U nas zapłacisz kartą
Skąd biorą się pryszcze podskórne - Przyczyny, leczenie i porady pielęgnacyjne
Czynniki ryzyka
Wciąż nie jest jasne, dlaczego jedne osoby mają więcej pryszczy, a niektóre prawie wcale. Oczywiście sporą rolę odgrywają hormony oraz czynniki genetyczne. Są jednak i inne czynniki.
Dobre i złe bakterie
Delikatne mycie skóry może pomóc w zapobieganiu infekcji, ale z kolei nadmierne szorowanie może pogorszyć stan zainfekowanej skóry. Podobnie, jak w jelitach, tak i na skórze mamy "dobre" bakterie, które nas chronią przed chorobami, oraz te "złe", które mogą wywołać choroby i różne dolegliwości.
Naukowcy z Washington University School of Medicine zidentyfikowali dwa unikalne szczepy bakterii P. acnes w skórze u 20% osób zmagających się z pryszczami. Osoby ze zdrową skórą nie miały tych szczepów. Inny szczep z kolei występował u osób ze zdrową skórą, a brakowało go osobom z pryszczami. Może to wskazywać, że poszczególne rodzaje bakterii determinują nasilenie i częstotliwość wyprysków. Naukowcy sugerują, że bakterie te mogą również oddziaływać z różnymi innymi czynnikami, takimi jak poziom hormonów i sebum. Kwestie te jednak wymagają szerszych badań.
Zakażenia drożdżakowe
Wypryski mogą być także powiązane z infekcjami drożdżakowymi Pityrosporum (inaczej malassezia lub folliculutis). Gdy dostaną się one do mieszków włosowych i zaczną rozmnażać, wówczas mogą się pojawić drobne, ale za to dość swędzące małe, okrągłe krostki. Najczęściej występują one w górnej części klatki piersiowej, ramionach, górnej części pleców, czasami także na twarzy.
Większość ludzi posiada te drożdże na swojej skórze i nic się nie dzieje. Krostki powstają, kiedy drożdży robi się za dużo. Może to się zdarzyć zarówno kobietom, jak i mężczyznom, w różnym wieku. Stan skóry pogarsza noszenie przepoconych ubrań z włókien syntetycznych.
Co ważne, wypryski spowodowane drożdżakami są podobne do trądziku, a leczenie ich tymi samymi metodami co trądzik, m.in. antybiotykiem, może pogorszyć stan skóry. Antybiotyk będzie zwalczać bakterie, które mogłyby kontrolować drożdże i ich rozmnażanie. W przypadku malassezia konieczne jest leczenie przeciwgrzybiczne.
Pryszcze podskórne – profilaktyka
Niezwykle istotną rolę w procesie zapobiegania powstawaniu pryszczy podskórnych odgrywa właściwa pielęgnacja , a więc stosowanie kosmetyków odpowiednio dobranych do rodzaju skóry. Warto więc poszukać w swojej aptece lub drogerii produktów hipoalergicznych, pozbawionych konserwantów, parabenów czy sztucznych zapachów i barwników. Pozwolą one delikatnie oczyścić powierzchnię skóry, a przy tym skutecznie zredukują produkcję łoju czy odblokują zatkane gruczoły łojowe, które mogą negatywnie wpłynąć na kondycję skóry. Zaliczamy do nich emulsje, kremy, żele i płyny do pielęgnacji .
Do zakamuflowania już powstałych pryszczy podskórnych można zastosować korektory z substancją antybakteryjną i lekki fluid [4].
Do codziennej pielęgnacji i higieny należy dołączyć jeszcze dobrze dobraną dietę, opartą o duże ilości świeżych warzyw i owoców, które bogate są w cenne dla skóry witaminy i minerały. Warto wpisać do swojego stałego jadłospisu produkty bogate w cynk (pieczywo pełnoziarniste, pomidory, kakao, otręby) czy witaminy z grupy B (jaja, orzechy, rośliny strączkowe), które wspomogą prace gruczołów łojowych i pomogą złagodzić różne schorzenia skórne. Ponadto należy ograniczyć wysokoprzetworzoną żywność, alkohol, słodycze czy fast food, które negatywnie wpływają na kondycję skóry [4].
Tłuszczak - co to jest, jak powstaje?
Tłuszczaki to łagodne guzy zbudowane z tkanki tłuszczowej, które rozwijają się spontanicznie w wyniku nieprawidłowego różnicowania mezenchymalnych komórek macierzystych. Komórki te mają zdolność przemiany w niemal dowolną tkankę, czasem jednak "popełniają błąd" i np. tworzą nowotwór z komórek tłuszczu, czyli właśnie tłuszczaka.
