Ostra reakcja alergiczna - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia

Reakcje alergiczne – odpowiedzi na często zadawane pytania

Jak odróżnić rumień wędrujący od reakcji alergicznej?

Najczęściej reakcja alergiczna na kleszcza pojawia się niemal od razu po ugryzieniu, a rumień – może wystąpić nawet po kilku godzinach od ugryzienia. Uwaga! Nie lekceważ objawów i nie diagnozuj się sam, zawsze w takim przypadku skonsultuj się z lekarzem.

Czy ostra reakcja alergiczna jest groźna dla zdrowia?

Tak, ostra i silna reakcja alergiczna może być groźna dla zdrowia – jeśli występują niepokojące objawy lub podejrzenie wstrząsu, należy jak najszybciej wezwać pogotowie.

Reakcja alergiczna po jakim czasie występuje?

W przypadku reakcji natychmiastowych – nawet po kilku minutach do ok. 2-3 godzin, w niektórych przypadkach (np. reakcje opóźnione) objawy mogą wystąpić nawet po kilkudziesięciu godzinach.

Silna reakcja alergiczna u dziecka – co robić?

Natychmiast wezwij pogotowie ratunkowe, gdy występują niepokojące objawy reakcji alergicznych lub wstrząsu anafilaktycznego – szczególnie gdy występują ciężkie objawy ze strony układu oddechowego.

Wapno na reakcje alergiczne – czy to dobra metoda?

Wapń (potocznie w tym kontekście „wapno”) dawniej był zalecany jako środek wspomagający leczenie alergii (szczególnie na reakcje uczuleniowe skórne). Dziś zastosowanie wapnia w leczeniu alergii czy reakcji alergicznych nie jest już oficjalnie rekomendowane. Nie przyjmuj leków na własną rękę – skonsultuj się z lekarzem.

Autor: Katarzyna Górska

Bibliografia:

• Interna Szczeklika, P. Gajewski, A. Szczeklik, 2021
• https://emedicine.medscape.com/article/136217-overview
• https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57558,objawy-alergii

Spis treści:

• Czym jest reakcja alergiczna?
• Objawy reakcji alergicznej
• Typy reakcji alergicznej
  • Reakcja alergiczna typu I
  • Reakcja alergiczna typu II
  • Reakcja alergiczna typu III
  • Reakcja alergiczna typu IV

  Reakcja alergiczna jest odpowiedzią układu odpornościowego na działanie konkretnego alergenu. W wyniku reakcji uczuleniowej w organizmie wytwarzają się substancje białkowe, a jednocześnie dochodzi do pobudzenia limfocytów T. W konsekwencji cały ten proces wywołuje stan zapalny.

  Stany zapalne i objawy reakcji alergicznych powstają w wyniku uwalniania w organizmie takich substancji, jak histamina, związane z układem immunologicznym leukotrieny, biorące udział w odpowiedzi odpornościowej cytokiny – i innych.

  Warto wiedzieć, że reakcja alergiczna może występować z różnym nasileniem i w różnych obrębach ciała:

  • reakcja alergiczna w obrębie jednego narządu – np. objawy uczulenia dotyczą tylko oczu lub uczulenie na twarzy,
  • reakcja alergiczna obejmująca cały układ – np. objawy uczulenia w przebiegu astmy dotyczą całego układu oddechowego.

  Dodatkowo alergiczne reakcje mogą występować tylko sezonowo (np. uczulenie na pyłki), całorocznie (uczulenie na roztocza), ujawniać się nagle – bez świadomości o ich istnieniu (np. reakcja alergiczna na tatuaż) czy po kontakcie z konkretnym alergenem (np. alergia na lateks).

  Szczególnie niebezpieczna jest silna reakcja alergiczna – ostry przebieg może obejmować m.in. wstrząs anafilaktyczny, czyli najsilniejszy typ reakcji uczuleniowej.

  

  Diagnoza pokrzywki

  • w tzw. pokrzywce cholinergicznej często są drobne
  • w wywołanej wysiłkiem – olbrzymie (ta forma pokrzywki może być przyczyną wstrząsu anafilaktycznego)
  • w pokrzywce wywołanej uciskiem – występują w miejscu kontaktu skóry np. z paskiem ciężkiej torby lub na stopach po długim marszu
  • pokrzywka wibracyjna pojawia się u chorych pracujących np. z młotem pneumatycznym
  • pokrzywka świetlna – po opalaniu.

  Ważne dla lekarza jest także umiejscowienie zmian pokrzywkowych na ciele oraz czas zanikania zmian. Wielu chorych nie wie, jak długo obecne są zmiany (można obrysować bąbel długopisem i obserwować, kiedy zmiana zanika).

