U nas zapłacisz kartą
Rak skóry typu C44 - Nowe wyzwania i perspektywy leczenia
Rak skóry (czerniaki skóry) – C43, C44
Według statystyk zachorowalność na raka skóry, zwłaszcza czerniaka, w ciągu ostatnich 30 lat wzrosła aż czterokrotnie. Rak skóry stanowi jedną czwartą wszystkich przypadków raka. W Stanach Zjednoczonych większość przypadków raka skóry została odnotowana u młodych kobiet. Fakt ten może być skutkiem stale rosnącej popularności relaksu w słońcu, ewentualnie nadmiernego opalania się w solariach.
O chorobie raka skóry
Rak skóry obejmuje wiele rodzajów nowotworów skóry. Niektóre są łagodne (benigne) i stanowią raczej problem kosmetyczny. Do najczęstszych złośliwych typów raka skóry należą przede wszystkim nowotwory górnej warstwy skóry, to znaczy rak naskórka – rak podstawnokomórkowy (łac. carcinoma basocellulare, basalioma), rak płaskonabłonkowy (łac. carcinoma spinocellulare) i najbardziej niebezpieczny oraz najbardziej znany czerniak (melanom).
Rak podstawnokomórkowy uszkadza przede wszystkim miejsce, z którego pochodzi oraz jego okolicę, rak płaskonabłonkowy jednak już wytwarza przerzuty nawet w odległych narządach, dlatego wczesne wykrycie objawów jest bardzo ważne. Innym typowym objawem czerniaka jest początkowo niepozorna plamka, która może pojawić się zarówno na czystej skórze, jak i na podstawie znamiona bądź plamki pigmentowej, w dużej mierze pojawiają się przerzuty nie tylko do innych miejsc na skórze, ale także do węzłów chłonnych, mózgu, płuc lub wątroby.
Przyczyny choroby
Specjaliści przypisują wzrost liczby chorób nowotworowych skóry nie tylko rozwojowi ruchu turystycznego i lepszej sytuacji ekonomicznej, która pozwala na podróżowanie za słońcem, ale także utrzymującym się trendom opalonej skóry, „zmuszając” wiele osób do nadmiernej i niechronionej ekspozycji na promienie słoneczne lub odwiedzania solaria. Można z całą pewnością stwierdzić, że przyczyną raka skóry są przede wszystkim promienie słoneczne, zwłaszcza tzw. promieniowanie UVB, które uszkadzają komórki skóry i powodują ich niekontrolowane mnożenie i dzielenie. Bardzo ryzykowne jest opalanie się osób o jasnej i wrażliwej skórze lub osób z dużą liczbą znaków pigmentowych, jak również osób, które często wcześniej poparzyły się na słońcu, zwłaszcza w okresie do 18 lat, kiedy skóra jest najbardziej wrażliwa. Kolejnym czynnikiem są predyspozycje rodzinne, u osób, które już miały raka skóry, prawdopodobieństwo wystąpienia choroby jest aż 10 razy większe. Specjaliści nie wykluczają wpływu osłabionego układu immunologicznego na powstanie choroby.
Rak skóry – rokowanie
Rokowanie uzależnione jest od umiejscowienia, grubości, wielkości oraz stopnia zróżnicowania nowotworu. W przypadku raka podstawnokomórkowego wyleczenie jest możliwe w ponad 95% przypadków. Większość miejscowych nawrotów choroby można usunąć bez większych problemów. Chociaż zwykle ten typ nowotworu prawie nigdy nie ulega uogólnieniu (nie daje przerzutów), to należy zwrócić uwagę na fakt, że istnieje możliwość, choć niezwykle rzadko, agresywnego przebiegu tej choroby nawet z przerzutami.
W przypadku raka kolczystokomórkowego rozwijającego się na podłożu rogowacenia świetlnego w obrębie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne rokowanie jest dobre. Najwyższy stopień złośliwości występuje w przypadku rozwoju raka kolczystokomórkowego na podłożu blizn, przewlekłych stanów zapalnych, w miejscach drażnionych. Przy zajęciu okolicznych węzłów chłonnych 5-letnie przeżycie notuje się u 20–25% pacjentów. Gorzej rokują również zmiany występujące na czerwieni wargowej, na prąciu lub sromie, chociaż za najgorszą lokalizację uważa się błonę śluzową jamy ustnej.
Raki skóry - objawy
Rozpoznanie raka kolczystokomórkowego można ustalić na podstawie obecności rozwijającego się powoli pojedynczego guza lub owrzodzenia o nacieczonej podstawie i wyniosłych brzegach. Może też być wykwitem przypominającym bliznę. Owrzodzenie i krwawienie zmiany to objawy późne, które występują w zmianach nowotworowych o znacznym zaawansowaniu. Objawem świadczącym o zaawansowaniu choroby mogą być również stwierdzone przerzuty w węzłach chłonnych regionalnych (w okolicy pachowej – przy zmianach na kończynach górnych, w okolicy pachwinowej – przy zmianach na kończynach dolnych, w węzłach chłonnych szyjnych – przy zmianach w obrębie głowy i szyi).
W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy się zgłosić do lekarza rodzinnego, dermatologa w miejscu zamieszkania lub do Regionalnego Centrum Onkologicznego w mieście wojewódzkim.
Raki skóry – rozpoznanie
Rozpoznanie raka skóry ustala się na podstawie oglądania zmiany skórnej, także pod dermatoskoptem oraz badania histopatologicznego wyciętej zmiany lub rzadziej – fragmentu zmiany pobranego do badania. Lekarz zbada też węzły chłonne w okolicy, w której znajduje się nowotwór.
- terapię fotodynamiczną – metodę nieinwazyjną, pozwalającą na niszczenie tkanki nowotworowej, bez zbędnych uszkodzeń tkanki zdrowej, polega na wykorzystaniu reakcji fototoksycznej, do której dochodzi w wyniku zastosowania substancji fotouczulającej i światła o odpowiedniej dla danej substancji długości fali, jest użyteczna w przypadku stanów przedrakowych (zwłaszcza rogowacenia słonecznego), w pewnych odmianach raka podstawnokomórkowego i wczesnych raka kolczystokomórkowego. Zaletami terapii fotodynamicznej są: selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała
- 5% maść 5-fluorouracylową lub imikwimod – w przypadku drobnych i powierzchownych ognisk
- radioterapię (obecnie rzadko stosowaną), jest to najlepsza metoda leczenia u osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu lub kriochirurgicznemu ze względu na stan ogólny bądź warunki miejscowe, oraz u osób niewyrażających zgody na leczenie tymi metodami
- chemoradioterapiaę, czyli podawanie leków uwrażliwiających na działanie radioterapii, a następnie radioterapię
- laser CO2
- interferon α-2 oraz rekombinowany interferon β we wstrzyknięciach doogniskowych w przypadku leczenia raków podstawnokomórkowych, metoda ta jednak jest żmudna, droga i długookresowa,
- leki systemowe, czyli działające na cały organizm.
