U nas zapłacisz kartą
Zapalenie mieszka włosowego na głowie - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Zapalenie mieszka włosowego – objawy. Jak leczyć ten stan i jak go uniknąć?
Krostki zlokalizowane na owłosionej skórze głowy, w okolicy zarostu na twarzy, a także m.in. na owłosionej skórze klatki piersiowej mogą wskazywać na zakażenie mieszka włosowego. W tym przypadku wykwity mają charakterystyczną postać pierwotną, po której dojść łatwo jest rozpoznać stan zapalny mieszków włosowych.
Zapalenie mieszka włosowego wywołane jest przez bakterie. Najczęściej jest to zakażenie gronkowcowe. Zapalenie mieszka włosowego może powodować głębokie uszkodzenia skóry, co jest obarczone wysokim ryzykiem powstawania blizn.
Zapalenie mieszka włosowego częściej dotyczy mężczyzn. Może przejść w postać przewlekłą, którą nazywamy figówką. Częstym powikłaniem nadkażenia bakteryjnego skóry jest powstawanie bardzo bolesnych czyraków, które mogą mieć nawet kilkanaście milimetrów średnicy. Z zapaleniem mieszków włosowych najlepiej zgłosić się do dermatologa, który dobierze odpowiednie metody leczenia. Ze względu na częstą lokalizację zmian w okolicy zarostu niezbędne jest szybkie rozpoczęcie terapii, bo pozwala ona uniknąć nie tylko towarzyszących zapaleniu mieszków włosowych dolegliwości, ale także kompleksów, obniżenia samooceny i szpecących wygląd blizn. Ważne! Powstających na skórze ropnych krost i innych wykwitów skórnych nie należy wyciskać, bo grozi to nasileniem się stanu zapalnego oraz rozprzestrzenianiem się zmian skórnych.
Zapalenie mieszków włosowych
Zapalenie mieszków włosowych to częsta jednostka chorobowa, która może mieć podłoże infekcyjne, w tym najczęściej bakteryjne. Typowe wykwity to przymieszkowe krosty, które mogą występować w każdej lokalizacji, przy czym częste jest zajęcie owłosionej skóry głowy czy kończyn.
Zapalenie mieszków włosowych stanowi częsty problem dermatologiczny związany ze stanem zapalnym mieszka włosowego i jego otoczenia. Zapalenie to może być spowodowane zakażeniem, w tym najczęściej bakteryjnym (czynnikiem etiologicznym jest gronkowiec złocisty – Staphylococcus aureus), ale również grzybiczym czy wirusowym.
Do innych czynników odpowiedzialnych za zapalenie mieszków włosowych należą przewlekłe drażnienie czy uraz mechaniczny (pocieranie), co może manifestować się klinicznie w postaci tzw. zespołu niebieskich dżinsów czy zespołu kierowców ciężarówek, gdzie, odpowiednio, zmiany zlokalizowane są na skórze kończyn u osób noszących zbyt ciasne spodnie lub na skórze pośladków u osób przebywających długotrwale w pozycji siedzącej. Inną możliwą przyczyną zapalenia mieszków włosowych są stosowane leki (takie jak glikokortykosteroidy), oleje i smoły (w tym ekspozycja zawodowa), a także stosowane na skórę opatrunki okluzyjne. Warto wspomnieć, że kąpiel w podgrzewanych basenach o zamkniętym obiegu (jaccuzi) może sprzyjać zakażeniu mieszków włosowych wywołanemu przez pałeczkę ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa).
Do zapalenia mieszków włosowych predysponują nadwaga i nadmierna potliwość. Ponadto częściej chorują pacjenci zakażeni HIV i chorzy na AIDS, a także cukrzycę.