  1. to, kiedy i w jakich okolicznościach po raz pierwszy pojawiły się bąble pokrzywkowe
  2. częstość epizodów pokrzywki i określenie, jak długo wykwity się utrzymują
  3. związek z podróżami, sposobem spędzania wakacji czy weekendów
  4. wielkość, kształt i lokalizację bąbli pokrzywkowych
  5. to, czy występuje też obrzęk naczynioruchowy
  6. aktualnie lub niedawno przyjmowane leki i inne substancje (zarówno zlecone przez lekarza, jak i dostępne bez recepty, preparaty ziołowe, witaminowe, wzbogacające dietę i in.)
  7. związek czasowy między wystąpieniem pokrzywki a kontaktem z pokarmami (spożycie, dotknięcie)
  8. związek objawów z potencjalnymi czynnikami fizycznymi (np. narażenie na niską lub wysoką temperaturę, światło słoneczne), z wysiłkiem fizycznym lub poceniem
  9. zakażenia wirusowe dróg oddechowych, wątroby, mononukleozę zakaźną
  10. kontakt ze zwierzętami
  11. narażenie zawodowe na alergeny lub substancje drażniące (np. lateks, inne wyroby gumowe i kosmetyki), zapytaj o rodzaj pracy
  12. niedawne ugryzienia lub użądlenia przez owady
  13. narażenie na kontakt z alergenami kontaktowymi lub wziewnymi
  14. wszczepienie protez lub implantów w trakcie zabiegów chirurgicznych
  15. objawy ze strony innych układów
  16. rodzinne występowanie pokrzywki i atopii
  17. związek z cyklem miesiączkowym
  18. stres psychiczny, choroby psychiczne
  19. stosowanie używek: tytoniu (stosowanie tytoniów aromatyzowanych), alkoholu, kannabinoli
  20. dotychczas wykonywane badania diagnostyczne
  21. reakcję na dotychczasowe leczenie.

  Sposoby leczenia pokrzywki

  Terapia pokrzywki musi być prowadzona przez lekarza i należy unikać samoleczenia.

  1. Unikanie czynnika wyzwalającego (np. alergenu, czynnika fizycznego itp.), jeśli został zidentyfikowany. W razie pokrzywki pokarmowej konieczne może być zastosowanie diety eliminacyjnej (ustąpienie zmian skórnych następuje po 2–3 tyg.).
  2. Unikanie czynników nasilających lub wywołujących pokrzywkę: leki (kwas acetylosalicylowy, inne NSLPZ, opioidy), alkohol, stres psychiczny.
  3. Leczenie choroby podstawowej, jeśli pokrzywka ma charakter wtórny, czyli jest spowodowana inną chorobą.

  Leczenie farmakologiczne

  Podstawowymi lekami wykorzystywanymi w terapii pokrzywki są leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają świąd skóry i powodują zanikanie bąbli pokrzywkowych. Leki przeciwhistaminowe skuteczne w leczeniu pokrzywki to: bilastyna, cetyryzyna, desloratadyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna, loratadyna i rupatadyna.

  U pacjentów z pokrzywką wywoływaną wysiłkiem fizycznym (z anafilaksją lub bez niej) lekarz może zalecić zapobiegawczo leki przeciwhistaminowe w celu zmniejszenia częstości występowania lub nasilenia objawów. Pacjentom, u których wystąpiła reakcja anafilaktyczna lub obrzęk naczynioruchowy krtani, lekarz może zalecić noszenie przy sobie ampułkostrzykawki z adrenaliną lub autowstrzykiwacza z adrenaliną do samodzielnego podania w razie konieczności.

  

  Reakcja alergiczna – co robić, ile trwa, typy reakcji alergicznych

  Reakcja alergiczna na twarzy, na skórze, występująca miejscowo lub na całym ciele – istnieją różne typy reakcji alergicznych, objawy zależą od rodzaju alergii i zajętego narządu. Przyczyny uczuleń również są zróżnicowane – występują reakcje alergiczne na ugryzienie pluskwy lub owada (np. uczulenie na komary), na antybiotyk, na tatuaż, po alkoholu, po szczepieniu, na składniki kosmetyków (np. na kwas hialuronowy), na proszek do prania. Co robić i jak reagować w przypadku reakcji alergicznej? Jakie są typy reakcji alergicznych i czy silna reakcja alergiczna jest groźna? Jak odróżnić rumień wędrujący od reakcji alergicznej?

  

  ---