U nas zapłacisz kartą
Ciężki przewlekły wyprysk rąk - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Krostki mogą zwiastować chorobę jelit
Przewlekły wyprysk rąk znacząco wpływa na jakość oraz stan życia pacjentów. Sytuacja chorych zależy od stopnia ciężkości wyprysku.
- Jeżeli zmiany są nasilone, wtedy niejednokrotnie uniemożliwiają kontynuowanie pracy zawodowej, ponieważ mogą to być głębokie rozpadliny, które występują głównie na powierzchni dłoni, grzbiecie rąk, ograniczając ruchomość ręki. Choroba ta w znacznym stopniu obniża jakość życia, jest powodem stygmatyzacji, a także powoduje różnego rodzaju uciążliwe dolegliwości – od świądu poprzez pieczenie skóry, a niejednokrotnie i ból – mówi prof. Beata Kręcisz, kierownik Kliniki Dermatologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach.
Z raportu wynika, że aż 81 proc. badanych pacjentów unika fizycznego kontaktu z innymi (np. podania ręki). Blisko jedna trzecia ankietowanych uważa, że choroba wpływa na jakość relacji z partnerem. Tyle samo osób uznało, że powoduje napięcia i nieporozumienia z najbliższym otoczeniem.
Z badań wynika także, że 70 proc. pacjent wstydzi się tego, jak wyglądają ich dłonie. - Choroba bardzo silnie wpływa na samopoczucie człowieka – podkreśla psycholog Anna Kędzierska, współautorka raportu. – Powoduje zaburzenia lękowe, nerwice związane z kontaktem z innymi ludźmi, obniżone poczucie własnej wartości. Nieprzespane noce, bo kilkanaście razy w nocy budzi się z powodu swędzenia lub bólu. Myśli samobójcze, epizody depresyjne.
Pacjenci bardzo często zakrywają zmienioną chorobowo skórę. Niektórzy noszą rękawiczki, inni chowają ręce w kieszeniach. - Takie osoby zazwyczaj są wycofane, unikają kontaktu z innymi, a także bardzo często czują rosnącą frustrację. Choroba może powodować również depresję lub alienację ze środowiska. Zdarzają się także sytuacje, w których pacjent, aby zmniejszyć cierpienie, zaczyna nadużywać alkoholu lub środków psychoaktywnych. Osoby z przewlekłym wypryskiem rąk są bardziej wrażliwe w kontaktach społecznych, odczuwają większy dyskomfort, są bardziej nieśmiałe, ale także wybuchowe i częściej reagują gniewem – podkreśla psycholog.
Jak zapobiegać ciężkiemu wypryskowi rąk?
Jeśli ktoś pracuje w zawodzie zagrożonym tą chorobą, dobrze by wprowadził profilaktykę, by ograniczyć ryzyko zachorowania.
- U osób pracujących w wilgotnym środowisku, które są szczególne narażone na czynniki drażniące, ważne jest zabezpieczenie rąk poprzez noszenie odpowiednich rękawiczek – mówi dr Jacek Walczak. - Dobrze, by miały bawełnianą podściółkę, by dłonie się nie pociły i pozostawały suche. Rękawiczki należy często zmieniać. Bardzo ważna jest także odpowiednia pielęgnacja rąk. Powinno się je regularnie natłuszczać stosując emolienty. Te będą pielęgnować, ale także działać jako bariera chemiczna, która ograniczy narażenie na czynniki drażniące.
Pani Barbara nie ma już do czynienia z silnymi środkami do dezynfekcji, niestety choroba nadal postępuje.
Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska (zdrowie.pap.pl)
„ Algorytm rozpoznawania przewlekłego wyprysku rąk: pomoc w klasyfikacji w praktyce klinicznej”, Sonja Molin, Tomas L. Diepgen, Thomas Ruzicka, Joerg C. Prinz, Alergologia po Dyplomie
„ Zapalenie skóry rąk: etiologia, rozpoznanie i leczenie”, Adam D. Perry, MD, John P. Trafeli, MD, Alergologia po Dyplomie.
Raport „Choroba jak na dłoni. Konsekwencje przewlekłego wyprysku rąk dla pacjenta, społeczeństwa i całego systemu zdrowia” przygotowanego przez Instytut Arcana na zlecenie GSK.
Copyright
Wszelkie materiały PAP (w szczególności depesze, zdjęcia, grafiki, pliki video) zamieszczone w portalu "Serwis Zdrowie" chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych.
Ciężki przewlekły wyprysk rąk - przyczyny, typy
Ta choroba skóry może być wywołana:
1. uszkodzeniem skóry z podrażnienia (kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia)
Zawodowa lub domowa ekspozycja skóry na warunki wilgotne, nadmierny kontakt z wodą lub częstym czynnikami drażniącymi, takimi jak detergenty, rozpuszczalniki organiczne lub ciecze obróbkowe, predysponuje do rozwoju choroby. Czynnikiem drażniącym może być również pot.
Wyprysk rąk uwarunkowany jest czynnikami genetycznymi, środowiskowymi (alergizującymi i drażniącymi) i atopią. Przyczyny te mogą współistnieć lub też zmieniać się wraz z przebiegiem choroby.
2. alergią kontaktową (alergiczne kontaktowe zapalenie skóry)
Istotnymi alergenami w rozwoju choroby są metale, gumy, kleje, konserwanty, barwniki lub alergeny roślinne cechujące się zdolnością penetracji przez skórę. Również lateks lub białka pokarmowe są istotne w rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.
