów i bakterii.
- Bez ustalenia czynnika przyczynowego bardzo trudno jest skutecznie prowadzić pacjenta i zapobiegać nawrotom, gdyż może to być reakcja z podrażnienia, powodowana m.in. warunkami pracy. Bez jasnej i wczesnej diagnozy sukces terapeutyczny jest mocno ograniczony – podkreśla prof. Beata Kręcisz.
Leczenie polega na zidentyfikowaniu i unikaniu alergenu, jak również na leczeniu przeciwzapalnym. Niezależnie od rodzaju zapalenia, najważniejsza jest odbudowa bariery ochronnej naskórka. Równie ważne jest unikanie czynników drażniących, częstego mycia rąk, kontaktu z wodą i używanie emolientów (środków do nawilżania i natłuszczania skóry) pomagających w odnowieniu bariery ochronnej naskórka. Regularne używanie emolientów i kremów barierowych zapobiega wysuszeniu skóry i podrażnieniom spowodowanym związkami chemicznymi.
Bardzo ważne jest odpowiednie nawilżenie skóry, nawet jeśli nie występuje nasilenie objawów. Emolienty powinny być używane zaraz po kąpieli, aby zapobiec utracie wody. Zaleca się stosowanie ochronnych rękawic (winylowych lub bawełnianych) i łagodnych mydeł w trakcie mycia, aby zminimalizować objawy podrażnienia.
Ciężki przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, objawy i leczenie
Ciężki przewlekły wyprysk rąk to choroba, której objawy zlokalizowane są na tej części ciała, która jest widoczna i niezbędna do codziennego funkcjonowania. Ciężki przewlekły wyprysk rąk powoduje duży dyskomfort związany z bólem, bezsennością, świądem i uczuciem pieczenia, często wykluczając z życia osobistego, społecznego oraz zawodowego. Lęk przed spotkaniem, uściskiem dłoni, odrzuceniem czy utratą pracy – to typowe obawy występujące u osób z ciężkim przewlekłym wypryskiem rąk.
Spis treści
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, typy
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - grupy ryzyka
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - objawy
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - diagnostyka
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - leczenie
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - skutki społeczne
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - skutki ekonomiczne
Ciężki przewlekły wyprysk rąk oporny na leczenie glikokortykosteroidami (ang. srvere refractory chronic hand eczema, SR-CHE) to przetrwały (trwający powyżej 3 miesięcy lub nawracający 2 lub więcej razy w roku), niezwiązany z zakażeniem, stan zapalny skóry rąk.
Obejmuje przypadki o dużym nasileniu zmian chorobowych, z obecnością nacieku zapalnego, lichenifikacji (pogrubienie, ściemnienie skóry, pogłębione bruzdowania) i pęknięć naskórka, zajmuje dużą powierzchnię oraz - jak już wspomniano - jest oporny na leczenie miejscowymi glikokortykosteroidami.
Aby wyprysk rąk był uznany za oporny leczenie, terapia bardzo silnymi kortykosteroidami stosowanymi miejscowo musi trwać 1 miesiąc.
Jak zapobiegać ciężkiemu wypryskowi rąk?
Jeśli ktoś pracuje w zawodzie zagrożonym tą chorobą, dobrze by wprowadził profilaktykę, by ograniczyć ryzyko zachorowania.
- U osób pracujących w wilgotnym środowisku, które są szczególne narażone na czynniki drażniące, ważne jest zabezpieczenie rąk poprzez noszenie odpowiednich rękawiczek – mówi dr Jacek Walczak. - Dobrze, by miały bawełnianą podściółkę, by dłonie się nie pociły i pozostawały suche. Rękawiczki należy często zmieniać. Bardzo ważna jest także odpowiednia pielęgnacja rąk. Powinno się je regularnie natłuszczać stosując emolienty. Te będą pielęgnować, ale także działać jako bariera chemiczna, która ograniczy narażenie na czynniki drażniące.
Pani Barbara nie ma już do czynienia z silnymi środkami do dezynfekcji, niestety choroba nadal postępuje.
Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska (zdrowie.pap.pl)
„ Algorytm rozpoznawania przewlekłego wyprysku rąk: pomoc w klasyfikacji w praktyce klinicznej”, Sonja Molin, Tomas L. Diepgen, Thomas Ruzicka, Joerg C. Prinz, Alergologia po Dyplomie
„ Zapalenie skóry rąk: etiologia, rozpoznanie i leczenie”, Adam D. Perry, MD, John P. Trafeli, MD, Alergologia po Dyplomie.
Raport „Choroba jak na dłoni. Konsekwencje przewlekłego wyprysku rąk dla pacjenta, społeczeństwa i całego systemu zdrowia” przygotowanego przez Instytut Arcana na zlecenie GSK.
Copyright
Wszelkie materiały PAP (w szczególności depesze, zdjęcia, grafiki, pliki video) zamieszczone w portalu "Serwis Zdrowie" chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych.
U nas zapłacisz kartą