U nas zapłacisz kartą
Atopowe zapalenie skóry - Kody ICD-10, Diagnoza i Terapia
Co robić, aby uniknąć zachorowania dziecka na AZS?
W przypadku dzieci, u których nie obserwuje się jeszcze objawów chorobowych, a w rodzinach występują choroby alergiczne, zaleca się karmienie naturalne noworodków i niemowląt, odpowiednią dietę matek karmiących, opóźnienie i stopniowe rozszerzanie diety dziecka w zakresie pokarmów stałych oraz ograniczenie kontaktu dziecka z alergenami środowiskowymi.
Jeżeli wystąpią wczesne objawy chorobowe, należy zmniejszyć kontakt organizmu pacjenta ze szkodliwymi czynnikami środowiskowymi, odpowiednio pielęgnować skórę dziecka oraz zapobiegać infekcjom. Ogniska zapalne (np. w jamie ustnej w postaci próchniczych, niedoleczonych zębów czy obecność ropnych migdałków) mogą być przyczyną nasilenia zmian skórnych, zatem istotne jest ich jak najwcześniejsze wyleczenie.
Atopowe zapalenie skóry – leczenie
Leczenie atopowego zapalenia skóry jest procesem długotrwałym i złożonym. Do dyspozycji pozostają zarówno metody farmakologiczne, jak i niefarmakologiczne. Wśród najważniejszych wymienia się:
Atopowe zapalenie skóry - leczenie niefarmakologiczne
Podstawą terapii atopowego zapalenia skóry jest pielęgnacja za pomocą specjalnych środków, nazywanych emolientami. Są to preparaty na bazie tłuszczów, których zadaniem jest odbudowa płaszcza lipidowego skóry i „naprawa” bariery naskórkowej. Regularne stosowanie emolientów zatrzymuje wodę w głębszych warstwach skóry i zapobiega jej wysychaniu. W pielęgnacji skóry atopowej należy unikać kosmetyków zawierających substancje drażniące, zapachowe oraz konserwanty. Nie są również wskazane długie i gorące kąpiele. Warto obserwować swój organizm i unikać czynników, które powodują zaostrzenie zmian skórnych (wełniane ubrania, alergeny wziewne, stres). Bardzo istotną metodą leczenia AZS jest fototerapia. Jest to leczenie za pomocą promieniowania ultrafioletowego. Polega ono na naświetlaniu powierzchni skóry objętych procesem chorobowym specjalnie dobraną wiązką światła. Fototerapia wpływa na złagodzenie świądu oraz reakcji zapalnych. Tej metody nie stosuje się jednak u dzieci poniżej 12. roku życia.
Atopowe zapalenie skóry - leczenie farmakologiczne miejscowe
Przez wiele lat podstawą leczenia farmakologicznego AZS były miejscowo stosowane glikokortykosteroidy (nazywane potocznie sterydami). Mają one głównie działanie przeciwzapalne. W tej grupie leków znajduje się wiele preparatów o różnej sile i długości działania, co umożliwia indywidualne prowadzenie terapii. Lekami miejscowymi stosowanymi w leczeniu AZS są tzw. inhibitory kalcyneuryny. W tej grupie znajdują się dwa preparaty: takrolimus i pimekrolimus. Podstawową zaletą jest brak skutków ubocznych, typowych dla terapii za pomocą sterydów. Główną wadą pozostaje, póki co, ich wysoka cena. Ważną kwestią pozostaje stosowanie miejscowych środków odkażających, przede wszystkim antybiotyków. Ich użycie jest wskazane wyłącznie w sytuacji zainfekowania (nadkażenia) zmian skórnych. Nie należy stosować maści antybiotykowych "na wszelki wypadek". Takie postępowanie sprzyja bowiem rozwojowi oporności bakterii na antybiotyki.
Diagnostyka i rozpoznanie
- Jak lekarz ustala rozpoznanie?
Rozpoznanie AZS ustala lekarz na podstawie dokładnie zebranego wywiadu lekarskiego oraz wyniku badania pacjenta z oceną charakteru wykwitów skórnych. Najczęściej choroba diagnozowana jest na podstawie objawów klinicznych. Jednostki chorobowe wymagające zróżnicowania z AZS wymieniono w tabeli 2. Lekarz może zdecydować o potrzebie wykonania badań dodatkowych celem pogłębienia diagnostyki i/lub przeprowadzenia diagnostyki różnicowej.
W Polsce do rozpoznania AZS najczęściej stosuje się kryteria diagnostyczne Hanifin’a i Rajki
W zależności od wywiadu lekarskiego, wyniku badania, objawów dodatkowych, wieku chorego diagnozowanie pacjenta z AZS może być uzupełnione o testy alergologiczne. Stosuje się je w celu wykrycia czynników, które mogą wywoływać lub zaostrzać objawy AZS. Nie są one niezbędne do postawienia rozpoznania. U 30% pacjentów testy diagnozujące alergię IgE-zależną mogą być ujemne, co jak wspominano wyżej, nie wyklucza rozpoznania choroby.
Najczęściej wykonywane badania w AZS to punktowe testy skórne (skin prick test), naskórkowe testy płatkowe oraz badanie stężenia swoistych przeciwciał IgE we krwi (NTP).