Jak skutecznie zapobiegać alergiom?

Objawy reakcji alergicznej

Jakie mogą być objawy reakcji alergicznej? Układ odpornościowy każdego z nas może reagować nieco inaczej w przebiegu alergii, a dodatkowo objawy wynikają z rodzaju zajętego układu.

Częste objawy reakcji alergicznej:

  • wodnisty katar, zatkany nos, swędzenie w obrębie nosa, częste kichanie – objawy reakcji alergicznej w przebiegu kataru siennego,
  • duszności, duszący kaszel, ciężki oddech, trudności z oddychaniem – objawy reakcji alergicznej w astmie oskrzelowej,
  • uczulenie na twarzy, na skórze, sucha skóra, wypryski, swędzenie – objawy reakcji alergicznej w przebiegu atopowego zapalenia skóry,
  • bóle brzucha, nudności, mdłości, wymioty – reakcje alergiczne w wyniku alergii pokarmowych,
  • łzawienie oczu, czerwone oczy, pieczenie i obrzęki powiek – częste objawy występujące w wyniku alergicznego zapalenia spojówek,
  • spadek ciśnienia tętniczego, duszności, utrata przytomności, obrzęki, wymioty – takie objawy mogą wskazywać na wstrząs anafilaktyczny.

Typy reakcji alergicznej

Podział reakcji na typy sięga lat 60. ubiegłego stulecia, wg klasyfikacji Gella-Coombsa są to 4 rodzaje reakcji alergicznych:

Reakcja alergiczna typu I

To tzw. reakcja natychmiastowa, występująca najczęściej i wywołująca najczęstsze objawy i choroby alergiczne (np. astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa). Mechanizmem jest tu reakcja przeciwciał klasy IgE na dany alergen.

Reakcja alergiczna typu II

To tzw. reakcja cytotoksyczna, mechanizm polega na reakcji przeciwciał klas IgM i IgG oraz antygenu na błonie komórkowej. Przykłady takich reakcji to m.in. niedokrwistość hemolityczna, choroba hemolityczna noworodka.

Reakcja alergiczna typu III

Ten typ reakcji to tzw. reakcja kompleksów immunologicznych (to kompleks antygen-przeciwciało – wiązanie antygenu z jego swoistym przeciwciałem). Przykłady to: Zjawisko Arthusa, zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych.

Reakcja alergiczna typu IV

To reakcja opóźniona (inaczej nazywana reakcją komórkową). Cechą charakterystyczną są objawy reakcji alergicznej występujące po ok. 72 godzinach od kontaktu z alergenem. Przykładem jest wyprysk kontaktowy alergiczny (inaczej kontaktowe alergiczne zapalenie skóry).

Co może być alergenem i w wyniku czego występują reakcje? Często występujące rodzaje reakcji alergicznych:

  • na ukąszenie pluskwy,
  • na leki,
  • na ugryzienie komara,
  • po kleszczu,
  • na antybiotyki,
  • na krem do twarzy,
  • na mleko,
  • na kota,
  • po szczepieniu,
  • na słońce,
  • na pyłki,
  • na orzechy,
  • na kwas hialuronowy,
  • na czosnek,
  • na gluten,
  • na suplementy i witaminy.

Jakie są objawy alergii na pyłki?

Objawy alergii na pyłki podobne są do przeziębienia. To m.in. nawracający katar, kichanie, łzawiące oczy, suchy kaszel, duszność, ale też bóle głowy, zmęczenie czy swędzące zmiany na skórze. Sezon pylenia roślin zaczyna się wiosną i trwa do późnej jesieni, a sama alergia może nasilać się zależnie od indywidualnej wrażliwości na alergeny.

Objawy alergii mogą złagodzić leki dostępne bez recepty, jednak zawsze podstawą profilaktyki, jest unikanie alergenu. W przypadku alergii na pyłki jest to bardzo trudne, jednak są sposoby, aby ograniczyć stężenie alergenu w swoim otoczeniu.

