Jak skutecznie zapobiegać alergiom?

Alergia - przyczyny

Każdy czynnik rozpoznany jako nieznany, nieprzyjazny dla układu odpornościowego organizmu może spowodować alergię.

Mogą to być substancje znajdujące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pierze, sierść zwierząt, wełna, pyły, zarodniki pleśni. Nie bez znaczenia pozostaje również wpływ zanieczyszczenia środowiska, a zwłaszcza dymów i spalin.

Alergię wywołują też pokarmy, najczęściej jaja kurze, mleko krowie, orzechy, zwłaszcza orzeszki ziemne, ryby i skorupiaki.

Przyczyną alergii mogą być też substancje chemiczne. Takimi środkami chemicznymi mogą być środki odkażające, m.in. chloramina, formaldehyd, tlenek etylenu, chloroheksyna, z którymi mają kontakt pracownicy ochrony zdrowia, pracujący w przemyśle chemicznym, rolnictwie, rybołówstwie.

Z kolei fryzjerzy, kosmetyczki, producenci kosmetyków mogą być uczuleni na nadsiarczany czy hennę. Natomiast pracownicy służby zdrowia, laboranci są bardziej narażeni na alergię na lateks.

Alergia może się pojawić także po zażyciu leków (alergia polekowa). Najczęściej uczulającymi lekami są antybiotyki (zwykle penicylina).

Dlaczego jedni z nas są alergikami, a inni nie? Do końca nie wiadomo. Najprawdopodobniej winna jest genetyka. Skłonność do alergii można bowiem odziedziczyć po rodzicach, a nawet po dziadkach.

Jeśli jedno z rodziców ma alergię, to ryzyko, że dziecko będzie miało alergię wynosi 20-40 procent. Gdy oboje rodzice mają alergię, ale reagują uczuleniem na różne alergeny, ryzyko choroby u dziecka wzrasta do 30-60 procent.

Jeżeli rodzice mają ten sam rodzaj choroby alergicznej (np. uczulenie na pyłki traw), ryzyko wystąpienia alergii u dziecka wynosi aż 50-80 procent.

Nawet jeśli żadne z rodziców nie ma alergii, nie wyklucza to zupełnie uczulenia u ich dziecka. Specjaliści mówią, że w takim przypadku ryzyko jest około 10-procentowe. Dzieje się tak dlatego, że zawsze może dojść do jakichś mutacji genetycznych u dziecka, a po drugie generalnie mamy coraz większą skłonność do alergii.

Typy reakcji alergicznej

Podział reakcji na typy sięga lat 60. ubiegłego stulecia, wg klasyfikacji Gella-Coombsa są to 4 rodzaje reakcji alergicznych:

Reakcja alergiczna typu I

To tzw. reakcja natychmiastowa, występująca najczęściej i wywołująca najczęstsze objawy i choroby alergiczne (np. astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa). Mechanizmem jest tu reakcja przeciwciał klasy IgE na dany alergen.

Reakcja alergiczna typu II

To tzw. reakcja cytotoksyczna, mechanizm polega na reakcji przeciwciał klas IgM i IgG oraz antygenu na błonie komórkowej. Przykłady takich reakcji to m.in. niedokrwistość hemolityczna, choroba hemolityczna noworodka.

Reakcja alergiczna typu III

Ten typ reakcji to tzw. reakcja kompleksów immunologicznych (to kompleks antygen-przeciwciało – wiązanie antygenu z jego swoistym przeciwciałem). Przykłady to: Zjawisko Arthusa, zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych.

Reakcja alergiczna typu IV

To reakcja opóźniona (inaczej nazywana reakcją komórkową). Cechą charakterystyczną są objawy reakcji alergicznej występujące po ok. 72 godzinach od kontaktu z alergenem. Przykładem jest wyprysk kontaktowy alergiczny (inaczej kontaktowe alergiczne zapalenie skóry).

