U nas zapłacisz kartą
Jak skutecznie zapobiegać alergiom?
Alergia - mechanizm powstawania alergii
Gdy alergen, np. roślinny pyłek, po raz pierwszy dostanie się do organizmu kogoś, kto ma predyspozycje do alergii, w układzie odpornościowym powstaną przeciwciała IgE. Pokonają one wroga, czyli pyłek, i niewielka ich ilość pozostanie we krwi na stałe. To na wypadek, gdyby intruz znowu dostał się do organizmu.
Będą żyły przyczepione do powierzchni tzw. komórek kwasochłonnych (znajdują się w surowicy krwi) oraz komórek tucznych, czyli mastocytów (obecnych w tkance łącznej skóry i błon śluzowych). Komórki te zawierają duże ilości różnych substancji zwanych mediatorami, które są odpowiedzialne za pojawienie się objawów uczulenia.
Najważniejszym mediatorem wywołującym reakcję alergiczną jest histamina. Przy pierwszym zetknięciu się z alergenem zwykle nie odczuwamy żadnych dolegliwości: kataru, wysypki, łzawienia ani duszności. Kiedy jednak po raz drugi większa ilość alergenu dostanie się do organizmu, zacznie się reakcja uczuleniowa. Alergeny połączą się z przeciwciałami IgE i zaczną toczyć walkę na powierzchni komórek tucznych i kwasochłonnych.
W czasie tej walki błona komórek zostaje naruszona i z ich środka wydostają się substancje o właściwościach prozapalnych (histamina, leukotrieny). Reakcja alergiczna wywołuje więc stan zapalny w organizmie, dlatego o alergii mówi się jako o chorobie zapalnej.
Reakcji towarzyszą różne dolegliwości, np. wodnisty katar, kichanie, łzawienie, kaszel, kłopoty z oddychaniem, obrzęk, wysypka czy rumień. Przy każdym kolejnym zetknięciu z większą ilością alergenu objawy będą podobne. Mogą być tylko mniej lub bardziej nasilone.
Jakie są objawy alergii na pyłki?
Objawy alergii na pyłki podobne są do przeziębienia. To m.in. nawracający katar, kichanie, łzawiące oczy, suchy kaszel, duszność, ale też bóle głowy, zmęczenie czy swędzące zmiany na skórze. Sezon pylenia roślin zaczyna się wiosną i trwa do późnej jesieni, a sama alergia może nasilać się zależnie od indywidualnej wrażliwości na alergeny.
Objawy alergii mogą złagodzić leki dostępne bez recepty, jednak zawsze podstawą profilaktyki, jest unikanie alergenu. W przypadku alergii na pyłki jest to bardzo trudne, jednak są sposoby, aby ograniczyć stężenie alergenu w swoim otoczeniu.
- Wietrz sypialnię w nocy lub wcześnie rano, gdy poziom pyłków jest niski.
- Nie susz ubrań, ani nie wietrz pościeli na zewnątrz.
- Nie przynoś roślin z pyłkiem do domu.
- Zamykaj okna w ciągu dnia.
- Noś okulary przeciwsłoneczne.
- Unikaj jazdy samochodem przy otwartych oknach.
- Unikaj przebywania na świeżo skoszonym trawniku lub koszenia trawy.
- Unikaj kontaktu ze zwierzętami, które były na zewnątrz i mają pyłek w futrze.
- Umyj włosy przed pójściem spać.
- Po spacerze ściągnij ubranie, które miało kontakt z pyłkiem.
- Jeśli chcesz uprawiać sport na świeżym powietrzu, rób to rano, kiedy rosa nadal wiąże pyłek
- Śledź kalendarz pylenia roślin, żeby wiedzieć, kiedy będzie wysoki poziom alergenu w powietrzu.
Warto wiedzieć, że alergia zaostrza się w kontakcie z dymem tytoniowym, dlatego nie pal i nie przebywaj w towarzystwie osób palących.
Alergia - objawy, rodzaje, leczenie alergii. Jak rozpoznać alergię?
Alergia to nieprawidłowa reakcja organizmu na działanie pewnych czynników lub substancji. Pierwsze objawy alergii mogą pojawić się u niemowląt, ale zdarza się, że alergia ujawnia się po 30. czy nawet 40. roku życia. Już co czwarty Polak cierpi na alergię. Prowadzone na świecie obserwacje dowodzą, że co 10 lat liczba alergików się podwaja. Coraz dłuższa jest też lista alergenów, czyli substancji, które mogą nas uczulać. Dlaczego tak się dzieje? Jakie są przyczyny alergii i jak się ją leczy?
Alergia to nadgorliwość naszego układu odpornościowego. Normalnie jest tak, że gdy do organizmu wtargną np. wirusy czy bakterie, specjalne komórki krwi (limfocyty T) dają sygnał do produkcji przeciwciał, które mają unieszkodliwić chorobotwórcze drobnoustroje. U alergika ten mechanizm szwankuje. Układ odpornościowy rozpoznaje wroga nie tylko np. w wirusach, bakteriach, ale też w zupełnie niewinnych substancjach np. fruwających w powietrzu czy zawartych w jedzeniu. Substancje te nazywane są alergenami.