Zapalenie mieszków włosowych – przyczyny
Mieszki włosowe to zagłębienia w skórze, z których wyrastają włosy. Stan zapalny może objąć powierzchniową część mieszka lub część umieszczoną głębiej w skórze . Zazwyczaj przyczyną zapalenia jest zakażenie bakteryjne, jednak infekcja może mieć charakter wirusowy, grzybiczy lub w niektórych przypadkach niezakaźny. Ze względu na czynnik wywołujący wyróżniamy zapalenie mieszków włosowych:
- bakteryjne – najczęściej zapalenie wywoływane jest przez bakterie Staphylococcus aureus (gronkowca złocistego). Na ciele pojawiają się krostki, którym nie towarzyszą inne objawy. Inną bakterią wywołującą zapalenie mieszków włosowych jest Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej). Pojawia się najczęściej po kąpieli w skażonej bakterią wodzie, najczęściej nieuzdatnionej w basenach czy wannach z hydromasażem. Chorobę tę mogą wywołać także bakterie Gram-ujemne z rodzajów Klebsiella i Enterobacter,
- drożdżakowe – wywoływane przez drożdżaki z rodzaju Malassezia . Występuje u młodych osób. Zmiany obejmują najczęściej okolicę ramion, pleców i szyi,
- grzybicze – pojawia się najczęściej na skórze głowy, powodując jej łuszczenie oraz wypadanie włosów,
- wirusowe – powoduje je wirus opryszczki. Często dotyka mężczyzn chorujących na opryszczkę wargową, którzy nie zachowują ostrożności podczas golenia twarzy, gdy na wardze pojawi się wykwit,
- pasożytnicze – spowodowane zakażeniem roztoczami z rodzaju Demodex . W wyglądzie przypomina trądzik różowaty, może pojawić się u osób z upośledzoną odpornością,
- środowiskowe – częstą przyczyną zapalenia mieszków włosowych jest mechaniczne tarcie skóry, zwłaszcza w kierunku pod włos. Często powstaje w trakcie golenia, ale może pojawić się w wyniku noszenia zbyt ciasnej odzieży lub obcierania skóry, np. w przypadku osób otyłych. Inną przyczyną środowiskową jest stosowanie kosmetyków, które mają właściwości komedogenne. Zatykają one ujścia mieszków włosowych, co prowadzi do indukcji stanu zapalnego. Niedrożność mieszków włosowych może być spowodowana także przez stosowanie niektórych leków, np. kortykosteroidów [1,2].
Zapalenie mieszków włosowych – leczenie
Zapalenie mieszków włosowych nie zawsze wymaga konsultacji ze specjalistą. Choroba może samoistnie się ograniczyć i ustąpić.
Zakażenie skóry wywołane drobnoustrojami wymaga profesjonalnego leczenia.
W przypadku, gdy objawy zapalenia mieszków włosowych nie ustępują samoistnie w przeciągu 2-3 dni lub gdy zapalenie się powiększa, należy skontaktować się z lekarzem. Lekarz rodzinny może skierować pacjenta do dermatologa. Podczas wizyty trzeba poinformować lekarza o wizycie na basenie, w saunie i kąpieli w jacuzzi. W tych miejscach występuje zwiększone ryzyko zakażenia drobnoustrojami, które mogą wywołać chorobę.
Przed zaleceniem odpowiedniego leczenia lekarz może pobrać wymaz z grudek, aby ustalić, jaki drobnoustrój zaatakował mieszki włosowe. W zależności od wyniku stosuje się różne substancje lecznicze. Lekarz może zalecić:
- roztwór dezynfekcyjny zawierający chlorheksydynę,
- maści z erytromycyną lub klindamycyną stosowane miejscowo na skórę,
- doustne leki zawierające doksycyklinę lub erytromycynę.
W niektórych przypadkach mieszki włosowe mogą być zakażone przez drobnoustroje wykazujące oporność na antybiotyki. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy wykryte zostanie zakażenie gronkowcem złocistym opornym na metycylinę (MRSA). W zależności od stopnia ciężkości zakażenia lekarz może zalecić bardziej złożone leczenie, np.
- połączenie dwóch antybiotyków, w tym trimetoprym – sulfametoksazol, klindamycynę, amoksycylinę, linezolid lub tetracyklinę,
- maść z mupirocyną aplikowaną do nosa.
Ważna jest także odpowiednia pielęgnacja skóry w trakcie leczenia zapalenia mieszków włosowych. Do mycia skóry poleca się stosowanie łagodnych kosmetyków, które jej nie podrażniają. W ich składzie warto szukać dodatku pantenolu czy alantoiny , które wspomagają regenerację i odpowiednio nawilżają skórę. Zmiany powinny być regularnie oczyszczane, co najmniej dwa razy dziennie. Na skórę warto nakładać nawilżające balsamy, które są przeznaczone do skóry wrażliwej i alergicznej. Złagodzą one świąd i stany zapalne występujące na skórze [3]. Ponadto wskazana jest częsta zmiana ręczników i pościeli.
