U nas zapłacisz kartą
Alergie i zmiany skórne - jak je rozpoznać i leczyć?
Zmiany skórne – rodzaje
Zmiany skórne, w nomenklaturze medycznej nazywane wykwitami, są objawem dermatoz, czyli chorób skóry. Niektóre z nich, wspólnie z innymi objawami zgłaszanymi przez pacjenta, mogą naprowadzać na rozpoznanie schorzeń ogólnoustrojowych np. chorób autoimmunologicznych lub zaburzeń hormonalnych. Wykwity skórne można podzielić na pierwotne i wtórne. Do pierwszej grupy zaliczane są zmiany pojawiające się w początkowej fazie procesu chorobowego. Należy do nich:
- plama – czyli zmiana zabarwienia pewnego fragmentu skóry, która jest niewyczuwalna przy dotyku. Np. czerwone plamy na ciele mogą sugerować alergię, rumień wędrujący (powiększająca się plama z centralnym przejaśnieniem) to zmiana skórna charakterystyczna dla boreliozy,
- grudka – to zmiana wynosiła ponad powierzchnię skóry o wielkości do 1 cm. Wykwit o większym rozmiarze nosi nazwę tarczki. Ustępują bez pozostawienia blizny,
- guz – to wyniosła zmiana skórna o znacznej wielkości. Goi się z pozostawieniem blizny,
- pęcherz – wyniosły wykwit skórny wypełniony przezroczystym płynem,
- krosta – w odróżnieniu od pęcherza wypełniona jest treścią ropną,
- bąbel – to wyniosła zmiana skórna koloru białego lub różowego o znacznej spoistości. Bąble na skórze są objawem chorób nazywanych pokrzywkami, których przyczyną najczęściej jest alergia.
Wykwity wtórne powstają w wyniku progresji zmian pierwotnych i są ich następstwem. Można do nich zaliczyć: strupy, owrzodzenia, nadżerki, blizny, a także przeczosy (linijne ubytki naskórka powstające w wyniku drapania), pęknięcia i sięgające znacznie głębiej rozpadliny. Zmianom skórnym może towarzyszyć świąd, ból oraz pieczenie.
W Projekt Skóra
znamy potrzeby każdej skóry
w każdym wieku.
Leczenie alergii skórnej
Podstawą jest unikanie alergenów. Poza w leczeniu alergii skórnej dobrze sprawdzają się leki przeciwhistaminowe nowej generacji - cetyryzyna, lewocetyryzyna, loratadyna, desloratadyna, feksofenadyna. Jeśli świąd jest wyjątkowo dokuczliwy, lekarz może zaproponować połączenie ich z lekami I generacji, które nie tylko łagodzą swędzenie, ale również działają uspokajająco. W ciężkich przypadkach pokrzywki (szczególnie gdy dojdzie do obrzęku naczynioruchowego) lekarz może zdecydować o podaniu doustnych glikokortykosteroidów (te w maści przepisuje się bardzo rzadko) - stosuje się je możliwie krótko, bo ich stosowanie wiąże się z licznymi skutkami ubocznymi.
Przy wszelkich alergiach skórnych zaleca się wizytę u lekarza i przestrzeganie jego zaleceń, jednak pewne działania można także podjąć we własnym zakresie. Do takich działań należy choćby pranie ubrań. Na szczęście obecnie na rynku dostępnych jest wiele produktów przyjaznych dla skóry. Zaleca się używanie hipoalergicznych środków do prania w postaci proszku i płynu. W przypadku mydła odplamiającego do usuwania plam z tkanin białych i kolorowych, pościeli i dywanów trzeba używać takich produktów, które powstały na podstawie wielu badań i posiadają starannie opracowaną formułę. Taka formuła powinna bazować na mydle w 100 proc. naturalnym. Wtedy można mieć pewność, że mydło posiada pozytywne wyniki badań dermatologicznych, co oznacza, że jest przyjazne dla skóry i nie powoduje podrażnień. Jako produkt naturalny jest również bezpieczny dla środowiska.
Wykwity wtórne
Nadżerka jest powierzchownym ubytkiem naskórka, który ustępuje bez pozostawienia blizny. Nadżerki tworzą się w miejscu wykwitów pierwotnych: pęcherzyków, pęcherzy, krost, sączących grudek.
