Domowe sposoby leczenia wyprysku potnicowego
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) - leczenie
Zasadnicze znaczenie ma wyeliminowanie kontaktu z alergenem lub czynnikiem drażniącym.
Podstawę leczenia przeciwzapalnego kontaktowego zapalenia skóry alergicznego i z podrażnienia stanowią glikokortykosteroidy stosowane miejscowo (np. w maści, kremie) zazwyczaj od kilku do kilkunastu dni. Bardzo suche zmiany na dłoniach lub stopach w ostrym okresie zapalenia mogą wymagać stosowania glikokortykosteroidów pod opatrunkiem. Czasem lekarz może zalecić także stosowanie glikokortykosteroidów doustnie w ciężkich przypadkach ostrego zapalenia lub w przypadku zajęcia dużej powierzchni skóry.
W ostrym zapaleniu z pęcherzykami i wysiękiem (zbieraniem się płynu) oprócz glikokortykosteroidów stosuje się okłady ściągające – z samej wody, z 0,9-procentowym roztworem NaCl lub z octanowinianem glinu. Okłady wysuszają skórę i łagodzą świąd. Stosuje się je kilka razy dziennie – wilgotną bawełnianą tkaninę nakłada się na skórę i zmienia 1–4 razy co 15–30 min.
W przypadku przewlekłego zapalenia i pogrubienia i szorstkości skóry w następstwie zapalenia, szczególnie w kontaktowym zapaleniu skory z podrażnienia, skuteczne są środki nawilżające z dużą zawartością tłuszczów, środki keratolityczne, czyli rozpuszczające zrogowaciałą warstwę naskórka (kremy zawierające polidokanol i mocznik) oraz wazelina.
Świąd można opanować, stosując doustnie leki przeciwhistaminowe lub leki przeciwświądowe (mentol 0,1–2%, kamfora 0,1–3%) miejscowo.
Fototerapię UVA lub UVB, czyli naświetlanie zmian, lekarz może zalecić u chorych, u których inne sposoby leczenia okazały się nieskuteczne albo są przeciwwskazane. Chorzy narażeni na alergeny zawodowe, którzy nie mogą stosować rękawic lub kremów ochronnych, mogą odnieść korzyść z przewlekłego stosowania fototerapii.
W fotoalergicznym i fototoksycznym kontaktowym zapaleniu skóry stosuje się preparaty zawierające filtry promieniowania UVB i UVA.
Co to jest i jak wygląda wyprysk potnicowy?
Wyprysk potnicowy to choroba dermatologiczna, której objawem są zmiany skórne w postaci niewielkich pęcherzyków. Pęcherzyki występują na skórze dłoni (szczególnie na bocznych powierzchniach palców) i podeszwach stóp (w szczególności na łuku stopy). Na wyprysk potnicowy wskazują liczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym lub płynem surowiczo-ropnym. Zmianom w postaci pęcherzyków i pęcherzy towarzyszy silnswy świąd skóry.
Przebieg choroby może być ostry lub przewlekły. Wyprysk potnicowy występuje najczęściej u osób w młodym i średnim wieku. Wskazujące na potnicę pęcherzyki i pęcherze na skórze dłoni i stóp bardzo rzadko występują u dzieci.
Zanim zostanie postawiona diagnoza i wyprysk potnicowy będzie leczony, powinno zostać wykonane badanie mykologiczne w kierunku grzybicy dłoni bądź grzybicy stóp oraz badanie w kierunku rumienia wielopostaciowego. Podobne zmiany skórne mogą także wskazywać na alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry (powstaje wtedy wyprysk kontaktowy), dlatego powinny również zostać wykonane testy alergiczne.
Pojawienie się na skórze dłoni i skórze stóp swędzących pęcherzyków lub pęcherzy, a także innych zmian np. rumienia, krostek i grudek, powinno skłonić do wizyty u lekarza dermatologa. Warto wiedzieć, że nieleczone choroby skóry nie tylko utrudniają normalne funkcjonowanie, ale także mogą doprowadzić do powikłań np. nadkażenia bakteryjnego.
Wyprysk potnicowy – czynniki ryzyka
Wyprysk potnicowy najczęściej występuje wiosną i latem oraz w klimacie wilgotnym. Powstawaniu zmian skórnych sprzyja m.in.
- nieprzestrzeganie zasad higieny,
- stosowanie nieodpowiednio dobranych kosmetyków do mycia i pielęgnacji skóry,
- noszenie obuwia z nieprzewiewnych materiałów,
- nadmierna potliwość stóp i dłoni,
- zakażenie grzybicze skóry rąk i stóp.
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Nie zostały poznane wszystkie przyczyny, które powodują powstawanie typowych dla wyprysku potnicowego zmian skórnych. Do rozwoju choroby zalicza się czynniki pochodzenia zewnętrznego i czynniki pochodzenia wewnętrznego – w szczególności różne alergeny. Według wielu przyczyny wyprysku potnicowego to:
- atopowe zapalenie skóry,
- alergia kontaktowa,
- wywołujące reakcje alergiczne zakażenia grzybicze.
Wpływ na wystąpienie i przebieg (częste nawroty) wyprysku potnicowego ma również palenie papierosów i przyjmowanie niektórych leków. W przypadku chorobowego podłoża wyprysku potnicowego np. reakcji alergicznej na zakażenie grzybicze zmiany w obrębie dłoni cofają się po zastosowaniu leczenia. To samo tyczy się wyprysku potnicowego na stopach – wyleczenie grzybicy powoduje, że charakterystyczne dla wyprysku potnicowego pęcherzyki oraz świąd, stopniowo ustępują.
Wyprysk potnicowy stosunkowo często wywołują przyczyny idiopatyczne – zmiany skórne mogą powstawać spontanicznie lub mieć nieznane podłoże. W wielu przypadkach nie można określić przyczyny powstawania swędzących pęcherzyków na skórze.
Wyprysk potnicowy – diagnostyka i leczenie
Różnicowanie odmian wyprysku stanowi trudność wynikającą z niejednorodnych, często sprzecznych definicji. Wyprysk potnicowy rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego oraz wywiadu lekarskiego. Specjalista może również zaproponować przeprowadzenie testów alergicznych w celu ustalenia przyczyny choroby.
Leczenie wyprysku potnicowego polega na miejscowym stosowaniu maści zwalczających dermatozy. Na wyprysk potnicowy dostępne są w aptekach leki sprzedawane bez recepty, np. zawierające metyloprednizolon (aceponian metyloprednizolonu), syntetyczny glikokortykosteroid mający silne oraz długotrwałe działanie przeciwzapalne oraz immunosupresyjne. Dobre efekty daje ekstrakt z propolisu (np. w formie aerozolu, stosowany miejscowo na skórę), a także okłady z trzyprocentowego kwasu bornego (borowego).
Leczenie wyprysku potnicowego najlepiej przeprowadzać pod okiem dermatologa – choroba bardzo często współwystępuje z zakażeniem grzybiczym. Właściwa diagnoza jest kluczowa w celu rozpoczęcia skutecznej terapii. Dermatolog na wyprysk potnicowy może przepisać leki dostępne na receptę (jeśli bez recepty okażą się nieskuteczne) oraz leki przeciwalergiczne. W przypadku współwystępowania zakażenia grzybiczego specjalista zaproponuje ponadto środki przeciwgrzybicze. Może też zalecić stosowanie antybiotyków. Na czas leczenia należy unikać kontaktu z czynnikami mogącymi zaostrzyć objawy choroby.
Zobacz film: Jakie funkcje pełni skóra człowieka? Źródło: Bez skazy
