U nas zapłacisz kartą
Skąd bierze się łuszczyca - Tajemnice etiologii tej choroby skóry
Odmiany łuszczycy: zwyczajna, krostkowa, stawowa
Łuszczyca jest najczęściej rozpoznawaną chorobą dermatologiczną. Jej rodzaje różnią się wyglądem, lokalizacją, intensywnością zabarwienia wykwitów, charakterem łuski.
Łuszczyca zwyczajna (plackowata) występuje najczęściej (dotyczy nawet 90% chorych). Typowe dla niej zmiany są wypukłe, okrągłe lub owalne, pokryte łuską, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry, zlokalizowane na nogach, ramionach, kolanach i łokciach, plecach, głowie, rzadziej na twarzy, dłoniach, stopach, czy brzuchu.
Fot. 2. Łuszczyca skóry łokci
Łuszczyca krostkowa – zajęta zmianami skóra jest czerwona, opuchnięta i pokryta krostami z wydzieliną ropną. Ten rodzaj łuszczycy występuje w dwóch postaciach: uogólnionej (jest to jedna z najcięższych postaci łuszczycy) i miejscowej (na dłoniach i stopach).
Łuszczyca stawowa, czyli łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – manifestuje się przewlekłym zapaleniem stawów z łuszczycą lub bez łuszczycy skóry. Może występować tylko w jednej lokalizacji lub zajmować wiele stawów. Najbardziej powszechną postacią jest łuszczycowe zapalenie stawów obejmujące dystalne stawy międzypaliczkowe, często występują też zmiany łuszczycowe w obrębie paznokci. Choroba ma na ogół łagodny przebieg, w rzadkich przypadkach ciężkiej postaci może prowadzić do zniszczenia stawów i niesprawności.
Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami skórnymi lub stanowić jedyny objaw choroby. Jej objawem jest naparstkowanie – w płytce paznokciowej powstają punktowe wgłębienia ułożone liniowo lub przypadkowo. W wyniku zajęcia łożyska widoczne jest żółtawe przebarwienie wyglądające jak kropla oleju po płytką paznokcia. W zaawansowanych postaciach dochodzi do oddzielenia płytek paznokciowych (onycholizy), paznokcie są zgrubiałe, matowe, białawożółte, kruche i poprzecinane poprzecznymi bruzdami. W ciężkich postaciach płytki oddzielają się całkowicie.
Jakie są domowe sposoby leczenia łuszczycy?
Kluczowa jest prawidłowa pielęgnacja ciała za pomocą dermokosmetyków. Zaleca się stosowanie emolientów, szamponów, płynów zawierających dziegieć, czy siarkę oraz preparatów o działaniu keratolitycznym (złuszczają zrogowaciały naskórek).
- ogniska zapalne – np. zapalenie zatok, gardła, próchnica
- infekcje
- palenie tytoniu
- wybrane leki – np. glikokortykosteroidy podawane doustnie.
Aby zapobiec suchości skóry, wskazane jest stosowanie odpowiednich emolientów.
Zapamiętaj
- Łuszczyca jest przewlekłą, nawracającą chorobą, na którą choruje około 2% populacji. W jej rozwoju odgrywają rolę czynniki genetyczne i immunologiczne.
- Łuszczyca nie jest zakaźna.
- Do istotnych środowiskowych czynników wyzwalających łuszczycę należą m.in.: infekcje, niektóre leki, stres, palenie tytoniu, alkohol.
- Łuszczycę rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie objawów klinicznych (nie istnieją badania krwi specyficzne dla tej choroby).
- Większość pacjentów z łuszczycą o nasileniu łagodnym do średniego można leczyć jedynie preparatami o działaniu miejscowym.
- U części pacjentów łuszczyca wymaga leczenia ogólnego.
Łuszczyca w pytaniach i odpowiedziach
Zobacz także
Łuszczycowe zapalenie stawów Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła zapalna choroba narządu ruchu. Objawy łuszczycowego zapalenia stawów są bardzo różnorodne - m.in. ból i obrzęk stawów, palce kiełbaskowate, ból przyczepów ścięgnistych, ból kręgosłupa i krzyża. ŁZS najczęściej rozwija się po wystąpieniu łuszczycy skóry. Oprócz zajęcia narządu ruchu i skóry, choroba może dotyczyć też innych narządów i powodować przyspieszony rozwój miażdżycy.
Jak załagodzić objawy?
Łuszczyca może obniżać samopoczucie chorego, wpływać na jego komfort życia oraz, jak już zostało wspomniane, wiązać z komplikacjami, takimi jak łuszczycowe zapalenie stawów oraz zwiększonym ryzykiem zachorowania na inne choroby autoimmunologiczne, np. zapalną chorobę jelit. Dlatego tak ważna jest odpowiednia diagnoza i dobrane leczenie pod konkretnego pacjenta.[1,2,8 ]
Egzema a łuszczyca
Objawy łuszczycy i atopowego zapalenia skóry (nazywanego czasem egzemą) mogą być do siebie zbliżone. Zmiany w przypadku egzemy najczęściej pojawiają się na zgięciach łokci i kolan , zaś u osób chorych na łuszczycę – po drugiej stronie – na łokciach i kolanach. Obie choroby mogą występować na twarzy, pośladkach, skórze głowy. Warto zapamiętać, że atopowe zapalenie skóry to choroba alergiczna. Od łuszczycy odróżnia je również to, że zdecydowanie częściej dotyka dzieci. [2,9 ]
Diagnostyka
Do rozpoznania łuszczycy zazwyczaj wystarcza wywiad z pacjentem, ocena zmian skórnych oraz charakterystycznego umiejscowienia wykwitów. W przypadku wątpliwości pobiera się wycinek skóry ze zmiany chorobowej i poddaje weryfikacji pod mikroskopem. Dermoskopia (oglądanie zmian w powiększeniu przez specjalny aparat) przydać się może zwłaszcza, kiedy dermatolog podejrzewa łuszczycę skóry głowy i paznokci.[1,2,10 ]
Łuszczyca – leczenie
Na ten moment dysponujemy różnymi możliwościami leczenia łuszczycy. Zaliczają się do nich:
- leki działające miejscowo (w postaci maści, kremów),
- leki doustne,
- fototerapia.[11 ]
Kamieniem milowym było wprowadzenie do leczenia leków biologicznych (złożonych cząstek wytwarzanych przy użyciu żywych mikroorganizmów, roślin lub komórek zwierzęcych), które celują w wybrany etap reakcji immunologicznej, co sprawia, że są bardziej selektywne w porównaniu do klasycznych preparatów.[1,12 ]