3. atopią (atopowy wyprysk rąk)
Atopia jest uważana za główny osobniczy czynnik ryzyka rozwoju i utrzymywania się przewlekłego wyprysku rąk oraz może występować u około jednej trzeciej do połowy zmagających się z tą chorobą.²
Warto wiedzieć, że za nowe kryterium rozróżniające podtypy CHE uważane jest zajęcie stóp. Jeśli zajęcie stóp było obserwowane u pacjentów bez alergii kontaktowej, atopii lub uszkodzenia spowodowanego podrażnieniem na podeszwach, było kryterium rozpoznania idiopatycznego CHE (czyli o nieznanej przyczynie), niezależnie od ekspozycji rąk na czynniki drażniące w wywiadzie.
Wśród najczęstszych czynników wywołujących wyprysk rąk eksperci wymieniają: kwasy organiczne, materiały budowlane, wyroby z gumy przemysłowej, kosmetyki, złą pielęgnację, środki czystości i chemię domową, czynniki zawodowe (metale i ich związki, metakrylyny, kleje, farby, kontakt ze smarami, chłodziwami do obróbki metalu, olejami, odczynniki fotograficzne, materiały dentystyczne, częste mycie rąk), wtórną alergizację w przebiegu grzybicy w innej lokalizacji, czynniki pierwotnie drażniące/alergizujące skórę, części roślin, czynniki endogenne.
9 faktów o atopowym zapaleniu skóry
Na zapalenie skóry rąk częściej narażone są osoby z wybranych grup zawodowych. Według danych z różnych źródeł, najwyższą zachorowalność roczną obserwuje się wśród osób zajmujących się zawodowo sprzątaniem (ok. 21 proc.) oraz pracowników ochrony zdrowia (ok. 16 proc.).
- Widziałem chirurgów urazowych, którzy musieli odejść od stołu operacyjnego, bo zdiagnozowano u nich nadwrażliwość na nikiel, która powodowała przewlekły wyprysk rąk – opowiada dr Jacek Walczak, lekarz i prezes Instytutu Analitycznego Arcana. - Nie mogli pracować na bloku operacyjnym, gdzie 80 proc. narzędzi jest zrobionych z tego materiału.
Z raportu wynika, że nawet 70 proc. stomatologów miało wyprysk kontaktowy, ale nie w przewlekłej wersji. Do czynników ryzyka rozwoju zapalenia skóry rąk należy: używanie lateksowych rękawiczek, ekspozycja na czynniki chemiczne i częste mycie rąk.
Do grup zawodowych zagrożonych przewlekłym wypryskiem rąk zalicza się:
- Pielęgniarki
- Lekarzy
- Fryzjerów
- Piekarzy
- Pracowników gastronomi
- Budowlańców
- Mechaników samochodowych
- Osoby zawodowo zajmujące się sprzątaniem
Innymi czynnikami, zwiększającymi prawdopodobieństwo zapalenie skóry rąk, jest atopowe zapalenie skóry w dzieciństwie i płeć żeńska (częściej chorują kobiety).
Ustalono, że u 5-7 proc. chorych na zapaleniem skóry rąk objawy są przewlekłe lub ciężkie, a 2-4 proc. przypadków o ciężkim przebiegu jest opornych na tradycyjne leczenie miejscowe.
Jeśli objawy są ciężkie, u niektórych osób konieczna może być zmiana pracy, bo kontaktu z alergenami nie da się w niej uniknąć. Z raportu „Choroba jak na dłoni. Konsekwencje przewlekłego wyprysku rąk dla pacjenta, społeczeństwa i całego systemu zdrowia” przygotowanego przez Instytut Arcana na zlecenie GSK wynika, że co trzeci chory musiał zmienić zawód. Jak wynika z raportu u 59 proc. pacjentów wyprysk rąk był związany z wykonywaną pracą.
Ciężki przewlekły wyprysk rąk - grupy ryzyka
Najwyższą zachorowalność roczną obserwuje się wśród osób zajmujących się zawodowo sprzątaniem (21,3%) oraz pracowników medycznych (15,9%). Decydująca jest długość ekspozycji na wodę, detergenty, środki chemiczne i dezynfekcyjne.¹
Ponad 60% stanowią pacjenci obecnie pracujący (zwłaszcza fryzjerzy, kosmetyczki, pracownicy biurowi, pracownicy gastronomii, pielęgniarki oraz pozostałe osoby pracujące w ochronie zdrowia, hutnicy, elektrycy i mechanicy).¹
Podział wyprysku ze względu na czas trwania i nawrotowość:
- ostry i podostry - trwa krócej niż 3 miesiące i nie występuje częściej niż raz roku
- przewlekły (ang. chronic hand eczema, CHE) - trwa powyżej 3 miesięcy lub nawraca 2 lub więcej razy w roku
Podział wyprysku ze względu na nasilenie zmian skórnych:
- łagodny - szybko ustępuje pod wpływem właściwego leczenia dermatologicznego i współpracy pacjenta
- o średnim nasileniu - może utrzymywać się przez kilka tygodni mimo właściwego leczenia i kooperacji pacjenta
- ciężki - obejmuje przypadki o dużym nasileniu zmian, z obecnością nacieku zapalnego, lichenifikacji i pęknięć naskórka, zajmuje dużą powierzchnię (ponad 30%) i jest oporny na leczenie
