Skąd się biorą pryszcze na plecach - Przyczyny i Skuteczne Metody Leczenia
Pryszcze na plecach – przyczyny
Pod wpływem narastającej ilości sebum produkowanego przez gruczoły łojowe zatykają się pory, co prowadzi do powstania trądziku. Ten problem dotyczy około 25% osób dorosłych i 33% nastolatków. Pryszcze na plecach u mężczyzn pojawiają się częściej niż u kobiet – jest to tzw. trądzik skupiony.
U nastolatków powstawaniu pryszczy na plecach towarzyszy tzw. burza hormonów. Ten termin opisuje gwałtowny wzrost wydzielania hormonów, które zaburzają w ten sposób inne mechanizmy. Szalejące hormony są przyczyną intensywnej pracy gruczołów łojowych, a w konsekwencji – zatykania porów. Często są to nie tylko zaskórniki, ale także bolesne grudki przypominające cysty. Zmiany na ogół ustępują po zakończeniu okresu nastoletniego.
U dorosłych powstawanie pryszczy na plecach może mieć wiele innych przyczyn niż zaburzenia hormonalne. Trądzik na plecach oraz w innych partiach ciała może być spowodowany nadpotliwością i niewystarczającą dbałością o higienę. Brak higieny doprowadza do złuszczania się martwego naskórka, mieszania się cząstek naskórka z kurzem i pyłami z otoczenia, natomiast pot sprzyja rozkładowi bakterii. Zatykają się połączone z mieszkami włosowymi ujścia gruczołów łojowych. Sprzyja to powstawaniu zaskórników i jest pożywką dla bakterii. Powstawanie zaskórników może mieć także podłoże dziedziczne. U mężczyzn pryszcze na plecach może powodować też nadmiar androgenów.
Zobacz film: Trądzik to problem nie tylko nastolatków. Źródło: Dzień Dobry TVN
Pojawianie się pryszczy na plecach, podobnie jak na twarzy, bywa także efektem stresu. Skóra bardzo silnie reaguje na czynnik stresowy, który powoduje nasilenie pracy gruczołów łojowych i zwiększenie wydzielania sebum zatykającego pory.
Pryszcze na plecach u kobiet mogą powstawać pod wpływem cyklu miesiączkowego. W jego drugiej połowie obniża się poziom estrogenów, natomiast w 23 i 24 dniu następuje gwałtowny wzrost ich aktywności – zwłaszcza progesteronu, który powoduje zwiększoną produkcję łoju. Ujścia gruczołów łojowych zwężają się i przez to utrudniają uwolnienie na powierzchnię skóry zalegającego tłuszczu. To z kolei powoduje powstawanie pryszczy i zaskórników, także na plecach.
Pryszcze na plecach – kto jest najbardziej narażony?
Opisywane zmiany dotykają najczęściej młodzież. Zdecydowana większość nastolatków zmaga się z problemem zmian skórnych w mniejszym lub większym stopniu. Zmiany dotyczą nie tylko pleców – mogą być zlokalizowane w wielu miejscach ciała (głównie na twarzy i klatce piersiowej). Zwykle pojawiają się tam, gdzie najwięcej jest gruczołów łojowych. Nieco rzadziej mamy do czynienia z występowaniem zmian skórnych w innym wieku. W grupie osób od 35. do 44. roku życia mówimy tutaj o 8% populacji, natomiast w przypadku noworodków zmiany mogą dotykać co piąte urodzone dziecko [1, 2].
By zmniejszyć ryzyko powstawania wykwitów, należy skupić się na higienie. Dokładne i częste mycie stref dotkniętych zmianami jest konieczne, by stale zwalczać drobnoustroje gromadzące się w tych miejscach. Odpowiednia higiena jest szczególnie istotna w okresie letnim, gdy skóra wystawiona jest na działanie wysokich temperatur, co sprzyja intensywnemu poceniu się. Dodatkowo należy zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę. Pomocne będą także preparaty dostępne w aptece, takie jak witaminy z grupy B o działaniu przeciwłojotokowym. Warto także zadbać o prawidłowy poziom witamin C, A, E. Pomocny może okazać się także cynk, który pomaga utrzymać prawidłową kondycję skóry. Alternatywnie można zaopatrzyć się w preparaty złożone zawierające najczęściej witaminy oraz wyciągi roślinne o działaniu antyseptycznym, antyoksydacyjnym i oczyszczającym. W aptece znajdziemy również szeroki wybór kosmetyków przeciwtrądzikowych. Działają one nawilżająco, łagodząco i przeciwbakteryjnie, a jednocześnie regulują wydzielanie sebum. Warto rozważyć także kąpiele ziołowe, do których można użyć np.:
- fiołka trójbarwnego,
- lipy,
- rumianku,
- szałwii [2].
