Nowotwory skóry łagodne - Przewodnik po diagnozie, leczeniu i profilaktyce

Nowotwory skóry

Jak podkreślają eksperci - nowotwory złośliwe skóry obejmują dwie główne podgrupy: czerniaka oraz niebarwnikowe nowotwory skóry (rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy oraz rak skóry z komórek Merkla).

Najczęściej występującym nowotworem skóry jest rak podstawnokomórkowy, który stanowi najmniejsze zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Znacznie rzadziej występuje rak kolczystokomórkowy, który wcześnie usunięty jest całkowicie wyleczalny.

Najrzadszym nowotworem z tej grupy jest czerniak - jest on jednocześnie najbardziej niebezpieczny. Warto podkreślić, że czerniak jest nowotworem złośliwym, ale nie jest rakiem, gdyż jego pochodzenie jest nienabłonkowe.

W obrębie skóry mogą występować także inne rzadkie nowotwory np. pochodzenia mezenchymalnego (mięsak Kaposiego, włókniakomięsak guzowaty skóry, mięsak naczyniopochodny) lub pierwotne chłoniaki skóry - z limfocytów T lub z limfocytów B.

Raki skóry – rozpoznanie

Rozpoznanie raka skóry ustala się na podstawie oglądania zmiany skórnej, także pod dermatoskoptem oraz badania histopatologicznego wyciętej zmiany lub rzadziej – fragmentu zmiany pobranego do badania. Lekarz zbada też węzły chłonne w okolicy, w której znajduje się nowotwór.

  • terapię fotodynamiczną – metodę nieinwazyjną, pozwalającą na niszczenie tkanki nowotworowej, bez zbędnych uszkodzeń tkanki zdrowej, polega na wykorzystaniu reakcji fototoksycznej, do której dochodzi w wyniku zastosowania substancji fotouczulającej i światła o odpowiedniej dla danej substancji długości fali, jest użyteczna w przypadku stanów przedrakowych (zwłaszcza rogowacenia słonecznego), w pewnych odmianach raka podstawnokomórkowego i wczesnych raka kolczystokomórkowego. Zaletami terapii fotodynamicznej są: selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała
  • 5% maść 5-fluorouracylową lub imikwimod – w przypadku drobnych i powierzchownych ognisk
  • radioterapię (obecnie rzadko stosowaną), jest to najlepsza metoda leczenia u osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu lub kriochirurgicznemu ze względu na stan ogólny bądź warunki miejscowe, oraz u osób niewyrażających zgody na leczenie tymi metodami
  • chemoradioterapiaę, czyli podawanie leków uwrażliwiających na działanie radioterapii, a następnie radioterapię
  • laser CO2
  • interferon α-2 oraz rekombinowany interferon β we wstrzyknięciach doogniskowych w przypadku leczenia raków podstawnokomórkowych, metoda ta jednak jest żmudna, droga i długookresowa,
  • leki systemowe, czyli działające na cały organizm.

Nowotwory łagodne

Nowotwory łagodne to nowe masy tkankowe, które rosną powoli przesuwając, ale nie niszcząc sąsiednich tkanek. W pewnych przypadkach wzrost guza zostaje zatrzymany na długie okresy. W przeważającej większości otoczone są torebką. Komórki nowotworowe są dobrze zróżnicowane, czyli podobne do komórek tkanki, z której się wywodzą. Leczenie takiej zmiany jest skuteczne, gdyż po jej usunięciu (resekcji) nie następują nawroty. Nowotwór łagodny nie nacieka węzłów chłonnych, nie daje przerzutów.

Nowotwory miejscowo złośliwe to grupa, która może naciekać i niszczyć okoliczne tkanki bądź powodować objawy z ich ucisku. Dodatkowo po usunięciu mogą dawać wznowy i powodować nawrót choroby. Przykładem mogą być guzy mieszane ślinianek bądź niektóre glejaki.

Ile osób w Polsce choruje na nowotwory złośliwe?

Rocznie w Polsce nowotwory złośliwe rozpoznaje się u około 170 tys., a ponad 100 tys. osób umiera z ich powodu. Obecnie ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową. Nowotwory złośliwe są drugą w kolejności przyczyną zgonu w Polsce (po chorobach układu krążenia), odpowiadając za około jedną czwartą wszystkich zgonów.

