U nas zapłacisz kartą
Niezłośliwe nowotwory skóry - Przegląd i Najnowsze Odkrycia (D23)
Nowotwory łagodne
Nowotwory łagodne to nowe masy tkankowe, które rosną powoli przesuwając, ale nie niszcząc sąsiednich tkanek. W pewnych przypadkach wzrost guza zostaje zatrzymany na długie okresy. W przeważającej większości otoczone są torebką. Komórki nowotworowe są dobrze zróżnicowane, czyli podobne do komórek tkanki, z której się wywodzą. Leczenie takiej zmiany jest skuteczne, gdyż po jej usunięciu (resekcji) nie następują nawroty. Nowotwór łagodny nie nacieka węzłów chłonnych, nie daje przerzutów.
Do nowotworów łagodnych skóry zaliczamy:
- brodawki łojotokowe
- bliznowce
- naczyniaki
- ziarniniak naczyniowy
- róg skórny
Najczęstsze nowotwory łagodne tkanki podskórnej:
TŁUSZCZAKI
Tłuszczak (lipoma) jest to łagodny nowotwór składający się z tkanki tłuszczowej, umiejscowiony pod skórą. Najczęściej zlokalizowany na karku, klatce piersiowej, kończynach górnych. Zmiana najczęściej jest pojedyncza, ale zdarzają się pacjenci z mnogimi tłuszczakami, ich liczba może dochodzić do kilkuset. Wielkość waha się od kilku milimetrów do kilkudziesięciu centymetrów. Tłuszczaki z biegiem lat mogą się powiększać. Przyczyny powstawania są nieznane, istnieje skłonność genetyczna do rozwoju tłuszczaków. Otyłość i nieprawidłowa dieta nie są przyczyną powstawania tłuszczaków. Pojedyncze tłuszczaki równie często występują u kobiet i mężczyzn, mnogie tłuszczaki częściej u mężczyzn. Objawy – miękkie guzki w różnych rozmiarach leżące tuż pod skórą, przesuwalne względem podłoża. Nie bolą. Pozostają tej samej wielkości lub rosną bardzo powoli.
KASZAKI
Kaszak( atheroma) – torbiel zastoinowa tworząca się w obrębie zablokowanych gruczołów łojowych. Składa się z torebki i wypełniającej ją białej kaszowatej treści o charakterystycznym, nieprzyjemnym zapachu. Wielkość kaszaków może wahać się od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Najczęściej umiejscowione są na skórze owłosionej głowy, plecach twarzy, na worku mosznowym. Mogą być pojedyncze lub mnogie. Na worku mosznowym ich ilość może dochodzić do kilkudziesięciu. Z reguły rosną powoli i nie dają dolegliwości. Zdarzają się jednak infekcje kaszaków. Powstają wówczas bolesne ropnie które bardzo szybko się powiększają. Skóra nad nimi jest zaczerwieniona. Nie leczone, same pękają i opróżniają się z ropy. Mogą powodować stany zapalne, a czasami ropowice okolicznych tkanek i skóry. W badaniu klinicznym są to z reguły twarde, okrągłe guzki, umiejscowione pod skórą, przesuwalne względem podłoża, trudno przesuwalne względem skóry. Skóra nad nimi jest niezmieniona, czasami na szczycie guzka na skórze znajduje się niewielki czop. Kaszaki które ulegały infekcjom powodują zmiany na pokrywającej je skórze. Czasami kaszaki pod wpływem urazu opróżniają się samoistnie, wydzielina jest biała i cuchnąca. W kilka tygodni po samoistnym opróżnieniu kaszaki nawracają. Kaszaki usuwa się chirurgicznie. Technika podobna jak w przypadku tłuszczaków.
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry): przyczyny, objawy i leczenie
Raki skóry (nowotwory złośliwe skóry) są dość częstymi nowotworami, mogą występować w każdym wieku. Najczęściej występuje rak podstawnokomórkowy skóry, który lokalizuje się głównie na twarzy i ma postać powoli rosnącego perełkowatego guzka. Bardzo rzadko daje przerzuty odlegle, ale może się rozrastać i niszczyć okoliczne tkanki, dlatego ważne jest jak najszybsze usunięcie go. Większość raków skóry leczy się przede wszystkim operacyjnie.
Najliczniejszą grupą nowotworów złośliwych skóry są raki skóry, które stanowią niejednolitą grupę nowotworów. Raki skóry zajmują pierwsze miejsce w statystyce onkologicznych chorób skóry. Ostatnio obserwuje się wzrost zachorowań na nowotwory złośliwe skóry, przede wszystkim na raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego oraz czerniaka. Towarzyszą temu znaczne koszty opieki zdrowotnej, a w odniesieniu do czerniaka – duża umieralność. Nowotwory złośliwe skóry mają różne objawy, przebieg, leczenie i rokowanie. Szczególnym rodzajem nowotworu złośliwego skóry jest czerniak. Przeczytaj więcej: Czerniak
Raki skóry – rozpoznanie
Rozpoznanie raka skóry ustala się na podstawie oglądania zmiany skórnej, także pod dermatoskoptem oraz badania histopatologicznego wyciętej zmiany lub rzadziej – fragmentu zmiany pobranego do badania. Lekarz zbada też węzły chłonne w okolicy, w której znajduje się nowotwór.
