U nas zapłacisz kartą
Ciężki stan wywołany reakcją alergiczną - Przyczyny, Objawy i Leczenie
Reakcja alergiczna – objawy
Istotą reakcji alergicznej jest stan zapalny, powstający w wyniku pobudzenia układu immunologicznego. Objawy reakcji alergicznej miewają różny zasięg. W wielu przypadkach reakcja alergiczna rozwija się w narządzie, który ma bezpośredni kontakt z alergenem. Mówimy wówczas o reakcji alergicznej narządowo swoistej.
W przypadku alergenów wziewnych (np. pyłki traw), objawy dotyczą głównie spojówek, błony śluzowej nosa oraz dróg oddechowych. Z kolei alergeny pokarmowe mogą wywoływać objawy pochodzące z przewodu pokarmowego (wzdęcia, biegunki).
Musimy jednak pamiętać, że układ immunologiczny człowieka stanowi integralną całość. Pobudzenie określonej grupy komórek odpornościowych przez alergen może wywołać reakcję alergiczną, której skutki będą widoczne w pozornie odległym narządzie (przykładowo – wyprysk na skórze po zjedzeniu uczulającego pokarmu).
Przykładem najcięższej, uogólnionej reakcji alergicznej, jest anafilaksja. W przebiegu anafilaksji, objawy alergii rozwijają się bardzo gwałtownie i dotyczą jednocześnie wielu narządów. Najpoważniejszą formą anafilaksji jest wstrząs anafilaktyczny, w którym dochodzi do nagłego spadku ciśnienia tętniczego krwi.
Najskuteczniejszym sposobem leczenia wstrząsu anafilaktycznego jest natychmiastowe podanie domięśniowe adrenaliny. Osoby z tendencją do ciężkich reakcji alergicznych zwykle posiadają przy sobie dawkę tego leku. Częstość występowania schorzeń związanych z reakcjami alergicznymi systematycznie wzrasta.
Objawy alergii najczęściej dotyczą trzech układów
Objawy reakcji alergicznych w większości przypadków dotyczą trzech narządów (układów) w organizmie człowieka:
- dróg oddechowych,
- przewodu pokarmowego
- oraz skóry.
Uczulenie na alergeny obecne w powietrzu najczęściej wywołuje alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek lub astmę oskrzelową.
Alergiczny nieżyt nosa objawia się:
Rodzaje alergenów
Alergeny nie są grupą podobnych substancji. Nie mają też jednej budowy chemicznej czy strukturalnej. Zdarzają się alergeny pochodzenia roślinne lub zwierzęcego, jak również stanowiące proste związki chemiczne. Mówiąc zwięźle, substancje alergizujące mogą być czymkolwiek. Wyróżnia się kilka grup alergenów:
Alergeny wziewne (inhalacyjne)
Alergeny wziewne występują w powietrzu, zarówno w pomieszczeniach zamkniętych, np. alergeny kurzu domowego (choć sam kurz rzadko bywa przyczyną uczulenia) i wszystkiego, co wchodzi w jego skład, czyli roztoczy, szczątków roślin i zwierząt, grzybów pleśniowych, różnych substancji chemicznych, dymu papierosowego, jak i poza budynkami, np. krążące pyłki roślin (np. traw, drzew, niektóre gatunki pleśni).
- kichanie,
- katar,
- kaszel,
- problemy z oddychaniem,
- obrzęk śluzówek górnych dróg oddechowych.
Częstym objawem towarzyszącym jest alergiczne zapalenie spojówek.
Kiedy mowa o alergiach wziewnych, należy przypomnieć o sezonowości alergii na pyłki roślin. Nieprzyjemne symptomy uczulenia występują w zależności od okresu pylenia danej rośliny. Dla wielu osób może to być znakiem, aby wybrać się do lekarza i sprawdzić, czy jest się alergikiem.
Przy alergiach wziewnych nie sposób nie wspomnieć o uczuleniach na sierść i pierze zwierząt. Tu najsilniej reagujemy na świnki morskie i koty.
