Ostra reakcja alergiczna - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?

Najważniejszym elementem postępowania u chorego, który przebył wstrząs jest ustalenie, co go spowodowało. Z reguły wymaga to skierowania do alergologa.

Po opanowaniu objawów wstrząsu lekarz może pobrać krew w celu oceny tzw. swoistych przeciwciał w razie podejrzenia uczulenia na jakiś alergen, przeciwko któremu skierowane są te przeciwciała. Testy skórne z alergenami (jeśli lekarz uzna, że należy je zastosować) wykonuje się zwykle po około 3–4 tygodniach. Wcześniej mogą wypaść fałszywie ujemnie – to znaczy, że pomimo obecności uczulenia testy te go nie wykażą.

W specjalistycznych ośrodkach niekiedy wykonuje się tzw. próby prowokacyjne (polegają na ostrożnym podaniu np. niewielkiej ilości pokarmu podejrzewanego o wywołanie objawów anafilaksji i obserwowanie, jakie wywoła on objawy, w razie ich obecności chory otrzymuje natychmiast leczenie).

Oczywiste jest, że chory musi unikać znanych sobie czynników, które doprowadziły do powstania wstrząsu (zobacz tabelę poniżej). W razie rozpoznania którejś z chorób z kręgu alergii powinien regularnie kontrolować się i stosować do jego zaleceń. W przypadku uczulenia na jady owadów błonkoskrzydłych zaleca się odczulanie na ich jad.

Pacjent powinien nosić przy sobie zawsze preparat adrenaliny (np. w amułkostrzykawce) oraz pisemną informację na co jest uczulony (wpisanie odpowiedniej informacji medycznej na kartce noszonej wraz z dokumentem tożsamości lub na noszonej bransoletce). W Polsce dostępne są następujące preparaty adrenaliny w autowstrzykiwaczu lub ampułkostrzykawce: EpiPen Jr., Epipen Senior, Adrenalina WZF.

Alergia skórna - przyczyny

Istnieje wiele potencjalnych przyczyn alergii, z których część została wcześniej omówiona w tekście artykułu. Podsumowując - do przyczyn alergii kontaktowej zalicza się między innymi:

• wiele różnych leków, takich jak na przykład penicylina
• alergeny pokarmowe - mleko, jaja, gluten, owoce morza, orzechy
• detergenty - na przykład popularne w mydłach i szamponach SLS i SLES
• dodatki do żywności - barwniki i sztuczne konserwanty
• żywice, kleje i gumy epoksydowe
• jad owadów
• alergeny wziewne - sierść, kurz, pyłki
• niektóre metale, jak na przykład kobalt czy chrom

W oparciu o objawy i przypuszczalne przyczyny alergii można rozpocząć diagnostykę problemu.

Diagnozowanie alergii skórnej

Podstawą diagnozowania alergii skórnej jest oczywiście wywiad z internistą, który najczęściej w wyniku procesu diagnostycznego kieruje pacjenta na dalsze badania.

Alergię pomagają rozpoznać różnorodne testy, takie jak na przykład popularne testy płatkowe naskórne, oznaczanie przeciwciał IgE i próby prowokacyjne.

Testy skórne to najprostsza metoda wykrywająca przyczyny alergii, która doskonale radzi sobie z oceną reakcji organizmu pacjenta na alergeny wziewne, kontaktowe i pokarmowe. Testy odbywają się poprzez naniesienie na przedramię niewielkich kropelek substancji zawierającej alergeny, przez kroplę płynu delikatnie nakłuwa się skórę, co umożliwia dotarcie alergenu do organizmu. W przypadku uczulenia, po kilkunastu minutach można zaobserwować reakcję skórną w miejscu nakłucia. Na podstawie wielkości bąbla powstałego w wyniku badania alergolog ocenia stopień uczulenia.

Innym rodzajem testu skórnego są testy płatkowe. Działają w podobny sposób co próby prowokacyjne - zamiast nakłuć stosuje się jednak specjalne plastry z alergenem, które nakleja się na skórę pacjenta i pozostawia na miejscu przez około 48 godzin. Po tym czasie sprawdzana jest reakcja na czynniki uczuleniowe.

Wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja) - objawy, przyczyny i leczenie

Wstrząs anafilaktyczny to ciężka, szybko rozwijająca się reakcja nadwrażliwości na jakiś czynnik (np. pokarm, jad owadów), w której występuje obniżenie ciśnienia tętniczego zagrażające życiu. Leczenie wstrząsu anafilaktycznego to przede wszystkim jak najszybsze podanie adrenaliny w przednio-boczną powierzchnię uda

Wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja) jest to szybko rozpoczynająca się i zagrażająca życiu reakcja nadwrażliwości organizmu w odpowiedzi na jakiś czynnik (zwykle pokarm, lek lub użądlenie pszczoły czy osy).

W przebiegu wstrząsu anafilaktycznego zwykle dochodzi do znacznego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. W tabeli poniżej zestawiono czynniki najczęściej wywołujące anafilaksję, ale warto wiedzieć, że taka reakcja może pojawić się w odpowiedzi także na inne, rzadsze czynniki.

Wstrząs może mieć charakter alergiczny (np. w razie uczulenia na alergeny orzeszków ziemnych) lub niealergiczny (w razie reakcji na np. zimno).

Najczęstszym mechanizmem powstawania wstrząsu anafilaktycznego jest uczulenie na jakiś alergen, co powoduje reakcję IgE-zależną i następnie pobudzenie tzw. komórek tucznych, które wydzielając różne silne substancje (przede wszystkim histaminę i tryptazę) powodują jego objawy. Inne czynniki mogą bezpośrednio pobudzać komórki tuczne i inne komórki.

Niekiedy nie udaje się odnaleźć przyczyny wstrząsu anafilaktycznego, który wtedy nazywamy idiopatycznym.

Spis treści:

• Czym jest reakcja alergiczna?
• Objawy reakcji alergicznej
• Typy reakcji alergicznej
  • Reakcja alergiczna typu I
  • Reakcja alergiczna typu II
  • Reakcja alergiczna typu III
  • Reakcja alergiczna typu IV

  Reakcja alergiczna jest odpowiedzią układu odpornościowego na działanie konkretnego alergenu. W wyniku reakcji uczuleniowej w organizmie wytwarzają się substancje białkowe, a jednocześnie dochodzi do pobudzenia limfocytów T. W konsekwencji cały ten proces wywołuje stan zapalny.

  Stany zapalne i objawy reakcji alergicznych powstają w wyniku uwalniania w organizmie takich substancji, jak histamina, związane z układem immunologicznym leukotrieny, biorące udział w odpowiedzi odpornościowej cytokiny – i innych.

  Warto wiedzieć, że reakcja alergiczna może występować z różnym nasileniem i w różnych obrębach ciała:

  • reakcja alergiczna w obrębie jednego narządu – np. objawy uczulenia dotyczą tylko oczu lub uczulenie na twarzy,
  • reakcja alergiczna obejmująca cały układ – np. objawy uczulenia w przebiegu astmy dotyczą całego układu oddechowego.

  Dodatkowo alergiczne reakcje mogą występować tylko sezonowo (np. uczulenie na pyłki), całorocznie (uczulenie na roztocza), ujawniać się nagle – bez świadomości o ich istnieniu (np. reakcja alergiczna na tatuaż) czy po kontakcie z konkretnym alergenem (np. alergia na lateks).

  Szczególnie niebezpieczna jest silna reakcja alergiczna – ostry przebieg może obejmować m.in. wstrząs anafilaktyczny, czyli najsilniejszy typ reakcji uczuleniowej.

  

  ---