- terapię fotodynamiczną – metodę nieinwazyjną, pozwalającą na niszczenie tkanki nowotworowej, bez zbędnych uszkodzeń tkanki zdrowej, polega na wykorzystaniu reakcji fototoksycznej, do której dochodzi w wyniku zastosowania substancji fotouczulającej i światła o odpowiedniej dla danej substancji długości fali, jest użyteczna w przypadku stanów przedrakowych (zwłaszcza rogowacenia słonecznego), w pewnych odmianach raka podstawnokomórkowego i wczesnych raka kolczystokomórkowego. Zaletami terapii fotodynamicznej są: selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała
- 5% maść 5-fluorouracylową lub imikwimod – w przypadku drobnych i powierzchownych ognisk
- radioterapię (obecnie rzadko stosowaną), jest to najlepsza metoda leczenia u osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu lub kriochirurgicznemu ze względu na stan ogólny bądź warunki miejscowe, oraz u osób niewyrażających zgody na leczenie tymi metodami
- chemoradioterapiaę, czyli podawanie leków uwrażliwiających na działanie radioterapii, a następnie radioterapię
- laser CO2
- interferon α-2 oraz rekombinowany interferon β we wstrzyknięciach doogniskowych w przypadku leczenia raków podstawnokomórkowych, metoda ta jednak jest żmudna, droga i długookresowa,
- leki systemowe, czyli działające na cały organizm.
Łagodny nowotwór a rak – czym się różnią?
Jak wspomnieliśmy, nowotwory dzieli się na łagodne i złośliwe. Czym się różnią?
Nowotwory łagodne zbudowane są z dobrze zróżnicowanych i dojrzałych tkanek, których budowa nie odbiega zbytnio od tkanek prawidłowych. Zwykle rosą wolno, mają regularne, okrągłe kształty. Są otorebkowane, nie naciekają i nie niszczą okolicznych tkanek i narządów (chyba, że przez ucisk, gdy osiągają duże rozmiary). Co najważniejsze - nowotwory łagodne nie mają zdolności dawania przerzutów (czyli nowych ognisk choroby w innej lokalizacji). Usunięcie ich z niewielkim marginesem tkanek zdrowych jest równoznaczne z wyleczeniem, choć niektóre nowotwory łagodne mogą mieć tendencję do nawracania (np. tłuszczaki czy polipy jelita grubego). Nowotworów łagodnych nie należy ignorować. Mogą one wywoływać objawy miejscowe: krwawienia, ucisk na sąsiadujące tkanki i narządy, mogą wykazywać zdolność produkcji hormonów. Zmiana o łagodnym charakterze może z czasem przekształcić się w złośliwą formę, która będzie zagrażać zdrowiu i życiu człowieka. W ten sposób na bazie łagodnych gruczolaków rozwija się rak jelita grubego, czy czerniak powstający z łagodnego pierwotnie znamiona.
Nowotwory złośliwe (a więc również rak) to nieporównywalnie gorszy rodzaj nowotworu, który zagraża nie tylko zdrowiu, ale przede wszystkim życiu Pacjenta. W przeciwieństwie do łagodnych zmian, nowotwory złośliwe mają zdolność naciekania i uszkadzania okolicznych tkanek i narządów. Spowodowane jest to ich biologią oraz faktem, iż zwykle nie posiadają otaczającej torebki. Cechą charakterystyczną nowotworów złośliwych jest ich zdolność do tworzenia przerzutów odległych do innych narządów (często do płuc, kości, wątroby czy układu nerwowego), co znacznie pogarsza rokowania chorego. Wzrost złośliwego guza nowotworowego jest szybki i agresywny. Nowotwory złośliwe zwykle przez długi czas nie dają objawów i ujawniają się dopiero w zaawansowanym stadium choroby. W odróżnieniu od nowotworów łagodnych, rak i inne nowotwory złośliwe po zakończonym leczeniu mają tendencję do nawracania.
Rak kolczystokomórkowy (płaskonabłonkowy): objawy
Rak kolczystokomórkowy, nazywany również płaskonabłonkowym, zwykle ma postać różowej, twardej grudki, złuszczającej się i pokrytej strupem. Niewielki guzek otoczony jest wałowatym brzegiem, ale nie widać perełkowatej obwódki. Guz często krwawi, swędzi, boli, jest wrażliwy na dotyk, niejednokrotnie przekształca się w owrzodzenie. Zarówno rak kolczystokomórkowy, jak i podstawnokomórkowy, należy jak najszybciej skonsultować i poddać leczeniu, w przeciwnym razie może poważnie uszkodzić skórę.
Wspomniany guzek może się rozrastać i przybrać formę brodawkowatą. Wielu pacjentów zgłasza, że zacięło się przy goleniu, a teraz ma problem z otwartą, sączącą się raną. Takie rany trudno się goją lub po zagojeniu szybko wracają. Rak kolczystokomórkowy ma skłonność do rozpadu, wówczas kwasy nukleinowe i jony wewnątrzkomórkowe uwalniają się do przestrzeni pozakomórkowej.
Najczęściej zmiany występują pojedynczo, chociaż mogą pojawić się w dowolnym miejscu, zwykle zlokalizowane są twarzy, szyi, uszach, grzbietach dłoni, ustach i okolicach intymnych.