Niezłośliwe nowotwory skóry - Przegląd i Najnowsze Odkrycia (D23)

Jak się leczy niezłośliwe nowotwory tkanek miękkich?

Po wykonaniu badań obrazowych lub bezpośrednio po stwierdzeniu powierzchownie położonego guza, zazwyczaj planuje się wycięcie zmiany. Operacja, którą często można wykonać w znieczuleniu miejscowym, jest jedynym efektywnym sposobem leczenia niezłośliwych nowotworów tkanek miękkich.

Wybrane, częste niezłośliwe nowotwory tkanek miękkich

Tłuszczaki

Tłuszczaki to najczęściej występujące nowotwory tkanek miękkich u osób dorosłych. Zazwyczaj mają postać dobrze ograniczonych, niebolesnych (z wyjątkiem postaci nazywanej angiolipoma) guzów położonych w tkance podskórnej. Rzadko mogą także lokalizować się śródmięśniowo. Leczenie polega na wycięciu guza.

Mięśniaki gładkokomórkowe

Guzy te najczęściej rozwijają się w macicy, ale mogą także powstawać w skórze (np. okolic brodawek sutkowych, moszny i warg sromowych). Często występują licznie i mogą być bolesne. Leczenie mięśniaków macicy omówiono w osobnym artykule (czyt. Mięśniaki macicy).

W przypadku mięśniaków gładkokomórkowych skóry leczenie polega na wycięciu, jeśli powodują dolegliwości, a zajęty przez nie obszar skóry może być wycięty w całości.

Niezłośliwy guz włóknisto-histiocytarny

Należące do tej grupy nowotwory tkanek miękkich to niewielkie, dość twarde, niebolesne i powoli rosnące guzki rozwijające się w skórze (wówczas określa się je jako dermatofibroma) i tkance podskórnej (juvenile xanthogranuloma, epithelioid histiocytoma, reticulohistiocytoma). Leczenie polega na wycięciu.

Sytuacja szczególna – fibromatoza

Tę grupę nowotworów tkanek miękkich dzieli się – w zależności od ich położenia – na fibromatozy powierzchowne, które występują częściej u mężczyzn (fibromatoza dłoniowa, podeszwowa, prącia) oraz głębokie, częstsze u kobiet (guz włóknisty – desmoid). Fibromatoza dłoniowa (tak zwany przykurcz Dupuytrena) przebiega pod postacią nieregularnego, guzkowe pogrubienia wyczuwalnego na dłoni pod skórą (po jednej stronie lub obustronnie). W ciągu wielu lat rozwoju choroby dochodzi do charakterystycznego przykurczu palców – w szczególności 4. i 5. palca dłoni.

Raki skóry - objawy

Rozpoznanie raka kolczystokomórkowego można ustalić na podstawie obecności rozwijającego się powoli pojedynczego guza lub owrzodzenia o nacieczonej podstawie i wyniosłych brzegach. Może też być wykwitem przypominającym bliznę. Owrzodzenie i krwawienie zmiany to objawy późne, które występują w zmianach nowotworowych o znacznym zaawansowaniu. Objawem świadczącym o zaawansowaniu choroby mogą być również stwierdzone przerzuty w węzłach chłonnych regionalnych (w okolicy pachowej – przy zmianach na kończynach górnych, w okolicy pachwinowej – przy zmianach na kończynach dolnych, w węzłach chłonnych szyjnych – przy zmianach w obrębie głowy i szyi).

W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy się zgłosić do lekarza rodzinnego, dermatologa w miejscu zamieszkania lub do Regionalnego Centrum Onkologicznego w mieście wojewódzkim.

Raki skóry – rozpoznanie

Rozpoznanie raka skóry ustala się na podstawie oglądania zmiany skórnej, także pod dermatoskoptem oraz badania histopatologicznego wyciętej zmiany lub rzadziej – fragmentu zmiany pobranego do badania. Lekarz zbada też węzły chłonne w okolicy, w której znajduje się nowotwór.

  • terapię fotodynamiczną – metodę nieinwazyjną, pozwalającą na niszczenie tkanki nowotworowej, bez zbędnych uszkodzeń tkanki zdrowej, polega na wykorzystaniu reakcji fototoksycznej, do której dochodzi w wyniku zastosowania substancji fotouczulającej i światła o odpowiedniej dla danej substancji długości fali, jest użyteczna w przypadku stanów przedrakowych (zwłaszcza rogowacenia słonecznego), w pewnych odmianach raka podstawnokomórkowego i wczesnych raka kolczystokomórkowego. Zaletami terapii fotodynamicznej są: selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała
  • 5% maść 5-fluorouracylową lub imikwimod – w przypadku drobnych i powierzchownych ognisk
  • radioterapię (obecnie rzadko stosowaną), jest to najlepsza metoda leczenia u osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu lub kriochirurgicznemu ze względu na stan ogólny bądź warunki miejscowe, oraz u osób niewyrażających zgody na leczenie tymi metodami
  • chemoradioterapiaę, czyli podawanie leków uwrażliwiających na działanie radioterapii, a następnie radioterapię
  • laser CO2
  • interferon α-2 oraz rekombinowany interferon β we wstrzyknięciach doogniskowych w przypadku leczenia raków podstawnokomórkowych, metoda ta jednak jest żmudna, droga i długookresowa,
  • leki systemowe, czyli działające na cały organizm.

Stanowi jednak główną przyczynę zgonu z powodu nowotworu złośliwego skóry , ponieważ ma tendencję do błyskawicznego rozprzestrzeniania się drogą naczyń krwionośnych, w ciągu zaledwie 3 miesięcy może zaatakować cały organizm.

Czytaj dalej...

Jak podkreślają eksperci - nowotwory złośliwe skóry obejmują dwie główne podgrupy czerniaka oraz niebarwnikowe nowotwory skóry rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy oraz rak skóry z komórek Merkla.

Czytaj dalej...

Jednak na tym etapie zmiana jest ograniczona do samego nabłonka, nie ma dostępu do podścieliska, jest od niego oddzielona błoną podstawną, nie nacieka otoczenia, można ją usunąć z niewielkim marginesem zdrowych tkanek i w ten sposób zapobiec wystąpieniu raka naciekającego a więc w pełni złośliwego nowotworu, który ma zdolność tworzenia przerzutów.

Czytaj dalej...

Blizny, znamiona po oparzeniach i przewlekłe stany zapalne skóry potencjalnie nie są uważane za możliwą przyczynę wystąpienia nowotworu, niemniej zdarzają się przypadki wystąpienia choroby na takim podłożu, jeśli towarzyszy im przerost tkanek.

Czytaj dalej...