U nas zapłacisz kartą
Beta blokery a wypadanie włosów - Przyczyny, Skutki i Sposoby Zapobiegania
Jakie leki wpływają na wypadanie włosów?
Lekami najczęściej powodującymi nadmierne wypadanie włosów mogą być np.:
- cytostatyki stosowane w chemioterapii,
- niektóre środki antykoncepcyjne,
- retinoidy wykorzystywane w dermatologii,
- leki przeciwzakrzepowe,
- środki obniżające stężenie lipidów,
- leki immunosupresyjne – stosowane w chorobach autoimmunologicznych lub przeszczepach narządów,
- beta-blokery stosowane w schorzeniach kardiologicznych.
Wypadanie włosów zazwyczaj rozpoczyna się z pewnym opóźnieniem – nawet po kilku miesiącach - od zadziałania szkodliwego czynnika. To dlatego na polekową utratę owłosienia najbardziej narażone są osoby w trakcie długotrwałej terapii lub przyjmujące na stałe daną substancję.
Terapie, które łączy ryzyko
Pomimo szerokiego zastosowania w wielu schorzeniach, leczenie beta-blokerami pociąga za sobą istotne ryzyko. Warto w tym zakresie zwrócić uwagę nie tylko na przeciwwskazania, ale także na objawy wynikające z nasilenia działania leku przy źle dobranych dawkach.
Silne działanie beta-blokerów na układ krążenia i wpływ, jaki mają na cały organizm wymaga bardzo precyzyjnego i zgodnego z zaleceniami lekarza dawkowania. Nieumyślne przedawkowanie beta-blokerów (wyłączając próby samobójcze) jest częstym powodem wezwania Zespołów Ratownictwa Medycznego. Starsi pacjenci, szczególnie z zaburzeniami pamięci, zażywający wiele leków kilka razy dziennie mogą pomylić się przy ich przyjmowaniu. Ryzyko wystąpienia bradykardii może doprowadzić nie tylko do omdlenia, ale również do stanu zagrożenia życia. Wielu pacjentów, którzy pomylili dawki i przyjęli większe ilości beta-blokerów jest hospitalizowanych na Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych z powodu silnej, zagrażającej życiu bradykardii.
Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) 2021 przewidują algorytm postępowania u takich pacjentów. Określają one precyzyjnie postępowanie zarówno w przypadku bradykardii, jak również w przypadku wstrząsu anafilaktycznego, który dotyczy pacjentów przyjmujących beta-blokery. Chodzi o to, że u chorych przyjmujących β-blokery adrenalina może nie poprawić stanu klinicznego, dlatego w takich przypadku pomóc może podawany dożylnie glukagon.
Z kolei przy ciężkim zatruciu beta-blokerami, rekomendowanym postępowaniem według ERC jest terapia wysokimi dawkami insuliny. U pacjentów z ciężką bradykardią stosuje się także atropinę, a w przypadku niepokojących objawów takich jak wstrząs, omdlenie, niedokrwienie mięśnia sercowego czy w ciężkiej niewydolności serca – przezskórną elektrostymulację serca.
Co ciekawe, według niektórych badań podaż nieselektywnych beta-blokerów wiąże się z wystąpieniem nagłego wzrostu stężenia potasu. Stan ten nazywany jest hiperkaliemią i stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Aktualnie prowadzi się wiele badań, które mają doprecyzować tę korelację i być może hiperkaliemia dołączy do działań niepożądanych beta-blokerów.
Stany lękowe, choroba alkoholowa i inne zaburzenia
Beta-blokery znajdują także zastosowanie w leczeniu objawów psychosomatycznych stanów lękowych o różnej etiologii oraz nerwic. W tym przypadku niektóre z leków tej grupy (propranolol i atenolol) stosowane są off-label – poza zarejestrowanymi wskazaniami, czyli gdy rozpoznanie, dawkowane lub sposób podawania jest odmienne niż wskazane w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Ich korzystne działanie w takich przypadkach wynika ze spadku ciśnienia tętniczego, co prowadzi do jednoczesnego zmniejszenia drżenia, pocenia się, wrażenia kołatania serca czy problemów z zachowaniem prawidłowej akcji oddechowej (takich jak np. hiperwentylacja przy ataku histerii).
Leki beta-adrenolityczne mogą mieć również korzystne działanie u pacjentów z chorobą alkoholową, u których konieczne jest łagodzenie objawów abstynencji.
Przyczyna 3. Choroby
Oprócz wymienionych problemów hormonalnych, istnieją inne choroby, które mogą powodować nadmierne wypadanie włosów. Zazwyczaj dotyczy to chorób autoimmunologicznych np. tocznia, reumatoidalnego zapalenia stawów, sarkoidozy czy łuszczycy. Dla tocznia rumieniowatego charakterystyczne jest łysienie bliznowaciejące, co oznacza, że włosy, które wypadły, już nie odrosną – rozwiązaniem jest tutaj przeszczep włosów u kobiet.
Oprócz tego, łysienie mogą powodować też cukrzyca i choroby wątroby. Do możliwych przyczyn należą również grzybica i łojotokowe zapalenie skóry. Wypadanie włosów czasem jest skutkiem chorób zakaźnych, szczególnie przebiegających z wysoką gorączką np. grypy czy zapalenia płuc. Jedną z najpowszechniejszych przyczyn jest anemia, na którą cierpi nawet ⅓ dorosłych kobiet. Jeśli więc pojawiają się takie problemy, jak osłabienie, chroniczne zmęczenie, blada skóra, nieregularne bicie serca, szumy w uszach, bóle głowy czy nadwrażliwość na zimno, warto zgłosić się do lekarza.
