Skuteczne Zarządzanie Silną Reakcją Alergiczną - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Alergia a nadwrażliwość
Opisany powyżej mechanizm reakcji alergicznej zależnej od IgE jest najważniejszym, ale nie jedynym mechanizmem alergii (jest to tzw. I – natychmiastowy – typ nadwrażliwości). Nadwrażliwość jest terminem szerszym niż alergia, organizm ludzki może bowiem reagować w sposób nadmierny na różne bodźce (np. na ostre przyprawy lub zmiany temperatury) nie tylko poprzez zwiększenie produkcji IgE.
Zobacz także
Alergia na leki Alergia na leki to niespodziewana i szkodliwa reakcja występująca w czasie stosowania leku w dawce zalecanej przez lekarza.
Alergia na jad owadów U osoby uczulonej wystarczy użądlenie jednego owada, aby wywołać objawy choroby, niekiedy ciężkiej i zagrażającej życiu. U osób nieuczulonych na jad użądlenie jednego owada nie wywołuje żadnej znaczącej reakcji, natomiast przy użądleniu przez wiele owadów równocześnie mogą wystąpić objawy toksyczne.
Alergeny kontaktowe Do najczęstszych alergenów kontaktowych w Polsce należą nikiel i chrom. Coraz częstsze jest też uczulenie na perfumy i aminy aromatyczne.
Alergeny wziewne Uczulają nas zwykle rośliny niepozorne, pozbawione barwnych kwiatów. Produkują one bowiem miliony pyłków przenoszonych przez wiatr, które łatwo dostają się do nosa, oczu i oskrzeli.
Alergia pokarmowa Około 1/3 ludzi przypisuje sobie „uczulenie” na określony pokarm, ale prawdziwa alergia pokarmowa występuje u 4—8% dzieci i 2—4% osób dorosłych. Do najczęstszych alergenów pokarmowych uczulających dzieci należą: mleko krowie (1—5%) oraz jajka. Dorosłych uczulają zazwyczaj ryby i owoce morza, orzechy, seler, pomidor, przyprawy, zboża.
Reakcja alergiczna – co robić, ile trwa, typy reakcji alergicznych
Reakcja alergiczna na twarzy, na skórze, występująca miejscowo lub na całym ciele – istnieją różne typy reakcji alergicznych, objawy zależą od rodzaju alergii i zajętego narządu. Przyczyny uczuleń również są zróżnicowane – występują reakcje alergiczne na ugryzienie pluskwy lub owada (np. uczulenie na komary), na antybiotyk, na tatuaż, po alkoholu, po szczepieniu, na składniki kosmetyków (np. na kwas hialuronowy), na proszek do prania. Co robić i jak reagować w przypadku reakcji alergicznej? Jakie są typy reakcji alergicznych i czy silna reakcja alergiczna jest groźna? Jak odróżnić rumień wędrujący od reakcji alergicznej?
Alergia
O alergii mówi się, iż należy do „chorób cywilizacyjnych” XX i XXI wieku. Po raz pierwszy objawy alergii opisano już jednak w wieku XVIII – katar pojawiający się po kontakcie z sianem nazwano „gorączką sienną”. Nazwę alergia, wywodzącą się z greki (allos – odmienny, ergos – reakcja), zawdzięczamy natomiast wiedeńskiemu lekarzowi chorób dziecięcych Clemensowi von Piruetowi, który użył jej w 1906 r.
Istotą alergii jest nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego organizmu na występujące w środowisku substancje zwane alergenami, które u osób zdrowych nie wywołują żadnych oznak uczulenia.
Alergeny są zazwyczaj białkami wchodzącymi w skład komórek roślin lub zwierząt albo fragmentami substancji, takich jak niektóre leki czy lateks.
- pyłkach roślin (np. drzew, traw, zarodniki pleśni)
- pokarmach (np. cytrusach, mleku krowim, jajach, rybach, orzechach)
- organizmach zwierząt (sierści kota czy psa, jadzie pszczół, roztoczach kurzu domowego).
Do najczęściej alergizujących leków należą penicylina oraz leki przeciwbólowe, a uczulenie na lateks dotyczy głównie personelu medycznego (często używane rękawiczki, sprzęt medyczny).
- sezonowe (dotyczy to pyłków roślinnych mających swój charakterystyczny sezon pylenia)
- całoroczne (tak jak w przypadku alergenów roztoczy kurzu domowego, stale obecnych w naszym otoczeniu).
Co ciekawe, chory uczulony na alergeny pyłków roślinnych (np. brzozy) może jednocześnie reagować na przypominające je alergeny pokarmów (np. jabłka), co nosi nazwę reakcji krzyżowych.
Silna reakcja alergiczna – czym się objawia i co robić?
Wstrząs anafilaktyczny to silna reakcja alergiczna, do której dochodzi na skutek użądlenia przez owada, spożycia pokarmu lub zażycia leków. Objawia się świądem, pokrzywką, spuchniętymi wargami i nabrzmiałym językiem. Często dochodzi do wystąpienia duszności, suchego kaszlu, świszczącego oddechu, kataru siennego, nudności, biegunki, bólu brzucha, pocenia się, a nawet wymiotów. Charakterystyczny jest również spadek ciśnienia tętniczego krwi, przyspieszona akcja serca oraz (w niektórych przypadkach) arytmia. Mogą pojawić się problemy z widzeniem, ból głowy. U niektórych osób dochodzi do utraty przytomności. Kluczowe jest przerwanie kontaktu z alergenem i wezwanie pogotowia ratunkowego. Wiele osób zmagających się z alergią ma przy sobie zawsze lek z adrenaliną do wstrzyknięcia w mięsień uda na wypadek wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, który należy podać. Przy braku wymiotów wystarczy ułożenie chorego na plecach z uniesionymi kończynami dolnymi.