U nas zapłacisz kartą
Skąd bierze się łuszczyca - Tajemnice etiologii tej choroby skóry
Przebieg łuszczycy
Łuszczycę rozpoznaje się na podstawie obecności charakterystycznych zmian skórnych w typowych lokalizacjach (kolana, łokcie, owłosiona skóra głowy). W sytuacjach wątpliwych lekarz może zalecić wykonanie biopsji i ocenę histopatologiczną wycinka.
Ta choroba skóry przebiega z okresami zaostrzeń objawów i remisji, czyli ustępowania symptomów. Niekiedy okres bez objawów choroby może trwać nawet kilka lat. Odpowiednia pielęgnacja skóry osoby chorej na łuszczycę jest podstawą leczenia choroby i zapobiega powstawaniu nowych wykwitów skórnych. Należy pamiętać także, aby unikać silnego stresu, urazów, infekcji czy rozwoju procesów zapalnych np. próchnicy, gdyż są to czynniki wyzwalające zmiany.
Łuszczyca w ciąży
Przebieg łuszczycy u kobiet w ciąży może być mocno zróżnicowany. Według dostępnych danych w literaturze medycznej szacuje się, że u około 30–40% kobiet będących w ciąży dochodzi do złagodzenia objawów choroby, a u około 20% ciężarnych obserwuje się nasilenie objawów. U pozostałych 40–50% kobiet w ciąży zmiany przebiegają bez zmian ich charakteru i nasilenia. Za czynniki sprzyjające łagodzeniu objawów łuszczycy u kobiet w ciąży uznaje się wzrost stężenia estrogenu i progesteronu oraz zmniejszenie odpowiedzi odpornościowej organizmu.
Należy też pamiętać, że ciąża jest przeciwwskazaniem do niektórych leków standardowo stosowanych w leczeniu łuszczycy (m.in. przeciwwskazane są retinoidy, metotreksat oraz tazaroten). Pozostałe leki (cygnolina, dziegcie, kortykosteroidy, takrolimus, pimekrolimus i cyklosporyna) powinny być stosowane pod ścisłym nadzorem lekarza.
Łuszczyca a inne choroby
Obecny w organizmie stan zapalny, który towarzyszy łuszczycy, może prowadzić do zmian w układzie sercowo-naczyniowym, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń metabolicznych, niealkoholowego stłuszczenia wątroby i wielu innych chorób współistniejących. Osoby z łuszczycą często cierpią też na depresję, która nasilana jest brakiem akceptacji objawów choroby.
Czynniki ryzyka
Łuszczyca dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Największy odsetek osób, u których rozpoznaje się chorobę, przypada między 30 a 39 rokiem życia oraz 50 a 69 . Kobiety i mężczyźni chorują mniej więcej równie często. Czy to znaczy, że ryzyko rozwoju choroby jest takie samo dla każdego z nas?[2,5 ,6 ,7 ]
Czynniki genetyczne
Około 40% osób chorych na łuszczycę ma w swojej rodzinie krewnego, który również choruje bądź chorował na to schorzenie.[2,5]
Inne
Ryzyko zachorowania zależy nie tylko od genów, ale też od naszego stylu życia. Do czynników ryzyka łuszczycy należą m.in.:
- palenie,
- otyłość,
- spożywanie alkoholu.
Czynniki te mogą wpływać także na zaostrzanie choroby, jeśli już się rozwinęła. Do innych „wyzwalaczy” zalicza się:
- niektóre leki (np. beta-blokery, leki przeciwmalaryczne, niesteroidowe leki przeciwzapalne)
- infekcje,
- zanieczyszczenie powietrza,
- niektóre choroby (np. cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemie),
- stres.[2,5]
Jakie są objawy łuszczycy?
Łuszczyca objawia się jako okrągłe lub owalne czerwone plamy o wyraźnych konturach, pokryte wieloma grubymi i szerokimi łuskami. Plamy te mogą być:
- duże (o średnicy kilku centymetrów). Ich liczba waha się od jednego do kilku płatów, zwykle ułożonych symetrycznie
- niewielkich rozmiarów (kilka milimetrów średnicy) i liczne w postaci łez lub kropek
Zmiany lokalizują się najczęściej w miejscach tarcia (łokcie, kolana, przedramiona, dolna część pleców), na skórze głowy i jej obwodzie oraz w okolicy pępka.
