Ciężki przewlekły wyprysk rąk - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Trudna diagnoza i długie leczenie
Najważniejsze jest ustalenie czynników wywołujących chorobę. Dzięki temu można postawić rozpoznanie i wprowadzić prawidłowe leczenie. Diagnostyka opiera się na wywiadzie i badaniu chorego. Ważne dla lekarza jest to, jaki zawód wykonuje dana osoba, czy miała atopowe zapalenie skóry w przeszłości, jak często myje ręce i jest narażona na środki drażniące.
W niektórych przypadkach umiejscowienie zmian zapalnych może odpowiadać dokładnie miejscu ekspozycji na alergen lub substancję drażniącą. Aż 20-35 proc. wszystkich zapaleń skóry zlokalizowanych jest na rękach, często z towarzyszącymi zmianami na innych częściach ciała.
Zapalenie skóry rąk często ma charter przewlekły, a leczenie jest trudne. Często do ustalenia prawidłowego rozpoznania konieczne są testy płatkowe (te są skuteczne w wykrywaniu potencjalnych alergenów kontaktowych) oraz ocena zeskrobin naskórka pod kątem grzybów i bakterii.
- Bez ustalenia czynnika przyczynowego bardzo trudno jest skutecznie prowadzić pacjenta i zapobiegać nawrotom, gdyż może to być reakcja z podrażnienia, powodowana m.in. warunkami pracy. Bez jasnej i wczesnej diagnozy sukces terapeutyczny jest mocno ograniczony – podkreśla prof. Beata Kręcisz.
Leczenie polega na zidentyfikowaniu i unikaniu alergenu, jak również na leczeniu przeciwzapalnym. Niezależnie od rodzaju zapalenia, najważniejsza jest odbudowa bariery ochronnej naskórka. Równie ważne jest unikanie czynników drażniących, częstego mycia rąk, kontaktu z wodą i używanie emolientów (środków do nawilżania i natłuszczania skóry) pomagających w odnowieniu bariery ochronnej naskórka. Regularne używanie emolientów i kremów barierowych zapobiega wysuszeniu skóry i podrażnieniom spowodowanym związkami chemicznymi.
Bardzo ważne jest odpowiednie nawilżenie skóry, nawet jeśli nie występuje nasilenie objawów. Emolienty powinny być używane zaraz po kąpieli, aby zapobiec utracie wody. Zaleca się stosowanie ochronnych rękawic (winylowych lub bawełnianych) i łagodnych mydeł w trakcie mycia, aby zminimalizować objawy podrażnienia.
Ciężki przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, typy
Ta choroba skóry może być wywołana:
1. uszkodzeniem skóry z podrażnienia (kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia)
Zawodowa lub domowa ekspozycja skóry na warunki wilgotne, nadmierny kontakt z wodą lub częstym czynnikami drażniącymi, takimi jak detergenty, rozpuszczalniki organiczne lub ciecze obróbkowe, predysponuje do rozwoju choroby. Czynnikiem drażniącym może być również pot.
Wyprysk rąk uwarunkowany jest czynnikami genetycznymi, środowiskowymi (alergizującymi i drażniącymi) i atopią. Przyczyny te mogą współistnieć lub też zmieniać się wraz z przebiegiem choroby.
2. alergią kontaktową (alergiczne kontaktowe zapalenie skóry)
Istotnymi alergenami w rozwoju choroby są metale, gumy, kleje, konserwanty, barwniki lub alergeny roślinne cechujące się zdolnością penetracji przez skórę. Również lateks lub białka pokarmowe są istotne w rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.
3. atopią (atopowy wyprysk rąk)
Atopia jest uważana za główny osobniczy czynnik ryzyka rozwoju i utrzymywania się przewlekłego wyprysku rąk oraz może występować u około jednej trzeciej do połowy zmagających się z tą chorobą.²
Warto wiedzieć, że za nowe kryterium rozróżniające podtypy CHE uważane jest zajęcie stóp. Jeśli zajęcie stóp było obserwowane u pacjentów bez alergii kontaktowej, atopii lub uszkodzenia spowodowanego podrażnieniem na podeszwach, było kryterium rozpoznania idiopatycznego CHE (czyli o nieznanej przyczynie), niezależnie od ekspozycji rąk na czynniki drażniące w wywiadzie.
Wśród najczęstszych czynników wywołujących wyprysk rąk eksperci wymieniają: kwasy organiczne, materiały budowlane, wyroby z gumy przemysłowej, kosmetyki, złą pielęgnację, środki czystości i chemię domową, czynniki zawodowe (metale i ich związki, metakrylyny, kleje, farby, kontakt ze smarami, chłodziwami do obróbki metalu, olejami, odczynniki fotograficzne, materiały dentystyczne, częste mycie rąk), wtórną alergizację w przebiegu grzybicy w innej lokalizacji, czynniki pierwotnie drażniące/alergizujące skórę, części roślin, czynniki endogenne.
Ciężki przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, objawy i leczenie
Ciężki przewlekły wyprysk rąk to choroba, której objawy zlokalizowane są na tej części ciała, która jest widoczna i niezbędna do codziennego funkcjonowania. Ciężki przewlekły wyprysk rąk powoduje duży dyskomfort związany z bólem, bezsennością, świądem i uczuciem pieczenia, często wykluczając z życia osobistego, społecznego oraz zawodowego. Lęk przed spotkaniem, uściskiem dłoni, odrzuceniem czy utratą pracy – to typowe obawy występujące u osób z ciężkim przewlekłym wypryskiem rąk.
Spis treści
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, typy
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - grupy ryzyka
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - objawy
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - diagnostyka
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - leczenie
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - skutki społeczne
- Ciężki przewlekły wyprysk rąk - skutki ekonomiczne
Ciężki przewlekły wyprysk rąk oporny na leczenie glikokortykosteroidami (ang. srvere refractory chronic hand eczema, SR-CHE) to przetrwały (trwający powyżej 3 miesięcy lub nawracający 2 lub więcej razy w roku), niezwiązany z zakażeniem, stan zapalny skóry rąk.
Obejmuje przypadki o dużym nasileniu zmian chorobowych, z obecnością nacieku zapalnego, lichenifikacji (pogrubienie, ściemnienie skóry, pogłębione bruzdowania) i pęknięć naskórka, zajmuje dużą powierzchnię oraz - jak już wspomniano - jest oporny na leczenie miejscowymi glikokortykosteroidami.
Aby wyprysk rąk był uznany za oporny leczenie, terapia bardzo silnymi kortykosteroidami stosowanymi miejscowo musi trwać 1 miesiąc.