U nas zapłacisz kartą
Nowotwory skóry łagodne - Przewodnik po diagnozie, leczeniu i profilaktyce
Zmiany skórne nowotworowe
Wielu lekarzy twierdzi, iż skóra to zwierciadło ciała człowieka. Zmiany, jakie się na niej pojawiają, bardzo często wiele mówią o rozwijających się stanach chorobowych. Jest to też w wielu przypadkach sygnał o pojawieniu się choroby nowotworowej skóry. Dlatego tak istotne znaczenie ma obserwacja i konsultowanie takich zmian. Skóra zmienia się w trakcie rozwoju nowotworu.
Jakie zmiany skórne pojawiają się w przypadkach chorób nowotworowych? Oto najważniejsze:
● zmiany guzkowe- niekiedy przybierają postać zmian guzkowo-wrzodziejących. Pojawiają się wtedy na skórze pojedyncze zmiany w formie nieregularnego uwypuklenia, często połączone z owrzodzeniem,
● zmiany powierzchowne- swoim wyglądem przypominają łuszczycę i głównie pojawiają się na tułowiu,
● zmiany wrzodziejące- wtych przypadkach nowotwór jest osadzony głęboko w tkankach. Pojawiają się zmiany przypominające wyglądem typowe wrzody, otoczone specyficzną walcowatąobwolutą (brzegiem),
● zmiany bliznowate- są najtrudniejszedo wykrycia i skojarzenia z chorobą nowotworową. Swym wyglądem takie zmiany niewiele różnią się od normalnej skóry. To nieostre odgraniczenie bardzo utrudnia ich diagnostykę. W tym przypadku zmiany nowotworowe są raczej rozległe i płaskie,
● zmiany barwnikowe- charakteryzują się ciemnym wyglądem (barwnikiem) i przypominają płaski lub lekko guzkowaty odczyn.
Rak skóry – rokowanie
Rokowanie uzależnione jest od umiejscowienia, grubości, wielkości oraz stopnia zróżnicowania nowotworu. W przypadku raka podstawnokomórkowego wyleczenie jest możliwe w ponad 95% przypadków. Większość miejscowych nawrotów choroby można usunąć bez większych problemów. Chociaż zwykle ten typ nowotworu prawie nigdy nie ulega uogólnieniu (nie daje przerzutów), to należy zwrócić uwagę na fakt, że istnieje możliwość, choć niezwykle rzadko, agresywnego przebiegu tej choroby nawet z przerzutami.
W przypadku raka kolczystokomórkowego rozwijającego się na podłożu rogowacenia świetlnego w obrębie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne rokowanie jest dobre. Najwyższy stopień złośliwości występuje w przypadku rozwoju raka kolczystokomórkowego na podłożu blizn, przewlekłych stanów zapalnych, w miejscach drażnionych. Przy zajęciu okolicznych węzłów chłonnych 5-letnie przeżycie notuje się u 20–25% pacjentów. Gorzej rokują również zmiany występujące na czerwieni wargowej, na prąciu lub sromie, chociaż za najgorszą lokalizację uważa się błonę śluzową jamy ustnej.
Przyczyny nowotworów skóry
Do najważniejszych przyczyn należą także:
- narażanie skóry na działanie czynników chemicznych,
- poddawanie skóry podrażnieniom mechanicznym,
- narażanie na działania o charakterze termicznym,
- blizny poparzeniowe,
- nadmierne zrogowacenia,
- róg skórny,
- pergaminowa skóra,
- uwarunkowania genetyczne,
- owrzodzenia w obrębie miejsc zranienia na skórze,
- promieniowanie emitowane przez solarium.
Pewne czynniki zdecydowanie zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwór skóry. Do takich należy jasna karnacja. Bardzo często osoby z I fototypem skóry doświadczają takich negatywnych zmian na skórze. Ale nie oznacza to, iż osoby z ciemną karnacją nie chorują na raka skóry. Ten nowotwór może rozwinąć się u każdego, nawet u osób o ciemnej karnacji. Czynnikiem sprzyjającym jest także ukończenie 40 roku życia.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Pacjentowi zaleca się wizyty kontrolne zgodnie z zaleceniami lekarza. Zwykle obejmują one kontrole w okresie po zabiegu operacyjnym, a następnie co 3 miesiące w ciągu pierwszego roku oraz co 6 miesięcy w ciągu kolejnych lat. Ważne jest samobadanie, czyli oglądanie samodzielnie skóry przez pacjenta i w razie zauważenia niepokojących zmian niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza.
Ze względu na fakt, że promieniowanie słoneczne jest najważniejszym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu raka skóry, głównym celem profilaktyki jest ograniczenie ekspozycji na UV, które powinno polegać na stosowaniu preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi, ubrań ochronnych, ograniczeniu czasu spędzanego na wolnym powietrzu w godzinach największego nasłonecznienia i przebywanie w cieniu. W ciągu ostatnich 30 lat odkryto wiele mechanizmów mających wpływ na powstawanie różnych nowotworów skóry. Odkrycia te przyczyniły się do stworzenia środków ochronnych i chemioprewencyjnych, które zwiększają możliwości zapobiegania nowotworom.
Chemioprewencja to dziedzina powstała w wyniku oddziaływania wiedzy odnoszącej się do: kancerogenezy (powstawania komórek nowotworowych), biologii komórki, badań przesiewowych w kierunku raka lub wczesnego jego wykrywania. Na podstawie badań wiadomo, że selen chroni przed wystąpieniem raka podstawnokomórkowego, a retinoidy przed rogowaceniem słonecznym. Coraz popularniejszą formą zapobiegania nowotworom skóry jest zażywanie polifenoli (zawartych np. w zielonej herbacie), które mają właściwości antyoksydacyjne.
Najważniejszym elementem profilaktyki raka skóry jest unikanie promieniowania UV i maksymalne skrócenie czasu ekspozycji skóry na bezpośrednie promieniowanie słoneczne. Stosowanie preparatów przeciwsłonecznych jako pierwszej linii obrony przeciwnowotworowej oparte jest na wynikach kontrolowanych badań przeprowadzonych u pacjentów z dużym ryzykiem rozwoju raka, które wykazały, że codzienne używanie produktów o szerokim spektrum ochrony zmniejszyło liczbę zmian typu rogowacenia słonecznego.
