Skąd bierze się łuszczyca skóry - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Choroby współistniejące z łuszczycą
U chorych na łuszczycę stwierdza się większe niż w populacji ogólnej, związane z uogólnionym stanem zapalnym ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych (cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze) oraz chorób układu krążenia (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu). Choroba znacząco obniża jakość życia pacjentów, negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie i stosunki międzyludzkie, co zwiększa ryzyko depresji.
Charakterystycznym objawem łuszczycy są specyficzne zmiany skórne wynikające z zaburzonego procesu regeneracji naskórka. W początkowej fazie choroby występuje wykwit pierwotny – to wyraźnie odgraniczona, czerwonobrunatna grudka o drobnopłatowej, złuszczającej się powierzchni. Może mieć wielkość od łebka szpilki do wykwitu o średnicy 1–2 cm. Zmiany w pełni rozwinięte, tzw. tarczki są większe (średnicy nawet kilku centymetrów) i pokryte mocno przylegającymi srebrzystymi łuskami, czyli blaszkami łuszczycowymi. Po zdrapaniu łuski ukazuje się błyszcząca, jakby pokryta woskiem powierzchnia (objaw świecy stearynowej) oraz drobne kropelkowate krwawienia (objaw Auspitza).
Łuszczycy może towarzyszyć świąd, głównie w okresie zaostrzenia zmian skórnych.
Fot. 1. Zmiany skórne w łuszczycy
Typowa lokalizacja zmian to łokcie, kolana, owłosiona skóra głowy i okolica lędźwiowo-krzyżowa. W rzadkich przypadkach zmiany obejmują całą powierzchnię skóry.
Dla aktywnej postaci łuszczycy charakterystyczny jest objaw Koebnera – zmiany łuszczycowe występują po upływie 6–12 dni wzdłuż linii zadrapania naskórka.
Erytrodermia w przebiegu łuszczycy
Erytrodermia to stan zapalny skóry, który obejmuje prawie całą powierzchnię ciała. Erytrodermia łuszczycowa jest najcięższą postacią łuszczycy. Żywoczerwonym zmianom przypominającym poparzenia towarzyszy przyspieszone bicie serca, ból, intensywny świąd, gorączka. Chorzy powinni być hospitalizowani. Przewlekła, nawracająca erytrodermia może prowadzić do amyloidozy narządów wewnętrznych.
W razie wystąpienia niepokojących zmian należy się zgłosić do dermatologa.
Łuszczyca jest rozpoznawana na podstawie badania klinicznego po stwierdzeniu wykwitów i ognisk charakterystycznych dla łuszczycy w typowej lokalizacji.
Jeśli obraz kliniczny jest niecharakterystycznym lekarz może przeprowadzić badanie dermatoskopowe (nieinwazyjne badanie, które polega na oglądaniu zmian skórnych specjalnym urządzeniem, w powiększeniu oraz z oświetleniem, pozwalającym na uwidocznienie głębszych struktur ocenianej zmiany) lub wykonać biopsję zmiany do oceny histopatologicznej.
Łuszczyca: zaostrzenie. Co wywołuje wysiew zmian?
W ostatnich latach pojawia się coraz więcej doniesień dotyczących powiązania stanu skóry i stanu psychicznego chorych. Istnienie takiego związku potwierdzono m.in. w przypadku łuszczycy, której wysiewy zaostrzają się w okresie złego stanu psychicznego: stresu, konfliktów i napięcia. Podobne stany psychiczne prowadzą do uruchomienia niekorzystnych zmian fizjologicznych w organizmie, w tym także do zmian patologicznych na skórze.
Wysiew zmian łuszczycowych prowokują także:
- ostre infekcje bakteryjne i wirusowe,
- przewlekłe infekcje: zatok, zębów, pęcherzyka żółciowego, przydatków,
- niektóre leki m.in. antybiotyki, leki przeciwmalaryczne, blokujące receptory,
- przewlekły, silny stres,
- mechaniczne drażnienie skóry: drapanie i zrywanie łusek, szczotkowanie skóry,
- długotrwałe i intensywne leczenie: zbyt długie stosowanie maści i ich mocne wcieranie,
- stosowanie preparatów sterydowych, np. z powodu innych schorzeń.
Stres prowokuje łuszczycę i wywołuje wysiew zmian, ale sama choroba również jest źródłem ogromnego napięcia. Chorzy na łuszczycę potrzebują czasu, by przystosować się nowej sytuacji i nauczyć się żyć z chorobą.Łuszczyca dokucza szczególnie zimą, gdy jest mało słońca (które łagodzi objawy choroby), a skóra jest bardziej sucha.
Łuszczyca: leczenie. Czy można wyleczyć chorobę?
W leczeniu łuszczycy stosuje się terapię miejscową nakierowaną na łagodzenie zmian powstałych na skórze. Nie jest to jedyna metoda leczenia. Ponieważ coraz częściej lekarze zwracają uwagę na stan psychiczny chorego, leczenie zaczyna obejmować łagodzenie stresu. Problemy psychiczne wielu chorych na łuszczycę, poczucie wyobcowania i odrzucenia, zwracają uwagę lekarzy, którzy stres określają jako "trigger factor", czyli czynnik wyzwalający. Dąży się zatem do ograniczania stresu i sytuacji stresowych. W niektórych przypadkach rekomenduje się podjęcie terapii lub wsparcie farmakologiczne.
Łuszczyca – przyczyny powstawania choroby
Przyczyny rozwoju choroby nie są do końca znane. Duże znaczenie ma najprawdopodobniej podłoże genetyczne. Ponieważ kiedy obojga rodziców dotyka łuszczyca, objawy wystąpią u potomstwa z 50 – procentowym prawdopodobieństwem. W przypadku bliźniąt jednojajowych jeśli u jednego z rodzeństwa wystąpią objawy to u drugiego pojawią się one również. Nie bez znaczenia jest również podłoże immunologiczne i zaburzenia komórek Langerhansa oraz pomocniczych limfocytów T (Th1 i Th17).
Ponadto różnego rodzaju czynniki zewnętrzne mogą nasilić lub wywołać chorobę. Należą do nich m.in.:
- stres,
- zakażenia paciorkowcami i gronkowcami,
- ciąża i poród,
- zaburzenia hormonalne, w tym menopauza,
- niewłaściwa higiena i używanie nieodpowiednich kosmetyków,
- alkohol i palenie papierosów,
- zażywanie niektórych leków, np. β-blokery, NLPZ, lit i progesteron.
Niekiedy zdarza się, że pierwsze objawy łuszczycy u dzieci pojawiają się zaraz po przebytej anginie lub w okresie obniżonej odporności. Choroba wygląda podobnie jak u osób dorosłych. Diagnozowana jest zazwyczaj po 10 – tym roku życia.
