U nas zapłacisz kartą
Rodzaje raka skóry - Poznaj różnorodność i zagrożenia
Rak skóry – rodzaje
Występują cztery główne rodzaje nowotworów skóry. Każdy z nich charakteryzuje się innymi objawami i tempem rozwoju.
Rak podstawnokomórkowy skóry
Uznawany jest za najmniej niebezpieczny rodzaj nowotworu skóry. Charakteryzuje się błyszczącym kolorem skóry z połyskiem i niegojącym się owrzodzeniem. Ten rodzaj raka cechuje powolny rozwój i wzrost.
Rak płaskonabłonkowy skóry
To nowotwór złośliwy, który rośnie powoli i ma tendencję do dawania przerzutów w odległych narządach. Rak ten ma skłonność do rogowacenia. Ten rodzaj nowotworu występuje wyłącznie u ludzi o białym kolorze skóry.
Rak brodawkujący skóry
To jeden z najrzadszych nowotworów, który jest powiązany z wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV6 i HPV11). Uznaje się, że w przypadku tego rodzaju raka skóry istotnym czynnikiem pojawienia się zmian w rejonie jamy ustnej jest palenie papierosów i żucie tabaki. Wzrost raka brodawkującego skóry jest powolny i zdaniem większości badaczy ten rodzaj raka nie daje przerzutów.
Rak kolczystokomórkowy skóry
Występuje w miejscach wystawionych na ekspozycję słoneczną, m.in. na dolnej wardze, skórze głowy, grzbietach rąk. Objawem mogą być wrzodziejące guzki, które powiększają się bardzo szybko.
Rak płaskonabłonkowy – przyczyny, objawy, leczenie. Jaka jest średnia długość życia przy tym nowotworze?
Rak płaskonabłonkowy skóry
Ten rak skóry bezpośrednio związany jest z tzw. rogowaceniem słonecznym. Rogowacenie słoneczne pojawia się na nieowłosionej skórze, która wystawiana jest na działanie promieniowania UV. Promieniowanie UV jest jednym z podstawowych czynników zwiększających ryzyko rozwoju każdego z rodzajów raka skóry. Rak płaskonabłonkowy skóry zaliczany jest do grupy bardzo agresywnych nowotworów, które już na początkowych etapach choroby mogą prowadzić do powstawania przerzutów. Rak ten atakuje nie tylko skórę, ale także m.in. błonę śluzową jamy ustnej. Znajduje się na drugim miejscu pod względem częstości występowania.
W tym przypadku mamy najczęściej do czynienia z rozwojem raka w miejscu występowania rogowacenia słonecznego. Na raka płaskonabłonkowego mogą wskazywać m.in. łuszczące się plamy na nieowłosionej skórze różnych części ciała, które z czasem przeobrażają się w owrzodzenia. Czasami na raka płaskonabłonkowego skóry wskazuje niegojąca się i pokryta strupem zmiana, niewielki guzek, brodawka lub nadżerka na skórze.
Jak wygląda rak skóry? Objawy i leczenie nowotworu skóry
Rak skóry może przybierać zarówno postać guzka, plamy, jak i owrzodzenia. Część z raków skóry rośnie powoli i jest stosunkowo niegroźna, inne z kolei w krótkim czasie mogą doprowadzić do śmierci pacjenta. Jakie objawy raka skóry powinny więc budzić zaniepokojenie? Jakie są możliwości leczenia nowotworu skóry?
Nowotwory skóry (raki skóry) stanowią około 10% spośród wszystkich nowotworów złośliwych rozpoznawanych u ludzi [1]. Ten typ schorzeń nowotworowych pojawia się głównie u osób w wieku podeszłym, dodatkowo zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka skóry obarczone są osoby o szczególnie jasnej karnacji.
Wyróżnia się co najmniej kilka przyczyn raka skóry . Za podstawowy czynnik odpowiadający za pojawianie się tych schorzeń uznawana jest ekspozycja skóry na działanie promieniowania ultrafioletowego. Rzeczywiście, zbyt częste wystawianie skóry na słońce zdecydowanie może sprzyjać nowotworom skóry , jednakże istnieją również i inne czynniki, które sprzyjają ich pojawianiu się. Do takich czynników ryzyka raka skóry zaliczane są m.in. obciążenia rodzinne (czyli sytuacje, gdzie w rodzinie danego człowieka ktoś już wcześniej chorował na jakiś nowotwór skóry), ale i osłabienie odporności organizmu (wynikające zarówno ze stosowania leków o działaniu immunopresyjnym, jak i związane ze schorzeniami, w których przebiegu dochodzi do upośledzenia czynności układu odpornościowego – tak bywa np. w przypadku AIDS). Obarczone zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworu skóry są również osoby, które posiadają na swojej skórze dużą ilość znamion barwnikowych.