Pryszcze podskórne – leczenie
Dermatolodzy w leczeniu tej przypadłości najczęściej rekomendują stosowanie maści ichtiolowej , która pomaga wyregulować wydzielanie łoju. Ponadto zmniejsza ona stan zapalny, ułatwiając przy tym ropie gromadzącej się pod naskórkiem odchodzić na zewnątrz. Osobom posiadającym nadwrażliwą skórę specjaliści zalecają maść cynkową , która również zwęża pory i przyspiesza proces gojenia.
W przypadku wystąpienia licznych grup pryszczy podskórnych lekarze mogą dołączyć do procesu leczenia retinoidy i antybiotyki . Retinoidy zmniejszają ilość stanów zapalnych powstałych na powierzchni skóry, a także pomagają w procesie złuszczania się naskórka. Antybiotyki skutecznie eliminują bakterie odpowiedzialne za powstawanie zmian na skórze [1, 2].
Pryszcze na plecach – leczenie
W przypadku występowania intensywnych zmian skórnych konieczna jest wizyta u lekarza dermatologa. Należy się do niego udać także, gdy stosowanie odpowiednich kosmetyków oraz dostępnych bez recepty preparatów nie przynosi poprawy. Pryszcze na plecach leczymy zwykle miejscowo, a w przypadku braku skuteczności terapii sięgamy po leczenie ogólnoustrojowe. Dermatolodzy najczęściej zalecają stosowanie maści, kremów lub płynów do użytku zewnętrznego. Gdy te nie przynoszą pożądanych efektów, stosuje się antybiotyki lub retinoidy. W przypadku kobiet skuteczna można okazać się doustna antykoncepcja, lecz decyzję o jej włączeniu warto podjąć w porozumieniu z ginekologiem. Leczenie trwa zwykle długi okres czasu, dlatego nie należy zniechęcać się w przypadku braku natychmiastowych efektów [1, 2].
W przypadku często powracającego problemu pryszczy na plecach należy szczególną uwagę zwrócić na odzież – powinna być przewiewna i wykonana z dobrej jakości naturalnych materiałów.
Zmian trądzikowych nie powinno się opalać, ponieważ grozi to pogorszeniem stanu skóry. Bezwzględnie zakazane jest wyciskanie pryszczy, które powoduje rozsiew bakterii na większą powierzchnię skóry. Całkowite wyleczenie trądziku jest możliwe pod warunkiem utrzymywania prawidłowej higieny i włączenia odpowiedniej terapii [1].
Pryszcze podskórne – profilaktyka
Niezwykle istotną rolę w procesie zapobiegania powstawaniu pryszczy podskórnych odgrywa właściwa pielęgnacja , a więc stosowanie kosmetyków odpowiednio dobranych do rodzaju skóry. Warto więc poszukać w swojej aptece lub drogerii produktów hipoalergicznych, pozbawionych konserwantów, parabenów czy sztucznych zapachów i barwników. Pozwolą one delikatnie oczyścić powierzchnię skóry, a przy tym skutecznie zredukują produkcję łoju czy odblokują zatkane gruczoły łojowe, które mogą negatywnie wpłynąć na kondycję skóry. Zaliczamy do nich emulsje, kremy, żele i płyny do pielęgnacji .
Do zakamuflowania już powstałych pryszczy podskórnych można zastosować korektory z substancją antybakteryjną i lekki fluid [4].
Do codziennej pielęgnacji i higieny należy dołączyć jeszcze dobrze dobraną dietę, opartą o duże ilości świeżych warzyw i owoców, które bogate są w cenne dla skóry witaminy i minerały. Warto wpisać do swojego stałego jadłospisu produkty bogate w cynk (pieczywo pełnoziarniste, pomidory, kakao, otręby) czy witaminy z grupy B (jaja, orzechy, rośliny strączkowe), które wspomogą prace gruczołów łojowych i pomogą złagodzić różne schorzenia skórne. Ponadto należy ograniczyć wysokoprzetworzoną żywność, alkohol, słodycze czy fast food, które negatywnie wpływają na kondycję skóry [4].