  1. Wietrz sypialnię w nocy lub wcześnie rano, gdy poziom pyłków jest niski.
  2. Nie susz ubrań, ani nie wietrz pościeli na zewnątrz.
  3. Nie przynoś roślin z pyłkiem do domu.
  4. Zamykaj okna w ciągu dnia.
  5. Noś okulary przeciwsłoneczne.
  6. Unikaj jazdy samochodem przy otwartych oknach.
  7. Unikaj przebywania na świeżo skoszonym trawniku lub koszenia trawy.
  8. Unikaj kontaktu ze zwierzętami, które były na zewnątrz i mają pyłek w futrze.
  9. Umyj włosy przed pójściem spać.
  10. Po spacerze ściągnij ubranie, które miało kontakt z pyłkiem.
  11. Jeśli chcesz uprawiać sport na świeżym powietrzu, rób to rano, kiedy rosa nadal wiąże pyłek
  12. Śledź kalendarz pylenia roślin, żeby wiedzieć, kiedy będzie wysoki poziom alergenu w powietrzu.

Warto wiedzieć, że alergia zaostrza się w kontakcie z dymem tytoniowym, dlatego nie pal i nie przebywaj w towarzystwie osób palących.

Alergia - przyczyny

Każdy czynnik rozpoznany jako nieznany, nieprzyjazny dla układu odpornościowego organizmu może spowodować alergię.

Mogą to być substancje znajdujące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pierze, sierść zwierząt, wełna, pyły, zarodniki pleśni. Nie bez znaczenia pozostaje również wpływ zanieczyszczenia środowiska, a zwłaszcza dymów i spalin.

Alergię wywołują też pokarmy, najczęściej jaja kurze, mleko krowie, orzechy, zwłaszcza orzeszki ziemne, ryby i skorupiaki.

Przyczyną alergii mogą być też substancje chemiczne. Takimi środkami chemicznymi mogą być środki odkażające, m.in. chloramina, formaldehyd, tlenek etylenu, chloroheksyna, z którymi mają kontakt pracownicy ochrony zdrowia, pracujący w przemyśle chemicznym, rolnictwie, rybołówstwie.

Z kolei fryzjerzy, kosmetyczki, producenci kosmetyków mogą być uczuleni na nadsiarczany czy hennę. Natomiast pracownicy służby zdrowia, laboranci są bardziej narażeni na alergię na lateks.

Alergia może się pojawić także po zażyciu leków (alergia polekowa). Najczęściej uczulającymi lekami są antybiotyki (zwykle penicylina).

Dlaczego jedni z nas są alergikami, a inni nie? Do końca nie wiadomo. Najprawdopodobniej winna jest genetyka. Skłonność do alergii można bowiem odziedziczyć po rodzicach, a nawet po dziadkach.

Jeśli jedno z rodziców ma alergię, to ryzyko, że dziecko będzie miało alergię wynosi 20-40 procent. Gdy oboje rodzice mają alergię, ale reagują uczuleniem na różne alergeny, ryzyko choroby u dziecka wzrasta do 30-60 procent.

Jeżeli rodzice mają ten sam rodzaj choroby alergicznej (np. uczulenie na pyłki traw), ryzyko wystąpienia alergii u dziecka wynosi aż 50-80 procent.

Nawet jeśli żadne z rodziców nie ma alergii, nie wyklucza to zupełnie uczulenia u ich dziecka. Specjaliści mówią, że w takim przypadku ryzyko jest około 10-procentowe. Dzieje się tak dlatego, że zawsze może dojść do jakichś mutacji genetycznych u dziecka, a po drugie generalnie mamy coraz większą skłonność do alergii.

W obecnych czasach, ze względu na zmieniający się styl życia, a często również postępujące zanieczyszczenie środowiska, u coraz większej liczby osób zostaje wykrywana alergia na skórze lub różne zmiany o podłożu alergicznym, takie jak krosty uczuleniowe.

Czytaj dalej...

Ryzyko wystąpienia objawów nadwrażliwości na miód jest również nieco wyższe w przypadku osób uczulonych na jad pszczeli sporadycznie może się zdarzyć, że w słoiku miodu znajdą się mikroskopijne fragmenty ciał pszczół oraz cząsteczki samego jadu.

Czytaj dalej...

Częstym powodem wystąpienia alergii skórnej jest również spożycie pokarmów alergizujących orzechów, mleka czy produktów w swoim składzie posiadających gluten oraz wdychanie alergenów alergia wziewna w postaci pyłków czy oparów formaldehydu.

Czytaj dalej...

Ważna jednak jest także codzienna pielęgnacja przesuszonej i swędzącej skóry - zwykle zaleca się natłuszczanie jej i nawilżanie za pomocą kosmetyków z grupy emolientów emulsje do kąpieli, kremy, maści, lotiony.

Czytaj dalej...