Przeczos
Fot. 9. Przeczos
Przeczos linijny ubytek naskórka będący następstwem drapania. Odmiennie niż nadżerki, przeczosy występują w skórze niezmienionej na skutek mechanicznych urazów.
Pęknięcie, szczelina
Pęknięcie, szczelina jest płytkim linijnym ubytkiem skóry dotyczącym głównie naskórka. Występuje w okolicach, gdzie skóra narażona jest na napinanie i rozciąganie (okolica otworów naturalnych, brodawek sutkowych, dużych stawów). Czynnikami predysponującymi do pęknięć są: suchość skóry i jej wzmożone rogowacenie (rogowiec dłoni i stóp), obrzęk i stan zapalny (wyprzenia drożdżakowe, grzybica stóp międzypalcowa).
Rozpadlina
Rozpadlina różni się od pęknięcia głębszym usadowieniem, sięgającym do skóry właściwej. Zmiany te łatwiej ulegają wtórnemu zakażeniu, goją się z pozostawieniem blizny.
Łuska
Fot. 10. Łuska
Fot. 11. Strup
Fot. 12. Owrzodzenie
Łuska jest wykwitem powstającym w wyniku niepełnego oddzielania się powierzchownych, zrogowaciałych warstw naskórka.
Ze względu na wielkość łusek wyróżniamy: złuszczanie otrębiaste (łupież skóry owłosionej głowy, przyłuszczyca plackowata drobnoogniskowa, odra) i złuszczanie płatowe (erytrodermie, płonica, choroba Kawasakiego).
Strup
Strup – wykwit powstający na skutek zasychania na powierzchni skóry płynu surowiczego, ropnego lub surowiczo-krwawego z resztkami rozpadłych komórek, krwinek i bakterii. Następstwem strupów pokrywających nadżerki są przejściowe przebarwienia, natomiast pokrywających owrzodzenia – blizny.
Testy na alergię skórną. Kiedy najlepiej je wykonać?
W diagnostyce tego typu schorzeń wykonuje się testy skórne, które pozwalają określić, jakie konkretnie czynniki prowokują niepożądane reakcje układu odpornościowego.
Zastosowanie mają w tym przypadku przede wszystkim dwie metody:
- naskórkowe testy płatkowe (NTP) - wykonuje się je u pacjentów z podejrzeniem wyprysku kontaktowego. Na czym polegają? Na plecy przykleja się plastry nasączone określonymi alergenami. Najczęściej są to chrom, nikiel, kobalt, konserwanty, barwniki, leki oraz substancje zapachowe. Po 48 godzinach plastry są usuwane i wówczas dokonywany jest pierwszy odczyt. Drugi ma miejsce dzień później. Ocena jest dokonywana w trzypunktowej skali w zależności od zaobserwowanych objawów (brak / rumień / rumień i grudki / rumień, grudki i pęcherzyki),
- skórne testy punktowe (STP) - wskazaniem do ich wykonania jest podejrzenie atopowego zapalenia skóry, a także alergii na leki, pyłki, roztocza, składniki pokarmowe. Z technicznego punktu widzenia badanie polega na nałożeniu na skórę próbek różnych alergenów na skórę oraz substancji kontrolnych (histamina i sól fizjologiczna) a następnie nakłuciu tych miejsc. Po 20 minutach odczytuje się wynik. Na alergię wskazuje pojawienie się bąbla o średnicy przekraczającej rozmiary bąbla kontrolnego wywołanego działaniem histaminy. Typowe zestawy alergenów wykorzystywanych w tego typu badaniu zawierają m.in. pyłki drzew, traw i chwastów, a także roztocza kurzu, sierść i naskórek zwierząt domowych oraz grzyby pleśniowe. Niekiedy dodaje się do nich także próbki produktów żywnościowych.
Oprócz tego można wykonać też testy na alergie z krwi. W tym przypadku oznacza się przeciwciała klasy IgE skierowane przeciw konkretnych antygenom, co również stanowi potwierdzenie nieprawidłowego działania układu odpornościowego.
Testy skórne wykonywane w większych zestawach kosztują od 150 do nawet 350 złotych. W przypadku badań immunologicznych z krwi cena za sprawdzenie jednego tylko alergenu wynosi kilkadziesiąt złotych. Dobra wiadomość dla pacjentów jest taka, że wszystkie te badania można wykonać za darmo, jeśli tylko posiada się skierowanie od lekarza alergologa.