Spis treści
- Alergia - mechanizm powstawania alergii
- Alergia - przyczyny
- Alergia - rodzaje
- Jakie są objawy alergii?
- Alergia u dzieci i dorosłych
- Alergia - diagnostyka
- Alergia - leczenie
- Alergia - powikłania
Alergia - przyczyny
Każdy czynnik rozpoznany jako nieznany, nieprzyjazny dla układu odpornościowego organizmu może spowodować alergię.
Mogą to być substancje znajdujące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pierze, sierść zwierząt, wełna, pyły, zarodniki pleśni. Nie bez znaczenia pozostaje również wpływ zanieczyszczenia środowiska, a zwłaszcza dymów i spalin.
Alergię wywołują też pokarmy, najczęściej jaja kurze, mleko krowie, orzechy, zwłaszcza orzeszki ziemne, ryby i skorupiaki.
Przyczyną alergii mogą być też substancje chemiczne. Takimi środkami chemicznymi mogą być środki odkażające, m.in. chloramina, formaldehyd, tlenek etylenu, chloroheksyna, z którymi mają kontakt pracownicy ochrony zdrowia, pracujący w przemyśle chemicznym, rolnictwie, rybołówstwie.
Z kolei fryzjerzy, kosmetyczki, producenci kosmetyków mogą być uczuleni na nadsiarczany czy hennę. Natomiast pracownicy służby zdrowia, laboranci są bardziej narażeni na alergię na lateks.
Alergia może się pojawić także po zażyciu leków (alergia polekowa). Najczęściej uczulającymi lekami są antybiotyki (zwykle penicylina).
Dlaczego jedni z nas są alergikami, a inni nie? Do końca nie wiadomo. Najprawdopodobniej winna jest genetyka. Skłonność do alergii można bowiem odziedziczyć po rodzicach, a nawet po dziadkach.
Jeśli jedno z rodziców ma alergię, to ryzyko, że dziecko będzie miało alergię wynosi 20-40 procent. Gdy oboje rodzice mają alergię, ale reagują uczuleniem na różne alergeny, ryzyko choroby u dziecka wzrasta do 30-60 procent.
Jeżeli rodzice mają ten sam rodzaj choroby alergicznej (np. uczulenie na pyłki traw), ryzyko wystąpienia alergii u dziecka wynosi aż 50-80 procent.
Nawet jeśli żadne z rodziców nie ma alergii, nie wyklucza to zupełnie uczulenia u ich dziecka. Specjaliści mówią, że w takim przypadku ryzyko jest około 10-procentowe. Dzieje się tak dlatego, że zawsze może dojść do jakichś mutacji genetycznych u dziecka, a po drugie generalnie mamy coraz większą skłonność do alergii.
Jakie są objawy alergii?
Trudno jednoznacznie stwierdzić, kiedy podejrzewać alergię, ponieważ przebieg i objawy choroby mogą być różne u różnych ludzi. Ponadto np. objawy skórne nie muszą pojawiać się tylko po zetknięciu się skóry z alergenem - pokrzywka może być także objawem uczulenia na białko mleka krowiego.
Dolegliwości mogą też pojawiać się wyłącznie okresowo - np. gdy dziecko pobawi się z kotkiem sąsiada, a jest uczulone na sierść tych zwierząt, albo stale - np. gdy jest uczulone na wszędobylskie roztocze kurzu domowego.
Dlatego bardzo ważne jest, byśmy bacznie obserwowali swoje pociechy i wyławiali wszelkie nietypowe reakcje organizmu na nowe pokarmy w diecie czy kontakt ze zwierzętami albo z pyłkami roślin w czasie ich kwitnienia.
Wziewna
Pokarmowa
Kontaktowa
Przez drogi oddechowe
Przez układ pokarmowy
Roztocza kurzu domowego (a właściwie ich suche, unoszące się w powietrzu odchody), pyłki roślin, sierść i wydzieliny zwierzęce, zarodniki pleśni
Białko mleka krowiego, jaja, soja, cielęcina, wołowina, wieprzowina, podroby, ryby i owoce morza, cytrusy, gluten - czyli białko roślinne znajdujące się w ziarnach zbóż (pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa), brzoskwinie, truskawki, pomidory, szparagi, ziarna roślin strączkowych, czekolada, kakao, sery pleśniowe, orzechy, kwas glutaminowy (stosowany do przyprawiania potraw w chińskich i wietnamskich jadłodajniach)
Detergenty, barwniki zawarte w odzieży, kosmetyki, metale (zwłaszcza nikiel) znajdujące się np. w biżuterii, klamrach pasków do spodni czy zegarków
Intensywne napady kichania, wodnisty katar, zatkany i swędzący nos, drapanie w gardle, suchy napadowy kaszel, duszność, podkrążone oczy, zapalenie spojówek, częste długo trwające i oporne na leczenie infekcje dróg oddechowych, czasem – wysypka
Wymioty, bóle brzucha, biegunki lub zaparcia, swędząca wysypka (rzadziej na całym ciele, częściej na płatkach usznych, w zgięciach łokci i kolan), katar, chrypka, przewlekły kaszel, obrzęk krtani, zapalenie ucha środkowego, czasem duszność
