U nas zapłacisz kartą
Wyprysk z hiperkeratozą - Objawy, Diagnoza i Leczenie
Co to jest hiperkeratoza?
Rogowacenie naskórka jest naturalnym procesem zachodzącym w organizmie. Czasami ten proces jest mocno nasilony, pomimo odpowiedniej pielęgnacji skóry. To hiperkeratoza. Nadmierne rogowacenie naskórka prowadzi nie tylko do nieestetycznych zmian. Może spowodować także powstanie odcisków, pęknię ć, czy nawet stanów zapalnych skóry. Zmiany te bywają bardzo bolesne. Dlatego jeśli podejrzewasz u siebie hiperkeratozę, nie lekceważ problemu, tylko umów się na konsultację dermatologiczną.
Hiperkeratoza najczęściej dotyka stóp, dłoni i paznokci (wówczas mowa o hiperkeratozie podpaznokciowej), ale może także dotyczyć skóry głowy. Jest częstym objawem łuszczycy, nadmiernie suchej skóry, alergii kontaktowej. Może z nią współwystępować zakażenie grzybicze.
U zdrowej osoby proces odbudowy naskórka trwa od 26 do 28 dni. Natomiast przy hiperkeratozie ten proces skraca się nawet do około 3–4 dni. W warstwie rogowej naskórka zbyt szybko namnażają się komórki i w związku z tym na skórze powstają bolesne zmiany.
Hiperkeratoza na stopach
Jeśli hiperkeratoza pojawi się na stopach, to naskórek stanie się suchy. Zmieni kolor na żółty, biały lub szary. Może pękać i łuszczyć się, ale też przyjąć formę zgrubienia o jednolitej konsystencji.
Hiperkeratoza pojawia się najczęściej na:
- piętach,
- zewnętrznych krawędziach podeszew,
- paluchu stopy.
Jak leczyć hiperkeratozę?
Leczenie hiperkeratozy zależy od obszaru skóry, którego dotknie. W przypadku nadmiernego rogowacenia się skóry stóp odwiedź gabinet podologa. Jest to osoba, która wykonuje pedicure podologiczny – usuwa odciski, modzele, zrogowaciałą skórę. Pomaga także dobrać odpowiednią pielęgnację dla stóp. Jeżeli hiperkeratoza ma przyczynę w innych chorobach współistniejących, to bardzo ważna jest konsultacja z lekarzem dermatologiem.
Przy nadmiernie zrogowaciałym naskórku pomocne będzie stosowanie kremów i maści do stóp, które mają w składzie mocznik i kwas salicylowy. Przy suchej, pękającej skórze trzeba pamiętać o stosowaniu kosmetyków nawilżających i natłuszczających. Dobrze jest też moczyć stopy w ciepłej wodzie, by zmiękczyć nagniotki. Można zastosować pumeks i pilnik, by samodzielnie usunąć zrogowaciałą skórę. Te domowe zabiegi nie zastąpią jednak fachowej pomocy.
W przypadku gdy hiperkeratoza występuje razem z chorobą grzybiczą na stopach, konieczne jest wdrożenie jednocześnie terapii przeciw grzybicy. Można zastosować w tym celu maści lub leki doustne. Warto także dokształcić się w temacie, jak zapobiec grzybicy.
Zanim lekarz zastosuje odpowiednią terapię, powinien skierować Cię na badania diagnostyczne. Pomogą one określić, czy razem z hiperkeratozą występują jakieś inne choroby, które wymagałyby leczenia. Lekarz stawia diagnozę dotyczącą hiperkeratozy na podstawie badań dermatologicznych. Czasami konieczne jest przeprowadzenie biopsji i badań histopatologicznych pobranego materiału.
W przypadku hiperkeratozy niezwykle ważne są działania profilaktyczne. Najlepszym rozwiązaniem jest unikanie czynników, które mogą wywołać podrażnienia. Konieczne jest także dbanie o odpowiednią pielęgnację skóry dotkniętej hiperkeratozą.
- S. Jabłońska, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
- A. Batycka-Baran i in., Zmiany na dłoniach i stopach, „Medycyna po Dyplomie”, 2010.
- A. Garncarczyk i in., Zmiany hiperkeratotyczne w obrębie stóp, „Polish Journal of Cosmetology”, 21(3), 2018.
Hiperkeratoza podpaznokciowa
Jedną z odmian hiperkeratozy jest hiperkeratoza podpaznokciowa. Stanowi ona bardzo częsty objaw łuszczycy paznokci, dlatego, aby nie dopuścić do rozwoju poważniejszego schorzenia, należy jak najszybciej podjąć z nią walkę. Pod paznokciem, zazwyczaj w wyniku niedostatków w zakresie higieny, gromadzą się komórki, które powinny zostać usunięte. Zajęta procesem chorobowym część paznokcia przyjmuje białe zabarwienie i następuje stopniowe oddzielanie się płytki od palca.
Z hiperkeratozą zmagają się nieraz także ludzie, których dotykają bardzo poważne przypadłości. Jedną z nich jest posiadanie stomii, czyli sztucznego ujścia dla produktów przemiany materii, które zastępuje układ wydalniczy. Hiperkeratoza może wystąpić wokół stomii jako efekt nieprawidłowej pielęgnacji i naprzemiennych biegunek i zaparć, a także w wyniku uczuleń na preparaty ochronne. Dlatego istotna jest bardzo dokładna pielęgnacja tej okolicy i dobór odpowiednich kosmetyków.
Pathophysiology
The skin is composed of three layers: the epidermis, the dermis (composed of the superficial papillary and deeper reticular dermis), and the hypodermis. The skin has structural differences among the different areas of the body in terms of epidermal and dermal thickness, distribution of appendages, and pigmentation. The epidermis is composed of multiple layers of maturing keratinocytes: the basal layer (stratum basale), the squamous layer (stratum spinosum), the granular layer (stratum granulosum), and the cornified layer (stratum corneum). This stratified epithelium is in a constant process of self-renewing and exfoliation that takes 20-40 days to complete. The cells in the outer layer are the most differentiated in the keratinocyte line, composed almost entirely of keratin lamels of high molecular weight, and those are the ones that undergo desquamation, completing the maturation cycle.
When the epidermis is exposed to repetitive injury, it usually elicits an increased proliferative rate of the keratinocytes and accelerates their maturation. Keratinocytes also tend to produce more keratin, thus increasing the stratum corneum's thickness.
Genetic mutations resulting in hyperkeratosis is seen in ichthyoses and keratoderma. There are several damages in keratin-encoding genes such as KRT1 and KRT10, which cause defects in keratin structure. Defective keratin causes irregular aggregates of intermediate filaments, which leads to cellular collapse and blistering. The barrier function is then compromised, and the skin reacts with compensatory hyperproliferation, which leads to hyperkeratosis.