Co może być alergenem i w wyniku czego występują reakcje? Często występujące rodzaje reakcji alergicznych:

  • na ukąszenie pluskwy,
  • na leki,
  • na ugryzienie komara,
  • po kleszczu,
  • na antybiotyki,
  • na krem do twarzy,
  • na mleko,
  • na kota,
  • po szczepieniu,
  • na słońce,
  • na pyłki,
  • na orzechy,
  • na kwas hialuronowy,
  • na czosnek,
  • na gluten,
  • na suplementy i witaminy.

Alergia - rodzaje

Zwykle daje o sobie znać wiosną. Alergenami roznoszonymi przez powietrze są najczęściej pyłki kwitnących roślin: traw, zbóż, drzew. Ale uwaga: alergia wziewna może dokuczać przez cały rok. Uczulać może bowiem wszystko, co unosi się w powietrzu: zarodniki grzybów i pleśni, roztocza, cząsteczki kurzu, sierść zwierząt, a nawet odchody owadów.

Występuje wtedy, gdy organizm reaguje alergicznie na składnik pożywienia. Można być uczulonym jednocześnie na bardzo wiele pokarmów. Warto wiedzieć, że zazwyczaj uczulają produkty, które są w danym kraju najczęściej jadane. Ale uczulać może praktycznie wszystko. Najpopularniejsze alergeny to: białko mleka krowiego, jaja, ziarna zbóż, cielęcina, wołowina, ryby, niektóre warzywa (pomidory, szparagi, seler) i owoce (truskawki, jabłka, czereśnie, ananasy, kiwi, brzoskwinie), czekolada, orzechy, migdały, soja, miód.

O tym rodzaju alergii mówi się wtedy, gdy uczulają rzeczy, z którymi masz kontakt. Najczęściej uczula chrom, nikiel, formaldehyd, barwniki włókiennicze, olejki zapachowe, aromaty i parabeny (konserwanty) dodawane do kosmetyków i środki chemiczne. W zasadzie wszystkie związki chemiczne mające kontakt ze skórą mogą powodować alergię. W efekcie uczulający może okazać się tusz do rzęs, płyn do mycia naczyń, biżuteria, klamra od paska, a nawet oprawki okularów.

Reakcja alergiczna – co robić, ile trwa, typy reakcji alergicznych

Reakcja alergiczna na twarzy, na skórze, występująca miejscowo lub na całym ciele – istnieją różne typy reakcji alergicznych, objawy zależą od rodzaju alergii i zajętego narządu. Przyczyny uczuleń również są zróżnicowane – występują reakcje alergiczne na ugryzienie pluskwy lub owada (np. uczulenie na komary), na antybiotyk, na tatuaż, po alkoholu, po szczepieniu, na składniki kosmetyków (np. na kwas hialuronowy), na proszek do prania. Co robić i jak reagować w przypadku reakcji alergicznej? Jakie są typy reakcji alergicznych i czy silna reakcja alergiczna jest groźna? Jak odróżnić rumień wędrujący od reakcji alergicznej?

Niedawno szerokim echem odbiły się ustalenia naukowców z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, którzy wprost zakomunikowali, że jego działanie na alergię to mit, a co więcej - nadużywane może szkodzić osłabiając działanie profesjonalnych leków.

Czytaj dalej...

Ryzyko wystąpienia objawów nadwrażliwości na miód jest również nieco wyższe w przypadku osób uczulonych na jad pszczeli sporadycznie może się zdarzyć, że w słoiku miodu znajdą się mikroskopijne fragmenty ciał pszczół oraz cząsteczki samego jadu.

Czytaj dalej...

Częstym powodem wystąpienia alergii skórnej jest również spożycie pokarmów alergizujących orzechów, mleka czy produktów w swoim składzie posiadających gluten oraz wdychanie alergenów alergia wziewna w postaci pyłków czy oparów formaldehydu.

Czytaj dalej...

W przypadku zauważenia u siebie uporczywych objawów, należy udać się do lekarza, który zleci odpowiednie testy alergiczne, pozwalające na wykrycie źródła alergii, wdrożenia odpowiedniego leczenia, a w rezultacie zminimalizowania jej objawów.

Czytaj dalej...