U nas zapłacisz kartą
Biała chemia a wypadanie włosów - Przyczyny, Skutki i Rozwiązania
Kolory Chemioterapii – co oznaczają?
Chemioterapia to jedna z podstawowych metod leczenia nowotworów. Stosowane leki można podzielić na pewne grupy, w zależności od ich działania, mocy i efektów ubocznych.
Kolory Chemioterapii to potoczna nazwa poszczególnych grup leków, stosowana dla leków podawanych dożylnie. Kolor chemioterapii zależy od koloru roztworu w kroplówce, podawanego pacjentowi. Terminologię tą często stosują zarówno pacjenci jak i lekarze oraz pielęgniarki. Pamiętaj kolory chemioterapii to znaczne uproszczenie pod którym mogą kryć się różne leki o różnym działaniu i skutkach ubocznych – dlatego zawsze pytaj o nazwę leku!
Jak podawana jest chemioterapia? Skuteczność chemioterapii
Leki cytostatyczne podawane są na kilka sposobów. Najczęściej wprowadzane są do organizmu drogą dożylną, jednak mogą być również podawane m.in. doustnie w formie tabletek, dokanałowo (do płynu mózgowo-rdzeniowego) i bezpośrednio do guza nowotworowego. Chemioterapia podawana dożylnie wymaga założenia welonu, cewnika lub specjalnego portu. Chemioterapia może być podawana w warunkach szpitalnych oraz w warunkach ambulatoryjnych. Szczególnym rodzajem chemioterapii jest chemioterapia paliatywna, której celem nie jest wyleczenie pacjenta, co ma związek z brakiem szans na skuteczne leczenie w bardzo zaawansowanym stadium raka, ale przyniesienie ulgi w cierpieniu.
Chemioterapię dzielimy nie tylko pod względem drogi podania. Istotnym dla każdego pacjenta podziałem chemioterapii jest dobór leków, które mają na celu zniszczenie komórek nowotworowych.
Wyróżniamy następujące rodzaje chemioterapii podawanej dożylnie:
- biała chemia – leczenie z wykorzystaniem bleomycyny, które pozwala ochronić przed uszkodzeniem komórki szpiku kostnego i jest stosunkowo dobrze tolerowane przez pacjentów, wywołując niewiele skutków ubocznych,
- chemia żółta – leczenie z wykorzystaniem m.in. 5-fluorouracylu, metotreksatu lub cyklofosfamidu, które stosowane jest w uzupełniającej terapii raka piersi,
- chemia czerwona – leczenie z wykorzystaniem preparatów z grupy antracyklin, które charakteryzuje się największą siłą działania oraz wiąże się z wysokim ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych.
Jak już zostało wspomniane, leki przeciwnowotworowe z grupy cytostatyków oraz inne terapia antynowotworowe dobierane są do rodzaju komórek nowotworu, a także stopnia zaawansowania choroby i ogólnego stanu pacjenta. Przed zastosowaniem konkretnej metody leczenia brane są pod uwagę korzyści dla pacjenta i zagrożenia, które może spowodować terapia antyrakowa.
Biała chemioterapia (biała chemia) - co zawiera?
- raka płaskonabłonkowego głowy i szyi,
- raka szyjki macicy oraz zewnętrznych narządów płciowych,
- chłoniaków nieziarniczych o średniej i wysokiej złośliwości,
- raka jądra,
- wysięku w jamie opłucnej pochodzenia nowotworowego.
Substancje podawane we wlewach w trakcie białej chemioterapii należą do grupy leków cytostatycznych. Oznacza to, że są związkami chemicznymi wykorzystywanymi w lecznictwie onkologicznym do niszczenia komórek nowotworowych.
Niestety biała chemia atakując zmiany chorobowe uszkadza również zdrowe narządy i tkanki. Związane jest to z tym, że komórki nowotworowe są przekształconymi przez mutacje komórkami naszego ciała.
Bolesne i uciążliwe dla pacjenta działania niepożądane są wpisane w praktycznie każdy rodzaj terapii onkologicznej. Biała chemioterapia, mimo tego, iż w powszechnej opinii pacjentów jest łatwiejsza do zniesienia od czerwonej, również wywołuje niekorzystne reakcje organizmu.
Bleomycyna, będąca głównym składnikiem białej chemii, działa poprzez wywoływanie rozszczepienia nici DNA w komórkach nowotworowych. Przy wysokich stężeniach leku hamowana jest także synteza komórkowego RNA i białek.
Bleomycyna blokuje w ten sposób namnażanie się zmutowanych komórek oraz stymuluje proces samobójczej śmierci, czyli apoptozy. Ostatecznie podanie leku blokuje rozwój guza nowotworowego oraz zabija budujące go komórki.
Jak powstaje nowotwór?
Komórki nowotworowe mogą powstać w organizmie na każdym etapie życia. Początek chorobie nowotworowej dają patologicznie zmienione komórki, które nie zostały zwalczone przez układ immunologiczny. Większość nowotworów to choroby nabyte, które rozwijają się na skutek działania zewnętrznych czynników mutagennych. Do grupy czynników mutagennych zaliczamy m.in. substancje toksyczne, promieniowanie jonizujące, a także stosowanie używek. Jedynie niewielki odsetek nowotworów to choroby wrodzone, jednak ryzyko rozwoju raka mogą znacząco zwiększać niektóre mutacje genetyczne. Tak jest w przypadku m.in. raka piersi.
Komórki nowotworowe bardzo szybko się dzielą, co sprawia, że w krótkim czasie dochodzi do ich nagromadzenia się w organizmie. Ze względu na patologiczne zmiany w komórkach nowotworowych zostaje zahamowany proces ich naturalnego obumierania, a niekontrolowane podziały komórkowe uniemożliwiają efektywne zwalczanie komórek raka przez układ odpornościowy. Nowotwory złośliwe powodują powstawanie przerzutów w okolicznych narządach, a także przerzutów odległych. Niektóre z chorób nowotworowych rozwijają się bardzo szybko, jednak istnieją również nowotwory złośliwe, które przez długi czas nie dają charakterystycznych objawów. Tak jest m.in. w raku piersi – guz może wzrastać latami, będąc początkowo zmianą, która nie zagraża zdrowiu i życiu.
Leczenie nowotworów wymaga działania, które jest ukierunkowane na zniszczenie konkretnego typu komórek nowotworowych. Leczenie systemowe nowotworów złośliwych, czyli zastosowanie chemioterapii, nie działa wybiórczo, co wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych terapii. Chemia niszczy nie tylko chore komórki, ale także wpływa na funkcjonowanie komórek zdrowych, jednak nie należy rezygnować z tej metody leczenia, bo walka z rakiem to walka na śmierć i życie, którą można wygrać.