Tłuszczak to miękka, ulegająca odkształceniu pod naciskiem, gula znajdująca się tuż pod skórą, która rośnie bardzo powoli lub też wcale. Po uchwyceniu skóry rozciągającej się nad tłuszczakiem można ją bez problemu poruszać i przesuwać - tłuszczak pozostaje w miejscu, ponieważ nie jest do niej przyrośnięty. To jeden ze sposobów na odróżnienie tłuszczaka od innych problemów zdrowotnych, takich jak kaszak.
Skąd się biorą tłuszczaki?
Trudno odpowiedzieć na to pytanie. Zdaniem specjalistów ważną rolę jako czynnik inicjujący może wywoływać uraz ciała. U 1 na 1000 osób w jakimś momencie życia rozwinie się tłuszczak, trudno jednak mówić o jego uwarunkowaniu dziedzicznym - takie przypadki stanowią zaledwie 2-3 procent wszystkich zdiagnozowanych tłuszczaków. Istnieją jednak czynniki ryzyka rozwoju tłuszczaka. Są to: otyłość, hiperlipidemia (podwyższony poziom tłuszczów we krwi) oraz cukrzyca typu 2, a także pewna mutacja genetyczna.
Gdzie tłuszczak może się rozwinąć?
W niemal dowolnym miejscu w organizmie. Pierwszym skojarzeniem jest skóra, jako że to właśnie pod nią znajduje się tkanka tłuszczowa, jednak tłuszczak może również powstać wewnątrz organizmu, np. w świetle jelita cienkiego. Takie guzy diagnozuje się najczęściej podczas badania ultrasonograficznego (USG). Tłuszczaki w jelitach mogą być źródłem bólu, zaparć, a nawet żółtaczki 1 .
Co to jest kaszak i jak wygląda?
Niezależnie od miejsca na ciele, kaszak powstaje w wyniku zaczopowania ujścia gruczołu łojowego i ma postać miękkiego lub lekko twardego guzka o cielistym lub żółtawym kolorze. Zazwyczaj ma średnicę kilku do kilkunastu milimetrów, ale zdarzają się też kaszaki wielkości orzecha włoskiego. Zmiana wypełniona jest gromadzącym się łojem i zrogowaciałym naskórkiem, zwykle nie daje żadnych objawów i nie jest bolesna. Na środku może być widoczny czarny punkt - mieszek włosowy.
Kto jest podatny na kaszaki?
Kaszaki pojawiają się głównie na owłosionej skórze i w większym stopniu dotyczą mężczyzn niż kobiet. Najczęściej występują u osób między 30. a 40. rokiem życia, a także u nastolatków w trakcie dojrzewania.
Czy kaszak może być groźny dla zdrowia?
Kaszaki nie są niebezpieczne dla zdrowia i stanowią głównie defekt estetyczny. Problem pojawia się, gdy dochodzi do zakażenia guzka. Wówczas staje się bolesny i zaczerwieniony, a w środku może gromadzić się ropa o nieprzyjemnym zapachu. Kaszak zostaje zainfekowany najczęściej w trakcie próby samodzielnego jego usunięcia lub przez przypadkowe uszkodzenie.
Tłuszczak - jak leczyć?
Mam tłuszczaka - co robić? W przypadku tych rozwijających się na skórze, miękkich i bezbolesnych można spać spokojnie: nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia czy życia. Potrafią jednak być uciążliwe i nieestetyczne oraz obniżać poczucie akceptacji własnego ciała. Dlatego też wiele osób poddaje się zabiegowi ich usunięcia. Zwykle jest to po prostu wycięcie guza wraz z otaczającym go kawałkiem skóry, czasem jednak (w przypadku dużych tłuszczaków) zaleca się najpierw liposukcję (tzw. odsysanie tłuszczu).
W przypadku tłuszczaków w jelitach zabieg może być wykonany podczas kolonoskopii. Nie jest to jednak stuprocentowo bezpieczne rozwiązanie - zdarza się, że podczas wycinania guza dochodzi do perforacji, czyli przedziurawienia ścianki jelita. Jeżeli tłuszczaki pojawiają się w sercu, to mają one najczęściej postać tzw. zrazików. Chirurg podczas operacji usuwa wszystkie zraziki 8 .
Który lekarz powinien zdiagnozować tłuszczaki? Ponieważ najłatwiej zauważyć te rozwijające się na skórze, warto zasięgnąć porady dermatologa. Powinien on rozpoznać rodzaj guza i ewentualnie zlecić terapię. W przypadku tłuszczaków znajdujących się wewnątrz ciała, diagnoza najczęściej pojawia się przypadkiem podczas wykonywania badań. Wtedy lekarz zlecający je podejmuje decyzję o terapii.