W zależności od rodzaju łuszczycy możliwe są inne lokalizacje: paznokcie, dłonie, podeszwy stóp, błony śluzowe narządów płciowych. W 30-60% przypadków chorzy skarżą się na świąd.
Przebieg choroby zależy od jej umiejscowienia i wielkości zmian. Kiedy osoba dotknięta łuszczycą delikatnie się drapie, następuje proces wybielania, następnie, jeśli drapanie trwa nadal, łuski odpadają i pojawia się czerwona powierzchnia skóry.
Łuszczyca – przyczyny, objawy, leczenie
Łuszczyca jest niezakaźną, przewlekłą, ogólnoustrojową chorobą zapalną, która charakteryzuje się specyficznymi zmianami skórnymi wynikającymi z nadmiernego rogowacenia naskórka.
Dotyczy około 2% populacji w Europie i Stanach Zjednoczonych, w Azji i Afryce występuje rzadziej. Częstość występowania łuszczycy w populacji polskiej określa się na ok. 3%.
- genetyczne – m.in. polimorfizm genu HLA-Cw6
- immunologiczne – zaburzenia funkcjonowania zlokalizowanych w naskórku komórek Langerhansa oraz mechanizmy zależne od limfocytów T, zwłaszcza subpopulacji Th1 i Th17
- środowiskowe – infekcje, niektóre leki (m.in. przeciwmalaryczne, beta-blokery, cymetydyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne), stres, palenie tytoniu, picie alkoholu, ciąża i poród, menopauza.
- typ I wykazuje silny związek z predyspozycją genetyczną, rozpoczyna się zwykle przed 40. rokiem życia, często w dzieciństwie lub w wieku młodzieńczym, cechuje go cięższy przebieg w porównaniu z typem II, trudniej reaguje na leczenie
- typ II to tzw. łuszczyca dorosłych, zaczyna się zazwyczaj między 50. a 70. rokiem życia.
Dziedziczenie łuszczycy ma charakter wielogenowy. Ryzyko zachorowania na łuszczycę dziecka zdrowych rodziców wynosi 1–2%, gdy na łuszczycę choruje jedno z rodziców wzrasta do 10–20%, przy obojgu rodzicach chorych na łuszczycę sięga 50–70%.
Jakie są domowe sposoby leczenia łuszczycy?
Kluczowa jest prawidłowa pielęgnacja ciała za pomocą dermokosmetyków. Zaleca się stosowanie emolientów, szamponów, płynów zawierających dziegieć, czy siarkę oraz preparatów o działaniu keratolitycznym (złuszczają zrogowaciały naskórek).
- ogniska zapalne – np. zapalenie zatok, gardła, próchnica
- infekcje
- palenie tytoniu
- wybrane leki – np. glikokortykosteroidy podawane doustnie.
Aby zapobiec suchości skóry, wskazane jest stosowanie odpowiednich emolientów.
Zapamiętaj
- Łuszczyca jest przewlekłą, nawracającą chorobą, na którą choruje około 2% populacji. W jej rozwoju odgrywają rolę czynniki genetyczne i immunologiczne.
- Łuszczyca nie jest zakaźna.
- Do istotnych środowiskowych czynników wyzwalających łuszczycę należą m.in.: infekcje, niektóre leki, stres, palenie tytoniu, alkohol.
- Łuszczycę rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie objawów klinicznych (nie istnieją badania krwi specyficzne dla tej choroby).
- Większość pacjentów z łuszczycą o nasileniu łagodnym do średniego można leczyć jedynie preparatami o działaniu miejscowym.
- U części pacjentów łuszczyca wymaga leczenia ogólnego.
Łuszczyca w pytaniach i odpowiedziach
Zobacz także
Łuszczycowe zapalenie stawów Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła zapalna choroba narządu ruchu. Objawy łuszczycowego zapalenia stawów są bardzo różnorodne - m.in. ból i obrzęk stawów, palce kiełbaskowate, ból przyczepów ścięgnistych, ból kręgosłupa i krzyża. ŁZS najczęściej rozwija się po wystąpieniu łuszczycy skóry. Oprócz zajęcia narządu ruchu i skóry, choroba może dotyczyć też innych narządów i powodować przyspieszony rozwój miażdżycy.
