Jak skutecznie zapobiegać alergiom?
Alergia - leczenie
Gdy okaże się, że dziecko jest alergikiem, wraz z lekarzem ustalamy plan działania. Na pewno specjalista powie, że dziecko musi unikać alergenu, który je uczula.
Czasem wystarczy np. wystrzegać się kontaktu z kotem lub wyeliminować z diety mleko czy jaja, w przypadku uczuleń np. na pyłki traw - unikać spacerów po łąkach, parkach, w ciągu dnia zamykać okna w mieszkaniu, a wakacje planować tam, gdzie nie pylą właśnie uczulające trawy. Ale gdy czynnik uczulający jest niemal wszędzie (np. roztocze kurzu domowego), pojawia się problem.
Wtedy niezbędne są leki, zwykle przeciwhistaminowe i przeciwzapalne. Czy dziecko będzie musiało je przyjmować, zależy m.in. od tego, jak silna jest alergia i co ją wywołuje. Jeśli jest uczulone na jeden rodzaj pyłków - leki będzie zażywać tylko przez kilka tygodni w roku. Ale np. przy silnej alergii na roztocze, lekarstwa trzeba brać ciągle.
Jeśli leki nie poradzą sobie z alergią, trzeba pomyśleć o kuracji odczulającej. Nie prowadzi się jej w przypadku wykrycia alergii pokarmowej i na leki. Wtedy wystarczy bowiem unikać substancji uczulających. Odczulanie zaleca się natomiast, gdy przyczyną alergii są pyłki roślin, roztocze kurzu domowego, sierść zwierząt, pleśnie, grzyby lub jad owadów.
Terapia polega na przyjęciu serii podskórnych zastrzyków zawierających dany alergen. Początkowo co 7-14 dni podaje się coraz większą jego dawkę. W ten sposób organizm stopniowo przyzwyczaja się i uczy tolerować substancję, którą dotychczas zwalczał. Po 2-4 miesiącach, gdy alergen osiągnie odpowiednio duże stężenie, podaje się już tylko dawki podtrzymujące, zwykle raz w miesiącu. Cała kuracja może trwać nawet do 5 lat.
Później czasem trzeba przyjmować jeszcze tzw. dawki przypominające. Dla małych dzieci, które bardzo boją się zastrzyków niektóre szczepionki odczulające dostępne są także w formie np. doustnych kropli podawanych pod język. Szczepionki kupuje się tylko na receptę. Odczulać można zarówno dzieci (powyżej 5 lat), jak i dorosłych (najlepiej do 55 lat).
Leczenie alergii
Chociaż alergia towarzyszy nam często przez długie lata, właściwe leczenie pozwala na złagodzenie jej objawów i normalne życie. Zaniedbanie terapii może natomiast prowadzić do powikłań (np. nawracających napadów astmy) lub pogłębiania się alergii (np. rozwoju astmy u chorego na alergiczny nieżyt nosa).
Należy stanowczo podkreślić, iż chory nie powinien sięgać po leki przeciwalergiczne bez konsultacji z lekarzem. Wiele preparatów dostępnych jest bez recepty, ale ich stosowanie na własną rękę może prowadzić do groźnych działań niepożądanych.
Okres stosowania leczenia przeciwalergicznego zależy od nasilenia objawów i rodzaju alergii (np. w ostrej pokrzywce zwykle wystarcza doraźne podanie leków, ale w astmie – zwłaszcza ciężkiej – leki trzeba brać stale). Zwykle po opanowaniu objawów przechodzi się na leczenie podtrzymujące jak najmniejszymi dawkami leków.
Z reguły dąży się do miejscowego podawania leków – donosowo, wziewnie, do worka spojówkowego i na skórę. Zaletą takiego podawania leków jest możliwość uzyskania dużego miejscowego stężenia i uniknięcie ogólnoustrojowych działań niepożądanych. Ponadto początek działania leków miejscowych, np. obkurczającego naczynia krwionośne, jest zwykle szybszy niż podanego doustnie. Natomiast u chorych z alergią dotyczącą skóry lub z wieloma chorobami alergicznymi (np. astmą i alergicznym nieżytem nosa) konieczne może być zastosowanie leku doustnego – w pierwszym przypadku np. leku przeciwhistaminowego, w drugim przeciwleukotrienowego. Także w przypadku objawów zagrażających życiu czy silnego zaostrzenia alergii lepiej podać leki ogólnie, np. dożylnie.
Najczęściej stosowane w chorobach alergicznych metody postępowania (w tym immunoterapię) przedstawiono w artykule: Lista leków stosowanych w chorobach alergicznych
Uwaga! Zapoznanie się z zamieszczoną tam tabelą nie zastępuje wizyty lekarskiej – dawkowanie i wskazania dla określonych leków ustala lekarz prowadzący.

Objawy reakcji alergicznej
Jakie mogą być objawy reakcji alergicznej? Układ odpornościowy każdego z nas może reagować nieco inaczej w przebiegu alergii, a dodatkowo objawy wynikają z rodzaju zajętego układu.
Częste objawy reakcji alergicznej:
- wodnisty katar, zatkany nos, swędzenie w obrębie nosa, częste kichanie – objawy reakcji alergicznej w przebiegu kataru siennego,
- duszności, duszący kaszel, ciężki oddech, trudności z oddychaniem – objawy reakcji alergicznej w astmie oskrzelowej,
- uczulenie na twarzy, na skórze, sucha skóra, wypryski, swędzenie – objawy reakcji alergicznej w przebiegu atopowego zapalenia skóry,
- bóle brzucha, nudności, mdłości, wymioty – reakcje alergiczne w wyniku alergii pokarmowych,
- łzawienie oczu, czerwone oczy, pieczenie i obrzęki powiek – częste objawy występujące w wyniku alergicznego zapalenia spojówek,
- spadek ciśnienia tętniczego, duszności, utrata przytomności, obrzęki, wymioty – takie objawy mogą wskazywać na wstrząs anafilaktyczny.