Najczęściej wyróżniane są dwa raki skóry: rak podstawnokomórkowy (którego nazwa wzięła się stąd, że rozwija się on z komórek warstwy podstawnej naskórka) oraz rak kolczystokomórkowy (wywodzący się z komórek kolczystych naskórka). Pierwszy z nich jest nowotworem złośliwym skóry, który pojawia się przede wszystkim u osób w podeszłym wieku. Rak podstawnokomórkowy skóry zwykle przybiera postać guzka o różnym zabarwieniu (może on mieć barwę cielistą, czerwonawą jak i perłową), typowo obserwuje się go w obrębie twarzy. Ten rodzaj raka skóry rzeczywiście jest złośliwy, jednakże zasadniczo w jego przypadku nie obserwuje się przerzutów – rak podstawnokomórkowy ma za to tendencję do wieloletniego i powolnego naciekania tkanek, w okolicy których się rozwija.
Rak skóry – rokowanie
Rokowanie uzależnione jest od umiejscowienia, grubości, wielkości oraz stopnia zróżnicowania nowotworu. W przypadku raka podstawnokomórkowego wyleczenie jest możliwe w ponad 95% przypadków. Większość miejscowych nawrotów choroby można usunąć bez większych problemów. Chociaż zwykle ten typ nowotworu prawie nigdy nie ulega uogólnieniu (nie daje przerzutów), to należy zwrócić uwagę na fakt, że istnieje możliwość, choć niezwykle rzadko, agresywnego przebiegu tej choroby nawet z przerzutami.
W przypadku raka kolczystokomórkowego rozwijającego się na podłożu rogowacenia świetlnego w obrębie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne rokowanie jest dobre. Najwyższy stopień złośliwości występuje w przypadku rozwoju raka kolczystokomórkowego na podłożu blizn, przewlekłych stanów zapalnych, w miejscach drażnionych. Przy zajęciu okolicznych węzłów chłonnych 5-letnie przeżycie notuje się u 20–25% pacjentów. Gorzej rokują również zmiany występujące na czerwieni wargowej, na prąciu lub sromie, chociaż za najgorszą lokalizację uważa się błonę śluzową jamy ustnej.
Czerniak skóry
Czerniak może rozwinąć się w obrębie istniejących zmian barwnikowych, które wystawiane są na działanie promieniowania słonecznego, jednak komórki nowotworowe mogą pojawić się również w obrębie zdrowej skóry. Dość szybko nacieka w głębsze warstwy skóry, powodując przerzuty np. do kości i węzłów chłonnych.
W przypadku czerniaka najczęściej mamy do czynienia ze zmieniającą swój kształt plamą lub nieregularnym, przyrastającym na boki i ku górze pieprzykiem. Czerniak nie musi mieć bardzo ciemnego koloru – mogą na niego wskazywać zmiany o różnej barwie np. jasnobeżowe plamy, brązowe pieprzyki, a także fioletowa lub czarna narośl na skórze, która początkowo może przypominać krwiak. Czerniak nie pojawia się z dnia na dzień, jednak dość szybko daje przerzuty, dlatego osoby, których skóra pokryta jest znamionami barwnikowymi, powinny poddawać się badaniom diagnostycznym. W przypadku czerniaka stosowana jest tzw. skala ABCDE, która pomaga samodzielnie wykryć znamiona mogące wskazywać na czerniaka. Uwzględnia ona charakterystyczne cechy czerniaka, czyli:
- A – asymetryczny kształt zmiany skórnej,
- B – poszarpane, nierówne brzegi zmiany skórnej,
- C – ciemny kolor zmiany skórnej, kolor niejednolity,
- D – duży rozmiar zmiany skórnej – diagnostyce w kierunku czerniaka powinny zostać poddane wszystkie znamiona, których wielkość przekracza 6 mm,
- E – ewolucja zmiany skórnej.
Choć czerniak kojarzony jest przede wszystkim z ciemnym kolorem, to może zostać zdiagnozowana także postać pozbawiona barwnika. Zdarza się, że na czerniaka skóry wskazuje nagłe odbarwienie się pieprzyka lub pojawienie się na skórze zmiany np. guzka, który nie różni się od niej kolorem.
