U nas zapłacisz kartą
Atopowe zapalenie skóry - Kody ICD-10, Diagnoza i Terapia
Atopowe zapalenie skóry – przyczyny
Atopowe zapalenie skóry jest wynikiem nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego, który nadmiernie reaguje na niewielkie ilości antygenów dotykających skórę. W efekcie w organizmie dochodzi do zwiększonej produkcji przeciwciał typu IgE, które mają za zadanie zwalczać alergeny obecne w naszym środowisku. Przyczyny wywołujące to schorzenie są wielowymiarowe i nie zostały jeszcze w pełni wyjaśnione. Skłonność do rozwoju atopowego zapalenia skóry jest determinowana przez różnorodne czynniki, które mogą wpływać na nasilenie objawów w różnym stopniu. Są to m.in.:
- czynniki genetyczne – ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry w populacji dzieci, gdzie jeden z rodziców jest dotknięty tą chorobą, zwiększa się do poziomu 20-40%. Szczególnie istotne jest to, gdy matka jest osobą chorą, gdyż jej wpływ na ryzyko zachorowania dziecka jest większy niż w przypadku ojca. Jeżeli obydwoje rodzice cierpią na atopowe zapalenie skóry, szanse na wystąpienie choroby u potomstwa mogą wzrosnąć nawet do 60-80%. Ponadto bliźnięta jednojajowe są znacznie częściej dotknięte AZS niż bliźnięta dwujajowe,
- zanieczyszczenie środowiska i warunki klimatyczne – substancje chemiczne, które znajdują się w powietrzu zanieczyszczonym przez spaliny, mogą osłabiać naturalne mechanizmy obronne organizmu, co ułatwia penetrację alergenów. Istotna jest również tzw. hipoteza nadmiernej higieny, według której nadmierna ochrona dzieci przed alergenami, poprzez utrzymywanie ich w środowisku o wysokim stopniu czystości, może przyczyniać się do nieprawidłowego rozwoju układu odpornościowego i zwiększać ryzyko alergii w przyszłości,
- czynniki psychogenne – stres i silne emocje mogą nasilać objawy AZS. Pacjenci, którzy nie potrafią skutecznie radzić sobie ze stresem, często doświadczają zaostrzenia objawów choroby,
- czynniki klimatyczne – wysoka temperatura sprzyja nadmiernemu poceniu się, co może pogarszać stan skóry osób z atopowym zapaleniem skóry. Różnorodność środowiska naturalnego, zależna od warunków klimatycznych, wpływa na ilość i rodzaj alergenów w otoczeniu,
- substancje drażniące – kontakt z czynnikami drażniącymi, takimi jak detergenty, konserwanty, rozpuszczalniki czy dym tytoniowy, a także kontakt skóry z twardą wodą czy szorstkimi materiałami, mogą uszkodzić delikatną barierę ochronną skóry, co z kolei może zaostrzać objawy AZS,
- alergeny pokarmowe – są szczególnie niebezpieczne dla dzieci poniżej 2. roku życia. W tym okresie układ immunologiczny przewodu pokarmowego jest jeszcze niedojrzały, co zwiększa ryzyko, że pojawi się alergia pokarmowa na takie produkty jak białka mleka krowiego, jaja, orzechy, ryby czy skorupiaki,
- alergeny powietrzopochodne – alergeny wziewne, takie jak roztocza, sierść zwierząt, pyłki roślin oraz alergeny grzybicze i bakteryjne, są znaczącymi czynnikami przyczyniającymi się do rozwoju AZS.
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry (AZS), inaczej zwane wypryskiem atopowym, to przewlekła choroba skóry, która przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Charakteryzuje ją wybitnie nasilony świąd, suchość i zaczerwienienie skóry, które odzwierciedla toczący się w niej proces zapalny. Pojawiają się takie zmiany skórne jak:
- grudki,
- nadżerki,
- przeczosy (powierzchowne, linijne ubytki w skórze świadczące o drapaniu i świądzie).
Za powstanie AZS odpowiedzialne są mechanizmy genetyczne, zaburzenia immunologiczne, uszkodzenie bariery naskórkowej, czynniki środowiskowe i zachwianie równowagi w składzie mikrobiologicznym skóry.
Częstość występowania AZS u dzieci wynosi średnio 10–15%. Ponad połowę rozpoznań ustala się przed końcem 1 r.ż. U ok. 5–20% pacjentów choroba przetrwa do wieku dorosłego. AZS może również pojawić się po raz pierwszy u osoby dorosłej. Według szacunków dzieje się tak u jednej spośród czterech dorosłych osób chorujących na AZS. Z powodu AZS cierpi około 5–10% osób dorosłych.
Występowanie atopowego zapalenia skóry jest częstsze w krajach uprzemysłowionych oraz w dużych miastach. AZS może współistnieć z innymi chorobami z kręgu atopii takimi jak alergiczny nieżyt nosa, astma, alergia pokarmowa.
Przeczytaj także:
Co to jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, nawrotowa choroba, nazywana inaczej wypryskiem atopowym, alergicznym zapaleniem skóry, wypryskiem alergicznym czy świerzbiączką. Jej objawy pojawiają się na skutek kontaktu danej osoby z uczulającymi ją alergenami – np. pokarmowymi lub wziewnymi. Alergeny te kontaktują się z komórkami obronnymi skóry, po czym doprowadzają do rozwoju uczulenia poprzez pobudzenie limfocytów. Kiedy dojdzie do powtórnego spotkania z tymi czynnikami, na skórze zaczynają pojawiać się określone zmiany: zaczerwienienie, grudki, pęcherze, a nawet niewielkie ranki, które z czasem pokrywa zgrubiała, wysuszona skóra. Innym podstawowym objawem klinicznym choroby jest uporczywy świąd.
Uwaga: alergiczne zapalenie skóry może występować zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych.Warto wiedzieć: w przypadku dzieci cierpiących na AZS istnieje duże ryzyko wystąpienia w późniejszym okresie życia objawów chorób atopowych ze strony układu oddechowego – alergicznej dychawicy oskrzelowej i alergicznego nieżytu nosa.
Jak wygląda atopowe zapalenie skóry? Objawy AZS
Objawy atopowego zapalenia skóry są wyraźne i zazwyczaj łatwe do rozpoznania. Wśród pierwszych oznak choroby znajduje się uczucie suchości skóry, zaczerwienienie i uporczywy świąd. Należy podkreślić, że dolegliwości takie jak świąd i suchość skóry nasilają się zwykle wieczorem oraz w nocy, co może prowadzić do zaburzeń snu i pogorszenia ogólnego samopoczucia pacjenta. Nawet w okresach remisji, kiedy to objawy wydają się ustępować, mogą one nadal utrzymywać się.
Co ważne, nieustanny świąd prowokuje pacjentów do drapania, co może prowadzić do kolejnych uszkodzeń skóry. Osoby zmagające się z atopowym zapaleniem skóry są bardziej narażone na infekcje bakteryjne, co sprawia, że skóra atopowa jest bardziej podatna na podrażnienia i zapalenia, co z kolei może jeszcze bardziej nasilać świąd. Ten mechanizm tworzy rodzaj „błędnego koła”, które komplikuje proces leczenia osób dotkniętych atopowym zapaleniem skóry.