Główny alergen kota to białko Fel d 1 występujące w jego ślinie, odpowiada ono za nadwrażliwość nawet u 96% uczulonych na koty. Dodatkowo koty zostawiają alergen na sierści podczas mycia się, czyli lizania. Pozostałe alergeny znajdują się w złuszczonym naskórku, moczu i krwi kota. Dlatego wcale nie musimy przebywać bezpośrednio w towarzystwie zwierzaka, aby zacząć kichać. Wystarczy, że małe ilości kociego alergenu trafią do nas przez kogoś innego, przyniesione na ubraniu, pozostawione w samochodzie czy na dywanie i tak można by wymieniać bardzo długo
Alergiczne zapalenie gardła – objawy
Objawy uczulenia mogą obejmować:
- swędzenie i pieczenie gardła
- suchość w gardle
- chrypka
- kaszel
- ból gardła
- obrzęk błony śluzowej i zaczerwienienie gardła
- trudności w połykaniu
- uczucie zalegania pokarmu.
Wśród głównych objawów anginy alergicznej znajduje się obrzęk gardła, prowadzący do uczucia zablokowania i ucisku w gardle, a także trudności w przełykaniem śliny i suchość w gardle. Alergiczne zapalenie gardła często współwystępuje z innymi objawami alergii, takimi jak katar, zatkany nos, łzawienie oczu, swędzenie oczu i kichanie. Występowanie tych objawów zależy od konkretnego alergenu, z którym osoba miała kontakt, oraz od indywidualnej wrażliwości organizmu.
Gorączka rzadko jest objawem alergii. Do alergicznego zapalenia gardła mogą dołączyć dodatkowe objawy, takie jak alergiczny nieżyt nosa, zaczerwienienie skóry, łzawienie oczu, zmiany skórne i pokrzywka.
Jak rozpoznać, że zapalenie gardła ma podłoże alergiczne? Warto to rozważyć, gdy osoba z objawami anginy jednocześnie cierpi na inne alergie, takie jak alergiczny nieżyt nosa, astma czy pokrzywka. Dodatkowym wskazaniem jest nieprzyjemne uczucie zablokowania w gardle, które sprawia problemy z przełykaniem śliny i pokarmów.
Reakcja alergiczna – czynniki wywołujące
Czynniki wywołujące reakcję alergiczną nazywane są alergenami. Substancje wywołujące reakcję alergiczną mogą dostawać się do organizmu różnymi drogami. Na tej podstawie wyróżnia się:
- alergeny wziewne,
- pokarmowe,
- a także kontaktowe.
Alergeny wziewne
Alergeny wziewne mogą wywoływać reakcje alergiczne sezonowe lub całoroczne. Do alergenów sezonowych należą przede wszystkim:
- pyłki roślin (traw, drzew),
- a także zarodniki grzybów.
Alergeny wziewne całoroczne to m.in.:
- występujące w środowisku domowym roztocza,
- pleśnie
- oraz alergeny zwierzęce (m.in. sierść kota).
Alergeny pokarmowe
Alergeny pokarmowe to ogromna grupa substancji, wywołujących niepożądane reakcje alergiczne po ich spożyciu. Najczęściej uczulające alergeny pokarmowe to:
- białko mleka krowiego,
- jaja,
- orzeszki ziemne,
- skorupiaki i owoce morza,
- cytrusy,
- soja
- oraz białka zbóż.
Alergeny kontaktowe
Alergeny kontaktowe to grupa substancji odpowiedzialnych m.in. za alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Zmiany skórne powstają w miejscach bezpośredniego kontaktu tych substancji ze skórą. Najpowszechniejsze alergeny kontaktowe to:
- lateks (obecny m.in. w rękawiczkach ochronnych),
- chrom i nikiel (występują w biżuterii oraz częściach odzieży – paskach, guzikach),
- a także liczne substancje wchodzące w skład kosmetyków.
Osoby ze skłonnością do reakcji alergicznych kontaktowych powinny zawsze zwracać uwagę na skład produktów używanych do pielęgnacji skóry.
Leki
Osobną grupę substancji wywołujących reakcje alergiczne stanowią leki. Niepożądane reakcje alergiczne po zastosowaniu leków mogą mieć zarówno charakter lokalny (wysypka, duszność, biegunka), jak i uogólniony (anafilaksja).
