Domowe sposoby na leczenie wyprysku kontaktowego
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) - objawy
Charakterystycznym objawem wyprysku kontaktowego jest silny świąd skóry, na powierzchni której tworzy się zaczerwienienie, łuszczące się grudki oraz pęcherzyki. Ważne jest to, że zmiany tworzą się w miejscu kontaktu z np. tkaniną czy tworzywem zawierającym uczulające chorego czynniki (np. pod paskiem czy biżuterią u chorego uczulonego na nikiel, na rękach u sprzątaczki używającej środków czyszczących, na policzkach w miejscu, na który nałożono kosmetyk, który uczulił chorego pod wpływem opalania). Czasem zmiany występują jednak na całej powierzchni ciała. Chorzy na KZS z podrażnienia mogą odczuwać parzący ból lub pieczenie, zwłaszcza w razie kontaktu z substancją silnie drażniącą.
Skóra staje się pogrubiała, bardzo sucha, łuszczy się, wyraźnie zaznaczają się jej naturalne bruzdy (np. na nadgarstkach skóra może przypominać korę drzewa), skóra na dłoniach podeszwach niekiedy pęka powodując ból.
Wyprysk kontaktowy alergiczny
Alergiczny wyprysk kontaktowy pojawia się zazwyczaj w miejscu, w którym skóra miała kontakt z alergenem. Niepożądana reakcja alergiczna może pojawić się nagle, nawet na skutek styczności z substancją, na którą organizm nie wykazywał wcześniej żadnego uczulenia. Uczulenie może spowodować np. proszek do prania lub płyn do płukania tkanin. Zdarzają się przypadki, że podrażnienie występuje w miejscu odległym od zetknięcia skóry z antygenem. Jest to stan charakterystyczny dla krwiopochodnego zapalenia skóry, kiedy alergen rozchodzi się po całym układzie krwionośnym, a widocznym objawem jest np. tzw. syndrom pawiana, czyli zaczerwienienie widoczne w okolicach pośladków. Alergiczny wyprysk kontaktowy jest tak naprawdę opóźnioną reakcją organizmu – rozwija się dopiero po upływie pewnego czasu od kontaktu z substancją wywołującą alergię – nawet po kilku dniach. Podłoże alergiczne często ma wyprysk kontaktowy na twarzy, który może pojawić się na policzkach, czole czy szyi kilkanaście godzin, a nawet kilka dni po kontakcie z alergenem, stąd trudno jest określić jego przyczynę. Często wysypkę, zaczerwienienie, a w niektórych przypadkach pęcherze z płynem pojawiają się na skutek reakcji na kosmetyki lub kontaktu z biżuterią.
Jeżeli zapalenie skóry pojawia się zawsze w miejscu jej styku z drażniącą substancją i do reakcji dochodzi bezpośrednio po kontakcie, jest to niealergiczny wyprysk kontaktowy. Niezależnie od tego, czy podrażnienie pojawia się na tle alergicznym czy niealergicznym, nigdy nie należy drapać wysypki, nawet jeżeli przynosi to chwilową ulgę. Rozdrapanie podrażnień powoduje jeszcze większą wrażliwość naskórka, który przez mechaniczne uszkodzenie staje się podatny na groźne zapalenia o podłożu bakteryjnym i grzybiczym. Przykładem może być wyprysk kontaktowy na dłoniach, czyli tzw. egzema, która pojawia się zazwyczaj na zewnętrznej stronie dłoni. Często jest przypadłością fryzjerek, które mają wielokrotny kontakt z substancjami chemicznymi zawartymi w kosmetykach do włosów, a także świeżo upieczonych mam czy pielęgniarek, które z kolei bardzo często myją ręce. Egzema początkowo jest łagodną reakcją, ale z czasem jej objawy mogą stawać się coraz bardziej uciążliwe. Skóra zazwyczaj jest zaczerwieniona, sucha i swędzi. Z czasem jednak zmiany mogą przerodzić się w pęcherze wypełnione płynem, które pękając, powodują zwiększoną podatność naskórka na infekcje bakteryjne.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) – przyczyny
- Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
- nikiel, np. biżuteria, wykończenia odzieży (zamki, guziki), okulary
- chrom (metale, cement, skóra garbowana)
- kobalt (metale, cement)
- formaldehyd (odzież, lakier do paznokci, tworzywa sztuczne)
- substancje zapachowe (perfumy, olejki eteryczne, kosmetyki)
- balsam peruwiański (perfumy)
- konserwanty (podłoże leków stosowanych miejscowo, kosmetyki)
- przyśpieszacze wulkanizacji i przeciwutleniacze gumy (rękawiczki lateksowe, bielizna, buty, lycra, oleje techniczne)
- leki (neomycyna, benzokaina)
- barwniki (farby do włosów i tkanin)
- kalafonia (kleje, papier, pokosty)
- lanolina (kremy)
- monomery akrylu (cement ortopedyczny).
Czynniki ryzyka rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenie skóry nie są znane, ale wydaje się, że duże znaczenie ma predyspozycja genetyczna.
- Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia
Powstaje w wyniku kontaktu skóry ze stężoną substancją drażniącą (np. silne kwasy albo zasady, wybielacze) albo w wyniku przewlekłego działania mniej stężonej substancji powodującej wysuszenie skóry i uszkodzenie naskórka.
Substancje drażniące:- mydła i detergenty
- alkohole i środki odkażające
- kwasy i ługi
- rozpuszczalniki organiczne, smary, oleje techniczne, benzyna, olej napędowy
- żywice i kleje
- farby, tusze i werniksy
- cement, beton, gips
- środki owadobójcze i grzybobójcze
- nawozy sztuczne
- włókna szklane.
- Fotoalergiczne lub fototoksyczne kontaktowe zapalenie skóry
Przyczyny fototoksycznego kontaktowego zapalenie skóry, to np. dziegieć, furokumaryny (np. psolareny stosowane leczniczo lub zawarte w owocach, zwłaszcza w limonkach i jarzynach), czerwień bengalska (stosowana w okulistyce), niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, pochodne kwasu propionowego (np. ibuprofen).
Przyczyny fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry, to np. kosmetyki z filtrem UV, substancje zapachowe, środki odkażające, leki przeciwgrzybicze.