U mężczyzn najwięcej zachorowań notuje się między 55. a 79. rokiem życia. U kobiet najwięcej zachorowań przypada na grupę wieku 50–74 lat. W grupie wiekowej 20–59 lat kobiety chorują częściej niż mężczyźni. Najwięcej zgonów nowotworowych u obu płci przypada na siódmą i ósmą dekadę życia.

Najczęstsze nowotwory w Polsce

Według raportu Nowotwory złośliwe w Polsce w 2019 roku najczęściej występujące nowotwory u kobiet w Polsce to rak piersi, płuc i jelita grubego. Najwięcej Polek umiera na raka płuca, dlatego że rak płuc często jest wykrywany w zaawansowanym stadium, kiedy szanse na wyleczenie są już znacząco mniejsze. Drugie i trzecie miejsca pod kątem umieralności kobiet w Polsce zajmują kolejno nowotwory piersi i jelita grubego.

Najczęstszym nowotworem mężczyzn jest nowotwór gruczołu krokowego, na drugim miejscu znajduje się rak płuc, nadal jednak stanowią dominującą nowotworową przyczynę zgonu mężczyzn. Na trzecim miejscu znajduje się rak jelita grubego.

Wybrane treści dla Ciebie

Polip hiperplastyczny Kilka miesięcy temu miałem wykonaną kolonoskopię ze względu na problemy jelitowe. Wynik histopatu: polip hiperplastyczny. Czy potrzebna jest kontrolna kolonoskopia?

Rak jelita cienkiego i inne złośliwe nowotwory jelita cienkiego Objawy nowotworu jelita cienkiego są uzależnione od stopnia zaawansowania choroby, a także umiejscowienia i rodzaju nowotworu. Na wczesnym etapie choroby objawy są zazwyczaj mało specyficzne.

Nowotwór - co to, rozwój, podział

Nowotwór to nieprawidłowa tkanka. Nowotwory mogą był łagodne lub złośliwe. Łagodne nowotwory są częste, nie powodują powstania przerzutów i w większości są nieszkodliwe, choć mogą np. uciskać sąsiednie tkanki. Nowotwory złośliwe (np. raki) mogą powodować przerzuty i prowadzić do śmierci. Nowotwory mogą powstawać w zdrowych tkankach lub w tzw. zmianach przednowotworowych, czyli zmianach, które nie są nowotworami złośliwymi, ale których obecność powoduje większe ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy. W leczeniu nowotworów zasadniczą rolę odgrywa czas - im wcześniej leczenie zostanie podjęte, tym większa szansa wyleczenia.

Nowotwór to nieprawidłowa tkanka powstająca z jednej „chorej” komórki organizmu. Rośnie ona w wyniku niekontrolowanych podziałów komórek, połączonych z jednoczesnym zaburzeniem różnicowania się powstających komórek. Proces tworzenia nowotworu, czyli nowotworzenia to karcynogeneza.

Organizm traci kontrolę nad procesem namnażania się komórek w wyniku mutacji różnych genów, które kodują białka pełniące istotną rolę w cyklu komórkowym. Geny takie nazywamy protoonkogenami i antyonkogenami.

Część nowotworów rozwijających się u człowieka jest dziedziczna – stanowią one około 5–10% wszystkich chorób nowotworowych. Nowotwory rozwijają się tylko w takich tkankach, których komórki cechują się zdolnością do rozmnażania. Nie powstają zatem z dojrzałych neuronów (komórki nerwowe) i kardiomiocytów (komórki mięśnia sercowego), ponieważ wymienione komórki utraciły już zdolność do namnażania się.

Zaletami terapii fotodynamicznej są selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała.

Czytaj dalej...

Skłonność do przerzutów jest znacznie mniejsza w przypadku zmian wywodzących się z rogowacenia słonecznego, a zwiększa się w przypadku rozwoju nowotworu na podłożu owrzodzeń, blizn i przewlekłych stanów zapalnych.

Czytaj dalej...

Mięsak Kaposiego - jako nowotwór pochodzenia naczyniowego szerzący się w obrębie skóry objawia się obecnością niebolesnych, rosnących guzków lub zlewnych plam lub nacieczeń najczęściej w okolicach podudzia lub na stopach stanowią one tak zwaną postać zapalną charakterystyczną dla początku choroby skóry.

Czytaj dalej...

Skłonność do przerzutów jest znacznie mniejsza w przypadku zmian wywodzących się z rogowacenia słonecznego, a zwiększa się w przypadku rozwoju nowotworu na podłożu owrzodzeń, blizn i przewlekłych stanów zapalnych.

Czytaj dalej...